Συνολικά 19.800 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε τροχαίο ατύχημα, το 2021, στην Ευρώπη, όπως προκύπτει από τα προκαταρκτικά στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Κομισιόν.
Της Βάσως Βεγιάζη
Παρά το γεγονός ότι κατεγράφη μια αύξηση 1.000 θανάτων (+5%) έναντι του 2020, ωστόσο το παραπάνω νούμερο εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει σχεδόν 3.000 λιγότερους θανάτους (-13%) σε σύγκριση με την περίοδο προ πανδημίας το 2019.
Παραμένει ο αρχικός στόχος για μείωση κατά το ήμισυ του αριθμού των θανάτων σε τροχαία ατυχήματα ως το 2030, ενώ σε επίπεδο ΕΕ, την τελευταία δεκαετία σημειώθηκε πτώση 36%.
Σε δηλώσεις της, η Επίτροπος Μεταφορών Adina Vălean τόνισε: «Καθώς τα επίπεδα κυκλοφορίας επιστρέφουν σε μια κανονικότητα, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν θα επιστρέψουμε στους αριθμούς θανάτων προ πανδημίας.
Σε επίπεδο ΕΕ, θα προσπαθήσουμε μέσω της χρηματοδότησης, της νομοθεσίας και της ενημέρωσης να βοηθήσουμε στην παροχή «ασφαλούς συστήματος» για ασφαλέστερες υποδομές, ασφαλέστερα οχήματα, ασφαλέστερη χρήση του οδικού δικτύου και καλύτερη φροντίδα μετά από μια σύγκρουση.
Αυτό αποτελεί κοινή ευθύνη με τα κράτη-μέλη, τη βιομηχανία και τους χρήστες των οδικών αξόνων. Κάθε θάνατος και σοβαρός τραυματισμός στους δρόμους μας μπορεί να αποφευχθεί».
Οι επιδόσεις της Ελλάδας
Όσον αφορά στη χώρα μας, στην Ελλάδα αντιστοιχούν 57 θάνατοι από τροχαία ανά εκατομμύριο κατοίκους για το 2021, που είναι σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Ωστόσο, έχοντας καταγράψει τη μεγαλύτερη πτωτική τάση (54%) στην ΕΕ την τελευταία δεκαετία, οι θάνατοι από τροχαία ατυχήματα αυξήθηκαν κατά 5% από το 2020 έως το 2021.
Σε σύγκριση με το 2019, έτος προ πανδημίας, ο αριθμός μειώθηκε κατά 12% το 2021, με παρόμοιο ρυθμό στον μέσο όρο της ΕΕ.
Η εικόνα στους δρόμους της Ευρώπης
Σε ολόκληρη την ΕΕ, οι θάνατοι από τροχαία το 2021 αυξήθηκαν κατά 5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αν και οι συγκρίσεις με το 2020 επηρεάζονται έντονα από τα μοντέλα κυκλοφορίας που κάθε χώρα εφάρμοσε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Μεταξύ 2019 και 2020, ο αριθμός των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων μειώθηκε κατά 17%.
Η συνολική κατάταξη των ποσοστών θνησιμότητας των χωρών δεν έχει αλλάξει σημαντικά, καθώς οι ασφαλέστεροι δρόμοι βρίσκονται στη Σουηδία (18 θάνατοι ανά 1 εκατομμύριο κατοίκους), ενώ η Ρουμανία (93 ανά 1 εκατομμύριο κατοίκους) κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό του 2021.
Να σημειωθεί ότι, ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 44 θάνατοι από τροχαία ατυχήματα ανά εκατομμύρια κατοίκους.
Με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία, Δανία, Γερμανία, Ιρλανδία, Κύπρος, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία και Σουηδία κατέγραψαν τον χαμηλότερο αριθμό θανάτων από τροχαία ατυχήματα το 2021.
Σε σύγκριση με το 2019, οι θάνατοι από τροχαία το 2021 μειώθηκαν κατά 13% με τις μεγαλύτερες μειώσεις άνω του 20% να συναντώνται σε Δανία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Πολωνία και Λιθουανία.
Αντίθετα, κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών, η Λετονία, η Σλοβενία και η Φινλανδία παρουσίασαν αύξηση του αριθμού των θανάτων από τροχαία.
Οι χρήστες που επηρεάστηκαν περισσότερο
Τα διαθέσιμα δεδομένα του 2020 έδωσαν μια εικόνα για τον τύπο των χρηστών που εμπλέκονται σε θανατηφόρα ατυχήματα, για τις τοποθεσίες τους, το φύλο και την ηλικία των θυμάτων.
Συνολικά, το 52% των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων σημειώθηκε σε αγροτικούς δρόμους, έναντι 40% σε αστικές περιοχές και 8% σε αυτοκινητόδρομους.
Οι επιβάτες αυτοκινήτων (οδηγοί και επιβάτες) αντιπροσώπευαν το 43% των θανάτων από τροχαία ατυχήματα, ενώ οι πεζοί αποτέλεσαν το 20%, οι χρήστες ηλεκτρικών δικύκλων (μοτοσικλέτες και μοτοποδήλατα) το 18% και οι ποδηλάτες το 10% των συνολικών θανάτων.
Εντός αστικών περιοχών, το μοτίβο είναι πολύ διαφορετικό, με τους πεζούς (37%) να αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μερίδιο των θυμάτων. Με τους χρήστες ηλεκτρικών δικύκλων να αποτελούν το 18% και έναν αυξανόμενο αριθμό ποδηλατών (14%) να χάνουν τη ζωή τους, γεγονός που σημαίνει ότι σχεδόν το 70% των συνολικών θανάτων στις αστικές περιοχές είναι ευάλωτοι χρήστες του δρόμου.
Οι άνδρες ευθύνονται για τρεις στους τέσσερις θανάτους από τροχαία ατυχήματα (77%). Οι ηλικιωμένοι (65+) αντιπροσώπευσαν πάνω από το 1/4 (28%) όλων των θανάτων, αν και αναλογικά περισσότεροι νέοι σκοτώνονται στους δρόμους.
Ενώ το 12% των νεκρών στους δρόμους της ΕΕ ήταν ηλικίας 18 – 24 ετών, αυτή η ηλικιακή ομάδα αντιπροσωπεύει μόνο το 7% του πληθυσμού της ΕΕ.
Ως εκ τούτου, τα στοιχεία αναφέρουν ότι οι νέοι είναι πιο πιθανό να εμπλακούν σε θανατηφόρα τροχαία σύγκρουση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, στο Λιχτενστάιν κατεγράφη ένα θανατηφόρο τροχαίο το 2020 και κανένα το 2021.
Θάνατοι από τροχαία ατυχήματα ανά εκατομμύριο κατοίκους – Προκαταρκτικά Στοιχεία 2021 | ||||||
Ποσοστό ανά εκατομμύριο πληθυσμού | % μεταβολή το 2021 σε σχέση με: | |||||
| 2019 | 2020 | 2021 | 2020 | 2019 | M.O. 2017-2019 | |
| ΕΕ-27 | 51 | 42 | 44 | 5% | -13% | -15% |
| Βέλγιο | 56 | 43 | 43 | 0% | -23% | -19% |
| Βουλγαρία | 90 | 67 | 81 | 21% | -11% | -12% |
| Τσεχία | 58 | 48 | 50 | 3% | -14% | -14% |
| Δανία | 34 | 28 | 23 | -17% | -32% | -26% |
| Γερμανία | 37 | 33 | 31 | -6% | -16% | -19% |
| Εσθονία | 39 | 44 | 41 | -7% | 6% | -1% |
| Ιρλανδία | 29 | 29 | 27 | -6% | -2% | -5% |
| Ελλάδα | 64 | 54 | 57 | 5% | -12% | -14% |
| Ισπανία | 37 | 29 | 32 | 10% | -14% | -16% |
| Γαλλία | 50 | 39 | 45 | 16% | -9% | -11% |
| Κροατία | 73 | 58 | 72 | 23% | -2% | -7% |
| Ιταλία | 53 | 40 | 48 | 19% | -10% | -14% |
| Κύπρος | 59 | 54 | 49 | -8% | -15% | -14% |
| Λετονία | 69 | 73 | 78 | 6% | 11% | 6% |
| Λιθουανία | 67 | 63 | 52 | -17% | -22% | -20% |
| Λουξεμβούργο | 36 | 42 | 38 | -8% | 9% | -13% |
| Ουγγαρία | 62 | 47 | 56 | 18% | -10% | -12% |
| Μάλτα | 32 | 21 | 17 | -18% | -44% | -49% |
| Ολλανδία | 34 | 30 | 28 | -4% | -16% | -14% |
| Αυστρία | 47 | 39 | 40 | 4% | -14% | -13% |
| Πολωνία | 77 | 66 | 59 | -10% | -23% | -22% |
| Πορτογαλία | 67 | 52 | 50 | -3% | -24% | -22% |
| Ρουμανία | 96 | 85 | 93 | 8% | -4% | -6% |
| Σλοβενία | 49 | 38 | 54 | 43% | 12% | 15% |
| Σλοβακία | 50 | 45 | 47 | 5% | -4% | -4% |
| Φιλανδία | 38 | 40 | 40 | 0% | 6% | -3% |
| Σουηδία | 22 | 20 | 18 | -6% | -13% | -28% |
| Ελβετία | 22 | 26 | 23 | -12% | 7% | -8% |
| Νορβηγία | 20 | 17 | 16 | -5% | -19% | -18% |
| Ισλανδία | 17 | 22 | 24 | 13% | 50% | -33% |
Τέλος, τα στοιχεία του 2021 βασίζονται σε προκαταρκτικά δεδομένα για ορισμένες χώρες και ενδέχεται να υπόκεινται σε μικρές αλλαγές όταν τα τελικά στοιχεία δημοσιοποιηθούν το φθινόπωρο του 2022.
Τα δεδομένα για το 2021 συγκρίνονται με τρεις χρονικές περιόδους: 2020 (το προηγούμενο έτος), 2019 (η βασική γραμμή έτος για τον στόχο 50% λιγότερους θανάτους έως το 2030) και τον μέσο όρο της περιόδου 2017-19 (για να ληφθούν υπόψη οι διακυμάνσεις στις μικρές χώρες).
Οι ποσοστιαίες μεταβολές στον πίνακα βασίζονται στον απόλυτο αριθμό των θανάτων και όχι στο ποσοστό ανά εκατομμύριο κατοίκους.
