Σε ιστορικό υψηλό “σκαρφάλωσαν” οι δείκτες ευρωπαϊκών οδικών μεταφορών, στο α’ τρίμηνο του 2022, καθώς οι αυξανόμενες πιέσεις κόστους, οι διακοπές σε εφοδιαστική και χωρητικότητα, οι κανονιστικές αλλαγές και ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιούργησαν έναν ισχυρό μείγμα αύξησης των τιμών.
Της Βάσως Βεγιάζη
Τα παραπάνω αναφέρονται στο «European Road Freight Rate Benchmark», που διενήργησε η IRU, σε συνεργασία με τις πλατφόρμες μεταφοράς εμπορευμάτων Ti και Upply.
Αναλυτικότερα:
-Ο δείκτης “European Road Freight Rate” διαμορφώθηκε στις 110,9 μονάδες, 4,3 μονάδες υψηλότερος από το δ’ τρίμηνο του 2021 και 7,5 μονάδες υψηλότερος από το α’ τρίμηνο του 2021.
-Το α’ τρίμηνο του 2022 αποτελεί το 7ο συνεχόμενο τρίμηνο αυξήσεων σε όλη την Ευρώπη.
-Το αυξανόμενο κόστος καυσίμων, ενισχυμένο κατά 52,7% περίπου σε ετήσια βάση στις ευρωπαϊκές αγορές, και η συνεχιζόμενη έλλειψη οδηγών συνέβαλαν στην αύξηση κόστους και των κομίστρων σε όλη την Ευρώπη.
-Νέα στοιχεία από την IRU αποκαλύπτουν ότι η έλλειψη οδηγών στην Ευρώπη, το 2021, έφτασε έως και τις 425.000 κενές θέσεις, γεγονός που επιδεινώθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
-Τα κόμιστρα αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα όλο το 2022, καθώς η αστάθεια του πληθωρισμού και οι επιπτώσεις από τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο συνεχίζουν να αυξάνουν τα κόστη, αν και η συνολική ζήτηση μπορεί να μειωθεί, ανακουφίζοντας την ανοδική πίεση στους δείκτες.
Σύμφωνα με τα όσα επισημαίνονται, «το αποτέλεσμα των δυνάμεων που ασκούνται -επί του παρόντος- στην ευρωπαϊκή αγορά οδικών εμπορευματικών μεταφορών είναι ένα αβέβαιο, προκλητικό και περίπλοκο περιβάλλον αγοράς.
Μετά την έντονη καταναλωτική δαπάνη του 2021, ο αυξανόμενος πληθωρισμός τους πρώτους τρεις μήνες του 2022 και η προσδοκία για υψηλότερους δείκτες έχουν δει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών να καταποντίζεται σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Γαλλίας.
Οι επιπτώσεις του πληθωρισμού όσον αφορά το κομμάτι της προσφοράς στην ευρωπαϊκή αγορά οδικών εμπορευματικών μεταφορών, ιδίως στις τιμές του ντίζελ, έχουν οδηγήσει σε σημαντικές αυξήσεις των κομίστρων στο α’ τρίμηνο του 2022.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο επακόλουθος περιορισμός των προμηθειών πετρελαίου από τη Ρωσία στην Ευρώπη οδήγησαν σε περαιτέρω ανοδική πίεση στις τιμές.
Ο σταθμισμένος μέσος όρος ενός λίτρου ντίζελ στην ΕΕ αυξήθηκε απότομα από το γ’ τρίμηνο του 2021. Σε σύγκριση με το χαμηλό επίπεδο -από την πανδημία- των 1,10 ευρώ κατά το β’ τρίμηνο του 2020, το σταθμισμένο μέσο κόστος του ντίζελ ήταν 52,7% υψηλότερο το α’ τρίμηνο του 2022.
Οι χειρότερες επιπτώσεις αυτής της αύξησης της τιμής των καυσίμων ενδέχεται να μην έχουν καταγραφεί ακόμη στον τριμηνιαίο δείκτη, καθώς η άνοδος των τιμών δεν σημειώθηκε παρά μόνο μετά την εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, και οι μεταφορείς μπόρεσαν να κάνουν χρήση καυσίμων που είχαν αγοράσει εκ των προτέρων σε χαμηλότερες τιμές έως τα τέλη Φεβρουαρίου και αρχές Μαρτίου. Με τα αποθέματα καυσίμων χαμηλότερου κόστους να έχουν πλέον εξαντληθεί, ο αντίκτυπος στους δείκτες είναι πιθανό να καταγραφεί βραχυπρόθεσμα.
Ενώ το πιο εμφανές αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία ήταν η αύξηση των τιμών των καυσίμων, η σύγκρουση έχει επιδεινώσει επίσης την έλλειψη οδηγών στην Ευρώπη, αυξάνοντας το κόστος εργασίας και ασκώντας μεγαλύτερη πίεση στις τιμές. Νέα στοιχεία από την IRU δείχνουν ότι οι ελλείψεις οδηγών σε όλη την Ευρώπη αυξάνονται σε έως και 425.000 κενές θέσεις το 2021. Αυτές οι ελλείψεις έχουν επιδεινωθεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία, με πάνω από 228.000 οδηγούς φορτηγών εκτός ΕΕ να εργάζονται στην Ευρώπη το 2021, πολλοί από την Ουκρανία και τη Λευκορωσία.
Εκτός από τις αυξήσεις των τιμών των καυσίμων και τις ελλείψεις οδηγών στο πλαίσιο του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, μια άλλη σημαντική αλλαγή αυτό το α’ τρίμηνο είναι η έναρξη ισχύος των νέων κανόνων του “Mobility Package” τον Φεβρουάριο. Οι επιπτώσεις στο κόστος και τις τιμές εξακολουθούν να είναι περιορισμένες, καθώς 22 από τις 27 χώρες της ΕΕ καθυστερούν να εφαρμόσουν τους νέους κανόνες για την απόσπαση οδηγών, συμπεριλαμβανομένης της είσπραξης των αμοιβών των οδηγών και των νέων κανόνων πρόσβασης στην αγορά και στα επαγγέλματα. Ο αντίκτυπος αυτών των νέων κανόνων στους ευρωπαϊκούς δείκτες θα γίνει σαφέστερος τα επόμενα τρίμηνα».
