Πλεόνασμα ύψους 1,6 δισ. ευρώ σημείωσε τον Ιούλιο του 2017 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, αυξημένο κατά 213 εκατ. ευρώ σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος.
Η βελτίωση αυτή οφείλεται στην άνοδο του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών και στον περιορισμό των ελλειμμάτων των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων. Αντίθετα, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε.
Η αύξηση κατά 232 εκατ. του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών, σε σχέση με εκείνο του Ιουλίου 2016, οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα, δεδομένου ότι οι σχετικές εισαγωγές αυξήθηκαν με ταχύτερο ρυθμό από τις αντίστοιχες εξαγωγές. Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου καυσίμων ήταν σχετικά μικρότερη. Σημειώνεται ότι κατά το ίδιο διάστημα οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σε σταθερές τιμές αυξήθηκαν κατά 1,8% και οι εξαγωγές καυσίμων κατά 7,8%.
Η άνοδος κατά 249 εκατ. του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2016 οφείλεται στη βελτίωση όλων των επιμέρους ισοζυγίων και κυρίως σε εκείνη του ταξιδιωτικού ισοζυγίου, το πλεόνασμα του οποίου διευρύνθηκε κατά 169 εκατ., καθώς τον Ιούλιο του 2017 οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις παρουσίασαν άνοδο κατά 10,2% και 5,3% αντίστοιχα.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών παρουσίασε άνοδο κατά 69 εκατ. ευρώ αποκλειστικά λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων από θαλάσσιες μεταφορές.
Η βελτίωση του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων οφείλεται πρωτίστως στην πτώση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη και δευτερευόντως στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων στην κατηγορία των λοιπών πρωτογενών εισοδημάτων. Η βελτίωση του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων οφείλεται κυρίως στη βελτίωση του ισοζυγίου του τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Η εικόνα στο 7μηνο
Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2017, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε βελτίωση, καθώς το έλλειμμα περιορίστηκε κατά 210 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο της ίδιας περιόδου του 2016 και διαμορφώθηκε στα 1,2 δισ.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη βελτίωση των ισοζυγίων υπηρεσιών, πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων, η οποία υπεραντιστάθμισε την αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Το συνολικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασε έλλειμμα 2,2 δισ., κατά 131 εκατ. μεγαλύτερο από εκείνο της ίδιας περιόδου του 2016, καθώς η άνοδος των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών υπεραντισταθμίστηκε από την αύξηση των εισαγωγών.
Η διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών τους πρώτους επτά μήνες του 2017, σε σχέση με εκείνο της ίδιας περιόδου του 2016, είναι αποτέλεσμα κυρίως της αύξησης του ελλείμματος του ισοζυγίου καυσίμων.
Αύξηση σημείωσε επίσης και το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα, δεδομένου ότι η αύξηση των εισαγωγών ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών.
Επισημαίνεται ότι οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 5,2% και οι εξαγωγές καυσίμων κατά 8,2% σε σταθερές τιμές, ενώ η αύξηση των αντίστοιχων εισαγωγών ήταν 7,4% και 10,4%.
Η άνοδος κατά 1 δισ. του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών είναι αποτέλεσμα της βελτίωσης όλων των επιμέρους ισοζυγίων. Σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2016, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 8% και οι αντίστοιχες εισπράξεις κατά 6,4%. Επιπλέον, οι εισπράξεις από μεταφορές αυξήθηκαν κατά 18,1%.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 292 εκατ. ως αποτέλεσμα της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων περιορίστηκε λόγω βελτίωσης του ισοζυγίου των λοιπών τομέων.
Ισοζύγιο κεφαλαίων
Τον περασμένο Ιούλιο, το ισοζύγιο κεφαλαίων σημείωσε πλεόνασμα 28 εκατ., έναντι μικρού ελλείμματος τον ίδιο μήνα του 2016, λόγω βελτίωσης του ισοζυγίου του τομέα της γενικής κυβέρνησης, ενώ την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2017 σημειώθηκε πλεόνασμα 372 εκατ., έναντι πλεονάσματος 642 εκατ. την ίδια περίοδο του 2016.
Συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων
Τον Ιούλιο του 2017, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) σημείωσε πλεόνασμα 1,6 δισ. ευρώ, κατά 244 εκατ. μεγαλύτερο από εκείνο του Ιουλίου του 2016, ενώ την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2017 παρουσίασε έλλειμμα 854 εκατ. ευρώ, κατά 61 εκατ. μεγαλύτερο από εκείνο της ίδιας περιόδου του 2016.
Ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών
Τον Ιούλιο του 2017, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αυξήθηκαν κατά 121 εκατ. ευρώ και οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατά 180 εκατ. ευρώ, χωρίς να σημειωθούν αξιόλογες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην πτώση (κατά 2,7 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια εξωτερικού. Η καθαρή μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στη μείωση (κατά 3,9 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων αντανακλά κυρίως τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων ευρώ (μείωση κατά 929 εκατ. ευρώ).
Η καθαρή μείωση των υποχρεώσεων αντανακλά κυρίως τη μείωση (κατά 8,3 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), καθώς επίσης και τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων ευρώ (μείωση κατά 1,1 δισ. ευρώ).
Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν σε σημαντικό βαθμό από τις αυξημένες (κατά 7,3 δισ. ευρώ) δανειακές υποχρεώσεις του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους (συμπεριλαμβανομένου και νέου δανείου του Ελληνικού Δημοσίου από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας – ESM, ύψους 7,7 δισ. ευρώ).
Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2017, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν άνοδο κατά 639 εκατ. ευρώ και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις κατά 2,3 δισ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως την πτώση (κατά 3,4 δισ.) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια εξωτερικού, ενώ η καθαρή μείωση των υποχρεώσεων αντανακλά κυρίως τον περιορισμό (κατά 4,6 δισ.) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων αντανακλά κυρίως τη μείωση (κατά 2,6 δισ.) των τοποθετήσεων κατοίκων (πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών) σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό και τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων ευρώ (μείωση κατά 3,9 δισ.).
Η καθαρή μείωση των υποχρεώσεων αντανακλά κυρίως την πτώση (κατά 6,8 δισ., συμπεριλαμβανομένου του λογαριασμού ΤARGET) των καταθέσεων και repos μη κατοίκων στην Ελλάδα η οποία, μαζί με τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων ευρώ (μείωση κατά 4,1 δισ.), υπεραντιστάθμισε την αύξηση (κατά 4,3 δισ.) των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους.
Στο τέλος Ιουλίου 2017 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 6 δισ., έναντι 6,9 δισ. τον Ιούλιο του 2016.