Τα οικονομικά αποτελέσματα του 2022 δημοσίευσαν, πριν από λίγες ημέρες, τα ΕΛΤΑ. Ο κύκλος εργασιών παρέμεινε σχεδόν στα επίπεδα του 2021, ενώ παρατηρήθηκε συρρίκνωση των ζημιών.
Τα ΕΛΤΑ, παρά τις όποιες αντικειμενικές παθογένειές τους και τη μεγάλη μείωση εσόδων της τελευταίας δεκαετίας, παραμένουν ο μεγαλύτερος ταχυδρομικός όμιλος της Ελλάδας, με κύκλο εργασιών σχεδόν 300 εκατ. ευρώ.
Στα τέλη του 2022, τα ΕΛΤΑ διέθεταν 556 καταστήματα, 66 θυρίδες συναλλαγής και 500 πρακτορεία (37 πρακτορεία Β’ & 463 πρακτορεία Γ’ τάξης), 64 μονάδες διανομής, 6 «Κέντρα Διαλογής Αλληλογραφίας» (4 πλήρως αυτοματοποιημένα) και 3 «Υπηρεσίες Εκτελωνισμού Δεμάτων» (ΓΕΤΑ), απασχολώντας 3.640 εργαζομένους (μόνιμους + εποχικούς).
Η κύρια πηγή εσόδων των ΕΛΤΑ προέρχεται από την «παραδοσιακή» αλληλογραφία, η οποία συνεισφέρει πλέον το 1/3 των εσόδων. Δυστυχώς, για τα ΕΛΤΑ, η «παραδοσιακή» αλληλογραφία συνεχώς φθίνει (το 2022 «χάθηκαν» έσοδα 11 εκατ.), λόγω της συνεχούς υποκατάστασής της από την ηλεκτρονική.
Η δεύτερη πηγή εσόδων είναι οι ταχυμεταφορές, μέσω της θυγατρικής ΕΛΤΑ Courier, η οποία ενσωματώνεται σταδιακά στη μητρική εταιρεία. Ο τομέας αυτός παρουσίασε σταθερά έσοδα πέρυσι, σε επίπεδο ομίλου, στα 57 εκατ.
Τρίτη πηγή εσόδων αποτελεί η… ενέργεια, με σημαντική άνοδο το 2022, στα 49,3 εκατ. Ωστόσο, όπως υποστηρίζεται από τα ΕΛΤΑ, ο τομέας αυτός είναι ζημιογόνος και γι΄ αυτό αποφασίστηκε η αναστολή της λειτουργίας του προς τρίτους.
Τέταρτη πηγή εσόδων αποτελούν τα χρηματοοικονομικά, τα οποία πέτυχαν σημαντική άνοδο πωλήσεων το 2022.
Στον αντίποδα, μείωση εσόδων παρουσίασαν τα δέματα και τα εμπορεύματα, αλλά και τα έσοδα από την Καθολική Υπηρεσία.
Οι στόχοι του νέου εταιρικού μετασχηματισμού των ΕΛΤΑ
Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της νέας διοίκησης των ΕΛΤΑ, τα ΕΛΤΑ διανύουν τα πρώτα βήματα ενός, όπως υποστηρίζεται, ολοκληρωμένου σχεδίου αναδιάρθρωσης και επαναπροσέγγισης της εξυπηρέτησης των πελατών και των υπηρεσιών τους.
Το σχέδιο αναδιάρθρωσης, με ορίζοντα 18 μηνών, έχει χαρακτήρα άμεσης εφαρμογής (Ιούλιος 2023).
Στην πρώτη γραμμή τοποθετείται η αναμόρφωση και υποκατάσταση μέρους του δικτύου της εταιρείας και οι συγχωνεύσεις υπηρεσιακών λειτουργιών στον άξονα των 4 διαστάσεων (4Δ): Δίκτυο Καταστημάτων, Δίκτυο Διανομής, Διαβιβάσεις και Διαλογή.
Ο εκσυγχρονισμός του δικτύου και των υπηρεσιών των ΕΛΤΑ θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
📌Νέο σύστημα διανομής, με ενοποιημένο, πλήρως εκσυγχρονισμένο και λειτουργικό δίκτυο, που περιλαμβάνει υποκαταστήματα σε όλη την επικράτεια, ενώ διατηρεί τα κόστη σε ανταγωνιστικά για την αγορά επίπεδα,
📌Αναβάθμιση της λειτουργίας των υποκαταστημάτων σε κομβικές περιοχές με διεύρυνση ωραρίου σε κεντρικά καταστήματα με ενισχυμένο προσωπικό,
📌Ενίσχυση της θέσης των ΕΛΤΑ στην αγορά των ταχυμεταφορών με τη διεύρυνση των συνεργειών με την ΕΛΤΑ Courier,
📌Νέο επιχειρησιακό μοντέλο που ενισχύει έμπρακτα τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις,
📌Υποδομές που μειώνουν τον χρόνο αναμονής και διευκολύνουν την εξυπηρέτηση,
📌Ανασχεδιασμό των δρομολογίων και ανανέωση του στόλου με οχήματα προηγμένης και «πράσινης» τεχνολογίας, συμβάλλοντας στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος,
📌Νέο υβριδικό μοντέλο παρουσίας που δε θα στηρίζεται αποκλειστικά στο φυσικό δίκτυο υποκαταστημάτων.
Ο σχεδιασμός, όπως υποστηρίζεται, θα επικεντρωθεί στην αναβάθμιση των υπηρεσιών και των υποδομών που αφορούν στο business segment των δεμάτων, το οποίο, σε αντιστοιχία με την αγορά, αποτελεί πλέον μια από τις σημαντικότερες δραστηριότητες των Ελληνικών Ταχυδρομείων.
Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία σχεδιάζει ένα σύνολο ενεργειών, με στόχο τη βελτίωση της προβλεψιμότητας και τη μείωση του χρόνου παράδοσης.
Προγραμματίζεται η πληρέστερη αξιοποίηση των δύο κομβικών κέντρων διανομής και διαλογής σε Αττική και Βόρεια Ελλάδα, στοχεύοντας σε οικονομίες κλίμακας και μείωση κόστους.
Οι εγκαταστάσεις των συγκεκριμένων κέντρων διαλογής αναμένεται να εκσυγχρονιστούν τεχνολογικά για να υποδέχονται τον όγκο δεμάτων που διακινούνται από τα ΕΛΤΑ.
Εντός του 2024 θα έχουν ολοκληρωθεί όλες οι ενέργειες που έχουν σχεδιαστεί από τη διοίκηση, με στόχο να επανέλθει ο Όμιλος των ΕΛΤΑ σε θετικά αποτελέσματα, το οποίο αναμένεται να γίνει εμφανές από το 2025, υποστηρίζει η διοίκηση των ΕΛΤΑ
Η εγκατάσταση και λειτουργία των ρομπότ διαλογής αντικειμένων στην Αττική εντός του 2021, επεκτάθηκε (β’ εξάμηνο 2022) στην επιτυχημένη εγκατάσταση συστήματος αυτόματης διαλογής και στο Κέντρο Διαλογής Θεσσαλονίκης, με 45 mini-robots για 120 σημεία εξόδου και ταχύτητα 3.000 αντικείμενα την ώρα.
Πλέον ο Όμιλος λειτουργεί συνολικά 165 mini-robots, που εξυπηρετούν συνολικά 312 προορισμούς με συνολική ταχύτητα διαλογής έως 9.000 αντικείμενα την ώρα, ή αλλιώς 216.000 την ημέρα.
Επιπλέον, οι διαβιβάσεις προβλέπεται να διευκολυνθούν μετά τη ριζική ανανέωση του στόλου οχημάτων. Ο στόλος των οχημάτων των ΕΛΤΑ, ο οποίος είναι ιδιόκτητος, ανέρχεται σήμερα σε περίπου 3.000 οχήματα εκ των οποίων τα 1.000 είναι φορτηγά και αυτοκίνητα και το υπόλοιπο ποσοστό δίκυκλα.
Η αλλαγή από ιδιόκτητο στόλο και ίδια κάλυψη συντήρησης οχημάτων σε leasing, εκτιμάται ότι θα μειώσει σημαντικά το συγκεκριμένο κόστος λειτουργίας.
Σημαντική εξοικονόμηση απορρέει και από τις συγχωνεύσεις και μεταφορές περιφερειακών καταστημάτων.
Αν και ο μακροχρόνιος στόχος είναι να πολλαπλασιαστούν τα σημεία εξυπηρέτησης, κάποια καταστήματα που καταγράφουν χαμηλή συναλλακτική δραστηριότητα θα συγχωνευθούν με έτερα καταστήματα, σε μια προσπάθεια βελτιστοποίησης της λειτουργίας, διατηρώντας όμως ταυτόχρονα την καθολική παρουσία του φορέα.
Από την άποψη των τεχνολογικών υποδομών, η τελευταία επικαιροποίηση του εταιρικού ψηφιακού μετασχηματισμού περιλαμβάνει:
α. την αποτύπωση και ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης στους τομείς της Διαλογής, των Διαβιβάσεων και της Last-Mile Διανομής του Ομίλου που αποτελεί την βάση του ανασχεδιασμού τους.
β. τη συνεχιζόμενη βελτίωση της εμπειρίας του πελάτη μέσω ψηφιακών λύσεων. Έχουν ολοκληρωθεί η υπηρεσία FastPost (ευφυές σύστημα αναμονής) σε επιλεγμένα σημεία πανελλαδικά, καθώς και η πρώτη φάση των υπηρεσιών PostBox (ευφυείς θυρίδες δεμάτων) και PostMate (ψηφιακές υπηρεσίες από ταχυδρόμους).
Η υπηρεσία “ELTA FastPost” (ευφυές σύστημα αναμονής) παρέχεται πλέον πλήρως για 70 επιλεγμένα καταστήματα ΕΛΤΑ πανελλαδικά και υποστηρίζεται από εφαρμογή για κινητά (mobile app) και διαδικτυακή (web-based) εφαρμογή που επιτρέπει στον πελάτη να προγραμματίσει online το ραντεβού του ή να εκδώσει εισιτήριο (e-ticket) προτεραιότητας για ένα από τα καταστήματα αυτά.
γ. την υλοποίηση έργων κυβερνοασφάλειας στη μητρική ΕΛΤΑ. Μετά και την υλοποίηση της υπηρεσίας “delivery choice” (από τον 2/2023 διατίθεται πανελλαδικά) ολοκληρώθηκε πλήρως η Α’ φάση των έξυπνων θυρίδων “ELTA PostBox” για 24/7 παραλαβή ταχυδρομικών αντικειμένων.
Ήδη είναι σε εξέλιξη η Β’ φάση, που αφορά στην ενσωμάτωση των υπηρεσιών ταχυμεταφορών της ΕΛΤΑ Courier στα 18 Postboxes των ΕΛΤΑ, καθώς και στην επέκταση του δικτύου των «ELTA Postbox» με επιπλέον 22 θυρίδες σε διάφορα σημεία της Ελλάδας.
Για το έργο “ELΤA PostMate” ολοκληρώθηκε και παρέχεται η υπηρεσία επίδοσης αντικειμένων με δασμούς και φόρους και πληρωμή τους από τον πελάτη μέσω ανέπαφης συναλλαγής με πιστωτική κάρτα, ενώ παράλληλα ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση και λειτουργία της εφαρμογής gov.gr στους 478 ενεργούς PostMates πανελλαδικά.
Ήδη είναι σε εξέλιξη οι εργασίες για την επέκταση του αριθμού των PostMates κατά 457, φτάνοντας συνολικά τους 935 σε όλη την Ελλάδα μέσα στο 2023.
Επιπλέον, σχεδιάζεται η υπηρεσία «επίδοση συντάξεων», η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί επίσης μέσα στο 2023.
Τα αρνητικά σημεία
Τα ΕΛΤΑ – για ακόμη μία χρονιά – σημείωσαν αρνητικό οικονομικό αποτέλεσμα και αρνητικά ίδια κεφάλαια.
Τα αποτελέσματα μετά φόρων του ομίλου διαμορφώθηκαν σε ζημίες 27,917 εκατ. έναντι ζημιών 131,536 εκατ. το 2021, ενώ τα αποτελέσματα μετά φόρων της εταιρείας ανήλθαν σε ζημίες 24,887 εκατ. έναντι ζημιών 129,223 εκατ. το 2021.
Το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων είναι αρνητικό και ανέρχεται σε -102,277 εκατ. Το γεγονός αυτό, όπως υποστηρίζεται, οφείλεται κατά κύριο λόγο στο υψηλό εφάπαξ κόστος υλοποίησης του προγράμματος της εθελούσιας εξόδου του προσωπικού, ύψους 112.233 χιλ., η οποία πραγματοποιήθηκε το 2021.
Η δραστική μείωση του αριθμού των εργαζομένων κατέστη υποχρεωτική, λόγω της θεσμικής αλλαγής του χρόνου εξυπηρέτησης της Καθολικής Υπηρεσίας από 1 σε 3 ημέρες. Η εφάπαξ ανάληψη του κόστους, κατά το 2021, είχε αρνητική επίδραση στα αποτελέσματα της εταιρίας και κατ’ επέκταση στις ζημιές εις νέον και τα ίδια κεφάλαια της.
Η εταιρεία, όπως αναφέρει, προέβη στον σχεδιασμό συνολικού πλάνου μετασχηματισμού, που υλοποιείται από τον Ιούλιο του 2023.
Εντός του προσεχούς 18μηνου θα έχουν ολοκληρωθεί όλες οι ενέργειες που έχουν σχεδιαστεί από τη διοίκηση, με στόχο να επανέλθει ο Όμιλος των ΕΛΤΑ σε θετικά αποτελέσματα, το οποίο αναμένεται να γίνει εμφανές από το 2025.