Καθώς η εναέρια κυκλοφορία αυξάνεται στην Ευρώπη, το ίδιο συμβαίνει και με την πρόκληση να διασφαλιστεί πλήρως ότι τα αεροδρόμιά της είναι ασφαλώς προσβάσιμα ανά πάσα στιγμή, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών.
Το BLUEGNSS είναι ένα έργο που υποστηρίζεται από την Ε.Ε., το οποίο αναπτύσσει παγκόσμιες εφαρμογές δορυφορικής πλοήγησης σε επιλεγμένους ευρωπαϊκούς αερολιμένες, με στόχο να αυξήσει την ασφάλεια και την προσβασιμότητα σε αυτούς.
Η BLUEGNSS επικεντρώθηκε στην προώθηση της υιοθέτησης του ευρωπαϊκού παγκόσμιου δορυφορικού συστήματος πλοήγησης (GNSS) στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Κύπρο και τη Μάλτα.
Οι τέσσερις χώρες αποτελούν από κοινού το λειτουργικό μπλοκ εναέριου χώρου BLUE MED (FAB), δηλαδή τον εναέριο χώρο, στον οποίο η διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας γίνεται ανεξάρτητα από τα εθνικά σύνορα.
Το BLUE MED είναι ένα από τα εννέα FAB που δημιουργήθηκαν στην Ευρώπη, προκειμένου να μειωθεί ο κατακερματισμός του ευρωπαϊκού δικτύου εναέριας κυκλοφορίας.
Ειδικότερα, οι τρισδιάστατες προσεγγίσεις GNSS σχεδιάζονται για 11 αεροδρόμια στην BLUE MED FAB. Προς το παρόν γνωστά είναι 4 στην Ελλάδα και την Ιταλία, 2 στην Κύπρο και 1 στη Μάλτα. Ο πρωταρχικός στόχος είναι η εναρμόνιση της εφαρμογής των απαιτούμενων επιδόσεων πλοήγησης μεταξύ των τεσσάρων χωρών.
Αυτό θα επιτρέψει στα αεροσκάφη να πετάξουν σε πολύ συγκεκριμένες διαδρομές με μεγαλύτερη ακρίβεια και θα καταστήσει δυνατό τον άμεσο εντοπισμό της θέσης του αεροσκάφους με απόλυτη ακρίβεια.
Μέχρι στιγμής πάντως έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος, όσον αφορά την ασφάλεια και την προσβασιμότητα των αερολιμένων στις επίμαχες χώρες.
Ετσι, από τις αρχές του 2018, έχουν επικυρωθεί τρεις νέες διαδικασίες GNSS για τα ιταλικά αεροδρόμια του Κουνέο, της Λαμέτζιο και της Πάρμα, ακολουθούμενα από άλλα δύο για τη Λάρνακα και την Πάφο στην Κύπρο.
Οι κακές καιρικές συνθήκες υπό τις οποίες επικυρώθηκαν οι προσεγγίσεις του GNSS της Κύπρου χρησίμευαν για να αποδείξουν τα οφέλη της τρισδιάστατης καθοδήγησης του GNSS. Από το ξεκίνημά της μάλιστα το 2016, η BLUEGNSS έχει σχεδιάσει και επικυρώσει 14 διαδικασίες GNSS.
Οι βελτιωμένες επιδόσεις του ευρωπαϊκού GNSS, Galileo, έχουν επιτευχθεί μέσω της υπηρεσίας EGNOS (European Geostationary Navigation Overlay Service). Το EGNOS είναι ένα δορυφορικό σύστημα που βελτιώνει την ακρίβεια του GNSS.
Οι 3 δορυφόροι και το δίκτυο των περισσότερων από 39 σταθμών αναφοράς σε 24 χώρες τού επιτρέπουν να παρέχει μεγαλύτερη ακρίβεια από ό,τι το Galileo μόνο του.
Τα πλεονεκτήματα ασφάλειας του EGNOS και το χαμηλότερο επενδυτικό κόστος ωφελούν σημαντικά κυρίως τα μικρά και περιφερειακά αεροδρόμια, τα οποία συνήθως δεν μπορούν ν’ αντέξουν το υψηλό κόστος εγκατάστασης και συντήρησης επίγειων βοηθημάτων πλοήγησης. Για τον λόγο αυτό, το BLUEGNSS έχει προωθήσει τη χρήση του σε αυτή τη γεωγραφικά «προκλητική» περιοχή της Μεσογείου.
«Σήμερα η περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου δεν έχει πλήρη κάλυψη από το EGNOS», τονίζει ο ειδικός του GNSS Πατρίτσιο Βάνι της εταιρείας ENAV S.p.A., η οποία είναι συντονιστής έργου και πάροχος υπηρεσιών αεροναυτιλίας της Ιταλίας, ο οποίος διευκρίνισε ότι «κάθε αεροδρόμιο που συμμετέχει στο έργο παρουσιάζει ένα πολύ διαφορετικό επιχειρησιακό περιβάλλον».
Το όλο έργο δεν επικεντρώθηκε μόνο στον σχεδιασμό και την επικύρωση των προσεγγίσεων GNSS στους αερολιμένες, όπου μέχρι στιγμής δεν υπήρχαν τέτοιες διαδικασίες. Εχει παράσχει επίσης την αναγκαία κατάρτιση για να υποστηρίξει την εφαρμογή από τις χώρες BLUE MED FAB.
Οπως μάλιστα επισημαίνει ο Ιταλός ειδικός, μπορεί να χρησιμεύσει ως καταλύτης για την εξάπλωση της απαιτούμενης τεχνογνωσίας στην πλοήγηση στην περιοχή και πέραν αυτής, σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Ολες αυτές οι πρωτοβουλίες έχουν στόχο την επίτευξη υψηλότερης ασφάλειας, αποδοτικότητας, καθώς και οικονομικών επιδόσεων και περιβαλλοντικών οφελών που αναμένει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την υλοποίηση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού. Η αρχή πάντως έγινε και το κατά πόσο θα επιτευχθεί ο στόχος θα το δείξει ο χρόνος.
Δημήτρης Φαναριώτης,
Εφημερίδα των Συντακτών