Ο πόλεμος στην Ουκρανία έρχεται σαν ένα δεύτερο ισχυρό διαδοχικό χτύπημα μετά την πανδημία, αρχικά στην κοινωνία και κατ’ επέκταση στην οικονομία. Ελλάδα, Ευρώπη, κόσμος όλοι θα επηρεαστούν από αυτή την κρίση.
Ασφαλή συμπεράσματα δεν μπορούν να εξαχθούν στην παρούσα φάση, αλλά ήδη βλέπουμε ότι οι διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν επηρεαστεί και θα επηρεαστούν ακόμη περισσότερο στο προσεχές μέλλον.
Οι εναέριες και οδικές μεταφορές στις δύο χώρες αλλά και στη Λευκορωσία έχουν σταματήσει ή δυσχερανθεί σημαντικά, ενώ καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις λόγω του συνωστισμού που παρατηρείται σε μεγάλα εμπορευματικά κέντρα όπως η Ολλανδία και η Γερμανία.
Το ίδιο ισχύει και για τις πληρωμές, όπου επικρατεί στασιμότητα. Οι επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας έχουν μεγαλύτερη δραστηριότητα στις δύο χώρες και θα επηρεαστούν περισσότερο, γι’ αυτό απαιτείται ετοιμότητα σε εναλλακτικές λύσεις και υποστήριξη σε κυβερνητικό επίπεδο.
Σε κάθε περίπτωση, η ζημιά είναι δύσκολο να εκτιμηθεί και να ποσοτικοποιηθεί, αλλά είναι σημαντικό να αρχίσουμε σταδιακά να βρίσκουμε εναλλακτικές επιλογές, ξεκινώντας από την αποκατάσταση της σταθερότητας και της ασφάλειας.
Η Ουκρανία και η Ρωσία βρίσκονται στην 30η και στην 41η θέση αντίστοιχα στη λίστα με τους σημαντικότερους εξαγωγικούς προορισμούς της Ελλάδας για το 2021.
Στη μεν Ουκρανία αποστείλαμε προϊόντα αξίας 338,6 εκατ. ευρώ με τα πετρελαιοειδή να είναι ο σημαντικότερος κλάδος με 70,5% μερίδιο, ενώ στη δε Ρωσία οι εξαγωγές ανήλθαν σε 206,6 εκατ. ευρώ με σημαντικότερους κλάδους τα βιομηχανικά (18,4% μερίδιο), τα χημικά (16,4% μερίδιο) και τα μηχανήματα και οχήματα (15,4% μερίδιο).
Τα συνολικά μεγέθη κυμαίνονται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα. Πρόκειται ουσιαστικά για το 1,3% των ελληνικών εξαγωγών αθροιστικά.
Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι κάποιες επιχειρήσεις έχουν σημαντική δραστηριότητα στις δύο χώρες, όπως για παράδειγμα στους κλάδους της γούνας από τη Δυτική Μακεδονία και των νωπών και μεταποιημένων αγροτικών προϊόντων.
Αναμφίβολα σημαντικές θα είναι και οι απώλειες για επιχειρήσεις που έχουν θυγατρικές, εργοστάσια ή εμπορικά παραρτήματα στις χώρες αυτές. Πιστεύουμε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρξει άμεση υποστήριξη προς τις επιχειρήσεις που θα υποστούν τις συνέπειες του πολέμου.
Ο υψηλός πληθωρισμός θα αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα, αλλά και η Ευρώπη κατ’ επέκταση.
Ήδη από το Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους έχουμε πολύ υψηλά νούμερα με 6,3% στην Ελλάδα και 5,8% στην ευρωζώνη. Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα δημιουργήσει νέες πληθωριστικές τάσεις σε διάφορους κλάδους, τις οποίες θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε.
Αφενός στον τομέα της ενέργειας, αφετέρου στα τρόφιμα και συγκεκριμένα στα δημητριακά και τα σιτηρά. Η Ουκρανία είναι από τους σημαντικότερους παραγωγούς σιτηρών παγκοσμίως, ενώ και οι δύο χώρες μαζί εξάγουν το 16% των παγκόσμιων εξαγωγών δημητριακών αξίας περίπου 16,5 δισ. ευρώ.
Όλες αυτές οι αρνητικές εξελίξεις προκαλούν και άμεση αναθεώρηση των εκτιμήσεων για την οικονομική ανάπτυξη του 2022, τόσο για τη χώρα μας όσο και για όλον τον κόσμο.
Η Ελλάδα όμως ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βορειοατλαντικής συμμαχίας (ΝΑΤΟ) με τεράστιο όγκο εμπορικών συναλλαγών και εξαγωγών προς τα μέλη τους, σέβεται και ευθυγραμμίζεται με τις αποφάσεις και ενέργειές τους που διέπονται από τις αξίες του διεθνούς δικαίου.
Δρ. Γιώργος Κωνσταντόπουλος,
πρόεδρος ΣΕΒΕ
(Αναδημοσίευση από το ΙΕΕΣ Monthly Export Report)