Το Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με την αναθεώρηση των κανόνων του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ) που ισχύουν για τον τομέα των αερομεταφορών.
Επιμέλεια: Βάσω Βεγιάζη
Με τη συμφωνία διασφαλίζεται ότι οι αεροπορικές μεταφορές συμβάλλουν στους στόχους μείωσης των εκπομπών της ΕΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού.
Οι επικαιροποιημένοι κανόνες για την εμπορία εκπομπών θα επιταχύνουν την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» με τη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων για τον τομέα των αερομεταφορών ως το 2026.
Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να καταργήσουν σταδιακά τα δικαιώματα δωρεάν εκπομπών αερίων για τον τομέα των αεροπορικών μεταφορών ως εξής: 25% το 2024, 50% το 2025, 100% το 2026. Αυτό σημαίνει ότι τα δικαιώματα θα τίθενται εξολοκλήρου σε πλειστηριασμό από το 2026.
Όσον αφορά τη χρήση των εσόδων, οι συννομοθέτες συμφώνησαν τη μεταφορά 5 εκατ. δικαιωμάτων από τον τομέα των αερομεταφορών στο Ταμείο Καινοτομίας.
Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο συμφώνησαν επίσης να δεσμευτούν 20 εκατ. δωρεάν δικαιώματα με σκοπό την παροχή κινήτρων για τη χρήση καυσίμων που βραχυπρόθεσμα αποτελούν μια πολλά υποσχόμενη οδό προς την απαλλαγή των αεροπορικών μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι όλα τα καύσιμα που είναι επιλέξιμα δυνάμει του RefuelEU, εκτός αυτών που προέρχονται από ορυκτά καύσιμα, θα είναι επιλέξιμα για τα δικαιώματα βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων (SAF). Ο μηχανισμός θα τεθεί σε εφαρμογή ως το 2030.
Τα μικρά νησιά, οι μικροί αερολιμένες και οι εξόχως απόκεντρες περιοχές θα είναι σε θέση να καλύπτουν τη διαφορά της τιμής μεταξύ της κηροζίνης και των επιλέξιμων καυσίμων με 100% των δικαιωμάτων SAF, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα των επιλέξιμων καυσίμων σε αυτές τις τοποθεσίες με ειδικούς περιορισμούς σε επίπεδο εφοδιασμού.
Για όλους τους άλλους αερολιμένες, η κάλυψη της διαφοράς στην τιμή θα προσαρμόζεται ανάλογα με το είδος του καυσίμου:
- 95% για ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης (RFNBO)
- 70% για προηγμένα βιοκαύσιμα
- και 50% για άλλα επιλέξιμα καύσιμα.
Οι μη σχετιζόμενες με το CO2 επιπτώσεις των αεροπορικών μεταφορών στο κλίμα είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικές με τον αντίκτυπο του CO2 καθαυτού. Βάσει της συμφωνίας προβλέπεται ότι η Επιτροπή θα εφαρμόσει, από το 2025, μετρήσιμο, ανακοινώσιμο και επαληθεύσιμο (MRV) σύστημα για τις επιπτώσεις των αεροπορικών μεταφορών που δεν σχετίζονται με το CO2.
Έως το 2027, η Κομισιόν θα υποβάλει έκθεση με βάση το σύστημα MRV και, έως το 2028, μετά από εκτίμηση επιπτώσεων, θα υποβάλει πρόταση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που δεν σχετίζονται με το CO2.
Επιπλέον, η συμφωνία του Συμβουλίου λαμβάνει υπόψη συγκεκριμένες γεωγραφικές συνθήκες και, στο πλαίσιο αυτό, προτείνονται περιορισμένες παρεκκλίσεις για τις άκρως απόκεντρες περιοχές.
Τα επόμενα βήματα
Η πολιτική συμφωνία πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα. Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, οι νέοι κανόνες θα δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα τεθούν σε ισχύ με άμεση ισχύ.
