Η Κομισιόν εξέφρασε την ικανοποίησή της για την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τον κανονισμό για τη στήριξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ).
Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να εντείνουν σημαντικά τις προσπάθειες για την οικοδόμηση ενός βιώσιμου και ανθεκτικού ΔΕΔ-Μ.
Αυτό περιλαμβάνει ισχυρά κίνητρα για την αύξηση της χρήσης πιο βιώσιμων μορφών μεταφορών και για τη βελτίωση της πολυτροπικότητας -η πρακτική του συνδυασμού τρόπων μεταφοράς για μια ενιαία διαδρομή- στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφορών.
Συμφωνημένο όραμα για τις ευρωπαϊκές υποδομές μεταφορών
Το αναθεωρημένο ΔΕΔ-Μ θα θέσει υποχρεωτικούς στόχους:
- Οι επιβατικές σιδηροδρομικές γραμμές στο κεντρικό και στο εκτεταμένο κεντρικό δίκτυο ΔΕΔ-Μ επιτρέπουν στις αμαξοστοιχίες να κινούνται με ταχύτητα 160 χλμ./ώρα ή ταχύτερη έως το 2040.
- Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης της Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) πρέπει να αναπτυχθεί σε ολόκληρο το δίκτυο ΔΕΔ-Μ ως ενιαίο ευρωπαϊκό σύστημα σηματοδότησης στην Ευρώπη, ώστε οι σιδηρόδρομοι να καταστούν ασφαλέστεροι και αποτελεσματικότεροι. Κατά συνέπεια, τα εθνικά κληροδοτημένα συστήματα «κατηγορίας Β» πρέπει να παροπλιστούν σταδιακά· αυτό θα δώσει κίνητρα στην ευρωπαϊκή βιομηχανία να επενδύσει στο ERTMS.
- Θα αναπτυχθούν ασφαλείς και προστατευμένοι χώροι στάθμευσης στο κεντρικό και στο εκτεταμένο κεντρικό οδικό δίκτυο του ΔΕΔ-Μ έως το 2040, κατά μέσο όρο κάθε 150 χλμ. Αυτό είναι καίριας σημασίας για τη διασφάλιση της ασφάλειας και των κατάλληλων συνθηκών εργασίας για τους επαγγελματίες οδηγούς.
- Οι μεγάλοι αερολιμένες, που εξυπηρετούν περισσότερους από 12 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως, θα πρέπει να συνδεθούν με σιδηρόδρομους μεγάλων αποστάσεων, ένα σημαντικό βήμα προς τη βελτίωση της συνδεσιμότητας και της προσβασιμότητας των επιβατών και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των σιδηροδρόμων έναντι των πτήσεων εσωτερικού.
- Ο αριθμός των τερματικών σταθμών μεταφόρτωσης πρέπει να αναπτυχθεί σύμφωνα με τις τρέχουσες και αναμενόμενες ροές κυκλοφορίας και τις ανάγκες του τομέα. Πρέπει επίσης να βελτιωθεί η ικανότητα εξυπηρέτησης στους εμπορευματικούς τερματικούς σταθμούς. Αυτό, εκτός από τη δυνατότητα κυκλοφορίας τρένων μήκους 740 μ. σε όλο το δίκτυο, θα συμβάλει στη στροφή περισσότερων εμπορευματικών μεταφορών προς πιο βιώσιμους τρόπους μεταφοράς και θα δώσει ώθηση στον τομέα των συνδυασμένων μεταφορών της Ευρώπης (χρήση συνδυασμών όπως οι σιδηροδρομικές και οι οδικές μεταφορές εμπορευμάτων).
- Και οι 430 μεγάλες πόλεις κατά μήκος του δικτύου ΔΕΔ-Μ θα πρέπει να αναπτύξουν σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας για την προώθηση της κινητικότητας μηδενικών και χαμηλών εκπομπών.
- Ο ευρωπαϊκός θαλάσσιος χώρος αποσκοπεί στην ενσωμάτωση του θαλάσσιου χώρου με άλλους τρόπους μεταφοράς με αποδοτικό, βιώσιμο και βιώσιμο τρόπο. Για τον σκοπό αυτό, θα αναβαθμιστούν οι διαδρομές θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων και θα δημιουργηθούν νέες, ενώ οι θαλάσσιοι λιμένες θα αναπτυχθούν περαιτέρω καθώς και οι συνδέσεις τους με την ενδοχώρα.
Επιπλέον, οι μεταφορικές συνδέσεις με γειτονικές τρίτες χώρες θα βελτιωθούν με την ενσωμάτωση της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και των έξι εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων στους νέους ευρωπαϊκούς διαδρόμους μεταφορών.
Προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη ολοκλήρωση του δικτύου -έως το 2030 για το κεντρικό δίκτυο, το 2040 για το εκτεταμένο κεντρικό δίκτυο και το 2050 για το εκτεταμένο δίκτυο- η εν λόγω συμφωνία περιλαμβάνει επίσης καλύτερη διακυβέρνηση, με εκτελεστικές πράξεις για τα κύρια διασυνοριακά τμήματα και άλλα ειδικά εθνικά τμήματα κατά μήκος των εννέα ευρωπαϊκών διαδρόμων μεταφορών. Αυτό, σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη ευθυγράμμιση μεταξύ των εθνικών σχεδίων μεταφορών και επενδύσεων και των στόχων ΔΕΔ-Μ, θα διασφαλίσει τη συνοχή κατά τον καθορισμό προτεραιοτήτων για τις υποδομές και τις επενδύσεις.
Τα επόμενα βήματα
Η πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε χθες τη νύχτα πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, οι νέοι κανόνες θα δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες αργότερα.
Η δρομολόγηση του νέου ΔΕΔ-Μ και των εννέα νέων ευρωπαϊκών διαδρόμων μεταφορών θα αποτελέσει βασικό θέμα στις Ημέρες «Συνδέοντας την Ευρώπη» στις Βρυξέλλες από τις 2 έως τις 5 Απριλίου 2024, την εμβληματική εκδήλωση της Ευρώπης για την κινητικότητα.
Να σημειωθεί ότι, ο αναθεωρημένος κανονισμός ΔΕΔ-Μ αποτελεί μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, της μακροπρόθεσμης αναπτυξιακής στρατηγικής της ΕΕ για να καταστεί η ΕΕ κλιματικά ουδέτερη έως το 2050.
