Απαντήσεις για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη και την ασφάλεια των ελληνικών σιδηροδρόμων ζήτησε, στη συνεδρίαση της Επιτροπής TRAN στις Βρυξέλλες, την πρώτη στην τρέχουσα θητεία του Ευρωκοινοβουλίου, η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Έλενα Κουντουρά.
Ως αντιπρόεδρος της Επιτροπής TRAN, η κα Κουντουρά τοποθετήθηκε στη συνεδρίαση, απευθυνόμενη στον εκτελεστικό διευθυντή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA), Τζόζεφ Ντόπελμπαουερ, που συμμετείχε σε ανταλλαγή απόψεων για τα ζητήματα των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων.
Η ευρωβουλευτής ζήτησε από τον κ. Ντόπελμπαουερ να απαντήσει σε σειρά κρίσιμων ζητημάτων, που αφορούν την εμπλοκή του ΕRA, καθώς και τις ενέργειες που έχουν γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη συμμόρφωση της Ελλάδας με την ευρωπαϊκή νομοθεσία σχετικά με την ασφάλεια και διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων.
Η κα Κουντουρά έθεσε έξι βασικά ερωτήματα που συνδέονται με το δυστύχημα στα Τέμπη:
- Πώς ο ERA παρείχε το 2021 ενιαίο πιστοποιητικό ασφαλείας με 5ετή διάρκεια στην Ελλάδα και παράλληλα στο πόρισμα του απαριθμεί τόσο σημαντικά κενά ασφαλείας;
- Έχει διεξάγει ο ERA πραγματικό έλεγχο ασφαλείας;
- Διαθέτει ο ERA κλιμάκιο πραγματογνωμόνων για σιδηροδρομικά δυστυχήματα; Αν ναι, ποια είναι η διαδικασία για να επιληφθεί ενός σιδηροδρομικού δυστυχήματος;
- Ποια είναι η οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Γενικής Διεύθυνσης DG MΟVE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΕRA και πόσο δεσμεύουν την Επιτροπή αλλά και το εκάστοτε κράτος μέλος τα πορίσματα και οι συστάσεις που εκδίδει ο ERA;
- Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί ο ERA σε συνεργασία με την DG MOVE, ώστε να διασφαλίσει την ασφάλεια των ελληνικών σιδηροδρόμων;
- Ποια είναι τα εθνικά μέτρα που έχουν ληφθεί από την Ελλάδα για την αποκατάσταση των παραβιάσεων του δικαίου της Ένωσης;
Tέλος, ζήτησε από τον ERA να επανεξετάσει κάθε πιστοποίηση ασφάλειας και άδειας λειτουργίας που έχει εκδοθεί έως σήμερα στην Ελλάδα από τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) ή με βάση εκθέσεις της ΡΑΣ.
Το περιεχόμενο της τοποθέτησης της κας Κουντουρά
Ολόκληρη η τοποθέτηση της Έλενας Κουντουρά προς τον Εκτελεστικό Διευθυντή του ERA έχει ως εξής:
«Κύριε Ντόπελμπαουερ, στην Ελλάδα το Φεβρουάριο του 2023 συνέβη ένα τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, που κόστισε τη ζωή 57 ανθρώπων. Λίγους μήνες μετά, ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνέταξε ένα αναλυτικό πόρισμα προς την Γενική Διεύθυνση Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων.
Το πόρισμα του ERA φέρεται να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν πολλές και μείζονες παραβιάσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας από την Ελλάδα για την ασφάλεια και τη διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων.
Ενδεικτικά αναφέρω:
1) Στην Ελλάδα δεν υπάρχει σαφής μηχανισμός που γενικά να εξασφαλίζει την ασφάλεια του σιδηροδρόμου, καθώς στην πράξη δεν έχει γίνει αποτελεσματική μεταβίβαση της αρμοδιότητας αυτής σε φορέα, με αποτέλεσμα να μην ασκείται κατ΄ουσίαν από κανέναν: Ούτε από την Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), ούτε από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
2) Δεν υπάρχει καμία διασφάλιση ότι η ευθύνη για την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρομικού συστήματος και τον έλεγχο των κινδύνων που συνδέονται με αυτό βαρύνει τους διαχειριστές υποδομής και τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις, τον καθένα για το τμήμα που του αναλογεί.
3) Η διαδικασία καθορισμού και κοινοποίησης κανόνων ασφαλείας δεν εφαρμόζεται με συνέπεια να οδηγήσει ίσως σε αυξημένους κινδύνους.
4) Δεν υπήρχε λειτουργικός φορέας διερεύνησης σιδηροδρομικών ατυχημάτων στην Ελλάδα και δεν είναι εγγυημένη η ανεξάρτητη διερεύνηση σοβαρών ατυχημάτων όπως ορίζεται στη σχετική οδηγία της ΕΕ.
Δημιουργείται εύλογα λοιπόν το ερώτημα:
– Πως είναι δυνατόν ο ERA να εκδώσει το 2021 ενιαίο πιστοποιητικό ασφαλείας με 5ετή διάρκεια στην Ελλάδα και παράλληλα στο πόρισμα του να απαριθμεί τόσο σημαντικά κενά ασφαλείας; Διεξαγάγατε πραγματικό έλεγχο ασφαλείας; Προσωπικά παροτρύνω τον ERA να επανεξετάσει κάθε πιστοποίηση ασφάλειας και άδειας λειτουργίας που έχει εκδοθεί έως σήμερα από την ΡΑΣ, ή με βάση εκθέσεις της ΡΑΣ.
– Διαθέτει ο ERA κλιμάκιο πραγματογνωμόνων για σιδηροδρομικά δυστυχήματα; Αν ναι, ποια είναι η διαδικασία για να επιληφθεί ενός σιδηροδρομικού δυστυχήματος σε κράτος μέλος;
– Ποια είναι η οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων μεταξύ της DG ΜΟVE και του ΕRA και πόσο δεσμεύουν την Επιτροπή, αλλά και το εκάστοτε κράτος μέλος τα πορίσματα και οι συστάσεις που εκδίδει ο ERA;
– Λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη συμμόρφωσης της Ελλάδας με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ για την ασφάλεια (Οδηγία 2016/798) και τη διαλειτουργικότητα (Οδηγία 2016/797) των σιδηροδρόμων, ποιες είναι οι ενέργειες που έχει προβεί ο ERA σε συνεργασία με την DG MOVE, ώστε να διασφαλίσει την ασφάλεια των ελληνικών σιδηροδρόμων;
– Ποια είναι τα εθνικά μέτρα που έχουν ληφθεί από την Ελλάδα για την αποκατάσταση των παραβιάσεων του δικαίου της Ένωσης;»