Oι οδικές μεταφορές είναι τομέας στρατηγικής σημασίας και ιδιαίτερα οι οδικές εμπορευματικές μεταφορές θεωρούνται σήμερα η κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής οικονομίας, δεδομένου ότι τα φορτηγά μεταφέρουν περίπου το 75% του συνόλου των εμπορευματικών μεταφορών διά ξηράς και κοντά στο 90% της αξίας του συνόλου των εμπορευματικών μεταφορών.
Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε πως ο παγκόσμιος καταλύτης για την αειφόρο ανάπτυξη είναι η διασφάλιση της ετοιμότητας του κλάδου των οδικών μεταφορών!
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μόλις τον περασμένο Μάιο μακροπρόθεσμη στρατηγική για να μετατρέψει σε ευκαιρίες τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος από τις ραγδαίες αλλαγές σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο αλλά και στην τεχνολογική εξέλιξη, επιτυγχάνοντας έξυπνη, κοινωνικά δίκαιη και ανταγωνιστική ανάπτυξη των μεταφορών.
Η Ε.Ε. θα δώσει ώθηση στη μετάβαση με στοχευμένη νομοθεσία και μέτρα στήριξης, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων σε έργα υποδομής, έρευνας και καινοτομίας.
Το «Οδικό πακέτο» που διαχειρίζεται τώρα η Ε.Ε. είναι, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Επιτροπής, μια ευρεία δέσμη πρωτοβουλιών που αναμένεται να καταστήσουν τη μεταφορά ασφαλέστερη, να ενθαρρύνουν την πιο δίκαιη χρέωση χρήσης του οδικού δικτύου, να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, την ατμοσφαιρική ρύπανση και τη συμφόρηση, να μειώσουν τη γραφειοκρατία για τις επιχειρήσεις, να καταπολεμήσουν την παράνομη απασχόληση και να εξασφαλίσουν κατάλληλες συνθήκες και χρόνους ανάπαυσης για τους εργαζομένους.
Οι στόχοι αυτοί θα επιτευχθούν με ενίσχυση των οδικών ελέγχων, καταπολέμηση των παράνομων πρακτικών απασχόλησης, μείωση του διοικητικού φόρτου των επιχειρήσεων και αποσαφήνιση των ισχυόντων κανόνων.
Τα μακροπρόθεσμα οφέλη των μέτρων αυτών θα υπερβούν κατά πολύ τον τομέα των μεταφορών, με την προώθηση της απασχόλησης, της ανάπτυξης και των επενδύσεων, την ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης, τη διεύρυνση των επιλογών των καταναλωτών και τη θέση της Ευρώπης σε σταθερή τροχιά προς την κατεύθυνση των χαμηλών εκπομπών ρύπων.
Αναγνωρίζοντας τα παραπάνω ως βασικές ανάγκες και σε εθνικό επίπεδο, καθώς και την αναγκαιότητα να ευθυγραμμιστούμε με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις, θα πρέπει κάτι ανάλογο να αποτελέσει βασική στρατηγική και για τη χώρα μας, ιδιαιτέρως στη δεδομένη κρίσιμη συγκυρία.
Δυστυχώς, όμως, οι οδικές μεταφορές στην Ελλάδα δεν έτυχαν της προσοχής που επιτάσσουν οι συνθήκες και ο ρόλος τους στην οικονομία. Η απελευθέρωση, που έγινε μόνο για να γίνει, δεν είχε στόχους και κανόνες – και έφερε τα ακριβώς αντίθετα, από τα επιδιωκόμενα, αποτελέσματα.
Ένα μεγάλο μέρος του μεταφορικού μας έργου «εκχωρήθηκε» σε ξένους. Η ελληνική αγορά «κυριαρχείται» πλέον σε ποσοστό άνω του 60% από αλλοδαπά φορτηγά που δεν τηρούν τους κανόνες και που ουσιαστικά κάνουν «πλιάτσικο» στην ελληνική αγορά και οικονομία.
Με τους πλέον επιεικείς υπολογισμούς της ΟΦΑΕ πάνω από 1 δισ. ευρώ χάνεται από το ΑΕΠ κάθε χρόνο, λόγω απουσίας της Ελληνικής Πολιτείας από την αγορά. Κανένας έλεγχος, κανένας νόμος δεν εφαρμόζεται.
Η απελευθέρωση, αντί για νέες θέσεις εργασίας έφερε νέες θέσεις ανεργίας, καθώς πάνω από το 60% των εργαζομένων στον κλάδο αποσύρθηκε την περίοδο της κρίσης που διανύουμε, ενώ ένα μέρος αυτών που παρέμειναν υποαπασχολείται.
Έφτασε η ώρα η Πολιτεία να ασχοληθεί σοβαρά με τις μεταφορές, να «φρενάρει» την ασυδοσία και να θέσει κανόνες ώστε να προαχθεί ο υγιής ανταγωνισμός.
Μεταξύ των αιτημάτων του κλάδου συγκαταλέγονται κίνητρα για τη δημιουργία εταιρειών, δημιουργία κατάλληλων και άρτια οργανωμένων ελεγκτικών μηχανισμών για την πάταξη της παράνομης μεταφοράς, η υιοθέτηση καινοτόμων εργαλείων, η ψηφιακή ανταλλαγή δεδομένων, η βελτίωση των υποδομών τόσο στο εθνικό οδικό δίκτυο όσο και στους συνοριακούς σταθμούς, καθώς και η δημιουργία εμπορευματικών κέντρων με εκμετάλλευση της προνομιακής γεωγραφικής θέσης της χώρας μας, που συνδυάζει ακτοπλοϊκά, σιδηροδρομικά και οδικά μέσα μεταφοράς.
Παρά το αρνητικό περιβάλλον, οι οδικοί μεταφορείς και η ΟΦΑΕ παραμένουν πρωταγωνιστές των εξελίξεων για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση των υπηρεσιών των οδικών μεταφορέων.
Οι εισαγωγικές και εξαγωγικές εταιρείες, αλλά και τα λοιπά μεταφορικά μέσα, όπως σιδηρόδρομος και λιμάνια, οφείλουν να εμπιστευτούν και να εργαστούν πιο αποδοτικά με τους Έλληνες μεταφορείς. Απαιτείται καλύτερη οργάνωση και επίτευξη συνεργιών, ώστε κανείς να μη φεύγει άδειος ή να γυρίζει άδειος.
Το μήνυμά μας προς την αγορά είναι ότι οι οδικοί μεταφορείς, με την αρωγή της ΟΦΑΕ, έχουν θέσει ως στόχο την ενίσχυση του ρόλου τους στην αγορά των logistics. Γιατί logistics και συνδυασμένες μεταφορές δεν νοούνται χωρίς τους οδικούς μεταφορείς. Εάν η χώρα μας γίνει σημαντικός εμπορευματικός κόμβος, τα οφέλη θα τα καρπωθούν όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές.
Απόστολος Κενανίδης,
πρόεδρος της ΟΦΑΕ, αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
