Στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων του υπουργείου Μεταφορών κατατάσσεται το θέμα της οδικής ασφάλειας, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Θάνο Βούρδα, ο οποίος απεύθυνε χαιρετισμό στην εναρκτήρια συνάντηση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «EU Road Safety Exchange».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η χώρα μας έχει επιδείξει την μεγαλύτερη πρόοδο στη βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας μεταξύ όλων των κρατών – μελών, με τους θανάτους από τα οδικά ατυχήματα στην Ελλάδα να μειώνονται κατά 44% από το 2010.
Ωστόσο, παρά τα χαροποιητικά στοιχεία, ο κ. Βούρδας προειδοποίησε ότι το επίπεδο οδικής ασφάλειας στη χώρα μας εξακολουθεί να παραμένει χαμηλό. Όπως είπε, «το 2018 είχαμε 68 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκους όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται στους 49».
Ολόκληρη η ομιλία του κ. Βούρδα στην εναρκτήρια συνάντηση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «EU Road Safety Exchange» έχει ως εξής:
«Είναι σημαντικό ότι βρισκόμαστε σήμερα, εδώ στην Αθήνα, για ένα θέμα που για εμάς στο υπουργείο Μεταφορών είναι έμπρακτα στην πρώτη γραμμή προτεραιοτήτων. Την Οδική Ασφάλεια.
Την περίοδο 2010-2018, η Ελλάδα έχει επιδείξει την μεγαλύτερη πρόοδο στη βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας μεταξύ όλων των κρατών – μελών της ΕΕ. Οι θάνατοι από τα οδικά ατυχήματα στη χώρα μας μειώθηκαν κατά 44% από το 2010, στοχεύοντας στο τέλος της δεκαετίας τον ευρωπαϊκό και εθνικό στόχο για μείωση των νεκρών κατά 50%.
Πέρα από τις προσπάθειες που έχουν γίνει προς την κατεύθυνση προαγωγής της οδικής ασφάλειας στη χώρα μας και οι οποίες έχουν να κάνουν με την ολοκλήρωση των νέων αυτοκινητοδρόμων, τις δράσεις εκπαίδευσης και ενημέρωσης των χρηστών με την ανάπτυξη και λειτουργία της πλατφόρμας e-drive academy και της ένταξης της κυκλοφοριακής παιδείας στο ωρολόγιο πρόγραμμα των δημοτικών σχολείων της χώρας, την αποτελεσματικότερη τροχονομική επιτήρηση και τον εκσυγχρονισμό του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, η μείωση αυτή φαίνεται να συνεπικουρείται, ως συνέπεια και της οικονομικής κρίσης, και από τη διαφαινόμενη μειωμένη έκθεση στον κίνδυνο.
Παράλληλα, σχεδιάστηκαν και προωθήθηκαν δράσεις που προάγουν τη βιώσιμη ανάπτυξη του αστικού περιβάλλοντος διαμέσου της διαμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου για την υλοποίηση των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας και της θεσμοθέτησης διατάξεων που προάγουν την ποδηλατοκίνηση.
Παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο των τελευταίων ετών, το επίπεδο οδικής ασφάλειας στη χώρα μας εξακολουθεί να παραμένει χαμηλό. Τα στατιστικά στοιχεία για την Ελλάδα εμφανίζουν ιδιαίτερα αυξημένες τιμές, και ενδεικτικά αναφέρω ότι για το 2018 είχαμε 68 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκους όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται στους 49.
Παράλληλα, λόγω της αυξημένης κυκλοφορίας μοτοσικλετιστών στη χώρα μας, παρατηρούμε ότι οι ευάλωτοι χρήστες της οδού έχουν ιδιαιτέρως αυξημένο μερίδιο μεταξύ των νεκρών από τροχαία ατυχήματα (36% των νεκρών είναι δικυκλιστές και 16% είναι πεζοί).
Το υπουργείο Μεταφορών σχεδιάζοντας το πλαίσιο πολιτικής για την οδική ασφάλεια στη χώρα μας για την περίοδο 2021-2030, επιζητά συντονισμένη δράση όλων των τομέων και για όλους τους χρήστες του οδικού δικτύου στο πλαίσιο μιας δομής ενισχυμένης διακυβέρνησης.
Μιας δομής που θα περιλαμβάνει όλους τους συναρμόδιους φορείς και θα προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή όλων, θα στηρίζεται σε επαρκή και αξιόπιστα δεδομένα αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης και θα αξιοποιεί ανάλογα παραδείγματα και καλές πρακτικές που αποδείχτηκαν αποτελεσματικές για την βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας.
Κρίσιμος παράγοντας για τη διαχείριση και έλεγχο των δράσεων της οδικής ασφάλειας είναι η ύπαρξη κεντρικού μηχανισμού άσκησης πολιτικής και ελέγχου υλοποίησης των δράσεων κάτι που προϋποθέτει ανασκόπηση και πιθανότατα επανασχεδιασμό των δομών.
Αναμφίβολα ο χώρος της οδικής ασφάλειας αντιμετωπίζει πρόσθετες προκλήσεις ως αυτόνομο πεδίο πολιτικής. Προκλήσεις που απαιτούν:
- σταθερό στρατηγικό σχεδιασμό που να συνοδεύεται από επιχειρησιακό πλάνο και επαρκή χρηματοδότηση, μέσω αναζήτησης – ενσωμάτωσης πολιτικών και δράσεων που έχουν κριθεί αποτελεσματικές σε ανάλογες περιπτώσεις,
- ισχυρή πολιτική βούληση και λειτουργία κεντρικού μηχανισμού με νέα εργαλεία συντονισμού και άσκησης πολιτικής,
- συντονισμό και ανατροφοδότηση μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων διοίκησης με τη συνέργεια δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και την υποστήριξη των αντίστοιχων επιστημονικών συλλόγων. Είναι σκόπιμο να συσταθούν ευέλικτες και λειτουργικές δομές σε διοικητικό και τεχνικό επίπεδο ώστε να καταστεί δυνατή η πρακτική εφαρμογή των πολιτικών επιλογών.
Στο υπουργείο Μεταφορών θεωρούμε επίσης ότι για την επίτευξη μίας ουσιαστικής και διαρθρωτικού χαρακτήρα βελτίωσης στους δείκτες οδικές ασφάλειας, που δε θα είναι προσωρινή αλλά θα έχει διάρκεια στο χρόνο, απαιτείται εκπαίδευση, ενημέρωση και αλλαγή νοοτροπίας.
Φιλοδοξία μας οφείλει να είναι η δημιουργία μίας νέας αντίληψης για την οδική ασφάλεια που θα προκαλέσει μία οριστική αλλαγή της σημερινής κατάστασης. Έχουμε απόλυτη πεποίθηση ότι η βελτίωση της οδικής ασφάλειας είναι μια προσπάθεια που στοχεύει στην αλλαγή της συμπεριφοράς του πολίτη, παιδιού ή ενήλικα ως προς τον τρόπο με τον οποίο κινείται στο δημόσιο χώρο.
Οι συνέργειες και η αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου πόρου, δεδομένων, επιστημονικής γνώσης και εμπειρίας είναι επομένως απαραίτητη. Προς την κατεύθυνση αυτή θεωρούμε ότι η συμμετοχή της χώρας μας στο Έργο Road Safety Exchange ενθαρρύνει την προσπάθεια μας και λειτουργεί υποστηρικτικά στην αναζήτηση εκείνων των πολιτικών και δράσεων των κρατών-μελών που αντιμετώπιζαν ανάλογα προβλήματα στο παρελθόν και κατάφεραν να τα αντιμετωπίσουν με επιτυχία.
Ο ίδιος ο πυρήνας του Έργου που περιλαμβάνει σειρά αδελφοποιήσεων με στόχο την ανταλλαγή αποτελεσματικών στρατηγικών και πολιτικών για την οδική ασφάλεια (best practices) εκτιμούμε και προσδοκούμε ότι θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη πολιτικών και δράσεων με άμεσα οφέλη για την οδική ασφάλεια, καθώς και σε μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές βελτιώσεις.
Αναφορικά με τα θέματα προτεραιότητας τα οποία ως χώρα θεωρούμε ότι αποτελούν κρίσιμους παράγοντες και στα οποία μπορεί και χρειάζεται να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή βελτίωση, προτείνουμε να αφορούν:
- Τα Ατυχήματα Μοτοσυκλετών
- Την Ταχύτητα
- Την Απόσπαση Προσοχής
- Την Ανάπτυξη Κουλτούρας Οδικής Ασφάλειας
- Την Επιτήρηση Οδικής Ασφάλειας
Κλείνοντας, αφού σας ευχαριστήσουμε για τη συνδρομή σας, καλωσορίζουμε την προσπάθεια αυτή που αποσκοπεί στη συνεργασία με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ που διαθέτουν πείρα στην υλοποίηση και εφαρμογή σχετικών, καινοτόμων και αποτελεσματικών μέτρων οδικής ασφάλειας. Σας διαβεβαιώνουμε ότι θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την επιτυχία του εγχειρήματος».
