Συνολικά 4.000 λιγότεροι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε τροχαίο ατύχημα στην ΕΕ, το 2020, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Επιμέλεια: Βάσω Βεγιάζη
Εκτιμάται ότι 18.800 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε τροχαίο, τη χρονιά που μας πέρασε, καταγράφοντας ετήσια μείωση της τάξης του 17% έναντι του 2019.
Όπως τονίζεται, ο χαμηλότερος όγκος κυκλοφορίας, ως αποτέλεσμα της πανδημίας του Covid, είχε σαφή επίδραση στον αριθμό των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων στην Ευρώπη.
Η Επίτροπος Μεταφορών, Adina Vălean, δήλωσε: «Με σχεδόν 4.000 λιγότερους θανάτους σε δρόμους της ΕΕ το 2020, σε σύγκριση με το 2019, οι δρόμοι μας παραμένουν οι ασφαλέστεροι στον κόσμο.
Ωστόσο, είμαστε πίσω από τον στόχο μας για την τελευταία δεκαετία και απαιτείται κοινή δράση για να αποτρέψουμε την επιστροφή στα επίπεδα προ COVID.
Στη στρατηγική μας για την αειφόρο και “έξυπνη” κινητικότητα, έχουμε επαναλάβει τη δέσμευσή μας να εφαρμόσουμε τη στρατηγική της ΕΕ για την οδική ασφάλεια και να μειώσουμε τους θανάτους σε όλους τους τρόπους μεταφορών σχεδόν στο μηδέν».
Οι δρόμοι της Ευρώπης, οι ασφαλέστεροι στον κόσμο
Την δεκαετία 2010 – 2020, ο αριθμός των θανάτων από τροχαίο μειώθηκε κατά 36%. Αυτό ήταν μικρότερο από τον στόχο 50% λιγότερων θανάτων που είχαν καθοριστεί για εκείνη τη δεκαετία.
Ωστόσο, με 42 θανάτους σε τροχαίο ατύχημα ανά 1 εκατομμύριο κατοίκους, η ΕΕ παραμένει η ήπειρος με τους ασφαλέστερους δρόμους στον κόσμο.
Συγκριτικά, ο παγκόσμιος μέσος όρος βρίσκεται πάνω από τους 180 θανάτους.
Με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία, 18 κράτη-μέλη κατέγραψαν το χαμηλότερο ποσοστό νεκρών από τροχαία ατυχήματα το 2020.
Σε ολόκληρη την ΕΕ, οι θάνατοι μειώθηκαν κατά μέσο όρο 17% σε σύγκριση με το 2019, αν και η μείωση δεν ήταν καθόλου ομοιόμορφη.
Η μεγαλύτερη πτώση (κατά 20% ή περισσότερο) καταγράφεται σε Βέλγιο, Βουλγαρία, Δανία, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Ουγγαρία, Μάλτα και Σλοβενία.
Αντιθέτως, Εσθονία, Ιρλανδία, Λετονία, Λουξεμβούργο και Φινλανδία σημείωσαν αύξηση των θανάτων, αν και ο αριθμός στις μικρές χώρες τείνει να παρουσιάζει διακυμάνσεις από έτος σε έτος.
Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, ο αριθμός των θανάτων στους δρόμους της Ευρώπης μειώθηκε κατά 36% μεταξύ 2010 – 2020, κάτω από τον στόχο της ΕΕ για 50%.
Μόνο η Ελλάδα (54%) υπερέβη τον στόχο ακολουθούμενη από την Κροατία (44%), την Ισπανία (44%), την Πορτογαλία (43%), την Ιταλία (42%) και τη Σλοβενία (42%). Συνολικά, 9 κράτη-μέλη κατέγραψαν πτώση 40% ή και παραπάνω.
Σουηδία vs Ρουμανία
Ενώ οι πρωτοφανείς εξελίξεις το 2020 οδήγησαν σε ορισμένες αλλαγές στην κατάταξη των ποσοστών θνησιμότητας των χωρών, οι ασφαλέστεροι δρόμοι παραμένουν στη Σουηδία (18 θάνατοι ανά 1 εκατομμύριο κατοίκων), ενώ η Ρουμανία (85 θάνατοι ανά 1 εκατομμύριο κατοίκων) κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό το 2020.
Να σημειωθεί ότι, ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 42 θάνατοι ανά 1 εκατομμύριο κατοίκων.
Οι επιπτώσεις της πανδημίας
Ο χαμηλότερος όγκος κυκλοφορίας, ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού, είχε σαφή, αν και μη μετρήσιμη, επίδραση στον αριθμό των τροχαίων ατυχημάτων.
Ωστόσο, τα προκαταρκτικά δεδομένα, στις ΗΠΑ λόγου χάριν, δείχνουν ότι οι θάνατοι αυξήθηκαν το 2020 παρά τη μείωση του όγκου κυκλοφορίας.
Πράγματι, τα στοιχεία σε ορισμένες χώρες της ΕΕ δείχνουν αύξηση της συμπεριφοράς ανάληψης κινδύνων εκ μέρους των οδηγών, ιδίως υπέρβαση του ορίου ταχύτητας, κατά τις περιόδους των lockdown.
Οι επιπτώσεις στην αστική κινητικότητα
Η ποδηλασία γνώρισε σημαντική αποδοχή την περίοδο του κορωνοϊού, ενώ πολλές πόλεις ανά τον κόσμο -προσωρινά- εκχώρησαν εκ νέου οδικό χώρο σε ποδηλάτες και πεζούς.
Αυτή η ενθαρρυντική εξέλιξη μπορεί να έχει σημαντικό θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα του αέρα και την κλιματική αλλαγή και ταυτόχρονα δημιουργεί νέες προκλήσεις για την οδική ασφάλεια.
Σε ολόκληρη την ΕΕ, περίπου το 70% των θανάτων από τροχαία σε αστικές περιοχές αφορούν ευάλωτους χρήστες, συμπεριλαμβανομένων των πεζών, των μοτοσικλετιστών και χρηστών ποδηλάτων.
Η αντιμετώπιση της οδικής ασφάλειας στις πόλεις είναι επομένως βασικός τομέας εστίασης και η Κομισιόν θέλει να διασφαλίσει ότι η οδική ασφάλεια λαμβάνεται υπόψη σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού αστικής κινητικότητας.
Η οδική ασφάλεια θα αποτελέσει σημαντικό στοιχείο της νέας πρωτοβουλίας για την αστική κινητικότητα που θα υποβληθεί από την Κομισιόν αργότερα μέσα στο έτος.
Υπό αυτήν την άποψη, δύο ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, το Ελσίνκι και το Όσλο, πέτυχαν το ορόσημο των μηδενικών θανάτων πεζών και χρηστών ποδηλάτων το 2019, αναφέροντας ότι η μείωση της ταχύτητας είναι απαραίτητη για την πρόοδο.
Θάνατοι από τροχαίο ανά εκατομμύριο κατοίκους
Προκαταρκτικά στοιχεία για το 2020
| 2010 | 2019 | 2020 | % Διαφορά 2019-2020 | % Διαφορά 2010-2020 |
ΕΕ-27 | 67 | 51 | 42 | -17% | -36% |
Βέλγιο | 78 | 56 | 44 | -22% | -40% |
Βουλγαρία | 105 | 90 | 67 | -26% | -40% |
Τσεχία | 77 | 58 | 48 | -16% | -35% |
Δανία | 46 | 34 | 27 | -22% | -39% |
Γερμανία | 45 | 37 | 33 | -11% | -25% |
Εσθονία | 59 | 39 | 45 | 15% | -24% |
Ιρλανδία | 47 | 29 | 30 | 6% | -30% |
Ελλάδα | 113 | 64 | 54 | -16% | -54% |
Ισπανία | 53 | 37 | 29 | -21% | -44% |
Γαλλία | 64 | 50 | 39 | -21% | -36% |
Κροατία | 99 | 73 | 58 | -20% | -44% |
Ιταλία | 70 | 53 | 40 | -25% | -42% |
Κύπρος | 73 | 59 | 54 | -8% | -20% |
Λετονία | 103 | 69 | 74 | 7% | -35% |
Λιθουανία | 95 | 67 | 63 | -6% | -41% |
Λουξεμβούργο | 64 | 36 | 42 | 18% | -19% |
Ουγγαρία | 74 | 62 | 46 | -25% | -39% |
Μάλτα | 31 | 32 | 21 | -31% | -15% |
Ολλανδία | 32 | 34 | 31 | -8% | 1% |
Αυστρία | 66 | 47 | 38 | -19% | -39% |
Πολωνία | 103 | 77 | 65 | -15% | -37% |
Πορτογαλία | 80 | 63 | 52 | -18% | -43% |
Ρουμανία | 117 | 96 | 85 | -12% | -31% |
Σλοβενία | 67 | 49 | 38 | -22% | -42% |
Σλοβακία | 69 | 50 | 45 | -9% | -33% |
Φιλανδία | 51 | 38 | 40 | 4% | -19% |
Σουηδία | 28 | 22 | 18 | -14% | -29% |
Ελβετία | 42 | 22 | 26 | 21% | -31% |
Νορβηγία | 43 | 20 | 18 | -11% | -54% |
Ισλανδία | 25 | 17 | 22 | 33% | 0% |
Στην περίπτωση του Λιχτενστάιν, σημειώθηκε ένας θάνατος σε τροχαίο ατύχημα το 2020 και κανένας το 2010 και το 2019.
