Αναγνωρίζοντας τη σημασία των οδικών μεταφορών για την εσωτερική αγορά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με σχέδιο Έκθεσης για την επιβολή τελών στα βαρέα φορτηγά που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα υποδομής, αποσκοπεί στο να αντιμετωπίσει ορισμένες από τις προκλήσεις που θέτουν οι οδικές μεταφορές, δηλ. ορισμένα κοινωνικοοικονομικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση, η ηχορύπανση και η κυκλοφοριακή συμφόρηση.
Η Επιτροπή πιστεύει ότι η επιβολή διοδίων με βάση τη διανυθείσα απόσταση μπορεί να συμβάλει στην παροχή κινήτρων για να γίνουν οι μεταφορές περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον και πιο αποδοτικές, ενώ παράλληλα προσφέρει μια δίκαιη συμφωνία για τους χρήστες του οδικού δικτύου και για τη χρηματοδότηση των απαιτούμενων υποδομών.
Η οδηγία για το ευρωπαϊκό σήμα τελών κυκλοφορίας (1999/62/ΕΚ) παρέχει ήδη λεπτομερές νομοθετικό πλαίσιο για την επιβολή τελών στα βαρέα φορτηγά οχήματα, καθορίζει ελάχιστους συντελεστές φορολογίας για τα βαρέα φορτηγά οχήματα και, επιπλέον, περιλαμβάνει λεπτομερείς κανόνες σχετικά με τη χρέωση για τη χρήση των υποδομών.
Η Επιτροπή πιστεύει ότι η φορολόγηση των οχημάτων δεν αντανακλά συγκεκριμένη χρήση των συναφών υποδομών και ότι, ως εκ τούτου, δεν αποτελεί αποτελεσματικό εργαλείο για την παροχή κινήτρων για πιο φιλικές προς το περιβάλλον μεταφορές, ούτε για τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης.
Από την άλλη πλευρά, θεωρεί ότι τα διόδια συναρτώνται άμεσα με την πραγματική χρήση του οδικού δικτύου και είναι πιο ενδεδειγμένα να συνεισφέρουν στην επίτευξη των στόχων αυτών.
Σύμφωνα με την πρόταση, η φορολόγηση των οχημάτων μπορεί να συνεπάγεται κάποιο κόστος για τον κλάδο, ανεξάρτητα από το κατά πόσο τα κράτη-μέλη θα αποφασίσουν να καταφύγουν στην επιβολή διοδίων.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συνιστά στην πρότασή της να δοθούν στα κράτη-μέλη μεγαλύτερα περιθώρια να μειώσουν τους συντελεστές φορολόγησης των οχημάτων όσον αφορά τα βαρέα οχήματα κάτω από τα ελάχιστα όρια που είχαν θεσπιστεί αρχικά με την οδηγία 1999/62/ΕΚ.
Τι υποστηρίζει η εισηγήτρια
Η Ευρωβουλευτής και εισηγήτρια της Έκθεσης Ντίρντρε Κλούν επικροτεί σε μεγάλο βαθμό και στηρίζει την πρόταση της Επιτροπής, ως αποτελούσα βελτίωση της οδηγίας 1999/62/ΕΚ, και συμφωνεί με τον στόχο της.
Δέχεται μεν ότι η επιβολή διοδίων με βάση τη διανυθείσα απόσταση μπορεί να διαδραματίσει καίριο ρόλο στην παροχή κινήτρων για πιο φιλικές προς το περιβάλλον μεταφορές με δίκαιο και ισότιμο τρόπο, πιστεύει, ωστόσο, ότι, κατά τη θέσπιση ενός τέτοιου μέτρου, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι συγκεκριμένες συνθήκες σε εθνικό επίπεδο και να δοθεί μεγαλύτερη ευελιξία στο εκάστοτε κράτος-μέλος όσον αφορά στην έγκριση και στην εφαρμογή του.
Τούτο ισχύει επίσης για τη μείωση της φορολόγησης των οχημάτων. Η εισηγήτρια συμφωνεί και πιστεύει ότι εφόσον καθιερωθούν διόδια βάσει διανυθείσας απόστασης είναι σημαντικό να μειωθεί παράλληλα ο συντελεστής για τη φορολόγηση των βαρέων οχημάτων, λαμβανομένου δεόντως υπόψη ότι ο κλάδος των μεταφορών και, ιδίως, οι ΜμΕ, θα επιβαρυνθούν ενδεχομένως με πρόσθετες δαπάνες.
Εν προκειμένω, η εισηγήτρια τάσσεται απολύτως υπέρ της θέσπισης μηδενικού συντελεστή για περίοδο πέντε ετών,·ωστόσο θεωρεί ότι είναι σημαντικό να απλουστευθεί η προτεινόμενη αυτή ευελιξία, έτσι ώστε να μην συνεπάγεται διοικητική επιβάρυνση για τα κράτη-μέλη.
