Η ΕΕ εκπονεί νέους προσωρινούς κανόνες για να βοηθήσει τους αερομεταφορείς να αντιμετωπίσουν τη δραστική μείωση της εναέριας κυκλοφορίας που έχει προκαλέσει η κρίση του Covid-19 και να αποφεύγουν να εκτελούν άδειες πτήσεις.
Επιμέλεια: Βάσω Βεγιάζη
Ειδικότερα, οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών-μελών της ΕΕ ενέκριναν διαπραγματευτική εντολή με σκοπό να χαλαρώσουν οι απαιτήσεις χρήσης χρονοθυρίδων (slots) στους αερολιμένες για τις αεροπορικές εταιρείες το καλοκαίρι του 2021, λαμβάνοντας παράλληλα τα πρώτα μέτρα για την επανεκκίνηση του κλάδου και την ενθάρρυνση του ανταγωνισμού.
Οι νέοι κανόνες προβλέπουν επίσης ευελιξία ώστε να είναι εφικτή η προσαρμογή σε διάφορα σενάρια και η λήψη μέτρων έως τη θερινή περίοδο προγραμματισμού του 2022.
Σε δηλώσεις του, ο Pedro Nuno Santos, υπουργός Υποδομών και Στέγασης της Πορτογαλίας και πρόεδρος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόνισε «Καθώς ο COVID-19 εξακολουθεί να μας ταλανίζει, θα ήταν πρόωρο να επανέλθουμε στον παλαιό κανόνα περί «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης».
Οι νέες διατάξεις για χαλάρωση στις χρονοθυρίδες εξασφαλίζουν ισορροπία, καθώς παρέχουν πολυπόθητη βοήθεια στις αεροπορικές εταιρείες, τονώνουν τον ανταγωνισμό στον κλάδο και προετοιμάζουν για σταδιακή επιστροφή στην ομαλότητα μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, ενώ παράλληλα αποφεύγονται οι άδειες πτήσεις και μειώνονται οι εκπομπές.
Θα ήθελα να τονίσω την εξαιρετική συνεργασία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, χάρη στην οποία τα δύο θεσμικά όργανα θα μπορέσουν ενδεχομένως να εκδώσουν άμεσα τη σχετική νομοθετική πράξη».
Βάσει των γενικών απαιτήσεων της ΕΕ για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης των αερολιμένων, οι αεροπορικές εταιρείες οφείλουν να χρησιμοποιούν τουλάχιστον το 80% του διαθέσιμου χρόνου χρήσης τους για απογείωση και προσγείωση (slot), προκειμένου να τον διατηρήσουν το επόμενο έτος.
Βάσει του κειμένου του Συμβουλίου, οι αεροπορικές εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να επιστρέψουν το 50% των σειρών των χρονοθυρίδων τους, αλλά οφείλουν να χρησιμοποιήσουν τουλάχιστον το 50% του υπόλοιπου χρόνου τους.
Η Επιτροπή θα εξουσιοδοτηθεί να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για ένα έτος, ώστε να καλύψει τις επόμενες δύο περιόδους. Με τις πράξεις αυτές, η Επιτροπή θα μπορεί να τροποποιήσει το κατώτατο ποσοστό χρήσης μεταξύ 30% και 70%. Έτσι εξασφαλίζεται η αναγκαία ευελιξία για την προσαρμογή σε διαφορετικά επίπεδα εναέριας κυκλοφορίας με βάση δεδομένα και προβλέψεις κυκλοφορίας και άλλους δείκτες.
Η διαδικασία
Να σημειωθεί ότι η παρούσα εντολή εγκρίθηκε από τους πρέσβεις που συνεδρίασαν στο πλαίσιο της Επιτροπής των Μονίμων Αντιπροσώπων του Συμβουλίου (ΕΜΑ). Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να συμφωνήσουν αμφότερα επί του τελικού κειμένου.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των συννομοθετών σχετικά με την πρόταση διεξάγονται επειγόντως, με σκοπό να τεθούν εγκαίρως σε ισχύ οι νέοι κανόνες για την έναρξη της θερινής περιόδου του 2021 και συγκεκριμένα στις 28 Μαρτίου 2021.
Η Επιτροπή ενέκρινε την πρόταση για προσωρινή απαλλαγή από τους κανόνες διαθέσιμου χρόνου χρήσης στις 18 Δεκεμβρίου 2020. Προηγουμένως, ήτοι τον Μάρτιο του 2020, η ΕΕ είχε εγκρίνει πλήρη παρέκκλιση από τους κανόνες αυτούς για το καλοκαίρι του 2020. Η παρέκκλιση αυτή παρατάθηκε με τη θέσπιση παραγώγου δικαίου για τον χειμώνα 2020-2021.
Τα στοιχεία του Eurocontrol δείχνουν συνεχή μείωση της εναέριας κυκλοφορίας κατά περίπου 74% ετησίως από τα μέσα Ιουνίου του 2020. Με βάση τις γνωστές κρατήσεις, τις προβλέψεις του Eurocontrol και τις επιδημιολογικές προβλέψεις, δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί πότε είναι πιθανό να τελειώσει αυτή η περίοδος σοβαρής μείωσης της ζήτησης.