Ερώτηση και ΑΚΕ βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με θέμα «Πόσο κοστίζει τελικά το έργο της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης (Flyover);» κατατέθηκε στη Βουλή.
Η ερώτηση
Η επιμονή της κυβέρνησης να προχωρήσει στην κατασκευή του έργου της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης (Flyover) χωρίς να έχει τεθεί σε λειτουργία το μετρό της Θεσσαλονίκης, χωρίς να έχει αναβαθμιστεί η λειτουργία του ΟΑΣΘ, χωρίς να έχει εκκινήσει η κατασκευή του περιφερειακού της πόλης και χωρίς να έχει επιλύσει όλα τα εκκρεμή ζητήματά αναφορικά με το περιβάλλον και τις απαραίτητες απαλλοτριώσεις για την κατασκευή του έργου έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό στους κατοίκους των παρακείμενων περιοχών και φόβους για συγκοινωνιακό «βραχυκύκλωμα» σε ολόκληρη την συμπρωτεύουσα. Ωστόσο, πέρα από τις παραπάνω επικρίσεις η κυβέρνηση μέχρι σήμερα δεν έχει δώσει καθόλου πειστικές απαντήσεις και γύρω από το πραγματικό κόστος του συγκεκριμένου έργου .
Οι δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών αλλά και του ιδίου του Πρωθυπουργού στην εκδήλωση υπογραφής της σύμβασης κατά την 19η Δεκεμβρίου του 2022 με αντισυμβαλλόμενα μέρη το ελληνικό Δημόσιο και την ανάδοχο του έργου Ένωση Προσώπων «AΒΑΞ Α.Ε.-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε.» αλλά και οι μετέπειτα δηλώσεις τους εντέχνως εστιάζουν στον προϋπολογισμό του flyover ύψους ποσού 373,2 εκατ. ευρώ και στην εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Αντιστοίχως εμφατικά διατυπώνεται και το ότι συνιστά ένα από τα πρώτα οδικά έργα που υλοποιήθηκε μέσω σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Έτσι, δημιουργείται η εντύπωση στον κόσμο ότι το κόστος του έργου με το οποίο θα επιβαρυνθεί η κοινωνία ανέρχεται στο ίδιο και το αυτό ποσό.
Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ διαφορετική.
Στις 29.08.2022 με τη με Αριθ. Πρωτ. 82517 Απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων εγκρίθηκε η ένταξη του flyover προϋπολογισμού 478,27 εκατ. ευρώ στο ΠΔΕ 2022. Η σύμβαση για το εν λόγω έργο υλοποιείται ως Σύμπραξη Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.) του ν.3389 (Α΄ 232/22.09.2005). Στην αιτιολογική έκθεση του ν.3389/2005 ως προς τα οφέλη από την προσφυγή στη διαδικασία ΣΔΙΤ γίνεται αναφορά στην έγκαιρη και προσήκουσα ολοκλήρωση των απαιτούμενων έργων και στη συγκράτηση του κόστους τους, στη μετάθεση της υποχρέωσης καταβολής του συμβατικού ανταλλάγματος σε μεταγενέστερο χρόνο, στη τμηματική καταβολή του και στην εξ αυτών δυνατότητα ταυτόχρονης εκτέλεσης περισσότερων έργων, στην αποφυγή επιβάρυνσης του δημόσιου χρέους κ.ά.
Περαιτέρω, με το άρθρο 9 του ν.3389 ορίζονται οι αρχές που διέπουν τις διαδικασίες ανάθεσης των σχετικών συμβάσεων μεταξύ των οποίων και η προστασία του δημόσιου συμφέροντος. Η αρχή αυτή εξειδικεύεται και προβλέπεται ότι κατά τη λήψη απόφασης για την ανάθεση σύμβασης θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι σχετικές χρηματοδοτικές ανάγκες και η κατά το δυνατό ελαχιστοποίηση της οικονομικής επιβάρυνσης ή συμβολής της Αναθέτουσας Αρχής.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με στοιχεία της 9ης Οκτωβρίου 2023 τα οποία είναι αναρτημένα στον επίσημο ιστότοπο της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα η πληρωμή διαθεσιμότητας για το συμβασιοποιημένο έργο της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης (Flyover) κατασκευαστικού κόστους και κόστους επένδυσης ποσού 382 εκατ. ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) και 483,50 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, ανέρχεται σε 54,90 εκατ. ευρώ.
Το σύνολο δε των πληρωμών διαθεσιμότητας που εκκινούν το έτος 2026 μέχρι έως και το έτος 2052 ανέρχεται σε 1.552,10 εκατ. ευρώ δηλαδή 1,55 δις. ευρώ. Η συνολική επιβάρυνση λοιπόν του δημοσίου είναι τέσσερεις φορές μεγαλύτερη από τον προϋπολογισμό του έργου και τρείς φορές μεγαλύτερη από το κόστος της επένδυσης.
Με δεδομένα τα ανωτέρω τη σημασίας της χρηστής οικονομικής διαχείρισης αλλά και του ρόλου του ΠΔΕ που συνιστά εργαλείο αναπτυξιακής πολιτικής προκειμένου για τη δυναμική οικονομική ανάπτυξη της χώρας,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί
- (α) Πως τεκμηριώνεται ότι για το έργο της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης (Flyover) η επιλογή σύμβασης ΣΔΙΤ είναι η κατάλληλη από άποψη κόστους και ελαχιστοποίησης της οικονομικής επιβάρυνσης ή συμβολής του ελληνικού δημοσίου; (β) Ποια εναλλακτικά σενάρια εξετάστηκαν προκειμένου για την κατασκευή και χρηματοδότηση του έργου και για ποιον λόγο απορρίφθηκαν; (γ) Για ποιον λόγο δεν χρηματοδοτήθηκε το έργο της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης (Flyover) ως αμιγώς δημόσιο έργο;
2. (α) Ποιος συντελεστής προεξόφλησης χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό της αξίας του έργου της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης (Flyover); (β) Ποια είναι η διαφορά του από τις συμβάσεις ΣΔΙΤ που υπογράφηκαν κατά την περίοδο των μνημονίων, με τις μεγάλες χρηματοδοτικές δυσχέρειες, στην Ελλάδα; (γ) Ποιος είναι ο συνήθης συντελεστής προεξόφλησης που χρησιμοποιείται για οδικά έργα σε χώρες της Ε.Ε. και το Ηνωμένο Βασίλειο όπου εφαρμόζονται εδώ και δεκαετίες ΣΔΙΤ;
3. (α) Πώς αναλύεται στις επιμέρους βασικές κατηγορίες το ποσό των 382 εκατ. ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) ως κατασκευαστικό κόστος, δηλαδή πόσο είναι το κόστος κατασκευής και πόσο είναι το κόστος συντήρησης; (β) Ποια πρόσθετα στοιχεία ενσωματώνονται στο ποσό των 483,50 εκατ. ευρώ ως κόστος επένδυσης;
4. (α) Πόσες ήταν οι συμμετοχές στην τελική φάση του διαγωνισμού για το έργο; (β) Ποιες ήταν οι εκπτώσεις που προσφέρθηκαν σε καθεμία από αυτές;
5. (α) Ποια κριτήρια ή/και χαρακτηριστικά του έργου της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης (Flyover) εξετάστηκαν προκειμένου για την ένταξή του στο ΠΔΕ; (β) Επιβαρύνεται το δημόσιο χρέος από τον συγκεκριμένο τρόπο χρηματοδότησης του έργου της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης (Flyover); Ποιοι λόγοι θα έπρεπε να συντρέχουν προκειμένου να επιβαρυνθεί το δημόσιο χρέος; Πόση θα είναι η επιβάρυνση του δημόσιου χρέους σε αυτή την περίπτωση;
Και παρακαλούμε όπως καταθέσετε στην εθνική αντιπροσωπεία:
- Αντίγραφο της συναφθείσας σύμβασης ΣΔΙΤ για το έργο της Αναβάθμισης της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης (Flyover).