Στην πρόσκληση υποβολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού και συγκεκριμένα, για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου «Εγνατία Οδός» και τριών κάθετων οδικών αξόνων, προχώρησε το ΤΑΙΠΕΔ.
H ημερομηνία εκδήλωσης του αρχικού ενδιαφέροντος ορίστηκε στις 26 Ιανουαρίου, εάν και κρίσιμες παράμετροι της παραχώρησης δεν έχουν αποσαφηνιστεί. H παραχώρηση γίνεται έως 40 έτη.
Οι κάθετοι άξονες είναι οι: Σιάτιστα – Ιεροπηγή/Κρυσταλλοπηγή, Χαλάστρα – Εύζωνοι και Θεσσαλονίκη-Σέρρες-Προμαχώνας.
Για αναλυτικές πληροφορίες: ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ.
Το περιεχόμενο του διαγωνισμού
Το Ταμείο επιζητεί να παραχωρήσει τη χρηματοδότηση, λειτουργία, εκμετάλλευση και συντήρηση του Οδικού Άξονα.
Συγκεκριμένα, η εκμετάλλευση περιλαμβάνει το σύνολο των ενεργειών και δράσεων που απαιτούνται για την ορθολογική οικονομική διαχείριση του Οδικού Άξονα και, ως εκ τούτου, περιλαμβάνει κυρίως την είσπραξη εσόδων μέσω διοδίων ή/και άλλων πηγών σε αντάλλαγμα για την παροχή προς τους χρήστες του Οδικού Άξονα υπηρεσιών συντήρησης και λειτουργίας σε κατάλληλο/αποδεκτό επίπεδο, όπως αυτό θα προσδιορισθεί ειδικότερα στη Σύμβαση Παραχώρησης.
Στο πλαίσιο αυτό, το Ταμείο σκοπεύει να συμπεριλάβει στη Σύμβαση Παραχώρησης όλα τα σχετικά δικαιώματα που αφορούν σε παρεπόμενα περιουσιακά στοιχεία που έχουν μεταβιβασθεί σε αυτό με την υπ’ αρ. 215/10.8.2012 απόφαση ΔΕΑΑ, όπως ισχύει, συμπεριλαμβανομένων, των παρόδιων εκτάσεων του Οδικού Άξονα, των Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών («ΣΕΑ») και υποδομών οπτικών ινών.
Επιπλέον, το Ταμείο ενδέχεται, κατά τη διάρκεια του Διαγωνισμού και πριν την υποβολή Δεσμευτικών Προσφορών, να συμπεριλάβει στο αντικείμενο της Σύμβασης Παραχώρησης και την αναβάθμιση των τμημάτων Χαλάστρα – Πολύκαστρο του κάθετου άξονα Χαλάστρα – Εύζωνοι και Χριστός – Αμπέλα του κάθετου άξονα Θεσσαλονίκη – Σέρρες – Προμαχώνας συνολικού μήκους 54 χλμ. περίπου, σύμφωνα με τα ειδικότερα προβλεπόμενα στην Πρόσκληση Υποβολής Δεσμευτικών Προσφορών.
Επί του Οδικού Άξονα λειτουργούν επί του παρόντος δύο (2) αμφίπλευροι ΣΕΑ, ένας επί του άξονα της Εγνατίας Οδού και ένας στον κάθετο άξονα Χαλάστρα – Εύζωνοι, ενώ έχουν προβλεφθεί και άλλες δώδεκα (12) θέσεις για την εγκατάσταση ΣΕΑ επί του άξονα της Εγνατίας Οδού.
Οι αδειοδοτημένες θέσεις εγκατάστασης ΣΕΑ επί της Εγνατίας Οδού θα περιληφθούν στην Πρόσκληση Υποβολής Δεσμευτικών Προσφορών και στα έγγραφα τα οποία θα τεθούν υπόψη των Προεπιλεγέντων Επενδυτών κατά τη Β΄ Φάση του διαγωνισμού. Υποδομή οπτικών ινών έχει μόνο μερικώς εγκατασταθεί σε τμήματα της Εγνατίας Οδού.
Mε την ΚΥΑ 6686/2014 (ΦΕΚ Β’ 3086), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με την ΔΝΣγ/οικ.35897/ΦΝ393 (ΦΕΚ1867 Β΄2017), έχουν ορισθεί δεκατέσσερα (14) τμήματα στην Εγνατία Οδό και τέσσερα (4) τμήματα στους Κάθετους Άξονες για την εγκατάσταση Μετωπικών Σταθμών Διοδίων («ΜΣΔ») καθώς και είκοσι (20) κόμβοι στους οποίους θα εγκατασταθούν πλευρικοί σταθμοί διοδίων («ΠΣΔ») εκ των οποίων δεκαεννέα (19) επί του άξονα της Εγνατίας Οδού και ένας (1) στον κάθετο άξονα Χαλάστρας – Ευζώνων.
Σήμερα λειτουργούν: – Στην Εγνατία Οδό επτά (7) μετωπικοί σταθμοί διοδίων ελεγχόμενοι με μπάρες (Τύριας, Μαλακάσι, Πολύμυλος, Μάλγαρα, Ανάληψη, Μουσθένη και Ίασμος), και – στον κάθετο άξονα Θεσσαλονίκη – Σέρρες – Προμαχώνας, ένας (1) μετωπικός σταθμός διοδίων ελεγχόμενος με μπάρες (Προμαχώνας).
Παραμένουν προς υλοποίηση / έναρξη λειτουργίας: – Στην Εγνατία Οδό επτά (7) μετωπικοί σταθμοί διοδίων (Παμβώτιδα, Σιάτιστα, Θεσσαλονίκη, Ασπροβάλτα, Καβάλα, Μέστη, Αρδάνιο), – Στον κάθετο άξονα Σιάτιστας – Ιεροπηγής ένας (1) μετωπικός σταθμός διοδίων (Ιεροπηγή) – Στον κάθετο άξονα Χαλάστρα – Εύζωνοι ένας (1) μετωπικός σταθμός διοδίων (Εύζωνοι) – Στον κάθετο άξονα Λαγκαδάς – Σέρρες – Προμαχώνας ένας (1) μετωπικός σταθμός διοδίων (Στρυμονικό) – Όλοι οι πλευρικοί σταθμοί διοδίων του Οδικού Άξονα.
Η Εγνατία Οδός Α.Ε. έχει ήδη αναθέσει την κατασκευή πέντε (5) εκ των ανωτέρω ΜΣΔ (Παμβώτιδα, Ιεροπηγή, Μέστη, Εύζωνοι και Θεσσαλονίκη). Η κατασκευή των ΜΣΔ Παμβώτιδα, Ιεροπηγή, Μέστη και Εύζωνοι έχει ολοκληρωθεί και αυτοί αναμένεται να λειτουργήσουν στο αμέσως προσεχές διάστημα. O ΜΣΔ Θεσσαλονίκης είναι υπό κατασκευή και η ολοκλήρωσή του προβλέπεται συμβατικά εντός Ιουλίου 2018.
Τα έσοδα που παράγονται στους παραπάνω ΜΣΔ βασίζονται σήμερα σε σταθερές χρεώσεις ανά κατηγορία οχήματος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην ΚΥΑ 393/2014 (ΦΕΚ Β’ 2761). Ο ΜΣΔ Πολυμύλου λειτουργεί από 14.9.2010, ο ΜΣΔ Ιάσμου από 10.11.2011, ο ΜΣΔ Μαλακασίου από 18.11.2011, ο ΜΣΔ Ανάληψης από 25.11.2011, ο ΜΣΔ Τυριάς από 9.12.2011, ο ΜΣΔ Μουσθένης από 10.6.2013, ο ΜΣΔ Μαλγάρων έχει περιέλθει στη δικαιοδοσία της Εγνατία Οδός Α.Ε. από 26.3.2014 και ο ΜΣΔ Προμαχώνα λειτουργεί από 7.7.2016.
Οι ακριβείς τοποθεσίες σταθμών διοδίων που μπορούν να εγκατασταθούν στον Οδικό Άξονα προσδιορίζονται σήμερα στην προαναφερθείσα ΚΥΑ 6686/2014 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με την ΔΝΣγ/οικ.35897/ΦΝ393 (ΦΕΚ1867 Β΄2017).
Ο ακριβής αριθμός σταθμών διοδίων που θα βρίσκονται σε λειτουργία ή αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αδειοδότησής τους κατά την έναρξη της παραχώρησης θα προσδιοριστεί στο Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης που θα τεθεί υπόψη των Προεπιλεγέντων Επενδυτών κατά τη Β΄ Φάση του Διαγωνισμού.
Δυνάμει των ρυθμίσεων της ανωτέρω ΚΥΑ 6686/2014, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με την ΔΝΣγ/οικ.35897/ΦΝ393 (ΦΕΚ1867 Β΄2017), το Ελληνικό Δημόσιο έχει ήδη εκκινήσει τη διαδικασία σχεδιασμού, χρηματοδότησης, προμήθειας, εγκατάστασης και θέσης σε λειτουργία ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού αναλογικού συστήματος διοδίων δορυφορικής τεχνολογίας ή τεχνολογίας ασύρματης επικοινωνίας δεδομένων (π.χ.GSM), μέσω του οποίου θα διενεργούνται οι χρεώσεις διοδίων τελών στους αυτοκινητοδρόμους περιλαμβανομένης και της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αυτής αξόνων.
Το ως άνω σύστημα εκτιμάται ότι θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία μέχρι το τέλος του 2018. Έως την πλήρη θέση σε λειτουργία του ανωτέρου ηλεκτρονικού αναλογικού συστήματος σε όλους τους αυτοκινητοδρόμους, η επιβολή και είσπραξη διοδίων τελών στην Εγνατία Οδό και στους κάθετους αυτής άξονες θα γίνεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην ανωτέρω απόφαση.
Ειδικά οι σταθμοί διοδίων που αντιστοιχούν στις περιαστικές περιοχές Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Ιωαννίνων, Αλεξανδρούπολης και περιοχής Σιάτιστας, θα λειτουργήσουν σταδιακά με ειδικό σύστημα αναλογικής χρέωσης (rebate), μεθόδου με την οποία η χρέωση των οχημάτων που διαθέτουν πομποδέκτη (ηλεκτρονικοί χρήστες) θα γίνεται απολύτως αναλογικά και οι χρήστες αυτοί θα χρεώνονται μόνο για την απόσταση που διανύουν.
Οι σχετικές απαιτήσεις για την εφαρμογή του ολοκληρωμένου αναλογικού συστήματος ηλεκτρονικών διοδίων θα καθορισθούν ειδικότερα στην Πρόσκληση Υποβολής Δεσμευτικών Προσφορών και στο Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης που θα τεθεί υπόψη των Προεπιλεγέντων Επενδυτών κατά τη Β΄ Φάση.