Στα 6,75 δις. το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του 2017. Τα έργα σε μεταφορές – υποδομές

Το ύψος των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, για το 2017, προβλέπεται να ανέλθει στα 6.750 εκατ. ευρώ, στο ίδιο ύψος με αυτό του 2016, όπως επισημαίνεται στον Προϋπολογισμό του 2017.

Επιμέλεια: Βάσω Βεγιάζη

Οι δαπάνες αυτές, που αντιπροσωπεύουν το 3,7% του προβλεπόμενου ΑΕΠ της χώρας, κατανέμονται σε 5.750 εκατ. ευρώ για τα έργα που θα συγχρηματοδοτηθούν από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε 1.000 εκατ. ευρώ για τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους.

Αναλυτικότερα, η συνολική δαπάνη του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους θα κατανεμηθεί σε 3.950 εκατ. ευρώ περίπου για την έναρξη και υλοποίηση έργων ΕΣΠΑ 2014-2020, σε 800 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση των έργων και το κλείσιμο των προγραμμάτων ΕΣΠΑ 2007-2013, ενώ 1.000 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για λοιπά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα και των δύο περιόδων.

Το ΠΔΕ, ως βασικό εργαλείο αναπτυξιακής πολιτικής, συνοδεύει τη δημοσιονομική προσπάθεια με αναπτυξιακές δράσεις, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας και ταυτόχρονα τη στήριξη της κοινωνικής συνοχής, προκειμένου να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό αναπτυξιακό αποτέλεσμα.

Ειδικότερα, οι αναπτυξιακοί τομείς που ενισχύονται από το ΠΔΕ είναι κυρίως:

α) μεταφορές και περιβάλλον με έργα κυρίως υποδομών,

β) επιχειρηματικότητα και ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων

γ) ανάπτυξη ανθρώπινου κεφαλαίου και ενίσχυση της κοινωνίας της γνώσης,

δ) ενέργεια και αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων και

ε) αυτοδιοίκηση με στήριξη των επενδυτικών της προγραμμάτων. Επιπλέον, με την αξιοποίηση εθνικών πόρων ενισχύονται πολιτικές για συντήρηση και επέκταση κοινωνικών υποδομών, ικανοποίηση έκτακτων αναγκών και λοιπές δράσεις.

Με το ΠΔΕ του 2017 συνεχίζεται η προσπάθεια για την υποστήριξη των μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών στο κράτος και την οικονομία, σύμφωνα και με τις υποχρεώσεις της χώρας βάσει της ΣΧΔ.

Βασική πηγή εσόδων για την χρηματοδότηση των έργων του ΠΔΕ αποτελούν οι εισροές από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της συγχρηματοδότησης των επενδυτικών, αναπτυξιακών και άλλων δράσεων των κρατών-μελών, που εναρμονίζονται με τις κοινές πολιτικές.

Προτεραιότητα για το 2017 είναι η εντατικοποίηση των ενεργειών για το κλείσιμο των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2013, με την συμμετοχή όλων των έργων στην τελική έκθεση ολοκλήρωσης των προγραμμάτων τον Μάρτιο του 2017, καθώς και η επίσπευση της υλοποίησης των προγραμμάτων της νέας περιόδου 2014-2020.

Μέσα από τις δράσεις του νέου ΕΣΠΑ, θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στους τομείς των υποδομών, της επιχειρηματικότητας, του ανθρωπίνου κεφαλαίου, της απασχόλησης, της αυτοδιοίκησης, της εκπαίδευσης και κατάρτισης, της υγείας και πρόνοιας, του περιβάλλοντος και της διοικητικής μεταρρύθμισης.

Σε ό,τι αφορά το μέρος του ΠΔΕ που χρηματοδοτείται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, το συνολικό ποσό για το 2017, σε σχέση με το αντίστοιχο του 2016, είναι αυξημένο κατά 250 εκατ. ευρώ.

Προβλέπεται να χρηματοδοτηθούν δράσεις, με βασικά κριτήρια την κάλυψη ανελαστικών υποχρεώσεων και επιτακτικών αναγκών που αφορούν την κοινωνική συνοχή, τη συνέργεια σε συγχρηματοδοτούμενα έργα από την ΕΕ και τη συμπληρωματικότητα.

Οι δράσεις που αναμένεται να χρηματοδοτηθούν αφορούν κυρίως προγράμματα ενίσχυσης της απασχόλησης, της εκπαίδευσης, συντήρησης υποδομών, αποκατάστασης ζημιών σε υποδομές από σεισμούς, πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές, με ενίσχυση των πληγέντων από αυτές.

Τέλος, θα χρηματοδοτηθούν κοινωνικά προγράμματα για τις πλέον ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, καθώς και προγράμματα για την ορθολογική οργάνωση και τον εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης.

Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η διαχρονική εξέλιξη του ΠΔΕ από το 2004 έως και το 2017.

Πηγή: Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων, Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα ΠΔΕ

Κύρια πηγή εσόδων για την χρηματοδότηση των έργων του ΠΔΕ αποτελούν οι εισροές από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Βασικός στόχος είναι αφενός η ταχεία ενεργοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ 2014 -2020 και αφετέρου η ελαχιστοποίηση των πρόσθετων εθνικών πόρων που θα απαιτηθούν προκειμένου να ολοκληρωθούν έργα του ΕΣΠΑ 2007-2013.

ΕΣΠΑ 2007-2013 / Ολοκλήρωση Επιχειρησιακών Προγραμμάτων

Πρόοδος υλοποίησης

Οι πόροι που διατέθηκαν μέσω του ΕΣΠΑ 2007-2013, σε όρους ενωσιακής συνδρομής ανέρχονται συνολικά σε 24,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων:

-20,4 δισ. ευρώ συγχρηματοδοτούνται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής και

-3,9 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ).

Με βάση τα τελευταία στοιχεία του 2016, σε ό,τι αφορά τα προγράμματα ΕΣΠΑ 2007-2013 που χρηματοδοτούνται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής, η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη των ενταγμένων έργων ανέρχεται σε 31,3 δισ. ευρώ, η αντίστοιχη των νομικών δεσμεύσεων σε 28,6 δισ. ευρώ και το σύνολο των δαπανών προς πιστοποίηση στην ΕΕ σε 22,7 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό απορρόφησης 106,3%.

Με δεδομένο ότι, τα Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΕΠ) του ΕΣΠΑ 2007-2013 ολοκληρώθηκαν στο τέλος του 2015, μια από τις βασικές προτεραιότητες του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης αποτελεί το επιτυχές κλείσιμο του συνόλου των προγραμμάτων της περιόδου.

Προς την κατεύθυνση αυτή αναλήφθηκαν πρωτοβουλίες και πραγματοποιήθηκαν συντονισμένες ενέργειες που περιγράφονται παρακάτω.

Διαδικασία εξυγίανσης / Κλείσιμο Επιχειρησιακών Προγραμμάτων

Κύριος σκοπός της διαδικασίας εξυγίανσης ήταν να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική διαχείριση και το ορθολογικό κλείσιμο κάθε ΕΠ με ελαχιστοποίηση του κινδύνου απώλειας πόρων κοινοτικής συνδρομής και της επιβάρυνσης των εθνικών πόρων.

Ταυτόχρονα, κοινό στόχο αποτελεί και η δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την ενεργοποίηση των ΕΠ της περιόδου 2014-2020 με ενέργειες προγραμματισμού και ένταξης ώριμων έργων.

Στο πλαίσιο αυτό, τα έτη 2014-2015 εντατικοποιήθηκε η διαδικασία εξυγίανσης των ΕΠ του ΕΣΠΑ 2007-2013 με την εφαρμογή ενεργειών εξυγίανσης, οι οποίες αποτυπώθηκαν στο σχέδιο εξυγίανσης κάθε ΕΠ.

Η διαδικασία εξυγίανσης των ΕΠ περιελάβανε: απεντάξεις έργων, μεταφορά έργων σε άλλα ΕΠ της τρέχουσας περιόδου ή της επόμενης περιόδου και επιμερισμό του φυσικού και του οικονομικού αντικειμένου των έργων μεταξύ των 2 προγραμματικών περιόδων (τμηματοποιημένα έργα).

Με τη λήξη της επιλεξιμότητας των δαπανών του ΕΣΠΑ 2007-2013 στις 31/12/2015, η διαδικασία εξυγίανσης μετεξελίχθηκε σε διαδικασία κλεισίματος των ΕΠ, ενσωματώνοντας επιπλέον στοιχεία σχετικά με τον βαθμό ολοκλήρωσης των πράξεων, ώστε να αποτυπωθεί η ρεαλιστική εικόνα υλοποίησης των ΕΠ.

Η κατηγοριοποίηση αυτή οδήγησε στην καταγραφή των έργων που θα συμβάλουν στο «κλείσιμο» κάθε ΕΠ, καθώς και στην επεξεργασία σεναρίων κλεισίματος με διαφορετικούς βαθμούς επικινδυνότητας, αναδεικνύοντας τα Προγράμματα για τα οποία απαιτείται η ανάληψη πρόσθετων ενεργειών.

Για την προετοιμασία και το συντονισμό των ανωτέρω διαδικασιών, η Εθνική Αρχή Συντονισμού εξέδωσε σειρά οδηγιών σχετικά με τη διαχείριση των έργων του ΕΣΠΑ 2007-2013, την εφαρμογή και παρακολούθηση των ενεργειών εξυγίανσης και τις διαδικασίες κλεισίματος των ΕΠ.

Μεγάλα έργα ΕΣΠΑ 2007-2013

Εξακολουθεί να υλοποιείται επιτυχώς η ειδική διαδικασία για την έγκριση και παρακολούθηση των μεγάλων έργων ΕΣΠΑ. Η παρούσα – ούτως ή άλλως δυναμική – κατάσταση των μεγάλων έργων ΕΣΠΑ 2007-2013 έχει ως εξής:

-μέχρι 31/12/2013 είχαν υποβληθεί 64 φάκελοι μεγάλου έργου, με συνολικό κόστος 11,9 δισ. ευρώ (επιλέξιμο 7,9 δισ. ευρώ).

-80 φάκελοι μεγάλου έργου (αρχικής και τροποποιητικής υποβολής) έχουν Εγκριτική Απόφαση Επιτρόπου.

-16 τροποποιητικοί φάκελοι μεγάλου έργου είναι ενεργοί σε στάδιο διαβούλευσης με την ΕΕ, από τους οποίους, οι 10 είναι σε εκκρεμότητα για ενέργεια από την ΕΕ και οι λοιποί 6 σε εκκρεμότητα για ενέργεια από τις αρμόδιες Ειδικές Υπηρεσίες Διαχείρισης (ΕΥΔ).

ΕΣΠΑ 2014-2020 / Έναρξη υλοποίησης και επιτάχυνση

Η Ελλάδα κατάφερε να εξασφαλίσει ένα πολύ σημαντικό συνολικό προϋπολογισμό ύψους 19,9 δισ. ευρώ περίπου (σε όρους ενωσιακής συνδρομής και τρέχουσες τιμές) για την περίοδο 2014-2020.

Το Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) 2014-2020 εγκρίθηκε τον Μάιο του 2014 και αναθεωρήθηκε τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου για να περιλάβει και τον προϋπολογισμό του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας.

Επιπλέον εκτιμάται ότι, από την ενδιάμεση Αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2014-2020 που συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί το 2016 με στοιχεία ΑΕΠ των ετών 2011-2014, η χώρα θα ωφεληθεί με επιπλέον πόρους ύψους 1 δισ. ευρώ. Η απόφαση αυτή θα οδηγήσει στη 2^η αναθεώρηση του ΕΣΠΑ 2014-2020 και των Προγραμμάτων του εντός του 2017.

Πρόοδος υλοποίησης σε μεγέθη

Το 2015 η Ελλάδα ενεργοποίησε τα ΕΠ του ΕΣΠΑ 2014-2020 πριν από κάθε άλλη χώρα της ΕΕ και μέχρι το τέλος του 2016 αναμένεται αυτά να έχουν ενεργοποιηθεί σε ποσοστό 50%. Τα δύο αυτά έτη δόθηκε έμφαση στην επιτάχυνση της εξειδίκευσης και ενεργοποίησης όλων των ΕΠ με στόχο την ένταξη νέων, ώριμων έργων, λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτούμενες ενέργειες για την εκπλήρωση των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων ή/και τις τυχόν σχετικές «αυτοδεσμεύσεις».

Ειδικότερα, με βάση πρόσφατα στοιχεία υλοποίησης:

Για το σύνολο των ΕΠ έχουν δημοσιευθεί προσκλήσεις ύψους 8,3 δισ. ευρώ. Οι δράσεις που έχουν ενεργοποιηθεί είναι ύψους 5,6 δισ. ευρώ στα τομεακά ΕΠ, 2,5 δισ. ευρώ στα περιφερειακά και 176 εκατ. ευρώ στα προγράμματα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας.

Η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη των ενταγμένων έργων για το σύνολο του ΕΣΠΑ ανέρχεται στα 3,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,9 δισ. ευρώ αφορούν τα τομεακά ΕΠ και 1,4 δισ. ευρώ τα περιφερειακά ΕΠ.

Η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη των νομικών δεσμεύσεων για το σύνολο του ΕΣΠΑ ανέρχεται στα 1,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,2 δισ. ευρώ αφορούν τα τομεακά ΕΠ και 538 εκατ. ευρώ τα περιφερειακά ΕΠ.

Για το έτος 2016, ο ετήσιος στόχος δαπανών για το σύνολο των ΕΠ του ΕΣΠΑ 2014-2020 ανέρχεται σε 2,28 δισ. ευρώ σε όρους ενωσιακής συνδρομής. Επισημαίνεται ότι πρόσθετος σημαντικός στόχος είναι η υποβολή έως 31/12/2016 αιτημάτων πληρωμής ύψους κατ’ ελάχιστον ίσου με το ποσό της πρόσθετης αρχικής προχρηματοδότησης ύψους 7% που δόθηκε στην Ελλάδα, κατ’ εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 1839/2015 και αντιστοιχεί σε 1,26 δισ. ευρώ σε όρους συγχρηματοδοτούμενης δημόσιας δαπάνης, προκειμένου να αποφευχθεί η υποχρέωση επιστροφής των ποσών αυτών.

Υλοποιούμενες δράσεις ΕΣΠΑ 2014-2020

Η ενεργοποίηση των ΕΠ του ΕΣΠΑ 2014-2020 αναμένεται να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη των επιμέρους κλάδων της ελληνικής οικονομίας, μέσω συγκεκριμένων δράσεων, οι οποίες έχουν ήδη εξειδικευθεί σε μεγάλο βαθμό σε κάθε ΕΠ.

Τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα έχουν ενεργοποιήσει δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 2,53 δισ. ευρώ, από τις οποίες:

–              2,17 δισ. ευρώ αφορούν συγχρηματοδοτούμενες δράσεις του ΕΤΠΑ για έργα υποδομών,

–              360 εκατ. ευρώ αφορούν δράσεις του ΕΚΤ για τη χρηματοδότηση δομών αντιμετώπισης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού,

–              οι εντάξεις ανέρχονται σε 1,3 δισ. ευρώ,

–              οι νομικές δεσμεύσεις σε 538 εκατ. ευρώ,

–              οι δηλωθείσες δαπάνες σε 180 εκατ. ευρώ.

Μεταξύ των δράσεων που έχουν ενεργοποιηθεί είναι:

–              δράσεις στον τομέα του περιβάλλοντος, ύψους 743 εκατ. ευρώ,

–              δράσεις στον τομέα των μεταφορών, συνολικού προϋπολογισμού 819 εκατ. ευρώ,

–              δράσεις για κοινωνικές και εκπαιδευτικές δομές, ύψους 456 εκατ. ευρώ και

–              δράσεις προαγωγής της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμησης της φτώχειας, ύψους 350 εκατ. ευρώ.

Το ΕΠ «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία» κατέχει κεντρική θέση στην προσπάθεια της χώρας για την στήριξη και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης. Ειδικότερα:

–              Η εξειδίκευση του ΕΠ καλύπτει περίπου το 55% του προϋπολογισμού δημόσιας δαπάνης και ανέρχεται σε 2,56 δισ. ευρώ.

–              Έχουν δημοσιευτεί προσκλήσεις συνολικού ύψους 680 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας σημαντικούς αναπτυξιακούς τομείς της ελληνικής οικονομίας (επιχειρηματικότητα, ενέργεια, τουρισμός, πολιτισμός, κατάρτιση, ΤΠΕ κ.λπ.).

–             Εκδόθηκαν προσκλήσεις για 4 δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, με συνολικό προϋπολογισμό στον Α’ Κύκλο 322 εκατ. ευρώ, ενώ μέχρι το τέλος του έτους, αναμένεται η δημοσίευση του Β’ Κύκλου για τις 3 εκ των 4 ανωτέρω δράσεων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας συνολικού προϋπολογισμού 168 εκατ. ευρώ.

–              Έχει ενεργοποιηθεί η δράση για την «Κατάρτιση και πιστοποίηση γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων στον Ιδιωτικό Τομέα» συνολικού προϋπολογισμού 30 εκατ. ευρώ.

–              Το προσεχές διάστημα αναμένεται η ενεργοποίηση επιπλέον δράσεων (ίδρυση νέων ή επέκταση υφιστάμενων τουριστικών μονάδων, αναβάθμιση εταιρειών franchising, δικτύωση των  επιχειρήσεων με τη δημιουργία clusters, meta-clusters, συμπράξεις επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς κ.ά.).

Το ΕΠ «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» έχει εξειδικεύσει το 83,9% του προϋπολογισμού του, ήτοι ποσό ύψους 4,35 δισ. ευρώ, και έχει ενεργοποιήσει δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 2,95 δισ. ευρώ. Μεταξύ των δράσεων που έχουν ενεργοποιηθεί είναι και οι εξής:

–              δράσεις προώθησης των καθαρών αστικών και προαστιακών μεταφορών, ύψους 1,15 δισ. ευρώ,

–              δράσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων, ύψους 270 εκατ. ευρώ,

–              δράσεις ολοκλήρωσης των υποδομών συλλογής και επεξεργασίας αστικών λυμάτων, ύψους 199 εκατ. ευρώ,

–              έργα μείωσης διαρροών δικτύων ύδρευσης, ύψους 30 εκατ. ευρώ,

–              αποκατάσταση ρυπασμένων χώρων, ύψους 13 εκατ. ευρώ,

–              κατασκευή αυτοκινητόδρομων στο Διευρωπαϊκό Οδικό Δίκτυο, ύψους 513,3 εκατ. ευρώ,

–              κατασκευή σιδηροδρομικών και οδικών συνδέσεων με λιμάνια, ύψους 41 εκατ. ευρώ,

–              εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης και σύγχρονων συστημάτων σηματοδότησης και τηλεπικοινωνιών σε τμήματα του σιδηροδρομικού δικτύου, ύψους 215 εκατ. ευρώ.

Μέχρι το τέλος του έτους η ενεργοποίηση αναμένεται να ανέλθει στο ποσό των 3,72 δισ. ευρώ.

ΠΔΕ 2017 χρηματοδοτούμενο αμιγώς από εθνικούς πόρους

Το ΠΔΕ, που χρηματοδοτείται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους (εθνικό σκέλος ΠΔΕ), το 2017 θα ανέλθει στο ύψος των 1.000 εκατ. ευρώ.

Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 14,8% του συνολικού ΠΔΕ του έτους 2017 και είναι αυξημένο κατά 250 εκατ. ευρώ, ήτοι κατά 33% έναντι του αντίστοιχου ποσού που είχε προϋπολογισθεί και εκτιμάται ότι θα δαπανηθεί το 2016.

Οι κατηγορίες έργων που θα χρηματοδοτηθούν περιλαμβάνουν κυρίως επενδυτικές δραστηριότητες των ΟΤΑ β΄ βαθμού σε όλη τη χώρα, συντηρήσεις υποδομών, ενισχύσεις των ιδιωτικών επενδύσεων στο πλαίσιο υλοποίησης των αναπτυξιακών νόμων, δαπάνες για την αποκατάσταση ζημιών σε έργα υποδομής από σεισμούς, πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές.

Επίσης, πέραν της χρηματοδότησης των παραπάνω τομέων, το εθνικό σκέλος ΠΔΕ αναμένεται να συμβάλει στο πλαίσιο της ασκούμενης κοινωνικής πολιτικής και στην υποβοήθηση κοινωνικών ομάδων με ιδιαίτερα προβλήματα διαθέτοντας αποκλειστικά εθνικούς πόρους για την κοινωνική πρόνοια, την καταπολέμηση της ανεργίας, τη δωρεάν κρατική αρωγή σε πληγέντες από φυσικές καταστροφές κ.λπ.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στη βάση της συνολικής μεταρρύθμισης του πλαισίου υλοποίησης των δημοσίων επενδύσεων το 2016 δρομολογήθηκαν και συνεχίζονται για το 2017 σχέδια δράσης προς ενίσχυση των διαδικασιών αξιολόγησης του εθνικούς σκέλους του ΠΔΕ, με την ταυτόχρονη ενεργοποίηση θεσμοθετημένων δομών του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Με δεδομένο το περιορισμένο μέγεθος του εθνικού προγράμματος είναι σημαντικό οι πόροι του να χρηματοδοτούν τις πλέον επιτακτικές αναπτυξιακές ανάγκες.

Προς το σκοπό αυτόν, ενισχύεται ο μηχανισμός προτεραιοποίησης των αναγκών με πρώτο κριτήριο την κάλυψη ανελαστικών υποχρεώσεων που αφορούν στην κοινωνική συνοχή. Τέλος, βασικό κριτήριο για τη χρηματοδότηση των έργων του εθνικού σκέλους του ΠΔΕ θα είναι και το 2017 η συμπληρωματικότητα, οι συνέργειες και η σκοπιμότητα των δράσεων αυτών, σε σχέση με την εκτέλεση έργων συγχρηματοδοτούμενων από την ΕΕ.

Δράσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών

Η σημαντική συμβολή του ΠΔΕ στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας αποτυπώνεται στα μεγάλα έργα υποδομών που υλοποιεί το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

Οι κύριες κατηγορίες παρεμβάσεων στον τομέα αυτό αφορούν στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και των μεταφορών, με στόχο την ουσιαστική βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Το υλοποιούμενο πρόγραμμα είναι σημαντικό εργαλείο για τη διαμόρφωση συνθηκών, που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα της οικονομίας, αυξάνουν την απασχόληση, ενδυναμώνουν την επενδυτική και εμπορική δραστηριότητα και τέλος, βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολιτών.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις που αφορούν στην κατασκευή των εθνικών οδικών αξόνων, στην κατασκευή των έργων Μετρό, στην κατασκευή νέου σιδηροδρομικού δικτύου και στην επέκταση του ήδη υπάρχοντος, στην κατασκευή της επέκτασης του Προαστιακού Σιδηροδρόμου Αθηνών, στα λιμενικά έργα και στα έργα για τα αεροδρόμια, στα εγγειοβελτιωτικά έργα καθώς και στα έργα του συνολικού εθνικού και επαρχιακού οδικού δικτύου της χώρας.

Επίσης, περιλαμβάνονται έργα κτιριακών υποδομών που συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση των τομέων της υγείας, παιδείας και δικαιοσύνης (νοσοκομεία, σχολεία, σωφρονιστικά καταστήματα), καθώς και έργα για τη βελτίωση των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης.

Για το σκοπό αυτό δεσμεύονται πιστώσεις 1.922 εκατ. ευρώ, οι οποίες αποτελούν το 28,5% περίπου του συνόλου των πιστώσεων του 2017.