Με την ελληνική οικονομία να έχει μπει στο δρόμο της ανάπτυξης, οι υποδομές και μεταφορές συνιστούν κλάδους με ιδιαίτερη δυναμική για τη χώρα, επεσήμανε ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Φώτης Κουβέλης, σε χαιρετισμό του κατά την έναρξη των εργασιών της δεύτερης ημέρας του 3ου Συνεδρίου Υποδομών & Μεταφορών που συνδιοργανώνουν οι ιστοσελίδες ypodomes.com και metaforespress.gr, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Ειδική αναφορά έγινε μάλιστα στην αξία των συνδυασμένων μεταφορών, μέσω των οποίων, όπως σημείωσε, η Ελλάδα δύναται να αποτελέσει στρατηγικό κόμβο στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων, ενισχύοντας έτσι το γεωπολιτικό της ρόλο.
Εν συνεχεία, ο κ. Κουβέλης αναφέρθηκε στα «κλειδιά» για τις μεταφορές, όπως χαρακτηριστικά καθίστανται το εθνικό συγκοινωνιακό δίκτυο, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, οι σιδηροδρομικοί σταθμοί, καθώς και τα κέντρα logistics.
Ανέδειξε τη μέθοδο της Σύμπραξης Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ως τη βέλτιστη λύση για την παραχώρηση επιμέρους δραστηριοτήτων των λιμενικών υποδομών, η οποία, όπως είπε, επιτρέπει τη δραστηριοποίηση επιχειρήσεων με σχετική τεχνογνωσία, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι αυτή εφαρμόζεται στο 80% των λιμένων της Ευρώπης, με θετικά αποτελέσματα.
Ο κ. Κουβέλης, συνέχισε λέγοντας πως οι Οργανισμοί Λιμένων, υπό τις νέες διοικήσεις που ορίστηκαν το φθινόπωρο του 2015, πέτυχαν στη διάρκεια της θητείας τους, σημαντικά εμπορικά και οικονομικά αποτελέσματα, μειώνοντας τις λειτουργικές τους δαπάνες και αυξάνοντας, συνάμα τα κέρδη με σωστές επενδυτικές επιλογές .
Επιπλέον, τόνισε πως η κυβέρνηση ενθαρρύνει και υποστηρίζει παρεμβάσεις μικρής, μεσαίας και μεγαλύτερης κλίμακας στα λιμάνια, με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων να αγγίζει τα 12,5 εκατ. ευρώ για 94 νέα και 54 συνεχιζόμενα έργα. Όπως είπε, αν και οι ανάγκες είναι τεράστιες τα λιμάνια της χώρας έχουν πλέον καταστεί ανταγωνιστικά, σχολιάζοντας πως το λιμενικό σύστημα της χώρας έχει πλέον αναδιοργανωθεί.
Σχετικά με τα έργα που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, επιφύλαξε ειδική αναφορά στο Poseidon Med II που αφορά στην ανάπτυξη υποδομών που θα επιτρέψουν τη χρήση του LNG στη ναυτιλία, το ELEMED για την προώθηση της χρήσης της ηλεκτρικής ενεργείας στην ναυτιλία με υποδομές ηλεκτροδότησης σε ελλιμενισμένα πλοία αλλά και στο έργο ANDRIAP το οποίο αποσκοπεί στην ανάπτυξη υποδομών για την ενίσχυση της εφοδιαστικής αλυσίδας από θαλάσσης.
Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Κουβέλης, συνόψισε τους στόχους της χώρας για την επόμενη ημέρα της Ναυτιλίας θέτοντας ως προτεραιότητα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής σημαίας αλλά και την προστασία της ναυτικής εργασίας.
Ακολουθεί η ομιλία του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής:
«H ελληνική οικονομία έχει μπει στο δρόμο της ανάπτυξης. Οι υποδομές και οι μεταφορές αποτελούν δύο κλάδους της οικονομίας με ιδιαίτερη δυναμική. Μάλιστα οι συνδυασμένες μεταφορές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, όχι μόνο στην βελτίωση υπηρεσιών των βασικών συγκοινωνιών υποδομών της χώρας, αλλά και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της χώρας, ως κόμβου επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
Και αυτό διότι η Ελλάδα έχει στρατηγική θέση και ρόλο στην εν λόγω περιοχή. Αποτελεί πύλη εισόδου και εξόδου αγαθών και υπηρεσιών προς όλη ουσιαστικά την Ευρώπη και φυσικά προς το νοτιοανατολικό της τμήμα και τα Βαλκάνια. Το κλειδί που ξεκλειδώνει αυτό το ρόλο είναι το συγκοινωνιακό της δίκτυο και κυρίως τα κομβικά του σημεία, λιμάνια, αεροδρόμια, σιδηροδρομικοί σταθμοί και κέντρα Logistics.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας έχοντας επίγνωση αυτού, έχει συστήσει το Συμβούλιο Επιβατικών Μεταφορών Νήσων, στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής Συνδυασμένων Μεταφορών. Στόχος καθορισμός στρατηγικής για την ανάπτυξη και βελτίωση των συνδυασμένων μεταφορών και η βελτίωση της συνεργασίας των συναρμόδιων δημοσίων αρχών καθώς και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, ώστε να μειώνεται το κόστος και να αναβαθμίζεται η ποιότητα των συγκοινωνιακών συνδέσεων.
Μετά την ιδιωτικοποίηση των ΟΛΠ και ΟΛΘ με την μέθοδο της πώλησης μετοχών, η ηγεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας άλλαξε τον τρόπο αξιοποίησης των 10 περιφερειακών λιμένων που παραμένουν υπό τον έλεγχο του Δημοσίου μέσω ΤΑΙΠΕΔ. Προκρίναμε τη μέθοδο των Συμπράξεων Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα, δηλαδή, την υποπαραχώρηση συγκεκριμένων λιμενικών δραστηριοτήτων και υπηρεσιών, σε εξειδικευμένους ιδιώτες επενδυτές που θα επιλεγούν με διεθνείς διαγωνιστικές διαδικασίες.
Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται στο 80% των λιμένων της Ευρώπης (μόνο 4% είναι ιδιωτικά) και εμφανίζει σημαντικά πλεονεκτήματα τόσο για τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος και για το δημόσιο έλεγχο όσο και για την προσέλκυση επενδύσεων.
Οι μετοχές των λιμένων παραμένουν στο δημόσιο ενώ δίνεται η δυνατότητα να πραγματοποιηθούν ιδιωτικές επενδύσεις σε χώρους στους οποίους δεν μπορούν να το κάνουν οι Οργανισμοί Λιμένα.
Επίσης επιτρέπει τη δραστηριοποίηση επιχειρήσεων που διαθέτουν σημαντική γνώση και εμπειρία και πρόθεση να επενδύσουν σε συγκεκριμένη δραστηριότητα (πχ μαρίνες, εμπορευματικούς σταθμούς κλπ).
Η διαδικασία αυτή θεσμοθετήθηκε με τον ν.4597/2019, ο οποίος διασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα του κάθε Οργανισμού Λιμένα, μετά την υποπαραχώρηση, με την επιβολή αντισταθμιστικού τέλους στον υπό-παραχωρησιούχο υπέρ του οικείου Οργανισμού Λιμένος.
Επίσης δόθηκε η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων έργου μεταξύ Οργανισμού Λιμένος και υποπαραχωρησιούχων επενδυτών.
Για πρώτη φορά με το νόμο 4597/2019 θεσπίσθηκε η καταβολή από το Ελληνικό Δημόσιο έκτακτου αντισταθμιστικού τέλους προς τους Δήμους, ποσοστού 3,5% που εισέπραξε από τους οικείους Οργανισμούς Λιμένων επί του συνόλου των ενοποιημένων ετησίων εσόδων τους.
Θα ήταν παράλειψη να μην σημειώσω ότι οι Οργανισμοί Λιμένα ΑΕ, υπό τις νέες διοικήσεις που ανέλαβαν από το Φθινόπωρο του 2015 και μετά, παρουσιάζουν πολύ σημαντικά εμπορικά και οικονομικά αποτελέσματα, παρά το ασφυκτικό καθεστώς των μνημονίων στο οποίο κλήθηκαν να εργαστούν.
Τα θετικά αποτελέσματα προκύπτουν από τον εξορθολογισμό και τις μειώσεις δαπανών, τις ορθές επιλογές, το σωστό προγραμματισμό και την καλή υλοποίηση των στόχων, την αύξηση της κίνησης και τη συνακόλουθη αύξηση κερδών.
Η κυβέρνηση προχώρησε σε διαγωνισμό και στην πρόσληψη υπαλλήλων για την κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων στα λιμάνια.
Και φροντίζει να καλύπτει κάθε ανάγκη που προκύπτει στα λιμάνια της χώρας, με τη χρηματοδότηση έργων μικρής κλίμακας.
Χαρακτηριστικά θέλω να αναφέρω ότι το σύνολο του προϋπολογισμού του Π.Δ.Ε. της Γενικής Γραμματείας Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων για το 2018 ανέρχεται περίπου σε 12.500.000€ και απορροφήθηκε εξ’ ολοκλήρου με την επιλογή ενενήντα τεσσάρων (94) νέων και πενήντα εννέα (59) συνεχιζόμενων έργων.
Δεδομένου ότι οι ανάγκες είναι τεράστιες και βρίσκονται σε πλήρη αναντιστοιχία με τους διαθέσιμους δημόσιους πόρους, το Υπουργείο επιδιώκει, ενθαρρύνει και υποστηρίζει την ένταξη λιμενικών έργων μεγάλης, μεσαίας και μικρής κλίμακας σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, σε συνεργασία με το καθ’ ύλην αρμόδιο για τη χρηματοδότηση Υπουργείο Οικονομίας & Ανάπτυξης.
Τα λιμάνια μας είναι πλέον ανταγωνιστικά. Όχι μόνο για τους λόγους που προανέφερα.
Αλλά και επειδή λειτουργεί άψογα πλέον η Πλοηγική Υπηρεσία, η οποία πριν από το 2015 είχε εγκαταλειφθεί. Είναι μια υπηρεσία που διασφαλίζει την ασφαλή ναυσιπλοΐα. Δε μπορεί παρά να είναι υπό δημόσιο έλεγχο.
Έχουμε λοιπόν αναδιοργανώσει το λιμενικό σύστημα της χώρας με νέο θεσμικό πλαίσιο, με νέο εξοπλισμό και με νέο προσωπικό.
Ταυτόχρονα το Υπουργείο Ναυτιλίας και η Γενική Γραμματεία Λιμένων Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων έχουν συμβάλει στην έγκριση έργων που εντάσσονται στο πλαίσιο του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών.
Είναι έργα Θαλασσίων Διαδρόμων (MoS), που χρηματοδοτούνται από την EE.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του έργου Poseidon Med II, που με την ολοκλήρωση του θα έχει συμβάλει σημαντικά στην εισαγωγή του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στη ναυτιλία και στη δημιουργία των σχετικών υποδομών στους λιμένες.
Αντίστοιχα αναφέρεται το έργο ELEMED (Electrification in the Eastern Mediterranean), που προωθεί την χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας στη ναυτιλία, αποσκοπώντας να μειώσει σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ναυτιλίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το πρόγραμμα υλοποιεί μελέτες για την εγκατάσταση υποδομών ηλεκτροδότησης ελλιμενισμένων πλοίων, μέσω του συστήματος «cold ironing» σε τρεις χώρες (Ελλάδα, Κύπρο, Σλοβενία) και σε τέσσερα λιμάνια κατά μήκος του Νότιο-Ανατολικού θαλάσσιου διαδρόμου (Κόπερ, Κυλλήνη, Πειραιάς, Λεμεσός), προκειμένου να περιοριστεί δραστικά ο θόρυβος και οι αέριοι ρύποι, ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές πλησίον των λιμένων.
Προβλέπει επίσης την εγκατάσταση της πρώτης υποδομής ηλεκτροδότησης πλοίων στην Ανατολική Μεσόγειο, στο λιμένα της Κυλλήνης.
Στο πλαίσιο των έργων του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών, το Υπουργείο, μέσω της ΓΓΛΛΠΝΕ, διεκδίκησε και εν συνεχεία υλοποίησε έργο Τεχνικής Βοήθειας της Διευκόλυνσης για τη Σύνδεση της Ευρώπης (Connecting Europe Facility – CEF) για την προετοιμασία του σχεδιασμού και της εγκατάστασης Port Community System (PCS) σε τρεις (3) ελληνικούς λιμένες του Κεντρικού Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών, Ηγουμενίτσα, Ηράκλειο και Πάτρα.
Ο Οργανισμός Λιμένα Ηγουμενίτσας (ΟΛΗγ), η Περιφέρεια Ηπείρου και το Βιομηχανικό Πάρκο Θεσπρωτίας συμμετέχουν στο πρόγραμμα ADRI UP.
Το πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχουν και 4 ιταλικοί λιμένες, χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και στοχεύει στην ανάπτυξη του Θαλάσσιου Διαδρόμου της Ανατολικής Μεσογείου, μέσω της αναβάθμισης των υποδομών και ανωδομών σχετικών με την εφοδιαστική αλυσίδα.
Αφορά στους Λιμένες Ηγουμενίτσας, Τεργέστης, Ανκόνα και Φερνέττι.
Το λιμενικό σύστημα της Ελλάδας είναι λοιπόν έτοιμο για τη νέα πορεία στην οποία έχει μπει η χώρα και είναι πορεία ανάκαμψης.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας παραμένει σταθερό στην ενίσχυση της ελληνικής σημαίας, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής Ναυτιλίας, στο πλαίσιο των διεθνών οργανισμών και κυρίως του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και της ναυτικής εργασίας.
Με τις σκέψεις αυτές, θέλω να συγχαρώ τους διοργανωτές του Συνεδρίου αυτού και να ευχηθώ οι εργασίες του να είναι αποδοτικές.