Στις υφιστάμενες, αλλά και μελλοντικές ενέργειες της Aegean Airlines για την εκπλήρωση των περιβαλλοντικών στόχων της αναφέρεται, σε συνέντευξη στο metaforespress.gr, ο Διευθυντής Network Planning & Development της εταιρείας, Γιώργος Γοβατζιδάκης.
Ο κ. Γοβατζιδάκης, στην αρχή της συνέντευξης, μας εισάγει στη συζήτηση που διαδραματίζεται σε πανευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για τις βιώσιμες μεταφορές, παραθέτοντας τους πυλώνες στρατηγικής για την εκπλήρωση των στόχων επίτευξης μηδενικών εκπομπών CO2 έως το 2050 που έχει αναλάβει ο κλάδος των αερομεταφορών.
Στη συνέχεια, αναλύει τα περιβαλλοντικά οφέλη από την προμήθεια των νέων αεροσκαφών Airbus A320neo, σκιαγραφώντας τις προϋποθέσεις για τη μελλοντική ευρεία χρήση αεροπορικών βιoκαυσίμων (SAF).
Συνέντευξη στον Φώτη Φωτεινό
-Μπορούν οι αεροπορικές μεταφορές να γίνουν πιο «πράσινες»; Ποια ήταν η επίδραση της πανδημίας στις προσπάθειες που καταβάλλονται από τον κλάδο τα τελευταία χρόνια;
-Η συζήτηση για περισσότερο βιώσιμες αερομεταφορές και συνολικά για τη συνεισφορά του κλάδου στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής έχει ήδη ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια, με την πανδημία και τη δραματική πτώση της κίνησης να έχει μόνο προσωρινά μετριάσει την ένταση.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του κλάδου, η παγκόσμια αεροπορική κίνηση το 2020 λόγω της πανδημίας μειώθηκε κατά 60%, με τις εκπομπές CO2 να έχουν μειωθεί αντίστοιχα από τα 600 εκατ. τόνους στα 200 εκατ. τόνους. Δηλαδή, πρακτικά στα αντίστοιχα επίπεδα του 1990.
Σε κάθε περίπτωση είναι αλήθεια ότι η κλιματική αλλαγή – για άλλους ήδη κλιματική κρίση – είναι μια από τις πιο επείγουσες προκλήσεις της εποχής μας και απαιτεί κοινό όραμα και άμεση συλλογική δράση και συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, βιομηχανίας και κοινωνίας για να καταστεί περισσότερο βιώσιμη.
Τα νέα αεροσκάφη εξασφαλίζουν 19% – 23% χαμηλότερο αποτύπωμα CO2 ανά θέση
Ο κλάδος των αερομεταφορών, παρόλο που συμβάλλει μόλις κατά 2% στις ανθρωπογενώς παραγόμενες εκπομπές άνθρακα, έχει ήδη δεσμευτεί για κλιματική ουδετερότητα, δηλαδή μηδενικών καθαρών εκπομπών CO2 έως το 2050, ενώ για περισσότερα από 10 χρόνια συμμετέχει στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, αναλαμβάνοντας το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί. Παράλληλα, εργάζεται για την επόμενη των αερομεταφορών, επενδύοντας σε καινοτομία.
Ας μην αγνοούμε ότι άλλοι τομείς, όπως οι οδικές μεταφορές εκτιμάται ότι παράγουν περίπου το 18% των εκπομπών άνθρακα, η βιομηχανία το 24% και η ηλεκτροπαραγωγή το 41%.
-Ποιες πολιτικές εφαρμόζονται για την απανθρακοποίηση των αερομεταφορών;
-Προκειμένου να πετύχουμε τους στόχους για ουδέτερες εκπομπές το 2050, οφείλουμε – ως κλάδος, αλλά και ως μεμονωμένοι αερομεταφορείς – να υιοθετήσουμε συγκεκριμένες πολιτικές που οδηγούν σε μετρήσιμα αποτελέσματα.
Στο πλαίσιο αυτό, η αεροπορική βιομηχανία έχει ήδη καταρτίσει έναν «Οδικό Χάρτη» για την επίτευξη του στόχου αυτού, ο οποίος αποτελείται από 4 πυλώνες:
Την τεχνολογία (π.χ. κινητήρες), τις υποδομές (κυρίως τη διαχείριση του εναέριου χώρου), τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα και το offsetting (δηλαδή τη λειτουργία προγραμμάτων αντιστάθμισης εκπομπών ώστε εφόσον δεν μπορείς να μειώσεις τις εκπομπές να χρηματοδοτούνται δράσεις που θα μειώνουν τις επιπτώσεις τους ).
Από τους ανωτέρω πυλώνες, το μεγαλύτερο βάρος, σε ότι αφορά τις προβλεπόμενες δράσεις δίδεται στους τομείς της τεχνολογίας και των βιώσιμων καυσίμων.
Η Πρωτοβουλία «Destination 2050 – A Route to Net Zero European Aviation» παρουσιάστηκε από τους εκπροσώπους του ευρωπαϊκού αεροπορικού κλάδου και υλοποιώντας της δεσμεύσεις της Συμφωνίας των Παρισίων και του Ευρωπαϊκού Green Deal, προβλέπει ότι το 2050 όλες οι πτήσεις, από και προς την ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις χώρες που ανήκουν στην EFTA θα πετύχουν μηδενικές καθαρές εκπομπές CO2 (Net-Zero Emissions).
Στο πλαίσιο αυτό τα πράσινα αεροπορικά καύσιμα (SAF) δεν αποτελούν αντικείμενο μιας μελλοντικής συζήτησης, αλλά αφορούν στο σήμερα, καθώς θεωρούνται απαραίτητα για τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050, όπως προβλέπεται από τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα καύσιμα νέου τύπου διαδραματίζουν κομβικό ρόλο στην απανθρακοποίηση οικονομικών κλάδων, και αν καταστούν και οικονομικά βιώσιμα οι αερομεταφορές μπορούν να είναι ένας από αυτούς.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι στις αερομεταφορές το 1/3 των εκπομπών προέρχεται από δρομολόγια μικρών αποστάσεων, 1/3 από δρομολόγια μεσαίων αποστάσεων και 1/3 από δρομολόγια μεγάλων αποστάσεων. Το μεγαλύτερο ποσοστό εκπομπών οφείλεται σε αεροσκάφη τύπου narrow body.
Εάν λοιπόν θέλουμε να μιλήσουμε για απανθρακοποίηση των μεταφορών πρέπει να εστιάσουμε, κυρίως, σε αυτά τα δρομολόγια και αντίστοιχα στα αεροσκάφη που κυρίως τα εξυπηρετούν.
-Από την πλευρά της, η AEGEAN ποια βήματα εφαρμόζει για τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματός της; Ποια είναι τα αποτελέσματα;
-Σταθερά προσανατολισμένη στην προστασία του περιβάλλοντος, η AEGEAN από τα πρώτα χρόνια της δραστηριότητας της έως και σήμερα λειτουργεί και αναπτύσσεται με υπευθυνότητα και περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, μεριμνώντας για την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος και προσφέροντας στους επιβάτες της ένα ταξίδι φιλικό προς περιβάλλον.
Τα τελευταία χρόνια, αναγνωρίζοντας και την ανάγκη των επιβατών της για ταξίδια με τη χαμηλότερη δυνατή επίπτωση στο περιβάλλον έχει θέσει σε εφαρμογή ένα συνεκτικό πρόγραμμα βιωσιμότητας που εκκινεί από δράσεις ανακύκλωσης, καλύτερης αξιοποίησης των αεροσκαφών, ελαχιστοποίησης κατανάλωσης νερού και ενέργειας, κ.λπ. και κορυφώνεται με την αντικατάσταση του στόλου της από τα νέα υπερσύγχρονα αεροσκάφη Α320neo που μειώνουν σημαντικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Στην πράξη στην AEGEAN έχουμε θέσει σε εφαρμογή μια συγκεκριμένη εργαλειοθήκη που εστιάζει κυρίως στην ανανέωση του στόλου, στις τεχνολογικές και λειτουργικές βελτιώσεις των πτήσεων και ευελπιστούμε σύντομα και στα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα (SAFs).
Έτσι αναμφίβολα, η παραγγελία των 46 Airbus A320neo που η AEGEAN ξεκίνησε να παραλαμβάνει ήδη από τις αρχές του προηγούμενου χρόνου, δεν αποτελεί μόνο μία μεγάλη επένδυση, αλλά και μία σημαντική κίνηση για την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς εξασφαλίζουν 19% – 23% χαμηλότερο αποτύπωμα CO2 ανά θέση σε σχέση με τα προηγούμενης γενιάς Airbus και έως 50% CO2 χαμηλότερο αποτύπωμα ανά θέση από τα πρώτα και τότε νέα αεροσκάφη της εταιρείας το 1999, σηματοδοτώντας μια ουσιαστική πράξη σεβασμού και μέριμνας για το περιβάλλον.
Αποτελεί στρατηγική επιλογή της ηγεσίας και της διοίκησής μας να λειτουργούμε με νέα και σύγχρονα αεροσκάφη, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μία μεγάλη επένδυση.
Τα οφέλη από τη προμήθεια των νέων αεροσκαφών, με τους νέους κινητήρες εξοικονόμησης καυσίμου είναι αποδεδειγμένη και μετρήσιμη για τον περιορισμό των εκπομπών CO2.
Υπολογίζουμε μάλιστα ότι η εταιρεία έχει καταφέρει, σε περίοδο 20 ετών και με τον σταδιακό εκσυγχρονισμό του στόλου, να μειώσει κατά 50% τις εκπομπές CO2 παρά την παράλληλη αύξηση της δραστηριότητας και του δικτύου της.
-Ποιες είναι οι τάσεις που επικρατούν; Θα πετάξουμε στο μέλλον με ηλεκτρικά αεροπλάνα ή αεροπλάνα υδρογόνου;
-Οι εξελίξεις είναι άκρως ενδιαφέρουσες. Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε τους κατασκευαστές αεροσκαφών να επενδύουν σε καινοτομία και να επιδίδονται σε μια διαρκή προσπάθεια για τον σχεδιασμό και την παραγωγή πιο «πράσινων» αεροσκάφών.
Για παράδειγμα, υπάρχουν εκτιμήσεις για αεροσκάφη με χρήση 100% καυσίμων SAF από το 2030, για υβριδικά αεροσκάφη και αεροσκάφη με υδρογόνο από το 2035, για ηλεκτρικά αεροσκάφη από το 2040, κ.α.
“Τα οφέλη από την προμήθεια των νέων αεροσκαφών, με τους νέους κινητήρες εξοικονόμησης καυσίμου, είναι αποδεδειγμένη και μετρήσιμη”, αναφέρει ο Διευθυντής Network Planning & Development της AEGEAN
Οι μεγάλες αεροπορικές βιομηχανίες επενδύουν σχεδόν σε όλες τις προαναφερθέντες τεχνολογίες. Προς το παρών η Boeing φαίνεται να επικεντρώνεται στα βιοκαύσιμα (100% SAF), ενώ η Airbus εστιάζει στη χρήση υδρογόνου αλλά και υβριδικών τεχνολογιών.
Η πρόσφατη σύνδεση του Πανευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης με στόχους βιωσιμότητας εκτιμώ ότι θα συμβάλει στην ενίσχυση αυτών των τεχνολογιών καθώς θα μπορούν να επενδυθούν σχετική πόροι σε αντίστοιχα καινοτόμα τεχνολογικά προγράμματα.
Θα αργήσουμε ωστόσο αρκετά ακόμη μέχρι να πετάμε με ηλεκτρικά αεροπλάνα ή αεροπλάνα υδρογόνου και να εφαρμόζονται μαζικά οι τεχνολογίες που ερευνώνται σήμερα.
-Ποια άλλα μέτρα υιοθετούνται από την AEGEAN για τη μείωση των εκπομπών CO2;
-Αυτονόητα οι κυριότερες δράσεις που στοχεύουν στη μείωση των ρύπων σχετίζονται με την κατανάλωση καυσίμων, γι’ αυτό και εστιάζονται στη αποδοτικότερη διαχείριση της εναερίου κυκλοφορίας, στις στρατηγικές βελτιστοποίησης μιας διαδρομής, στις επιχειρησιακές / πτητικές διαδικασίες (διαδικασίες προσγείωσης / απογείωσης) και σε συνεργατικές προσπάθειες με αεροδρόμια και Αρχές.
Η AEGEAN έχει καταφέρει, σε περίοδο 20 ετών και με τον σταδιακό εκσυγχρονισμό του στόλου, να μειώσει κατά 50% τις εκπομπές CO2
Ωστόσο εξίσου σημαντικό κεφάλαιο αποτελεί η συμμετοχή στα συστήματα εμπορίας εκπομπών. Η Aegean Airlines και η Olympic Air συμμετέχουν στο πρόγραμμα EU – ETS από την ίδρυσή του. Επίσης, συμμετέχουν και στο πρόγραμμα ICAO CORSIA καταβάλλοντας σημαντικούς πόρους ετησίως.
Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι εκτός από τις εκπομπές C02 μία αεροπορική εταιρεία καλείται να αντιμετωπίσει και άλλους ρύπους, όπως το NOx, θόρυβο κ.α. και στην AEGEAN γίνονται προσπάθειες κατανόησης και αντιμετώπισης και αυτών των πηγών.
-Να αναμένουμε από AEGEAN πτήσεις με αεροπορικά βιoκάυσιμα;
-Στην AEGEAN την τελευταία περίοδο, μετά και την ανανέωσή του στόλου μας που έχει εκκινήσει ένα νέο κύκλο βιωσιμότητας για την εταιρεία, διερευνούμε όλο και περισσότερο τρόπους που θα μπορούσαν μελλοντικά να καταστήσουν τη χρήση των βιωκαυσίμων λειτουργικά και οικονομικά βιώσιμη.
Μάλιστα λίγο πριν την πανδημία, είχε διερευνηθεί η δυνατότητα της πρώτης δοκιμαστικής πτήσης, ενώ και κατά τη διάρκεια του προηγούμενου χρόνου διενεργήθηκαν οι αναγκαίες τεχνικές διαδικασίες για ένα τέτοιο εγχείρημα.
Ωστόσο οι προκλήσεις είναι ακόμη πολλές. Ειδικά σε ότι αφορά την ευρεία χρήση του αεροπορικού βιοκαυσίμου , τα κυριότερα ζητήματα επικεντρώνονται στις αναγκαίες επενδύσεις κεφαλαίου που απαιτούνται για τη χρησιμοποίησή τους (ενδεικτικά: αποθηκευτικοί χώροι, σύστημα διανομής), στους κανονισμούς για τη χρήσης τους που δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί στην Ελλάδα και φυσικά στο κόστος τους έναντι των καυσίμων JET A-1 που χρησιμοποιούνται ευρέως σήμερα.
Δηλαδή πρόκειται για προκλήσεις που προϋποθέτουν τη συνεργασία και την επένδυση του συνόλου των εμπλεκομένων στο οικοσύστημα των αερομεταφορών.
Ωστόσο, καθώς πράγματι το τοπίο ήδη αλλάζει, με τα SAF να αρχίζουν να συγκεντρώνουν αυξανόμενο ενδιαφέρον από το σύνολο του κλάδου, είναι πολύ πιθανό οι εταιρείες, όπως και η AEGEAN, παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό του στόλου τους, να εξετάζουν και την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών αλλά και να αναζητούν κίνητρα από την πολιτεία για να επιταχύνουν τέτοια εγχειρήματα.
