Τα δικαιώματα των καταναλωτών - χρηστών σε αυτοκινητόδρομους και μέσα σταθερής τροχιάς - τρένα

Η κακοκαιρία ΕΛΠΙΣ που ενέσκηψε σε μεγάλο μέρος της Ελλάδας δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στους σημαντικότερους αυτοκινητόδρομους του Λεκανοπεδίου και κυρίως στην Αθήνα και τον αυτοκινητόδρομο της Αττικής Οδού αλλά και στα τρένα.

Οι καταναλωτές και συγκεκριμένα ο κάθε επιβάτης ξεχωριστά (και όχι μόνο ο κάτοχος του εγκλωβισμένου οχήματος), έχουν τη δυνατότητα να αξιώσουν αποζημιώσεις (για υλικές ζημίες και ηθική βλάβη), όπως αναφέρει, σε σχετική ανακοίνωση, η ΕΕΚΕ:

Α. Για τη ζημία που υπέστη από τον πολύωρο εγκλωβισμό στον αυτοκινητόδρομο «ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ», από την ανάδοχο-παραχωρησιούχο εταιρεία με την επωνυμία «ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.» και την εταιρεία λειτουργίας της οδού με την επωνυμία «ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΕ» η οποία εκμεταλλεύεται την Αττική οδό με βάση το ν. 2445/1996.

Στη σύμβαση παραχώρησης προβλέπεται ότι ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να παίρνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίζεται: η ασφαλής, εύρυθμη και σε υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης λειτουργία της οδού, η ομαλή και ανεμπόδιστη διεξαγωγή της κυκλοφορίας του κοινού, η άμεση και αποτελεσματική ανταπόκρισή του σε έκτακτες ή/και επείγουσες καταστάσεις.

Επίσης, είναι υποχρεωμένος να διασφαλίζει πλήρως την ασφάλεια των χρηστών (ατόμων και οχημάτων) ενώ παράλληλα είναι υπεύθυνος για ζημίες σε περιουσία ή θάνατο ή τραυματισμό των χρηστών και τρίτων προσώπων σε σχέση με τη χρήση/λειτουργία της οδού, που οφείλονται σε σφάλμα ή αμέλεια του.

Περαιτέρω, με βάση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο αλλά και τις οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας, η ανάδοχος είναι υπεύθυνη για τη συντήρηση και λειτουργία της οδού, αρμοδιότητες που περιλαμβάνουν και τον αποχιονισμό (Ν2445/96, ΦΕΚ 274/Α΄/1996 – ΠΔ 3/98, ΦΕΚ 14/Α΄/1998 – ΠΔ 75/99, ΦΕΚ 88/Α΄/1999 – ΠΔ 4/2008 – ΦΕΚ 13/Α΄/2008 και ΠΔ 35/2008 – ΦΕΚ 60/Α΄/2008)

Περαιτέρω, ως πολίτες έχουν τη δυνατότητα να αξιώσουν οικονομική ενίσχυση για την άμβλυνση των συνεπειών της ηθικής και υλικής ταλαιπωρίας που υπέστησαν, από το Δημόσιο (όπως ήδη έχει προβλεφθεί στο παρελθόν με βάσει το Γενικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Άμεσης/Βραχείας Διαχείρισης των Συνεπειών από την Εκδήλωση Χιονοπτώσεων και Παγετού με την κωδική ονομασία «ΒΟΡΕΑΣ»)

Σημειώνεται ότι, η κατάσταση του οδικού δικτύου, ο έλεγχος κυκλοφορίας, η επιβολή περιορισμών ή απαγορεύσεων κυκλοφορίας σε όλο το οδικό δίκτυο της χώρας, αποτελεί αρμοδιότητα των κατά τόπους αρμοδίων υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Αντίστοιχα, η Πυροσβεστική Υπηρεσία είναι αρμόδια για τον απεγκλωβισμό των χρηστών των οδών που βρίσκονται σε κίνδυνο. Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, εποπτεύει τις συμβάσεις παραχώρησης κατά την περίοδο λειτουργίας.

Β. Από την εταιρεία ΤΡΑΙΝΟΣΕ: Το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει για τη δυνατότητα αξίωσης αποζημίωσης ή αποκατάστασης βλαβών από κατάργηση δρομολογίου, είναι ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1371/2007 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑÏΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 23ης Οκτωβρίου 2007 σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των επιβατών σιδηροδρομικών γραμμών Με βάση αυτόν προβλέπεται ότι:

«1. Σε περίπτωση καθυστέρησης στην άφιξη ή στην αναχώρηση, οι επιβάτες τηρούνται ενήμεροι σχετικά με την κατάσταση και σχετικά με την εκτιμώμενη ώρα αναχώρησης και την εκτιμώμενη ώρα άφιξης, από τη σιδηροδρομική επιχείρηση ή από τον υπεύθυνο σταθμού αμέσως μόλις υπάρξει σχετική πληροφορία.

2. Στην περίπτωση τυχόν καθυστέρησης κατά την παράγραφο 1 που υπερβαίνει τα 60 λεπτά, προσφέρονται δωρεάν στους επιβάτες: α) γεύματα και αναψυκτικά ανάλογα με το χρόνο αναμονής, εάν υπάρχουν στην αμαξοστοιχία ή στο σταθμό ή μπορούν να εξασφαλισθούν ευλόγως β) ξενοδοχείο ή άλλο κατάλυμα και μεταφορά μεταξύ του σιδηροδρομικού σταθμού και του τόπου καταλύματος, σε περίπτωση που είναι απαραίτητη η παραμονή για μία ή περισσότερες νύκτες ή μια επιπρόσθετη παραμονή, όταν και όπου αυτό είναι υλικά εφικτό γ) εάν η αμαξοστοιχία είναι ακινητοποιημένη εκτός σταθμού, μεταφορά από την αμαξοστοιχία στο σιδηροδρομικό σταθμό, στον εναλλακτικό τόπο αναχώρησης ή στον τελικό προορισμό, όταν και όπου αυτό είναι υλικά εφικτό. 3. Εάν η σιδηροδρομική υπηρεσία δεν μπορεί πλέον να συνεχισθεί, η σιδηροδρομική επιχείρηση οργανώνει το συντομότερο δυνατόν εναλλακτικές υπηρεσίες μεταφοράς για τους επιβάτες» (άρθρο 18).

Επίσης, ο μεταφορέας είναι υπεύθυνος για τη ζημία που απορρέει εκ του θανάτου, των τραυματισμών ή οποιασδήποτε άλλης προσβολής της φυσικής ή ψυχικής ακεραιότητας του επιβάτη, η οποία προκλήθηκε από ατύχημα σχετικό με τη σιδηροδρομική εκμετάλλευση το οποίο επήλθε ενώ ο επιβάτης παραμένει εντός των σιδηροδρομικών οχημάτων, εισέρχεται ή εξέρχεται από αυτά, οποιαδήποτε και αν είναι η χρησιμοποιούμενη σιδηροδρομική υποδομή (Παράρτημα Ι, άρθρ.26).

Τέλος, ο μεταφορέας είναι υπεύθυνος έναντι του επιβάτη για τη ζημία που προκύπτει από το γεγονός ότι, λόγω της κατάργησης, της καθυστέρησης ή της απώλειας ανταπόκρισης, το ταξίδι δεν μπορεί να συνεχιστεί την ίδια μέρα ή η συνέχισή του δεν είναι λογικά απαιτητή την ίδια μέρα λόγω δεδομένων περιστάσεων. Η αποζημίωση περιλαμβάνει τα εύλογα έξοδα καταλύματος καθώς και τα εύλογα έξοδα που προκύπτουν από την ειδοποίηση των προσώπων που αναμένουν τον επιβάτη (Παράρτημα Ι, άρθρ.32 παρ.1)

Γ. Επισημαίνονται και οι ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες των υπαιτίων, με βάση το άρθρ. 290 του Ποινικού Κώδικα περί της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών, τις οποίες εξετάζουν τα αρμόδια ποινικά δικαστήρια.

Καλούνται οι καταναλωτές να επικοινωνούν με την Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας της ΓΣΕΕ προκειμένου να λάβουν συμβουλευτική υποστήριξη και καθοδήγηση για οποιαδήποτε απαίτηση που θα οδηγήσει στην αποζημίωση για την υλική και ηθική βλάβη τους.

Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να απευθυνθείτε στην Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας: