Ο περιορισμός των μετακινήσεων και η σημαντική ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας θα έχει σημαντικές επιπτώσεις σε όλους τους τομείς των μεταφορών (βιώσιμη αστική κινητικότητα, ΜΜΜ, αυτοκινητόδρομοι, αερομεταφορές, ναυτιλία, σιδηροδρομικές και εμπορευματικές μεταφορές, αυτοκινητοβιομηχανίες, οδική ασφάλεια κλπ).
Το μέγεθος των επιπτώσεων θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια της πανδημίας και την ικανότητα του συστήματος να προσαρμοστεί στο νέο αυτό πλαίσιο.
Το μέγεθος των κοινωνικών και ψυχολογικών επιπτώσεων είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας μείωσης των μετακινήσεων. Για αυτό τον λόγο, η βιωσιμότητα των επί μέρους συστημάτων μεταφορών κάθε άλλο παρά δεδομένη είναι.
Είναι ευκαιρία, μετά από αυτήν την κρίση, το σύστημα μεταφορών να είναι πιο αποδοτικό, πιο ασφαλές, λιγότερο ρυπογόνο, πιο ανθρωποκεντρικό και να κοστίζει στο κράτος όσο δυνατόν λιγότερο
Αναμφίβολα, την επόμενη μέρα της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης, το σύστημα μεταφορών θα πρέπει να υπάρχει και να λειτουργεί σε υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης, ώστε να συνδράμει στην ανάπτυξη της οικονομίας και του βιοτικού επιπέδου των πολιτών της χώρας μας.
Για να συμβεί όμως αυτό θα πρέπει από τώρα να σχεδιάζεται η επόμενη μέρα, λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές παραμέτρους, οι οποίες μεταβάλλονται καθημερινά. Είναι ευκαιρία, μετά από αυτήν την κρίση, το σύστημα μεταφορών να είναι πιο αποδοτικό, πιο ασφαλές, λιγότερο ρυπογόνο, πιο ανθρωποκεντρικό και να κοστίζει στο κράτος όσο δυνατόν λιγότερο.
Ευχή είναι να δοθούν σημαντικά κονδύλια για την στήριξη των ιδιωτικών και δημόσιων μεταφορών.
Ο προσδιορισμός όμως των μέτρων και η κατανομή των χρηματοδοτήσεων θα πρέπει να γίνει με βάση τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας, της αύξησης του επιπέδου ποιότητας των μετακινήσεων και με γνώμονα το κοινό συμφέρον, χωρίς ιδεοληψίες και καθυστερήσεις.
Οι Eλληνες συγκοινωνιολόγοι είναι έτοιμοι να συνδράμουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Η κυκλοφορία στους δρόμους έχει μειωθεί, αλλά η επικινδυνότητα παραμένει αυξημένη
Σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ οφείλουμε όλοι μας να περιορίσουμε τις μετακινήσεις μας στις άκρως απαραίτητες και να προσπαθήσουμε να αποφύγουμε τις μετακινήσεις μας με ΜΜΜ (αν αυτό είναι εφικτό).
Η θετική ανταπόκριση των πολιτών αντικατοπτρίζεται από τους σημαντικά μειωμένους κυκλοφοριακούς φόρτους που παρατηρούνται στο οδικό δίκτυο και στην χαμηλή επιβατική κίνηση στα ΜΜΜ.
Η κυκλοφορία στους δρόμους μπορεί να έχει μειωθεί λόγω των έκτακτων συνθηκών, αλλά η επικινδυνότητα παραμένει αυξημένη. Η σφοδρότητα των οδικών ατυχημάτων είναι ανάλογη της ταχύτητας.
Λόγω των περιορισμών στην κυκλοφορία έχει μειωθεί σημαντικά ο κυκλοφοριακός φόρτος και αυτό αποτελεί παράγοντα αύξησης της ταχύτητας με δυσμενείς επιπτώσεις στην οδική ασφάλεια.
Επίσης, η φορτισμένη ψυχολογική κατάσταση των οδηγών και των πεζών οδηγεί σε λάθη και απροσεξίες. Ένας άλλος παράγοντας αύξησης της επικινδυνότητας στον δρόμο σήμερα αποτελεί η αυξημένη κίνηση των φορτηγών που τροφοδοτούν τα καταστήματα σε όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Προσέχουμε λοιπόν στον δρόμο (οδηγοί και πεζοί) περισσότερο από κάθε άλλη φορά, ώστε να μην προκαλέσουμε ή να εμπλακούμε σε οδικό ατύχημα.
Μένουμε σπίτι και όταν χρειαστεί να μετακινηθούμε επιλέγουμε το ιδιωτικό μας όχημα (αν αυτό είναι εφικτό) οδηγώντας με προσοχή και πάντα τηρώντας το ΚΟΚ. Φοράμε ζώνη ή κράνος, δεν μιλάμε στο κινητό κατά τη διάρκειας της οδήγησης, δεν αναπτύσσουμε μεγάλες ταχύτητες. Μένουμε όλοι υγιείς χωρίς ατυχήματα, ώστε να μην επιβαρύνουμε επιπλέον το σύστημα υγείας.
Και καταλήγοντας θα ήθελα να ευχηθώ στο μέλλον οι πολίτες και η πολιτεία να επιδείξουν την ανάλογη ευαισθησία και αντανακλαστικά στη μείωση των θανάτων, λόγω της περιβαλλοντικής ρύπανσης και λόγω των οδικών ατυχημάτων.
Θανάσης Τσιάνος,
Πολιτικός Μηχανικός – Συγκοινωνιολόγος Ε.Μ.Π.
Μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων