Μας πήρε…. 10 χρόνια, αλλά φαίνεται ότι, το 2017, θα ολοκληρωθούν. Οι συμβάσεις παραχώρησης της «Ολυμπίας Οδού» (Κόρινθος – Πάτρα) και Ιόνιας Οδού (Αντίρριο – Ιωάννινα), που υπογράφτηκαν το 2007 και πέρασαν από «σαράντα κύματα», φαίνεται ότι… δεν θα μας απασχολήσουν άλλο, έπειτα από την επίτευξη των τελικών (όπως όλα δείχνουν) συμφωνιών με το υπουργείο Μεταφορών.
Έτσι, σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών, η εξέλιξη των διαπραγματεύσεων για την «Ολυμπία Οδό» ήταν η ακόλουθη:
Η κυβέρνηση και το υπουργείο Μεταφορών, με πρόσφατη συμφωνία, έδωσε οριστικές λύσεις στο έργο της «Ολυμπίας Οδού», με δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα λειτουργικής παράδοσης έως τον Μάρτιο του 2017.
Στην «Ολυμπία Οδό», από την επαναδιαπραγμάτευση, σε σχέση με τις αρχικές απαιτήσεις κατασκευαστών και παραχωρησιούχων, το δημόσιο έχει όφελος 171.834.053 ευρώ. Τον Ιούλιο του 2016, υπογράφτηκε μεταξύ του δημοσίου και παραχωρησιούχου, η τελική συμφωνία για την ολοκλήρωση του έργου.
Ο παραχωρησιούχος, ήδη από τον Φεβρουάριο του 2016, έχει προχωρήσει σε σημαντική επιτάχυνση των εργασιών, σε εφαρμογή του Πλαισίου Συναντίληψης, που υπογράφτηκε με το δημόσιο στις 11-2-2016.
Με βάση το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής που προσαρτήθηκε στη συμφωνία το «Νέο Τμήμα του Αυτοκινητοδρόμου από Κόρινθο μέχρι Πάτρα», μήκους 120 χλμ, προβλέπεται να ολοκληρωθεί και να αποδοθεί σε λειτουργική κυκλοφορία στο τέλος Μαρτίου 2017.
Οι λόγοι που κατέστησαν αναγκαία την υπογραφή της υπόψη συμφωνίας αφορούν σε καθυστερήσεις του παρελθόντος και οι οποίες δεν είχαν επιλυθεί, κατά την επανεκκίνηση του έργου και σχετίζονταν κυρίως με:
-Το χρόνιο ζήτημα της εκτέλεσης των εργασιών αρμοδιότητας της ΕΡΓΟΣΕ στις περιοχές εμπλοκής του αυτοκινητοδρόμου με την Σιδηροδρομική Γραμμή Υψηλών Ταχυτήτων (ΣΓΥΤ), το οποίο επιλύθηκε με απόφαση του υπουργού Μεταφορών τον Μάιο του 2015.
-Την καθυστέρηση έγκρισης της περιβαλλοντικής αδειοδότησης του οριστικού Σχεδιασμού στο τμήμα Κόρινθος – Πάτρα, η οποία έλαβε χώρα το Σεπτέμβριο του 2015.
-Την καθυστέρηση διενέργειας των αρχαιολογικών ερευνών στις περιοχές Κερύνειας Αχαΐας, και Αρχαίας Κορίνθου και Λουτρού Κορινθίας, οι οποίες ολοκληρώθηκαν το Ιούλιο του 2016.
-Την υπογραφείσα τον Δεκέμβριο του 2014 Συμφωνία μεταξύ Δημοσίου και Παραχωρησιούχου για την υιοθέτηση των νέων προδιαγραφών των πλευρικών στηθαίων στο τμήμα Κόρινθος – Πάτρα.
Παράδοση σε κυκλοφορία νέων τμημάτων της «Ολυμπίας Οδού»
Η παράδοση σε κυκλοφορία νέων τμημάτων του αυτοκινητοδρόμου Κορίνθου-Πάτρας γίνεται σε εφαρμογή της πρόσφατα υπογραφείσας Συμφωνίας μεταξύ ελληνικού δημοσίου και παραχωρησιούχου. Ειδικότερα:
-Ολοκληρώθηκε, το τμήμα Αρχαία Κόρινθος – Κιάτο του νέου αυτοκινητοδρόμου Κορίνθου – Πάτρας. Πρόκειται για το πρώτο τμήμα που παραδίδεται σε πλήρη διατομή αυτοκινητοδρόμου και το οποίο κατασκευάστηκε και ολοκληρώθηκε στα πλαίσια της Σύμβασης Παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού.
Το τμήμα Αρχαία Κόρινθος – Κιάτο μήκους 20 χιλιομέτρων παραδόθηκε με πλήρη διατομή αυτοκινητοδρόμου και περιλαμβάνει δύο λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση καθώς και λωρίδα έκτακτης ανάγκης αυξημένου πλάτους.
Αυτό σε συνδυασμό με το διευρυμένο πλάτος της κεντρικής νησίδας παρέχει τη δυνατότητα, όταν οι κυκλοφοριακές συνθήκες το απαιτήσουν, να μπορεί να διαμορφωθεί σε αυτοκινητόδρομο τριών λωρίδων κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση και λωρίδας έκτακτης ανάγκης κανονικού πλάτους δηλαδή με την ίδια ακριβώς διατομή του αυτοκινητοδρόμου Ελευσίνα – Αρχαία Κόρινθος.
Το τμήμα αυτό περιλαμβάνει 3 ανισόπεδους κόμβους (Αρχαίας Κορίνθου, Ζευγολατιού και Κιάτου), 7 άνω διαβάσεις, 19 κάτω διαβάσεις και 5 γέφυρες, οι οποίες εξυπηρετούν το τοπικό οδικό δίκτυο.
-Οι ανισόπεδοι Κόμβοι Αρχαίας Κορίνθου και Κιάτου έχουν πλήρως ανακατασκευαστεί. Ο κόμβος του Ζευγολατιού είναι ένας νέος ανισόπεδος κόμβος και μετά την ολοκλήρωσή του θα εξυπηρετεί τους οικισμούς της επαρχίας Βόχας και πολλούς προορισμούς της ορεινής Κορινθίας.
Κατά την κατασκευή του υπόψη τμήματος ανευρέθηκαν σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα με κυριότερο το Αρχαϊκό Τείχος της Αρχαίας Κορίνθου για την ανάδειξη του οποίου κρίθηκε αναγκαία η κατασκευή γέφυρας μήκους 100 μέτρων.
Λόγω της πληθώρας και της σπουδαιότητας των ευρημάτων, το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων χρηματοδότησε μέσω του Έργου του αυτοκινητοδρόμου την κατασκευή 2 πλήρως εξοπλισμένων κτιρίων για την ανάδειξη και φύλαξη των ευρημάτων. Επίσης κρίθηκε αναγκαία η μεταφορά, με δαπάνες του Έργου, δύο τάφων ρωμαϊκής εποχής λόγω της εξαιρετικής σπουδαιότητας έγχρωμων τοιχογραφιών που διασώθηκαν.
Το συνολικό κατασκευαστικό κόστος του αυτοκινητοδρόμου Αρχαία Κόρινθος – Κιάτο, με την ολοκλήρωση της κατασκευής των παραπλεύρων οδών και του τοπικού δικτύου ανέρχεται σε 102 εκατομμύρια ευρώ.
-Παράλληλα, σημαντική εξέλιξη για την αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας στην Παλαιά Εθνική Οδό είναι η, στα πλαίσια της Συμφωνίας για την ολοκλήρωση του Έργου, υλοποιούμενη δέσμευση, εκ μέρους του Παραχωρησιούχου, για την επέκταση του παραπλεύρου SR017L από την περιοχή του Μετωπικού Σταθμού Διοδίων Κιάτου μέχρι τον Ανισόπεδο Κόμβο Κιάτου, η οποία θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2016.
-Ολοκληρώθηκε η κατασκευή των σηράγγων του νότιου κλάδου του Αυτοκινητοδρόμου στηνΠαράκαμψη Δερβενίου Κορινθίας, με μήκος περί τα 670 & 535 μέτρα αντίστοιχα καθώς και της γέφυρας του ποταμού Δερβένιου μήκους 122 μέτρων, οι οποίες εντάσσονται στο νέο-κατασκευασμένο οδικό τμήμα της Παράκαμψης Δερβενίου μήκους 2,15 περίπου χιλιομέτρων και συνολικού κατασκευαστικού κόστους 13,5 εκατομμυρίων €.
Οι σήραγγες αυτές εξυπηρετούν την κίνηση από Πάτρα προς Κόρινθο και Αθήνα.
Στην τελική ευθεία η ολοκλήρωση της «Ιόνιας Οδού»
Το έργο της «Ιόνιας Οδού» βρίσκεται πλέον στην τελική ευθεία της ολοκλήρωσης του, σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών.
Υπενθυμίζεται ότι, την Άνοιξη του 2010, οι δανείστριες τράπεζες σταμάτησαν τη χρηματοδότηση του έργου και από τον Φεβρουάριος του 2011 επιβλήθηκε μακρόχρονη αναστολή εργασιών. Η κατασκευή του έργου προωθείται εδώ και πολλούς μήνες, με γοργούς ρυθμούς σε όλα τα μέτωπα.
Στην επαναδιαπραγμάτευση για την «Ιόνια Οδό», έναντι των απαιτήσεων και κατασκευαστών και παραχωρησιούχων, η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Υποδομών Μεταφορών πέτυχαν όφελος για το ελληνικό δημόσιο που ανέρχεται σε 230.240.276 ευρώ.
Τον Μάρτιο του 2017 το σύνολο του έργου της «Ιόνιας Οδού» παραδίδεται σε λειτουργική κυκλοφορία και λίγους μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 2017, σε πλήρη λειτουργία. Η πρόοδος κατασκευής της «Ιόνιας Οδού» είναι σήμερα πάνω από το 80% (πρόοδος του έργου μέχρι και Ιούλιο 2016: 81,26 %).
Στα έξι συνολικά εργοτάξια κατά μήκος του αυτοκινητοδρόμου, απασχολούνται περισσότερα από 2.200 άτομα και χρησιμοποιούνται 1.530 μηχανήματα.
Η σημασία και ταυτότητα του έργου
Ο ομώνυμος αυτοκινητόδρομος «Ιόνια Οδός» μήκους 196 χλμ. από Αντίρριο έως Ιωάννινα (Ανισόπεδος Κόμβος με Εγνατία Οδό) έχει τεράστια σημασία, κοινωνική και αναπτυξιακή, αφού:
-Συνδέει όλη τη Δυτική Ελλάδα αναβαθμίζοντας σημαντικά αστικά και αγροτικά κέντρα όπως τα Ιωάννινα, την Άρτα και το Αγρίνιο.
-Προσφέρει επαρκέστερη σύνδεση των λιμανιών Πάτρας, Αστακού και Ηγουμενίτσας.
-Συμβάλλει στην ευρύτερη ανάπτυξη της περιοχής βελτιώνοντας την προσβασιμότητα σε περιοχές με υψηλό τουριστικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον, αφού με την ολοκλήρωση της κατασκευής της, το ταξίδι από Αντίρριο έως και Ιωάννινα θα διαρκεί 1 ώρα και 40 λεπτά σε σχέση με τις 3 ώρες και 30 λεπτά σήμερα.
-Η Ιόνια Οδός διασχίζει δύο περιφέρειες και τέσσερις νομούς και έρχεται να καλύψει μια απαίτηση πολλών ετών και να δώσει νέα ώθηση ανάπτυξης. Η κατασκευή της αποτελεί τεράστια πρόκληση καθώς πρόκειται για έναν αυτοκινητόδρομο εξ ολοκλήρου σε νέα χάραξη, σε ένα περιβάλλον με ιδιαίτερες γεωλογικές συνθήκες, έντονο ανάγλυφο και υψηλές γεωτεχνικές προκλήσεις.
H σήραγγα της Κλόκοβας
Η σήραγγα της Κλόκοβας αποτελεί το πλέον δύσκολο τεχνικό τμήμα και το μεγαλύτερο τεχνικό έργο της «Ιόνιας Οδού». Είναι η δίδυμη σήραγγα στην περιοχή του όρους Κλόκοβα πλησίον του χωριού Ρίζα, στο Αντίρριο του Ν. Αιτωλοακαρνανίας, μήκους 2.906 μ. ο αριστερός και 2.925 μ. ο δεξιός κλάδος.
Η έναρξη των εργασιών της διάνοιξης ξεκίνησαν τον Μαίο 2015 και εντός 13 μηνών, τον Ιούνιο 2016, επιτεύχθηκε η πλήρης διάνοιξη (Α΄ και Β΄ Φάση) και των δύο κατευθύνσεων, που αποτελεί χρόνο ρεκόρ.
Η διάνοιξη της σήραγγας της Κλόκοβας ολοκληρώθηκε μόλις μέσα σε 13 μήνες. Μάλιστα μισό χρόνο νωρίτερα από ότι προβλέπονταν στο επίσημο χρονοδιάγραμμα του έργου. Για να συμβεί αυτό, το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού του ομώνυμου εργοταξίου εργάζονταν αδιάλειπτα σε 3 βάρδιες, σε 24ωρη βάση, ενώ η εκσκαφή πραγματοποιούνταν ταυτόχρονα και από τα 4 μέτωπα. (είσοδος, έξοδος και στα δυο ρεύματα κυκλοφορίας).
Οι εργασίες σήμερα συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς με στόχο την επίτευξη του χρονοδιαγράμματος που έχει συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο τεχνικό έργο της διέλευσης του αυτοκινητοδρόμου «Ιόνια Οδός» από το όρος Κλόκοβα (Παλιοβούνα) περιλαμβάνονται συστήματα πυρανίχνευσης, πυρόσβεσης, αερισμού και πληροφόρησης των οδηγών. Τα κέντρα ελέγχου των σηράγγων θα λειτουργούν στα μέτωπα εισόδου και εξόδου.
Για τις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης κατασκευάζονται εφτά συνδετήριες (κάθετες) σήραγγες διαφυγής, ενώ υπάρχει δυνατότητα αναστροφής της κυκλοφορίας στα αντίθετα ρεύματα, προ και μετά τα μέτωπα των σηράγγων.
Οικονομικά στοιχεία
Ο Προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 1.500 εκατ. € περίπου (1.115 εκατ. Ευρώ, το κατασκευαστικό κόστος σύμφωνα με την προσφορά του Παραχωρησιούχου). Στο ανωτέρω κατασκευαστικό κόστος προστέθηκε και επιπλέον ποσόν 100 εκατ. ευρώ για την κατασκευή της δίδυμης σήραγγας στην Κλόκοβα, σύμφωνα με την Συμφωνία Τροποποίησης της οικείας Σύμβασης Παραχώρησης.
Η Χρηματοδοτική Συμβολή του Ελληνικού Δημοσίου ανέρχεται στο ποσόν των 360.032.958,50 ευρώ και έχει ήδη καταβληθεί.
Σύμφωνα με τη Συμφωνία Τροποποίησης, σε συνδυασμό και με την Απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τροποποίηση της χάραξης στην περιοχή του όρους Κλόκοβα με κατασκευή δίδυμης σήραγγας μήκους 2,9 χλμ. περίπου, προβλέπεται Πρόσθετη Χρηματοδοτική Συμβολή του Δημοσίου ύψους 278.854.485,00 ευρώ.
Η καταβολή της Πρόσθετης Χρηματοδοτικής Συμβολής πραγματοποιείται σε συγκεκριμένες προθεσμίες. Το έργο αποτελεί «έργο γέφυρα», εντάχθηκε στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας 2007 – 2013» και εγκρίθηκε με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.