Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την επικαιροποίηση της σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με τα μη αναγκαία ταξίδια από χώρες εκτός της ΕΕ, ώστε να απλουστευθεί το πλαίσιο και να ληφθούν υπόψη οι πρόσφατες εξελίξεις.
Θα δοθεί προτεραιότητα στους εμβολιασμένους ταξιδιώτες. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει συστηματικά να ανοίξουν εκ νέου σε όσους έχουν εμβολιαστεί με εμβόλια για τα οποία έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία χορήγησης άδειας χρήσης έκτακτης ανάγκης από τον ΠΟΥ, παράλληλα με το εκ νέου άνοιγμα σε όσους έχουν εμβολιαστεί με εμβόλια εγκεκριμένα από την ΕΕ, όπως συμβαίνει σήμερα.
Ως ουσιαστική διασφάλιση, θα απαιτείται πάντοτε απόδειξη για τη διενέργεια τεστ PCR με αρνητικό αποτέλεσμα για όλους τους ταξιδιώτες που έχουν εμβολιαστεί με εμβόλιο εγκεκριμένο από τον ΠΟΥ το οποίο δεν έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, καθώς και για τους ταξιδιώτες που έχουν αναρρώσει.
Με τις επικαιροποιήσεις εισάγεται επίσης προθεσμία 9 μηνών για την αποδοχή των πιστοποιητικών εμβολιασμού μετά την αρχική σειρά εμβολιασμού. Για την προθεσμία αυτή λαμβάνονται υπόψη οι κατευθυντήριες γραμμές του ECDC σχετικά με τη χορήγηση αναμνηστικών δόσεων 6 μήνες μετά την ολοκλήρωση της πρώτης σειράς εμβολιασμού και προβλέπεται πρόσθετη περίοδος 3 μηνών για να διασφαλιστεί ότι οι εθνικές εκστρατείες εμβολιασμού μπορούν να προσαρμοστούν και ότι οι πολίτες μπορούν να έχουν πρόσβαση στη χορήγηση αναμνηστικών δόσεων.
Στις επικαιροποιήσεις περιλαμβάνεται επίσης η αποδοχή πιστοποιητικών εμβολιασμού που εκδίδονται μετά από πρόσθετη («αναμνηστική») δόση. Επιπλέον, λαμβανομένης υπόψη της αυξανόμενης εμβολιαστικής κάλυψης παγκοσμίως, η Κομισιόν προτείνει την κατάργηση του καταλόγου των χωρών από τις οποίες επιτρέπεται να εισέρχονται όλοι οι ταξιδιώτες ανεξάρτητα από το καθεστώς εμβολιασμού τους, από την 1η Μαρτίου του επόμενου έτους. Η πρόταση αυτή θα εξεταστεί τώρα από το Συμβούλιο.
Παράλληλα, η Επιτροπή πρότεινε επίσης την επικαιροποίηση της σύστασης του Συμβουλίου για την ελεύθερη κυκλοφορία εντός της ΕΕ.
Περαιτέρω άνοιγμα σε ταξιδιώτες που έχουν εμβολιαστεί ή έχουν αναρρώσει, με την επιφύλαξη ισχυρών διασφαλίσεων
Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν να υποδέχονται ταξιδιώτες εμβολιασμένους με εμβόλια εγκεκριμένα από την ΕΕ.
Επίσης, θα πρέπει, από τις 10 Ιανουαρίου 2022, να ανοίξουν εκ νέου σε όλους όσοι έχουν εμβολιαστεί με εμβόλια για τα οποία έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία χορήγησης άδειας χρήσης έκτακτης ανάγκης από τον ΠΟΥ (είναι ελεύθερα να επιλέξουν αν θα αποδέχονται τέτοια εμβόλια του ΠΟΥ σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες).
Η επικαιροποίηση αυτή θα εξασφαλίσει απλούστερους και συνεκτικότερους κανόνες σε όλη την ΕΕ, καθιστώντας ευκολότερο για τους εμβολιασμένους ταξιδιώτες να προγραμματίζουν το ταξίδι τους.
Όσοι έχουν αναρρώσει από τη νόσο COVID-19 εντός 180 ημερών πριν από το ταξίδι τους και διαθέτουν είτε Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID της ΕΕ είτε πιστοποιητικό που θεωρείται ισοδύναμο θα πρέπει επίσης να μπορούν να ταξιδεύουν στην ΕΕ από τις 10 Ιανουαρίου 2022.
Τα παραπάνω συνοδεύονται από ισχυρές διασφαλίσεις: οι ταξιδιώτες που έχουν εμβολιαστεί με εμβόλιο εγκεκριμένο από τον ΠΟΥ το οποίο δεν έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και οι ταξιδιώτες που έχουν αναρρώσει θα πρέπει συστηματικά να επιδεικνύουν απόδειξη αρνητικού αποτελέσματος τεστ PCR το οποίο διενεργήθηκε πριν από την αναχώρηση. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα διασφαλιστεί ότι το εκ νέου άνοιγμα θα πραγματοποιηθεί με ασφάλεια, δεδομένου ότι μερικές φορές μπορεί ακόμα και κάποιος με ανοσία να προσβληθεί από τον ιό.
Επιπροσθέτως, όλοι οι εμβολιασμένοι ταξιδιώτες θα πρέπει είτε να έχουν ολοκληρώσει την πρώτη σειρά εμβολιασμού τους εντός των τελευταίων 9 μηνών ή να έχουν λάβει πρόσθετη δόση. Αυτό θα ισχύει επίσης από τις 10 Ιανουαρίου 2022. Για την 9μηνη περίοδο αποδοχής λαμβάνεται υπόψη η καθοδήγηση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) σχετικά με τη χορήγηση αναμνηστικών δόσεων μετά από 6 μήνες, και προβλέπεται πρόσθετη περίοδος 3 μηνών για να διασφαλιστεί ότι οι εθνικές εκστρατείες εμβολιασμού μπορούν να προσαρμοστούν και ότι τα άτομα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αναμνηστικές δόσεις.
Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να αποδέχονται τα πιστοποιητικά εμβολιασμού και ανάρρωσης που έχουν εκδοθεί εκτός της ΕΕ και που θεωρούνται ισοδύναμα προς το Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID της ΕΕ.
Για τις χώρες στις οποίες δεν υπάρχει τέτοια ισοδυναμία, τα κράτη μέλη μπορούν να συνεχίσουν να αποδέχονται, σύμφωνα με το εθνικό τους δίκαιο, αποδεικτικά τεστ και εμβολιασμού που έχουν εκδοθεί από χώρες εκτός της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να είναι σε θέση να επαληθεύουν την αυθεντικότητα, την εγκυρότητα και την ακεραιότητά τους.
Τέλος, σύμφωνα με τους αναθεωρημένους κανόνες, τα παιδιά ηλικίας 6 – 17 ετών θα πρέπει να μπορούν να ταξιδεύουν στην ΕΕ με αρνητικό αποτέλεσμα τεστ PCR το οποίο διενεργήθηκε πριν από την αναχώρηση, εάν δεν έχουν εμβολιαστεί.
Τα κράτη-μέλη θα μπορούν να απαιτούν τη διενέργεια πρόσθετων τεστ μετά την άφιξη, την καραντίνα ή την αυτοαπομόνωση. Για παιδιά κάτω των 6 ετών δεν απαιτείται τεστ ή εμβολιασμός.
Επικαιροποιημένα όρια για την άρση των περιορισμών
Επί του παρόντος, επιτρέπονται τα μη αναγκαία ταξίδια, ανεξάρτητα από το προσωπικό καθεστώς εμβολιασμού, από λίγες περισσότερες από 20 χώρες με καλή επιδημιολογική κατάσταση.
Ο κατάλογος αυτός αποφασίζεται από το Συμβούλιο με βάση τα επιδημιολογικά κριτήρια που περιέχονται στη σύσταση του Συμβουλίου.
Η Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση, από τις 10 Ιανουαρίου 2022, ορισμένων από τα ισχύοντα όρια βάσει των οποίων χώρες συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο, εν αναμονή της εφαρμογής του νέου και εξορθολογισμένου πλαισίου:
- Μικρή αύξηση του ορίου του 14ήμερου σωρευτικού ποσοστού ανακοίνωσης κρουσμάτων COVID-19 (δηλαδή του συνολικού αριθμού νεοανακοινωθέντων κρουσμάτων COVID-19 ανά 100.000 άτομα) από 75 σε 100. Αυτό σημαίνει ότι περισσότερες χώρες θα μπορούν να συμπεριληφθούν στον κατάλογο. Το προσαρμοσμένο όριο θα παραμείνει σημαντικά χαμηλότερο από τον σημερινό μέσο όρο της ΕΕ, ο οποίος είναι πάνω από 470.
- Αύξηση του εβδομαδιαίου ποσοστού τεστ (δηλαδή του αριθμού των τεστ για λοίμωξη COVID-19 ανά 100.000 άτομα) από 300 σε 600. Η αύξηση αυτή αντικατοπτρίζει τη γενική αύξηση των ικανοτήτων διενέργειας τεστ και θα συμβάλει στη βελτίωση της αξιοπιστίας των δεδομένων. Το προσαρμοσμένο όριο είναι επίσης χαμηλότερο από τον σημερινό μέσο όρο της ΕΕ, ο οποίος είναι πάνω από 5.000.
Εξορθολογισμένη προσέγγιση από την 1η Μαρτίου 2022
Ενόψει της αναμενόμενης προόδου στις εκστρατείες εμβολιασμού παγκοσμίως, η Επιτροπή προτείνει μια εξορθολογισμένη προσέγγιση από την 1η Μαρτίου 2022, η οποία θα εξαρτάται πλήρως από το καθεστώς του ταξιδιώτη και όχι από τη χώρα αναχώρησης:
- Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να επιτρέπουν την είσοδο μόνο σε ταξιδιώτες που έχουν εμβολιαστεί ή αναρρώσει, ή σε ταξιδιώτες με ουσιώδη καθήκοντα ή ανάγκες.
- Ο κατάλογος των χωρών με επαρκώς καλή επιδημιολογική κατάσταση από τις οποίες θα πρέπει να είναι δυνατά όλα τα ταξίδια θα πρέπει να καταργηθεί.
Οι συχνές επικαιροποιήσεις του καταλόγου έχουν καταστήσει δύσκολο τον προγραμματισμό των ταξιδιών για τους ταξιδιώτες.
Οι νέοι κανόνες θα είναι σαφέστεροι και ευκολότερα αναγνωρίσιμοι για τους ταξιδιώτες, και θα καταστήσουν το σύστημα πιο λειτουργικό.
Με την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης παγκοσμίως, είναι επίσης σκόπιμο να αρθούν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί με βάση το καθεστώς ενός ατόμου και όχι με βάση τη χώρα από την οποία προέρχεται.
Η αλλαγή αυτή δεν θα πραγματοποιηθεί πριν από την 1η Μαρτίου 2022, ώστε να δοθεί στις τρίτες χώρες ο χρόνος να αυξήσουν περαιτέρω τα ποσοστά εμβολιασμού τους. Θα εξαρτηθεί επίσης από προηγούμενη αξιολόγηση της κατάστασης εμβολιασμού εκτός της ΕΕ.
Τα επόμενα βήματα
Εναπόκειται πλέον στο Συμβούλιο να εξετάσει την πρόταση αυτή. Μια πρώτη συζήτηση έχει προγραμματιστεί να διεξαχθεί κατά τη διάρκεια της συνάντησης του Συμβουλίου για τις ολοκληρωμένες ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση πολιτικών κρίσεων.
Μόλις η πρόταση εγκριθεί από το Συμβούλιο, εναπόκειται στα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν τα μέτρα που ορίζονται στη σύσταση.
