Οι Έλληνες στην πλειονότητά τους δηλώνουν ότι θα πρέπει να μειωθούν τα όρια ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους και πιστεύουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι υψηλές τιμές της ενέργειας θα πρέπει να επιταχύνουν την πράσινη μετάβαση.
Αυτά είναι κάποια από τα αποτελέσματα της τελευταίας ετήσιας Έρευνας για το Κλίμα που διενεργήθηκε τον Αύγουστο 2022 και δημοσιεύθηκε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Μεταξύ άλλων, προέκυψε ότι:
- Το 72% δίνει προτεραιότητα στη μείωση των ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους.
- Το 63% πιστεύει ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι συνέπειές της θα πρέπει να δώσουν ώθηση στην επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης.
- Το 84% δηλώνει ότι εάν δεν μειώσουμε δραστικά την κατανάλωση ενέργειας και αγαθών τα επόμενα χρόνια, θα οδηγηθούμε στην καταστροφή σε παγκόσμιο επίπεδο.
- Το 60% τάσσεται υπέρ της σύνδεσης των τιμών της ενέργειας με το επίπεδο κατανάλωσης ανά νοικοκυριό.
Μετά από μια δύσκολη χρονιά κατά την οποία η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πυροδότησε την τρέχουσα ενεργειακή κρίση και επιτάχυνε τον πληθωρισμό σε όλη την Ευρώπη, καθώς και ένα καλοκαίρι όπου σημειώθηκαν ακραία κύματα καύσωνα με θερμοκρασίες-ρεκόρ και ξηρασίες, οι Έλληνες συνειδητοποίησαν ακόμη περισσότερο τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την ανάγκη κατεπείγουσας λήψης μέτρων.
Επίγνωση της κλιματικής αλλαγής και επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισής της
Ενώ η νόσος Covid-19 θεωρείτο η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισαν οι Έλληνες πέρυσι, σήμερα την κυρίαρχη θέση κατέχουν οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό, καθώς το 74% αναφέρουν ότι αποτελεί τη βασική τους ανησυχία – σε σύγκριση με 36% στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Εν τω μεταξύ, το 85% των Ελλήνων δηλώνουν τώρα ότι νιώθουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην καθημερινή τους ζωή.
Το 84% πιστεύουν ότι εάν δεν μειώσουμε δραστικά την κατανάλωση ενέργειας και αγαθών τα επόμενα χρόνια, θα οδηγηθούμε στην καταστροφή σε παγκόσμιο επίπεδο. Επιπλέον, το 88% θεωρούν ότι η κυβέρνηση καθυστερεί υπερβολικά να αναλάβει δράση και μόνο το 39% πιστεύουν ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να μειώσει σημαντικά έως το 2030 τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που παράγει.
Πόλεμος στην Ουκρανία και πράσινη μετάβαση
Οι περισσότεροι Έλληνες (63%) πιστεύουν ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι συνέπειές της στην τιμή του πετρελαίου και του φυσικού αερίου θα πρέπει να δώσουν ώθηση στην επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης (ποσοστό που προσεγγίζει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 66%).
Στην ερώτηση με ποια σειρά κατατάσσουν τις προτεραιότητες δράσης, οι Έλληνες περιμένουν από την κυβέρνησή τους να δώσει προτεραιότητα στην ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (48%) προτού επικεντρωθεί στη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού για την αποφυγή υπερβολικής στήριξης σε έναν μόνο προμηθευτή (33%).
Η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί επίσης προτεραιότητα για μέρος του πληθυσμού. Το 19% των Ελλήνων δηλώνουν ότι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις πρέπει να κινητοποιηθούν περισσότερο για να μειώσουν την κατανάλωσή τους (ποσοστό ίσο με τον μέσο όρο της ΕΕ).
Αντιμετώπιση κλιματικής αλλαγής και υψηλών τιμών ενέργειας
Για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, οι Έλληνες δίνουν προτεραιότητα στη μείωση των ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους (72%). Τάσσονται επίσης υπέρ της σύνδεσης των τιμών της ενέργειας με το επίπεδο κατανάλωσης ανά νοικοκυριό (60%): όσο αυξάνεται η κατανάλωση τόσο αυξάνεται και το κόστος της ενέργειας.
Εάν οι Έλληνες έπρεπε να μειώσουν τη θερμοκρασία του σπιτιού τους φέτος τον χειμώνα, μόνο το 18% θα δέχονταν να τη ρυθμίσουν στους 19°C κατ’ ανώτατο όριο (-10 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ που ανέρχεται σε 28%). Παράλληλα, το 35% των Ελλήνων δηλώνουν ότι ήδη δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να θερμάνουν όπως θα έπρεπε το σπίτι τους.
Τέλος, όσον αφορά την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών της ενέργειας, οι Έλληνες πιστεύουν ότι βραχυπρόθεσμα η κυβέρνηση θα πρέπει να μειώσει τη φορολογία που αφορά την ενέργεια (σε ποσοστό 48% και 62% μεταξύ των συμπαθούντων της άκρας αριστεράς). Άλλα μέτρα είναι λιγότερο δημοφιλή, όπως η επιβολή ανώτατων ορίων στις τιμές του φυσικού αερίου, του πετρελαίου και του άνθρακα ή η ρύθμιση αυτών των τιμών (21%) ή η χορήγηση ενεργειακών επιδομάτων (14%).
Ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Christian Kettel Thomsen, δήλωσε: «Ενόψει της διάσκεψης για το κλίμα COP27, από τα αποτελέσματα της Έρευνας της ΕΤΕπ για το Κλίμα 2022 προκύπτει ότι οι Έλληνες πιστεύουν πως η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για την καταπολέμηση της ενεργειακής και της κλιματικής κρίσης παγκοσμίως.
Στην ΕΤΕπ υποστηρίζουμε τις καινοτόμους επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια εδώ και πολλά χρόνια, ιδίως στην Ελλάδα, με έργα-ορόσημα όπως τα θαλάσσια ερευνητικά σκάφη στο Αιγαίο για τη μελέτη των οικοσυστημάτων της Μεσογείου που απειλούνται από την κλιματική αλλαγή και την παροχή τεχνικής υποστήριξης στο πλαίσιο του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης σε σχέση με τις βιώσιμες μεταφορές, τη διαχείριση λυμάτων, στερεών αποβλήτων και ενέργειας, καθώς και την αστική και περιφερειακή ανάπτυξη.
Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε όλο το φάσμα των τεχνικών συμβουλευτικών υπηρεσιών και των χρηματοπιστωτικών εργαλείων που διαθέτουμε για να στηρίξουμε μια δίκαιη πράσινη ενεργειακή μετάβαση στην Ελλάδα που δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο».
Η “ταυτότητα” της έρευνας
- Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ξεκίνησε την 5η Έρευνα για το Κλίμα, μια ενδελεχή αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την κλιματική αλλαγή.
- Η έρευνα διενεργείται σε συνεργασία με την εταιρεία έρευνας αγοράς BVA και έχει σκοπό να τροφοδοτήσει την ευρύτερη συζήτηση σχετικά με τις συμπεριφορές και τις προσδοκίες για την κλιματική δράση.
- Στην έρευνα που διενεργήθηκε τον Αύγουστο του 2022 συμμετείχαν πάνω από 28.000 άτομα, με ένα αντιπροσωπευτικό πάνελ ατόμων ηλικίας 15 ετών και άνω για κάθε μία από τις 30 συμμετέχουσες χώρες.
