Ευρωπαϊκή Ένωση και Σερβία υπέγραψαν Μνημόνιο Συνεννόησης (ΜΣ) για τη δρομολόγηση στρατηγικής εταιρικής σχέσης για βιώσιμες πρώτες ύλες, αξιακές αλυσίδες συσσωρευτών και ηλεκτρικά οχήματα.
Η εταιρική σχέση αποσκοπεί στη στήριξη της ανάπτυξης νέων τοπικών βιομηχανιών και θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας κατά μήκος της αξιακής αλυσίδας των ηλεκτρικών οχημάτων, με πλήρη σεβασμό των υψηλών περιβαλλοντικών και κοινωνικών προτύπων, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τις ανησυχίες των τοπικών κοινοτήτων με πλήρη διαφάνεια.
Η εταιρική σχέση παρέχει επίσης το πλαίσιο για ισχυρή πολυεπίπεδη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μεταξύ των θεσμικών οργάνων και οργανισμών της ΕΕ, των βιομηχανικών φορέων, των επιχειρηματικών ενώσεων, των κοινωνικών εταίρων, των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, των αρμόδιων υπουργείων των ενδιαφερόμενων κρατών-μελών και της Σερβίας, των δημόσιων οργανισμών, των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και των επενδυτών.
Η εταιρική σχέση βασίζεται στη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ) που τέθηκε σε ισχύ την 1 Σεπτεμβρίου 2013 και συνάδει με το νέο σχέδιο ανάπτυξης της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια.
Αντιπροσωπεύει ένα οικοδομικό σύμπλεγμα για την προώθηση της ένταξης της Σερβίας στην ενιαία αγορά της ΕΕ και την περαιτέρω ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής της σύγκλισης με την ΕΕ.
Πέντε τομείς συνεργασίας
Το παρόν Μνημόνιο καθιερώνει στενή συνεργασία μεταξύ Σερβίας και ΕΕ στους ακόλουθους πέντε τομείς:
- Ενίσχυση της ανάπτυξης αξιακών αλυσίδων για πρώτες ύλες, μπαταρίες και ηλεκτρικά οχήματα, διευκολύνοντας τη στενή συνεργασία μεταξύ των βιομηχανικών φορέων της ΕΕ και της Σερβίας και των ενδιαφερόμενων μερών. Το ΜΣ θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη ενός αμοιβαία επωφελούς διαύλου έργων με ιδιαίτερη έμφαση στο βιομηχανικό οικοσύστημα των ηλεκτρικών οχημάτων.
- Συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, μέσω της χαρτογράφησης των υφιστάμενων τομέων συνεργασίας στο πλαίσιο του προγράμματος-πλαισίου της ΕΕ για την έρευνα και καινοτομία «Ορίζων Ευρώπη» και άλλων προγραμμάτων. Με βάση το ΜΣ, αμφότερα τα μέρη θα ανταλλάσσουν γνώσεις και τεχνολογίες που σχετίζονται με τη βιώσιμη εξερεύνηση, εξόρυξη, επεξεργασία και ανακύκλωση δευτερογενών πρώτων υλών.
- Η εφαρμογή υψηλών περιβαλλοντικών, κοινωνικών και σχετικών με τη διακυβέρνηση προτύπων και πρακτικών θα διευκολυνθεί μέσω της αμοιβαίας διαβούλευσης και ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με σχετικές πολιτικές και πρωτοβουλίες σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα, μεταξύ άλλων μέσω της εφαρμογής αυξημένης δέουσας επιμέλειας και ιχνηλασιμότητας για την αξιακή αλυσίδα των μπαταριών.
- Κινητοποίηση χρηματοδοτικών και επενδυτικών μέσων για τη στήριξη επενδυτικών έργων στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης, ιδίως μέσω του InvestEU, του επενδυτικού πλαισίου για τα Δυτικά Βαλκάνια και ενός ενιαίου αγωγού έργου στη Σερβία, καθώς και στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής συμμαχίας για τις πρώτες ύλες και της ευρωπαϊκής συμμαχίας για τους συσσωρευτές.
- Ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων για υψηλής ποιότητας θέσεις εργασίας στους τομείς των πρώτων υλών και των συσσωρευτών. Αυτό περιλαμβάνει τη συμμετοχή σερβικών οργανώσεων σε ευρωπαϊκές ακαδημίες συσσωρευτών και επικείμενων ακαδημιών πρώτων υλών, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής συνεισφοράς της Σερβίας με ειδικά προγράμματα και περιόδους πρακτικής άσκησης.
Εντός 6 μηνών ο “χάρτης” δράσεων
Μετά την υπογραφή του ΜΣ, η ΕΕ και η Δημοκρατία της Σερβίας θα καταρτίσουν από κοινού εντός έξι μηνών “χάρτη πορείας” (roadmap) με συγκεκριμένες δράσεις για την εφαρμογή της στρατηγικής εταιρικής σχέσης.