H Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (EU GREEN DEAL) δεσμεύει τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και τη χώρα μας, στο στόχο της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 (net zero).
H δέσμη μέτρων “Fit for 55”, αναθεωρεί την ενωσιακή νομοθεσία για το κλίμα, την ενέργεια και τις μεταφορές και ευθυγραμμίζει το ισχύον δίκαιο με τους κοινοτικούς στόχους για το 2030 και το 2050.
Συγκεκριμένα, η πρόταση RefuelEU, η οποία είναι μια από τις τέσσερις βασικές νομοθετικές προτάσεις της ΕΕ για τη διείσδυση των ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών εκπομπών στις μεταφορές, προβλέπει δεσμευτικούς στόχους για τη χρήση SAF στις αερομεταφορές.
Τι είναι τα Βιώσιμα Αεροπορικά Καύσιμα και πως παράγονται
Τα SAF είναι καύσιμα, τα οποία παράγονται από βιώσιμες πρώτες ύλες, όπως βιομάζα, χρησιμοποιημένα έλαια, αστικά απόβλητα/απορρίμματα, ή με δέσμευση C02 και ανανεώσιμο ηλεκτρισμό, τα οποία εν συνεχεία αναμιγνύονται με συμβατικά ορυκτά αεροπορικά καύσιμα (Jet A/A-1 Fuel) και γι’ αυτό ονομάζονται SAF.
Παράγονται με διαφορετικές χημικές κατεργασίες, ανάλογα με τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούν ως βάση, με την πλέον διαδεδομένη την επεξεργασία λιπαρών οξέων (HEFA) από 100% βιώσιμα υλικά, όπως χρησιμοποιημένα έλαια και ζωικά λίπη.
Σύμφωνα με ορισμένες μεθοδολογίες υπολογισμού (ενδεικτικά: το ICAO CORSIA Methodology), η χρήση SAF στις αερομεταφορές μειώνουν τις εκπομπές CO2 κατά μέσο όρο 80% σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα, σε όλο τον κύκλο ζωής τους.
Αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη SAF παράγονται κυρίως σε μονάδες στη Γερμανία, Φινλανδία, Ολλανδία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, κ.α., αλλά όχι στην Ελλάδα, με τη συνολική ποσότητα SAF που παράγεται να υπολογίζεται σε <1%, σε σχέση με τη συνολική ζήτηση σε αεροπορικά καύσιμα και την τιμή διάθεσης τους να είναι 2 έως 4 φορές υψηλότερη της τιμής του συμβατικού αεροπορικού καυσίμου.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις και τους στόχους της ΕΕ, η συνολική ποσότητα SAF δεν προβλέπεται να ξεπεράσει ποσοστό 8% – 10% έως το 2030.
Γι’ αυτό σήμερα στην Ευρώπη, SAF έχουν αρχίσει να διατίθεται σε τακτική βάση μόλις σε 7 αεροδρόμια (Φρανκφούρτη, Παρίσι CDG, Άμστερνταμ, Ελσίνκι, Στοκχόλμη, Αμβούργο, Μόναχο).
Τι προβλέπει η συμφωνία AEGEAN – ΕΛΠΕ για τη χρήση SAF
Με τη χθεσινή συμφωνία που ανακοινώθηκε μεταξύ AEGEAN και ΕΛΠΕ, στη λίστα αυτή προστίθεται τώρα και το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, ενώ γίνονται ενέργειες, ώστε να μπορεί να διατίθεται και στο αεροδρόμιο της Αθήνας, βάζοντας την Ελλάδα στο χάρτη των “πράσινων” αερομεταφορών.
Η πρώτη δοκιμαστική πτήση παγκοσμίως με χρήση μείγματος SAF έγινε το 2008 και σύμφωνα με στοιχεία της IATA, από το 2016 όπου κατέστη εφικτή η προμήθειά τους σε μεγαλύτερη κλίμακα, έχουν γίνει περίπου 370.000 εμπορικές πτήσεις, από μόλις 40 αεροπορικές σε ολόκληρο τον κόσμο.
Στην Ελλάδα, η πρώτη πτήση με μείγμα βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων πραγματοποιήθηκε από την AEGEAN τον Ιούλιο του 2021 κατά την πτήση παραλαβής ενός ακόμη αεροσκάφους τύπου Α321neo από το Αμβούργο.
Τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα που προμηθεύονται τα ΕΛΠΕ και μετά από κατάλληλη επεξεργασία στα διυλιστήρια, τροφοδοτούν τις πτήσεις της AEGEAN από το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, μέσω της ΕΚΟ, παράγονται στη Φινλανδία και την Ολλανδία από την εταιρεία Neste, από 100% ανανεώσιμα απόβλητα και υπολείμματα πρώτων υλών.
Οι στόχοι της ΕΕ για τη χρήση SAF
Χρόνος εφαρμογής, από | Ποσοστό SAF στα αεροπορικά καύσιμα % | Ποσοστό Συνθετικών SAF στα αεροπορικά καύσιμα % |
1 Ιανουαρίου 2025 | 2% | – |
1 Ιανουαρίου 2030 | 5% | 0,7% |
1 Ιανουαρίου 2035 | 20% | 5% |
1 Ιανουαρίου 2040 | 32% | 8% |
1 Ιανουαρίου 2045 | 38% | 11% |
1 Ιανουαρίου 2050 | 63% | 28% |
Σημειώνεται ότι τα παραπάνω προτεινόμενα ποσοστά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξετάζονται αυτή τη στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ, και είναι πιθανόν να αναθεωρηθούν προς τα άνω.