Το 2021, η ΕΕ ενέκρινε το ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα με σκοπό την αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας της και τη μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % μέχρι το 2030 (σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990), θέτοντας έτσι την Ευρώπη σε τροχιά επίτευξης του στόχου για κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050, όπως αναφέρει, σε ανάρτησή του, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.
Η χρήση των βιοκαυσίμων ως εναλλακτικής έναντι των ορυκτών καυσίμων μπορεί να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.
Ως εκ τούτου, τα βιοκαύσιμα έχουν ενσωματωθεί στην κλιματική και ενεργειακή πολιτική της ΕΕ. Ωστόσο, η κατανάλωσή τους στον τομέα των μεταφορών (οδικών, σιδηροδρομικών, αεροπορικών και θαλάσσιων) στην ΕΕ εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Υπάρχει περίπτωση να αλλάξει αυτό;
Οι μεταφορές αποτελούν έναν από τους τομείς στους οποίους οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έχουν αυξηθεί σημαντικά την τελευταία τριακονταετία.
Το 2021, σχεδόν το 93 % της ενέργειας που χρησιμοποιούνταν στις οδικές και τις σιδηροδρομικές μεταφορές στην ΕΕ προερχόταν από ορυκτά καύσιμα.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα, οι εκπομπές από τον τομέα των μεταφορών θα πρέπει να μειωθούν κατά 90% μέχρι το 2050 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, σε έκθεσή του που πρόκειται να δημοσιευθεί σύντομα (θα είναι προσβάσιμη εδώ από τις 13 Δεκεμβρίου, στις 5 μ.μ.), θα αξιολογήσει κατά πόσον η ΕΕ έχει στηρίξει αποτελεσματικά την ανάπτυξη των βιοκαυσίμων.
Τα βιοκαύσιμα παράγονται παραδοσιακά από σακχαρούχες/αμυλούχες πρώτες ύλες (όπως ζαχαροκάλαμο ή δημητριακά) ή από εδώδιμα έλαια (όπως έλαιο κράμβης, φοινικέλαιο ή σογιέλαιο). Αυτά αποκαλούνται συχνά βιοκαύσιμα πρώτης γενιάς.
Τα βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς – γνωστά και ως προηγμένα βιοκαύσιμα – είναι προϊόν μεταποίησης διαφόρων ειδών μη βρώσιμης βιομάζας. Επιπλέον, υλικά ζωικής προέλευσης, όπως το στέαρ ή άλλα ζωικά υποπροϊόντα που δεν είναι κατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση, χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοντίζελ.
Το ενδιαφέρον για τα βιοκαύσιμα ως εναλλακτική οδό απανθρακοποίησης των μεταφορών στην ΕΕ είναι σημαντικό.
Οι σχετικές συζητήσεις εξελίσσονται με φόντο τη μεγαλύτερη φιλοδοξία της ΕΕ όσον αφορά την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τη δέσμευση που έχει αναληφθεί για μηδενικές εκπομπές CO2 από το σύνολο των καινούργιων αυτοκινήτων και ημιφορτηγών που θα πωλούνται στην ΕΕ από το 2035.
Επιπλέον, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, οι προβολείς στην ΕΕ στρέφονται με ανανεωμένο ενδιαφέρον στο ζήτημα της ενεργειακής ανεξαρτησίας και το δίλημμα «τρόφιμα ή καύσιμα».