Στην αυστηροποίηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, στην εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας μεταξύ επικινδυνότητας της παράβασης και επιπτώσεων αυτής στην οδική ασφάλεια και στην ομαδοποίηση των προστίμων και παραβάσεων προχωρά το υπουργείο Μεταφορών, με το σχέδιο νόμου «Ρυθμίσεις θεμάτων επιβατικών μεταφορών» (αναλυτικά, οι διατάξεις του νέου ΚΟΚ στο επισυναπτόμενο αρχείο, άρθρο 22 και έπειτα: ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ).
Σύμφωνα με το υπουργείο, οι παραβάσεις του ΚΟΚ δεν είναι μέσο είσπραξης προστίμων, αλλά με το νέο ΚΟΚ η επιβολή προστίμων αποκτά άλλο εννοιολογικό περιεχόμενο.
Οι κυριότερες αλλαγές του νέου ΚΟΚ είναι οι ακόλουθες:
-Εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας μεταξύ επικινδυνότητας της παράβασης και επιπτώσεων αυτής στην οδική ασφάλεια
-Διαβάθμιση των παραβάσεων ανάλογα την επικινδυνότητά τους σε:
1. Χαμηλής επικινδυνότητας (Ε1)
2. Μεσαίας επικινδυνότητας (Ε2)
3. Υψηλής επικινδυνότητας (Ε3)
-Περαιτέρω και ανεξάρτητα της κατηγορίας επικινδυνότητας, οι ανωτέρω παραβάσεις δύνανται να κατατάσσονται και στις κάτωθι κατηγορίες :
1. Πολύ υψηλής συχνότητας πρόκλησης ατυχημάτων (Σ1).
2. Αντικοινωνικής οδικής συμπεριφοράς (Σ2).
-Απευθείας αφαίρεση πινακίδων και άδειας οδήγησης για 60 ημέρες στις περιπτώσεις:
Α.Χρήσης κινητού τηλεφώνου χωρίς την χρήση ακουστικών ή χωρίς την τοποθέτηση κινητού σε ειδική θέση για ανοιχτή ακρόαση.
Β.Παρεμπόδισης ραμπών διάβασης Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) ή στάθμευσης σε αποκλειστικές ή γενικές θέσεις στάθμευσης ΑμεΑ.
Γ.Χρήσης της λωρίδας εκτάκτου ανάγκης (Λ.Ε.Α.)
-Απευθείας αφαίρεση πινακίδων και άδειας οδήγησης για 60 ημέρες στις περιπτώσεις:
Α.που παραβιάζουν τις διατάξεις για τη χρήση ζώνης ασφαλείας ή προστατευτικού κράνους
Β.που παραβιάζουν τις διατάξεις για τη χρήση ειδικών μέσων συγκράτησης και προστασίας κατά τη μεταφορά παιδιών
Γ.ρίψης αντικειμένων ή ουσιών που μπορούν να προκαλέσουν πυρκαγιά, όπως το τσιγάρο.
-Απευθείας αφαίρεση πινακίδων και άδειας οδήγησης για 30 ημέρες σε οδηγούς βαρέων οχημάτων, οι οποίοι κινούνται συνεχώς στην αριστερή λωρίδα ή την χρησιμοποιούν για προσπέραση.
-Σε περίπτωση υποτροπής το δίπλωμα αφαιρείται για διπλάσιο χρονικό διάστημα και ο παραβάτης υποχρεούται σε επανεξέταση για την επανέκδοση αυτού.
-Καταχώρηση των αφαιρούμενων πινακίδων σε μηχανογραφικό σύστημα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
-Οι κυρώσεις, σύμφωνα με το υπουργείο, πρέπει να αγγίζουν όλους τους πολίτες, προκειμένου να επιβαρύνονται αναλογικά και τα διοικητικά μέτρα κατ’ επέκταση να λειτουργούν αποτρεπτικά από σήμερα για όλους.
-Ενιαίο πρόστιμο για όλους και προσαύξηση μέχρι το τριπλάσιο, μέσω υπουργείου Οικονομικών, ανάλογα με το εισόδημα.
-Οριζόντια μείωση 40% όλα τα πρόστιμα, με εξαίρεση τις παραβάσεις που συνδέονται με την κατανάλωση αλκοόλ, την πινακίδα Ρ2 και τον ερυθρό σηματοδότη, καθώς και τις παραβάσεις των διατάξεων με τις οποίες ορίζεται ο τρόπος προσπέρασης οχημάτων.
Κανόνες για 4τροχες μοτοσυκλέτες και οχήματα υπαίθριων δραστηριοτήτων
-Απαγόρευση κυκλοφορίας σε δημόσιους ασφαλτοστρωμένους δρόμους σε ελαφρές και βαριές τετράτροχες μοτοσυκλέτες καθώς και σε οχήματα υπαίθριων δραστηριοτήτων που είναι σχεδιασμένα για χρήση εντός δρόμου ή και παντός εδάφους.
Ρυθμιστικό πλαίσιο για την κυκλοφορία ποδηλάτων
-Σήμανση οδών με πινακίδες για τα ποδήλατα
-Οριζόντια σήμανση οδών: κατά μήκος διαγραμμίσεις, κατά πλάτος διαγραμμίσεις, ειδικές διαγραμμίσεις
-Φωτεινή σηματοδότηση για τους ποδηλάτες
Αυστηροποίηση κριτηρίων για οδηγούς που μεταφέρουν μαθητές
-Θεσπίζεται ενιαίο όριο ηλικίας στα 55 έτη για οδηγούς λεωφορείων στο πλαίσιο του έργου μεταφοράς μαθητών.
-Το όριο επιτρέπεται να παραταθεί μέχρι το εξηκοστό πέμπτο (65ο) έτος εφόσον ανά πενταετία προηγηθούν ιατρικές εξετάσεις και δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς.
Ενίσχυση οδικής ασφάλειας
Οι κάτοχοι οποιασδήποτε κατηγορίας άδειας οδήγησης, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 75 ετών, υποχρεούνται σε δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς για κάθε κατηγορία που επιθυμούν να ανανεώσουν. Η ανανέωση διαρκεί για 5 έτη και μετά επαναλαμβάνεται η διαδικασία.
Oι δηλώσεις του υπ. Μεταφορών για τον νέο ΚΟΚ
Μία άλλη κατηγορία που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου είναι οι αλλαγές στον κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Ποιοι είναι οι στόχοι μας; Οι στόχοι μας είναι να πούμε ότι δεν έχουμε έναν κώδικα οδικής κυκλοφορίας ο οποίος είναι μέσο είσπραξης, αλλά έχουμε έναν παιδευτικό κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Πρέπει αυτό να το περάσουμε στους πολίτες, στους συμπολίτες μας, στους οδηγούς κάθε μέσου και αυτή την προσπάθεια επιχειρούμε να την πετύχουμε με πολύ σημαντικές αλλαγές.
Θέλουμε να κάνουμε μία προσπάθεια μαζί με τους πολίτες για την οικοδόμηση ενός νέου κώδικα κοινωνικής συμπεριφοράς και αξιών, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι μαζί ότι μια κακή μας συνήθεια μπορεί να κοστίσει τη ζωή ή την υγεία ενός συμπολίτης μας. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το άγχος και η βιασύνη της καθημερινότητας κοστίζει στην καθημερινότητα ενός συμπολίτη μας που δεν του επιτρέπουμε την προσβασιμότητα, κυρίως για τα άτομα με αναπηρία.
Και πρέπει να φτιάξουμε ένα σύστημα που θα είναι κατανοητό από όλους. Σήμερα έχουμε έναν κώδικα οδικής κυκλοφορίας με εκατοντάδες να μην πω με χιλιάδες παραβάσεις. Η κάθε παράβαση έχει το δικό της πρόστιμο, δεν είναι κατανοητό λοιπόν ποια παράβαση είναι επικίνδυνη, πολύ επικίνδυνη, λιγότερο, ποια κοστίζει πιο πολύ στην καθημερινότητα στην κοινωνία συμπεριφορά που έχουμε. Οι ίδιοι άνθρωποι εμείς κυκλοφορούμε στη Μεσογείων και στην Κηφισίας, οι ίδιοι κυκλοφορούμε και στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Πρέπει λοιπόν και η Πολιτεία να δημιουργήσει εκείνο το πλαίσιο, τους θεσμούς, τις υποδομές που θα σεβαστεί ο πολίτης στο δημόσιο χώρο. Αλλά θα πρέπει και όλοι μαζί να συνειδητοποιήσουμε τις κακές συνήθειες που έχουμε. Και βέβαια να προχωρήσουμε στην παιδεία του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, της οδικής μας παιδείας και της ευσυνειδησίας.
Αν δείτε πιο προσεκτικά στο σχέδιο νόμου, η τιμή που προβλέπεται για το παράβολο που σας ανέπτυξα πριν για το ηλεκτρονικό σύστημα σε σχέση με τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα θα πηγαίνει σε δράσεις οδικής ασφάλειας και σε δράσεις παιδείας. Έχουμε μια στενή συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, έχει εκδοθεί η υπουργική απόφαση από το Υπουργείο Παιδείας -αν θέλετε να σας τη δώσω αν δεν την έχετε δει- που προβλέπει διδακτικές ώρες θεματικής ενότητας ανά τάξη, σε όλες τις τάξεις του δημοτικού σχολείου.
Ο στόχος μας είναι να ολοκληρωθούν οι υποχρεώσεις του Υπουργείου Μεταφορών, δηλαδή η εκπαιδευτική ύλη και να εκπαιδεύσουμε τους ανθρώπους για την επιμόρφωση και για τα μαθήματα, τα φυλλάδια, τα διαδραστικά παιχνίδια. Έχει γίνει πολλή δουλειά στο Υπουργείο Μεταφορών σε αυτά τα θέματα και πρέπει στην επόμενη εκπαιδευτική χρονιά, αυτός είναι ο στόχος μας, να αρχίσουμε σε όλες τις τάξεις του δημοτικού και στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας να γίνουν τέτοια μαθήματα.
Σε αυτή τη λογική κινείται και η επιβολή προστίμων που θέλουμε να αποκτήσει με τον νέο κώδικα οδικής κυκλοφορίας ένα άλλο εννοιολογικό περιεχόμενο και να αποδεσμευτεί από το μυαλό μας από τη σκέψη μας ο εισπρακτικός του χαρακτήρας. Το πρόστιμο δεν είναι αυτοσκοπός για τις παραβάσεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, προτεραιότητά μας είναι η πρόληψη, η ευσυνειδησία και η καλλιέργεια οδικής παιδείας.
Μακάρι να έχουμε μηδενικά έσοδα από τα πρόστιμα, να μην έχουμε παραβάσεις δηλαδή. Να συνειδητοποιήσουμε όλοι το τι μπορεί μία δική μας αβλεψία, μια δική μας παράβαση, να κοστίσει στους συμπολίτες μας.
Σε αυτό το πλαίσιο κωδικοποιούμε-ταξινομούμε τις παραβάσεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας που δεν υπήρχε μέχρι τώρα, σε τρεις κατηγορίες: Στις χαμηλής επικινδυνότητας, μεσαίας και υψηλής επικινδυνότητας. Η διαβάθμιση αυτή προβλέπεται να γίνει μετά από εισήγηση της θεσμοθετημένης αρμόδιας Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας που υπάρχει και λειτουργούν όλοι.
Επίσης προβλέπονται δύο πρόσθετες κατηγορίες, της πολύ υψηλής συχνότητας πρόκλησης ατυχημάτων η μία, της αντικοινωνικής οδικής συμπεριφοράς η δεύτερη. Σε αυτές τις δύο τελευταίες παραβάσεις, όσες παραβάσεις ταξινομηθούν εκεί από την αρμόδια Επιτροπή, δε θα υπάρχει πρόστιμο, θα είναι μηδενικό το πρόστιμο, θα αφαιρείται η άδεια οδήγησης για 60 ημέρες.
Κάποιες παραβάσεις που προβλέπονται μέσα στο σχέδιο νόμου είναι η χρήση κινητού τηλεφώνου, χωρίς τη χρήση ακουστικών και την τοποθέτηση κινητού σε ειδική θέση για ανοιχτή ακρόαση.
Η παρεμπόδιση της διάβασης των ατόμων με αναπηρία, η στάθμευση σε αποκλειστικές γενικές θέσεις στάθμευσης ατόμων με αναπηρία και η χρήση της λωρίδας εκτάκτου ανάγκης. Να σας πω ότι ακόμη και στην Κωνσταντινούπολη που είναι μια πόλη πάνω από 15 εκατομμύρια η ΛΕΑ είναι ανοιχτή, κι εμείς δεν έχουμε εκπαιδευτεί σε αυτό μέσα στην πόλη.
Θεωρούμε ότι αυτού του είδους οι παραβάσεις είναι παραβάσεις που έχουν να κάνουν με την ποιότητα ζωής μας, έχουν να κάνουν με την πιθανή αβλεψία που έχουμε στην καθημερινότητά μας ή την κακή συνήθεια όπως είναι για μας που καπνίζουμε πάρα πολύ, είναι πολύ εύκολο να πετάξεις το τσιγάρο σου από το παράθυρο, αλλά είναι πολύ πιθανό να κάψεις έναν άνθρωπο και να σκοτωθεί με το μηχανάκι που ακολουθεί από πίσω, έτσι; Πέρα από τη ρύπανση.
Το ίδιο ισχύει για τις διατάξεις για τη χρήση της ζώνης ασφαλείας και του προστατευτικού κράνους, για τη χρήση ειδικών μέσων συγκράτησης και προστασίας κατά τη μεταφορά παιδιών, σε αυτά λοιπόν προβλέπονται μηδενικά πρόστιμα, δεν είναι θέμα προστίμων αυτές οι παραβάσεις και τα διοικητικά μέτρα που σας είπα.
Το ίδιο ισχύει και για τις περιπτώσεις που βαριά οχήματα οδηγούνται μόνο στην αριστερή λωρίδα ή χρησιμοποιούν την αριστερή λωρίδα για προσπέραση, ενώ υπάρχει κίνηση στην αριστερή λωρίδα. Είναι κάτι που το ζούμε στις εθνικές οδούς όλοι. Εκεί αφαιρούνται οι πινακίδες και η άδεια οδήγησης για 30 ημέρες και το διπλάσιο χρονικό διάστημα αφαιρείται επίσης η άδεια οδήγησης.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις στην περίπτωση υποτροπής στη δεύτερη φορά εκτός από την αφαίρεση υποχρεώνεται σε επανεξέταση και σε επανέκδοση της άδειας οδήγησης.
Προβλέπεται επίσης ότι θα υπάρχει ηλεκτρονικό σύστημα που όλες οι αρμόδιες Υπηρεσίες θα καταχωρούν τις αφαιρούμενες πινακίδες, το ίδιο ισχύει για τις πινακίδες που καταθέτει ο πολίτης γιατί θέλει να μην χρησιμοποιεί το όχημά του για κάποιο χρονικό διάστημα στις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών. Το ίδιο ισχύει για τα κλεμμένα αυτοκίνητα από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Άρα θα έχουμε ένα ενιαίο σύστημα που θα χρησιμοποιούν τα τρία Υπουργεία, για να ξέρει και η χώρα τι της γίνεται. Δε θα έχει το κάθε Υπουργείο το δικό του σύστημα και να μην ξέρει ποιο αυτοκίνητο έχει κλαπεί, ποιο έχει καταθέσει τις πινακίδες του και να υπάρχουν κι άλλου είδους ασυμφωνίες.
Πιστεύουμε ότι οι κυρώσεις πρέπει να αγγίζουν όλους τους πολίτες, προκειμένου να επιβαρύνονται αναλογικά και τα διοικητικά μέτρα κατ΄ επέκταση να λειτουργούν αποτρεπτικά για όλους. Ενιαίο πρόστιμο προβλέπεται για όλα, εκτός από τις παραβάσεις που σας είπα, αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε οριζόντια μείωση σε όλα τα πρόστιμα εκτός από τα βαριά που θα τα αναφέρουμε στη συνέχεια σε ποσοστό 40%, και θα υπάρχει προσαύξηση μέχρι το τριπλάσιο από το σύστημα του Υπουργείου Οικονομικών, ανάλογα με το εισόδημα που έχει ο καθένας. Θέλουμε να χτυπήσουμε τη λογική: έχω λεφτά, παρανομώ και πληρώνω, πιστεύουμε ότι είναι σύμφωνο με την αρχή της αναλογικότητας και αυτό θεσμοθετούμε.
Σε αυτή την κατηγορία της μείωσης του 40% ή της προσαύξησης δεν εντάσσονται οι παραβάσεις όπως είναι η κατανάλωση αλκοόλ που θα ισχύσει το ίδιο πλαίσιο που υπάρχει και σήμερα, η παραβίαση του ερυθρού σηματοδότη, οι διατάξεις που σχετίζονται με τον τρόπο προσπέρασης οχημάτων, δηλαδή οι σοβαρές παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
Και βέβαια αυτά θα τα επανεξετάσει η θεσμοθετημένη Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας. Ξέρουμε ότι υπάρχουνε πολλές διαφωνίες γι’ αυτά, δεν πειράζει, δεν κοστίζει στον άνεργο ή στον άνθρωπο που παίρνει 10 ευρώ μεροκάματο το ίδιο μια παράβαση με αυτόν που έχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες το χρόνο. Δεν ανακαλύπτουμε την Αμερική, ούτε είναι ένας δογματισμός ακραίων κομμουνιστικών δυνάμεων, προβλέπεται στην Ελβετία, στη Φιλανδία, σε χώρες που έχουν την αντίληψη της πραγματικής ίσης μεταχείρισης των πολιτών.
Επίσης, προβλέπουμε την αύξηση των ορίων ταχύτητας κατόπιν μελέτης, όπως γνωρίζετε οι νέοι αυτοκινητόδρομοι έχουν μελετηθεί για πολύ μεγαλύτερες ταχύτητες απ’ αυτές που σήμερα υπάρχουν στη σήμανση, προβλέπουμε, λοιπόν, τη δυνατότητα αύξησης στο όριο ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους από τα 130 χιλιόμετρα που είναι σήμερα στα 150 χιλιόμετρα την ώρα μετά από μελέτη και έγκριση απ’ τις αρμόδιες Υπηρεσίες και βέβαια την τοποθέτηση της σχετικής σήμανσης.
Ένα άλλο θέμα που απασχολεί κυρίως τη νησιωτική Ελλάδα και τις τουριστικές περιοχές είναι οι γνωστές τετράτροχες μοτοσικλέτες και οχήματα υπαίθριων δραστηριοτήτων, όπου απαγορεύεται η χρήση τους σε δρόμους, στο οδικό δίκτυο, στο ασφαλτοστρωμένο οδικό δίκτυο.
Αυτό ήτανε μια άλλη γκρίζα ζώνη, την ξέρετε καλά, επειδή μας κατηγορείτε έτσι για συντεχνιασμό, να δούμε πόσοι συντεχνιακοί είμαστε, όπου για να νοικιάζουνε σε επισκέπτες της χώρας, σε τουρίστες, φτηνά οχήματα και χωρίς άδεια μοτοσικλέτας, φρόντισαν να έχουμε τις τετράτροχες μοτοσικλέτες και τα οχήματα εκτός δρόμου, να μετακινούνται με πολύ μικρές ταχύτητες στα νησιά μας και να σκοτώνεται ο κόσμος.
Κάθε Καλοκαίρι. Γι’ αυτό απαγορεύεται και η κυκλοφορία σ’ αυτούς τους δρόμους. Στις πόλεις απαγορευόταν έτσι κι αλλιώς. Μόνο στα εκτός δρόμου επιτρέπεται. Στα εκτός δρόμου, γι’ αυτό που βγήκανε, αυτή είναι η έγκριση που τους επιτρέπεται.
Ένα κεφάλαιο που υπάρχει μέσα στο σχέδιο νόμου ρυθμίζει την πολυδιαφημισμένη κυκλοφορία ποδηλάτου. Για πάρα πολλά χρόνια, λοιπόν, η χώρα έχει δώσει εκατομμύρια για ποδηλατόδρομους, αλλά δεν είχε ρυθμιστικό πλαίσιο για την κυκλοφορία τους, ούτε για τη σήμανση, ούτε για τις ποινές, ούτε για την οδική παιδεία και συμπεριφορά των οδηγών ποδηλάτων.
Πιστεύουμε, ότι είναι μία σειρά από άρθρα που ρυθμίζουν και τη σήμανση των οδών με πινακίδες για τα ποδήλατα και την οριζόντια σήμανση και τις διαγραμμίσεις που πρέπει να υπάρχουν, τη φωτεινή σηματοδότηση για τους ποδηλάτες και τη σήμανση που πρέπει να υπάρχει στους ποδηλατόδρομους.
Αυστηροποιούμε τα κριτήρια για τους οδηγούς που μεταφέρουν μαθητές. Θεσπίζεται ενιαίο όριο ηλικίας, των οδηγών που μεταφέρουν μαθητές, στα 55 έτη, για οδηγούς λεωφορείων και το όριο επιτρέπεται να παραταθεί μέχρι το 65ο έτος της ηλικίας του οδηγού εφόσον ανά πενταετία προηγηθούν ιατρικές εξετάσεις, αλλά και δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς. Δεν θα δίνουν οι άνθρωποι για σήματα, επαγγελματίες είναι, αλλά θα υπάρχει Επιτροπή που θα ελέγχει τη φυσική τους κατάσταση, τα αντανακλαστικά τους στην πορεία ενός λεωφορείου.
Ενισχύουμε, επίσης, την οδική ασφάλεια γιατί οι κάτοχοι οποιασδήποτε κατηγορίας άδειας οδήγησης, οι οδηγοί που έχουν συμπληρώσει τα 75 έτη θα υποχρεώνονται σε δοκιμασία προσόντων και συμπεριφοράς για κάθε κατηγορία που επιθυμούν να ανανεώσουν.
Δεν θα έχουμε, λοιπόν, μόνο τις ιατρικές βεβαιώσεις, θα έχουμε ανά πέντε έτη μία διαδικασία δοκιμασίας, εξέτασης δηλαδή, στο δρόμο από την Επιτροπή που πρέπει να ελέγχει αν μπορεί ένας άνθρωπος σε αυτή την ηλικία, δεν είναι οριζόντιο μέτρο αυτό, κάποιοι μπορούν, κάποιοι δεν μπορούν, ανάλογα τη φυσική τους κατάσταση, που αποτελεί και μεγάλο πρόβλημα.
Επίσης, προβλέπονται πρόστιμα και για τους χρήστες αλλά και για τους εκδότες βεβαιώσεων γι’ αυτές τις κατηγορίες που δεν ισχύουν, γιατί και αυτό το σπορ είναι πολύ διαδεδομένο. Χωρίς κάποιος να περνάει από μία αρμόδια εξέταση να φέρνει διάφορες βεβαιώσεις που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.