Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τους νέους κανόνες για περισσότερα πρατήρια εναλλακτικών καυσίμων για οχήματα με απλή και εύκολη επαναφόρτιση, αλλά και καθαρότερα καύσιμα στις θαλάσσιες μεταφορές.
Οι νέοι κανόνες εντάσσονται στο πλαίσιο του πακέτου για την προσαρμογή στον στόχο του 55% «Fit for 55».
Στόχος του πακέτου είναι να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 και να απαλλάξει τις μεταφορές από τις εκπομπές άνθρακα.
Περισσότεροι και πιο εύχρηστοι σταθμοί φόρτισης
Οι ευρωβουλευτές διαπραγματεύτηκαν με επιτυχία ότι μέχρι το 2026 θα πρέπει να εγκατασταθούν σημεία ηλεκτρικής φόρτισης αυτοκινήτων με ελάχιστη ισχύ 400 kW ανά τουλάχιστον 60 χλμ. κατά μήκος του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ, με την ισχύ του δικτύου να αυξάνεται στα 600 kW μέχρι το 2028.
Για φορτηγά και λεωφορεία, θα πρέπει να παρέχονται σταθμοί φόρτισης ανά 120 χλμ.
Οι σταθμοί αυτοί θα πρέπει να εγκατασταθούν στις μισές κύριες οδούς της ΕΕ μέχρι το 2028 και με ισχύ 1400 kW έως 2800 kW, ανάλογα με την εκάστοτε οδό. Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να διασφαλίσουν ότι μέχρι το 2031 θα εγκατασταθούν σταθμοί ανεφοδιασμού με υδρογόνο κατά μήκος του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ ανά τουλάχιστον 200 χλμ.
Οι χρήστες οχημάτων εναλλακτικών καυσίμων θα πρέπει να μπορούν να πληρώνουν εύκολα στα σημεία επαναφόρτισης (με κάρτες πληρωμής ή συσκευές ανέπαφων συναλλαγών και χωρίς να χρειάζεται να έχουν συνδρομή), ενώ η τιμή αυτών των «καυσίμων» θα πρέπει να εμφανίζεται ανά κιλοβατώρα, ανά κιλό ή ανά λεπτό/συνεδρία.
Οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν επίσης ότι μέχρι το 2027 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συστήσει μια βάση δεδομένων της ΕΕ στην οποία θα συγκεντρώνονται όλα τα στοιχεία σχετικά με τα εναλλακτικά καύσιμα.
Στόχος είναι να παρέχονται στους καταναλωτές πληροφορίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα, τους χρόνους αναμονής και τις τιμές σε διάφορους σταθμούς.
Πιο οικολογικά καύσιμα στη ναυτιλία
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν επίσης νέους κανόνες για καθαρότερα ναυτιλιακά καύσιμα.
Στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο εξασφάλισαν ότι τα πλοία θα πρέπει να μειώσουν σταδιακά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που παράγουν, μειώνοντας σε σχέση με τα επίπεδα του 2020 την ποσότητα αερίων του θερμοκηπίου στην ενέργεια που χρησιμοποιούν κατά 2% μέχρι το 2025 και κατά 80% μέχρι το 2050.
Αυτό θα ισχύει για τα πλοία άνω των 5000 κόρων ολικής χωρητικότητας, τα οποία είναι κατ’ αρχήν υπεύθυνα για το 90% των εκπομπών CO2.
Θα ισχύει επίσης για το σύνολο της ενέργειας που χρησιμοποιείται επί του πλοίου εντός ή μεταξύ λιμένων της ΕΕ, καθώς και για το 50% της ενέργειας που χρησιμοποιείται σε μετακινήσεις όπου ο λιμένας αναχώρησης ή άφιξης βρίσκεται εκτός ΕΕ ή σε εξόχως απόκεντρες περιοχές της ΕΕ.
Για να μειωθεί δραστικά η ατμοσφαιρική ρύπανση στα λιμάνια, τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και τα επιβατηγά πλοία θα είναι υποχρεωμένα να χρησιμοποιούν από το 2030 την ηλεκτροδότηση από την ξηρά για όλες τις ανάγκες τους σε ηλεκτρική ενέργεια, όσο βρίσκονται αγκυροβολημένα σε προβλήτες μεγάλων λιμένων της ΕΕ.
Χάρη στους ευρωβουλευτές, οι νέοι κανόνες θέτουν επίσης στόχο χρήσης ανανεώσιμων καυσίμων 2% από το 2034, εάν η Επιτροπή αναφέρει ότι το 2031 τα ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης (RFNBO) αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% του μείγματος καυσίμων.
Οι δηλώσεις
Ο εισηγητής του Κοινοβουλίου για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων Petar Vitanov (Σοσιαλιστές, Βουλγαρία) δήλωσε: «Η χρήση πιο βιώσιμων, ανανεώσιμων και αποδοτικών ενεργειακών λύσεων στον τομέα των μεταφορών θα συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας. Οι νέοι κανόνες θα συμβάλουν επίσης στην ανάπτυξη περισσότερων υποδομών φόρτισης και θα τις καταστήσουν τόσο εύκολες στη χρήση όσο και τα παραδοσιακά πρατήρια καυσίμων».
Ο εισηγητής του Κοινοβουλίου για τα βιώσιμα ναυτιλιακά καύσιμα Jörgen Warborn (ΕΛΚ, Σουηδία) δήλωσε: «Οι νέοι κανόνες καθορίζουν μακράν το πιο φιλόδοξο πλαίσιο σε παγκόσμιο επίπεδο για την απαλλαγή των θαλάσσιων μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές. Αφορά 90% των εκπομπών CO2 από τη ναυτιλία, ενώ παράλληλα προστατεύει τους μικρότερους πλοιοκτήτες και λιμένες από τα πρόσθετα κόστη και γραφειοκρατικά βάρη. καθιστώντας παράλληλα την Ευρώπη πρωτοπόρο στη δημιουργία ζήτησης για βιώσιμα καύσιμα και στην προώθηση της καινοτομίας».
Τα επόμενα βήματα
Οι νέοι κανόνες για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων εγκρίθηκαν με 514 ψήφους υπέρ, 52 κατά και 74 αποχές, ενώ οι νέοι κανόνες για τα βιώσιμα ναυτιλιακά καύσιμα εγκρίθηκαν με 555 ψήφους υπέρ, 48 κατά και 25 αποχές.
Μόλις το Συμβούλιο εγκρίνει τους δύο νόμους, οι κανόνες για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων θα αρχίσουν να εφαρμόζονται έξι μήνες αφότου τεθούν σε ισχύ, ενώ οι κανόνες για τα βιώσιμα ναυτιλιακά καύσιμα θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου του 2025.
Μέσω της νομοθεσίας αυτής, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών για τη βελτίωση των υφιστάμενων υποδομών μεταφορών από οικολογική άποψη και για την προώθηση της φιλικής προς το περιβάλλον ναυτιλίας, όπως εκφράστηκαν στις προτάσεις 2(7) και 4(5) της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης.