Με αφορμή την εφαρμογή του Προεδρικού Διατάγματος 71/2019 και τη λειτουργία του ΟΠΣ ΜΗΤΕ, η Πανελλήνια Ένωση Τεχνικών Εταιριών (ΣΑΤΕ) σε επιστολή της προς το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αναφέρει ότι σημαντικά προβλήματα τεχνικής φύσεως χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και απαραίτητες θεσμικές παρεμβάσεις.
Το περιεχόμενο της επιστολής ΣΑΤΕ
ΣΧΕΤ.: (1) Η υπ’ αριθμ. 40260/22.3.2024 επιστολή μας με θέμα: «Προβλήματα από την καθυστέρηση έκδοσης του π.δ/τος περί μητρώων»
(2) Η από 2-5-2024 Διαπιστωτική Πράξη 118480/2024 του Υπουργού ΥΜΕ «Θέση σε λειτουργία του ΟΠΣ του Ηλεκτρονικού Μητρώου Συντελεστών Παραγωγής Δημοσίων και Ιδιωτικών Έργων, Μελετών, Τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών (ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.) στη ΓΓΥ»
(3) Η από 2-5-2024 Απόφαση 118561/2024 του Υπ. ΥΜΕ με θέμα: «Ρυθμίσεις τεχνικών ζητημάτων που αφορούν στην χρήση των επιμέρους εργαλείων και διαδικασιών του Ηλεκτρονικού Μητρώου Συντελεστών Παραγωγής Δημοσίων και Ιδιωτικών Έργων, Μελετών, Τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών (ΜΗ.Τ.Ε.)».
(4) Η από 30-5-2024 Εγκύκλιος 131459/2024 του Υπ. ΥΜΕ με θέμα: «Διευκρινίσεις σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε.».
Αξιότιμοι κ.κ.
Α. Με το (1) σχετικό εμπεριστατωμένα επισημάναμε ορισμένες από τις σοβαρές δυσλειτουργίες που προκαλούνται από την καθυστέρηση της έκδοσης και ισχύος του προεδρικού διατάγματος περί των Μητρώων, ενώ πιθανολογούσαμε ότι «η μη ενεργοποίηση του νέου προεδρικού διατάγματος περί μητρώων ενδέχεται και να οφείλεται στο γεγονός ότι η παρούσα κατάσταση διατηρεί κεκτημένα δικαιώματα ολίγων. Το γεγονός αυτό όμως, προκαλεί σοβαρότατα νομικά προβλήματα, θίγει και αδικεί τις καλές και βιώσιμες εργοληπτικές επιχειρήσεις που προβαίνουν σε επενδύσεις και αυξάνουν το δυναμικό τους, βλάπτει την ποιότητα των δημοσίων έργων και εν τέλει προκαλεί μακροπρόθεσμη ζημία στο δημόσιο συμφέρον».
Για τους λόγους αυτούς ζητούσαμε την άμεση ενεργοποίηση και εφαρμογή του νέου προεδρικού διατάγματος περί μητρώων τεχνικών έργων και μελετών, όπως επιτάσσουν και οι σχετικές νομοθετικές διατάξεις του ν. 4412/2016.
Β. Με το (2) σχετικό στις 2-5-2024 και ύστερα από την νομοθετική πρόβλεψη εφαρμογής των ρυθμίσεων του ΠΔ 71/2019 [ν. 5106/2024] προχωρήσατε στην θέση σε λειτουργία του ΟΠΣ ΜΗ.Τ.Ε. στη ΓΓΥ ενώ με την υπουργική απόφαση του σχετικού (3) ρυθμίστηκαν τεχνικά ζητήματα για τη χρήση του σχετικού ΟΠΣ.
Γ.1 Στο μεσοδιάστημα των 4 μηνών που έχουν μεσολαβήσει από την θέση σε λειτουργία του ΟΠΣ διαπιστώνονται τα ακόλουθα προβλήματα τεχνικής φύσης:
– Καμία εργοληπτική επιχείρηση δεν μπορεί να υποβάλει ηλεκτρονικά αίτημα επανάκρισής της, παρά το γεγονός ότι όλες οι εγγεγραμμένες εργοληπτικές επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να το πράξουν εντός 9μήνου από την έκδοση της Διαπιστωτικής Πράξης, δηλαδή έως τις 3-2-2025 [άρθρα 140, 141 του Ν.5106/2024 και (4) σχετικό].
– Καμία εργοληπτική επιχείρηση δεν μπορεί να υποβάλει αίτημα αναβάθμισης τάξης, είτε συνοδευόμενο από έγχαρτες Βεβαιώσεις Εμπειρίας, στην Επιτροπή Μητρώου Εμπειρίας Κατασκευαστών (Μ.Ε.Κ.) είτε από ψηφιακές Βεβαιώσεις Εμπειρίας, αφού τα απαιτούμενα στοιχεία δεν έχουν αναρτηθεί ψηφιακά από τις Αναθέτουσες Αρχές στο ΟΠΣ ΜΗΤΕ.
– Είναι αδύνατον να ολοκληρωθούν ακόμη και απλές διαδικασίες όπως τροποποιήσεις εργοληπτικών βεβαιώσεων εγγραφής, για αντικατάσταση στελέχους λόγω συνταξιοδότησης κλπ.
– Σωρεία εσφαλμένων καταχωρήσεων και παραλείψεων στην ενημέρωση των αρχείων του Μητρώου Εμπειρίας Κατασκευαστών στις κατηγορίες έργων, συνθήκη που κωλύει κάθε περαιτέρω διαδικασία.
Γ.2 Προκειμένου ορισμένα από τα προβλήματα να ξεπεραστούν άμεσα προτείνουμε για τα πιστοποιητικά εμπειρίας που έχουν εκδοθεί έως και τις 31/12/2023 να δοθεί η δυνατότητα στις εργοληπτικές επιχειρήσεις να τα καταχωρούν οι ίδιες, με εξουσιοδοτημένους εκπροσώπους τους, κατά τα πρότυπα του ΕΣΗΔΗΣ, κατ’ εξαίρεση του υφιστάμενου τρόπου λειτουργίας του ηλεκτρονικού συστήματος.
Κατά την άποψη του Συνδέσμου μας, η παραπάνω πρόταση εφόσον υιοθετηθεί, θα συντελέσει:
- στην ταχύτατη ενσωμάτωση των πιστοποιητικών εμπειρίας της τελευταίας 5ετίας 2019-2023, τα οποία απαιτούνται για την επανάκριση, και τα οποία δεν είναι ακόμα καταχωρημένα στο σύστημα στο σύνολό τους,
- στην καταχώρηση στοιχείων ιδιωτικών έργων, έργων ΣΔΙΤ και έργων εξωτερικού, για τα οποία σήμερα δεν προβλέπεται σχετική διαδικασία,
- στην αξιοποίηση του μεσοδιαστήματος για την εκπαίδευση ικανού πλήθους στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης και των Αναθετουσών Αρχών για να ανταπεξέρχονται στην σχετική διαδικασία για τα πιστοποιητικά που θα εκδίδονται από την 1/1/2024 και μετά.
Προφανώς, τα καταχωρημένα στοιχεία θα υπόκεινται στον έλεγχο ορθότητάς τους από στελέχη της Υπηρεσίας ή και των Αναθετουσών Αρχών.
Δ. Παράλληλα με τα ανωτέρω οφείλουμε να σημειώσουμε ορισμένα σημεία στις θεσμικές προβλέψεις του ΠΔ 71/2019 που κατά την άποψη του Συνδέσμου μας θα πρέπει να προσεχθούν καθώς είναι κρίσιμης σημασίας για την απρόσκοπτη και έγκυρη λειτουργία του κλάδου κατασκευής δημόσιων τεχνικών έργων στην χώρα.
Συγκεκριμένα, και λαμβάνοντας υπόψη τις θέσεις της πλειοψηφίας των εργοληπτικών επιχειρήσεων, όπως αυτές εκφράστηκαν σε ερωτηματολόγιο που καταρτίσαμε, προτείνουμε:
– Να εισαχθούν στις προβλέψεις του ΠΔ 71/2019 οι ρυθμίσεις των διατάξεων του Ν.3669/2008 για δυνατότητα υπολογισμού της αξίας παγίων από Ορκωτό Εκτιμητή Λογιστή σύμφωνα με την πρόταση του ΣΑΤΕ που είχε υποβληθεί κατά την λειτουργία των Ομάδων Εργασίας στο Υπ. ΥΜΕ (ΦΕΚ Β’6-11-2020) και η οποία είχε γίνει ομόφωνα αποδεκτή.
– Να επανέλθει για τις τάξεις 3η έως 7η η αναγκαιότητα τήρησης των Δεικτών Βιωσιμότητας στα όρια που ισχύουν σήμερα.
– Να καταργηθεί πλήρως το όριο ανεκτέλεστου των εργοληπτικών επιχειρήσεων ή σε περίπτωση διατήρησής του να συνδυαστεί κλιμακωτά με το ύψος των δεικτών βιωσιμότητας της κάθε εργοληπτικής επιχείρησης.
– Να συμπληρωθούν οι προβλέψεις του άρθρου 50 από σαφή περιγραφή ενός αυστηρού πλαισίου με το οποίο οι ικανότητες άλλων φορέων θα αποδεικνύεται ότι δεσμεύονται για λογαριασμό τρίτου, καθώς και ποινές στην περίπτωση που αυτές οι προβλέψεις δεν τηρηθούν.
Αξιότιμοι κ.κ.
Η έναρξη ισχύος του ΠΔ 71/2019 – όπως αυτό είχε οριστικοποιηθεί στο πλαίσιο Συντονιστικής Επιτροπής και Ομάδων Εργασίας που είχε συστήσει το Υπουργείο – είναι ένα πάγιο αίτημα του Συνδέσμου μας τα τελευταία 4 έτη, που περιγράφεται σε όλες τις σχετικές επιστολές μας, αφού ρυθμίζει συνολικά και με ικανό τρόπο όλα τα εμπλεκόμενα επαγγέλματα και ειδικότητες καθώς και τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο μελέτης και παραγωγής τεχνικών έργων στην χώρα.
Με δεδομένο ότι οι εργοληπτικές επιχειρήσεις έχουν να κριθούν περισσότερο από οκτώ έτη, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι, δυνητικά, δημιουργούνται προβλήματα στον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ εταιρειών που ασκούν εργοληπτική επιχειρηματικότητα και άλλων που διατηρούν το εργοληπτικό τους πτυχίο σε ισχύ, ενώ δεν έχουν καμία επιχειρηματική δραστηριότητα να επιδείξουν σε αυτά τα 8 έτη!
Κατά συνέπεια ο ΣΑΤΕ υποδέχθηκε θετικά τη δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου αφού θεωρούμε ότι κινείται στην ορθή κατεύθυνση.
Ωστόσο, οι χρόνοι που ορίζονται στα (2), (3) και (4) σχετικά σε συνδυασμό με την (μη) ετοιμότητα του ΟΠΣ ΜΗΤΕ καθιστά στην ουσία ανενεργή την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ΠΔ 71/2019, συνθήκη που φαίνεται ότι παρατείνει την περίοδο όπου είναι σε ισχύ κεκτημένα δικαιώματα ολίγων.
Ως εκ τούτου παρακαλούμε για την ταχεία υιοθέτηση των προτάσεών μας ώστε να επισπευσθούν και ουσιαστικά οι ρυθμίσεις των διατάξεων του ΠΔ 71/2019.