Τυπικά, φέτος θα είναι το τελευταίο καλοκαίρι που οι εκδρομείς θα χρησιμοποιήσουν το παλαιό εθνικό δίκτυο. Ομως τα μαύρα σύννεφα δείχνουν και πάλι να μαζεύονται πάνω από τους παραχωρημένους αυτοκινητόδρομους, σύμφωνα με την «Καθημερινή».
Οι δύο από τις τέσσερις κοινοπραξίες, η Ολυμπία Οδός και η Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, εκφράζουν πλέον έντονο προβληματισμό για την ολοκλήρωση των έργων τον Μάρτιο του 2017.
Ενώ Νέα Οδός και Κεντρική Οδός προχωρούν στην αγορά ή μίσθωση των υπό απαλλοτρίωση εκτάσεων, καθώς μεγάλα τεχνικά έργα έχουν μείνει πίσω. Ολα αυτά επηρεάζονται και από «εξωγενείς» παράγοντες, όπως η έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Ας ξεκινήσουμε από την πρόοδο των έργων. Σύμφωνα με στοιχεία των κοινοπραξιών, το τμήμα Μαλιακός – Κλειδί βρίσκεται στο 91,5%, η Κορίνθου – Πατρών στο 76%, η Ιόνια Οδός και ο Ε65 στο 75%, όλα αυτά μόλις 10 μήνες πριν από την ημερομηνία παράδοσης των έργων.
Το «πλαίσιο συναντίληψης», που υπέγραψε τον περασμένο Φεβρουάριο το υπουργείο Υποδομών με την Ολυμπία Οδό, τη Νέα και την Κεντρική Οδό, προέβλεπε την υπογραφή μιας νέας συμφωνίας (στην πραγματικότητα δύο, μία για τον κατασκευαστή και μία για τον παραχωρησιούχο κάθε έργου) με την οποία θα καθορίζονταν… το βασικότερο: οι νέες αποζημιώσεις και το «πριμ επιτάχυνσης» που θα λάβουν οι τρεις παραχωρησιούχοι. Στην «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου» είχε αποκλειστεί το ενδεχόμενο να λάβει πριμ επιτάχυνσης, λόγω της μεγάλης προόδου του έργου.
Ομως τρεις μήνες αργότερα, η υπόθεση εξακολουθεί να βρίσκεται σε εκκρεμότητα.Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», τα ποσά έχουν ήδη «κλειδώσει» για τη Νέα Οδό (174 εκατ. ευρώ) και την Κεντρική Οδό (67,5 εκατ. ευρώ). Ολοι οι παραχωρησιούχοι ζήτησαν την άμεση καταβολή του μεγαλύτερου μέρους των χρημάτων (μειώνοντας ως αντάλλαγμα τις απαιτήσεις τους).
Η απόφαση όμως δεν μπορούσε να ληφθεί, καθώς η χώρα βρισκόταν σε διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για το κλείσιμο της αξιολόγησης. Τώρα, με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, οι ελληνικές αρχές επιδιώκουν να καλύψουν τις αποζημιώσεις των τριών παραχωρησιούχων από τη δόση του Ιουνίου, πρέπει όμως να λάβουν το «πράσινο φως» από τους θεσμούς.
Εν τω μεταξύ, με ένα ανησυχητικό 25% να απομένει για την ολοκλήρωση της Ιόνιας και τον χρόνο να μετράει ανάποδα, η Νέα Οδός ξεκίνησε τους τελευταίους μήνες να αγοράζει ή να μισθώνει τις εκτάσεις των οποίων οι απαλλοτριώσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί. Η ανορθόδοξη πρακτική ακολουθήθηκε στις περιοχές Κρίκελου, Μενιδίου και Αυγού, εκεί όπου υπάρχουν τα σοβαρότερα προβλήματα.
Ανάλογα με την πρόοδο των έργων, η κοινοπραξία εξετάζει το ενδεχόμενο να δώσει στην κυκλοφορία στο τέλος του καλοκαιριού το τμήμα Κουβαρά – Αμφιλοχίας και λίγο αργότερα το τμήμα Φιλιππιάδας – Αυγού. Υπενθυμίζεται ότι η σήραγγα Κλόκοβας θα παραδοθεί κατ’ εξαίρεση τον Αύγουστο του 2017.
Τμηματικές παραδόσεις σχεδίαζε και η Ολυμπία Οδός (λ.χ. το τμήμα Κορίνθου – Κιάτου), ωστόσο απουσία συμφωνίας αποζημίωσης το ενδεχόμενο αρχίζει να απομακρύνεται. Τα προβληματικά σημεία (που έχει συμφωνηθεί να παραδοθούν με τον δρόμο σε πλήρη λειτουργία) παραμένουν στις Καμάρες, το Δερβένι, τον Πλάτανο και το Ρίο.
Η πίεση για την τύχη του έργου (που είναι και το πιο προβληματικό λόγω της ταυτόχρονης λειτουργίας του άξονα) αυξάνεται, με τους ανθρώπους της κοινοπραξίας να επισημαίνουν ότι η έγκαιρη παράδοση του δρόμου είναι συνάρτηση της συμφωνίας.
Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου
Περίπλοκη είναι η κατάσταση και με την κοινοπραξία Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου. Κατά πληροφορίες, απόφαση διαιτησίας που εκδόθηκε στα τέλη του προηγούμενου έτους αναγνωρίζει την ευθύνη του κράτους για κάποιες νέες καθυστερήσεις και δίνει χρονική παράταση για την ολοκλήρωση των έργων μέχρι το φθινόπωρο του 2017.
Οπως είναι λογικό, το κράτος, τη στιγμή που ζητεί την ολοκλήρωση του έργου τον Μάρτιο του 2017, δεν μπορούσε να εγκρίνει την αναθεώρηση του χρονοδιαγράμματος. Χρησιμοποιώντας όμως ως «μοχλό» την απόφαση της διαιτησίας, η «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου» πιέζει ώστε να υπογραφεί συμφωνία που να περιλαμβάνει όχι μόνο αποζημιώσεις για τις καθυστερήσεις, αλλά και πριμ επιτάχυνσης, κάτι που ο υπουργός Υποδομών είχε στο παρελθόν αποκλείσει κατηγορηματικά.
Πάντως, η στάση της κοινοπραξίας Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου προκαλεί ερωτήματα: πώς ένα έργο που τον περασμένο Σεπτέμβριο βρισκόταν (σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας) στο 93%, σήμερα βρίσκεται στο 91,5%;
Ακόμα κι αν κάποιος δεχθεί ότι αυτό αφορά απλά στον τρόπο υπολογισμού της προόδου, προκύπτει ξεκάθαρα ότι η κοινοπραξία έχει μειώσει δραστικά τους ρυθμούς των εργοταξίων, ώστε (καλυμμένη από την απόφαση της διαιτησίας) να «σφίξει τη θηλιά» στο υπουργείο…
