Τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει η Ελλάδα στη μεταμνημονιακή εποχή, για να οικοδομήσει μια βιώσιμη οικονομία, που θα αντέχει στους εξωτερικούς κραδασμούς δείχνουν οι ελληνικές εξαγωγές, σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων (ΠΣΕ).
Ωστόσο, όπως σημειώνεται, οφείλουν να συνειδητοποιήσουν όλοι, ότι η επένδυση στην εξωστρέφεια είναι μονόδρομος για τη χώρα και θα πρέπει υποστηριχθεί με κάθε διαθέσιμο μέσο. «Από το ξέσπασμα της κρίσης έως και σήμερα, οι Έλληνες εξαγωγείς εξακολουθούν να εντυπωσιάζουν με τις επιδόσεις τους, παρά την έλλειψη ρευστότητας, τα capital controls και την υψηλή φορολόγηση.
Την ανοδική πορεία συνέχισαν και στο εννεάμηνο του 2018, κόντρα σε όλες τις αντιξοότητες που καλούνται να αντιμετωπίσουν καθημερινά».
Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα του Συνδέσμου και υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές γεωπολιτικές εξελίξεις μεγάλης έκτασης στην ευρύτερη περιοχή, οι ελληνικές εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν ακόμα περισσότερο το 2018, καταγράφοντας νέο ιστορικό ρεκόρ.
Από την άλλη πλευρά, «μελανό» σημείο αποτελούν οι αυξητικές τάσεις που εμφανίζει τελευταία το εμπορικό έλλειμμα, το οποίο διογκώνεται και πάλι.
Η ανάγκη για τόνωση της εγχώριας παραγωγής, όπως έχει επισημάνει ο ΠΣΕ είναι περισσότερο επιτακτική από ποτέ, προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμα αλλά και να ενισχυθεί η διεθνής ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων.
Ειδικότερα, στο 9μηνο του 2018, σύμφωνα με ανάλυση του ΠΣΕ και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, οι εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, αυξήθηκαν κατά 3,49 δισ. ευρώ ή κατά 16,8% και ανήλθαν σε 24,34 δισ. ευρώ από 20,85 δισ. ευρώ.
Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών ανήλθαν στα 15,88 δισ. ευρώ από 14,27 δισ. ευρώ, δηλ. αυξήθηκαν κατά 1,61 δισ. ευρώ ή κατά 11,3%.
Αναλυτικότερα, οι εξαγωγές της Ελλάδας προς την ΕΕ (28) συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών καταλαμβάνουν πλέον μερίδιο 52% επί των συνολικών εξαγωγών. Το μερίδιό τους στο 9μηνο του 2017 ανερχόταν σε 54%.
Στον αντίποδα, οι εξαγωγές προς τις Τρίτες Χώρες το 2018 σημείωσαν άνοδο και καταλαμβάνουν πλέον μερίδιο επί των συνολικών εξαγωγών 48% από 46% στο αντίστοιχο περσινό εννεάμηνο.
Οι εισαγωγές, στο διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2018, αυξήθηκαν κατά 3,64 δισ. ευρώ ή κατά 10%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 40,03 δισ. ευρώ έναντι 36,39 δισ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2017.
Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αυξήθηκαν στα 28,25 δισ. ευρώ από 27,41 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 845 εκατ. ευρώ ή κατά 3,1%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα ενισχύθηκε στο εννεάμηνο του 2018 κατά 144 εκατ. ευρώ ή κατά 0,9%, στα 15,69 δισ. ευρώ από 15,55 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2017.
Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα 12,37 δισ. ευρώ από 13,14 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 769 εκατ. ευρώ, ή κατά -5,9%.
Οι κυριότεροι εξαγωγικοί προορισμοί
Η Ιταλία εξακολουθεί να αποτελεί τον σημαντικότερο προορισμό των ελληνικών εξαγωγών ενώ στη 2η θέση ανέβηκε η Τουρκία, η οποία στο αντίστοιχο περσινό εννεάμηνο ήταν στην 4η θέση.
Ακολουθεί η Γερμανία και στη συνέχεια η Κύπρος που υποχώρησαν κατά μία θέση (ήταν 2η και 3η αντίστοιχα το 2017).
Ο Λίβανος ανέβηκε κατά μία θέση στη σχετική κατάταξη (5η) και η Βουλγαρία στην 6η θέση, με υποχώρηση μιας θέσης, ενώ στην 7η και 8η θέση παρέμειναν οι ΗΠΑ και το Ην. Βασίλειο, όπως ήταν και στο διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2017.
Την πρώτη 10άδα των κυριότερων προορισμών, συμπληρώνει η Αίγυπτος στην 9η θέση -δύο θέσεις παραπάνω από το πρώτο εννεάμηνο του 2017- και η Ισπανία με άνοδο τριών θέσεων (10η από 13η).
Οι εξαγωγές ανά οικονομική ένωση
Ως προς τους προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών ανά οικονομική ένωση, πέραν της αξιοσημείωτης (12,6%) αύξησης προς την Ε.Ε., οι αποστολές προς τις 18 χώρες της Ευρωζώνης, αυξήθηκαν κατά 14%, ενώ ανοδικά κινήθηκαν οι εξαγωγές προς τις χώρες του ΟΟΣΑ, με αύξηση της τάξης του 15,5% και προς τις χώρες του G7 κατά 8,3%.
Οι εξαγωγές προς τις αναδυόμενες BRICS αυξήθηκαν κατά 82,9%, προς τις πετρελαιοπαραγωγικές χώρες του OPEC αυξήθηκαν κατά 11,4%, προς τις χώρες της Οικονομικής Συνεργασίας Μαύρης Θάλασσας (ΟΣΕΠ) ενισχύθηκαν κατά 16,8%.
Προς τις χώρες της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης η αύξηση είναι της τάξης του μόλις 2,8% και οι χαμηλές σε αξία εξαγωγές προς τις χώρες της MERCOSUR υπερδιπλασιάστηκαν.
Αντίστοιχα, ως προς τη σύνθεση των εξαγωγών κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, η συνολική αύξηση προκύπτει από ανοδικές τάσεις σε όλες τις κατηγορίες.
Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων εμφανίζουν αύξηση 9,1%, οι εξαγωγές καυσίμων κατά 28,6%, οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων παρουσιάζουν αύξηση κατά 12,5%.
Οι εξαγωγές πρώτων υλών ενισχύθηκαν κατά 11,1% και οι χαμηλές σε αξία εξαγωγές της κατηγορίας Είδη & συναλλαγές μη ταξινομημένα αυξήθηκαν κατά 8,1%.
Οι επιδόσεις κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων
Με βάση τα προσωρινά στοιχεία του διαστήματος Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018 κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών προκύπτει από την ενίσχυση των αποστολών όλων των μονοψήφιων κατηγοριών. Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι αυξήσεις των εξαγωγών καυσίμων κατά 28,6%, βιομηχανικών προϊόντων κατά 12,5% αλλά και αγροτικών προϊόντων κατά 9,1%.
Αναλυτικότερα, όσον αφορά στα αγροτικά προϊόντα, η άνοδος (9,1%) των εξαγωγών, σε 4.446,8 εκ.€ από 4.076 εκ.€, οφείλεται τόσο στην ενίσχυση (7,6%) των εξαγωγών της σημαντικότερης υποκατηγορίας «τρόφιμα και ζώα ζωντανά» (3.387,5 εκ.€ από 3.147,1 εκ.€), η οποία αφορά στο 13,9% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2018, όσο και στη μεγάλη αύξηση των αποστολών της υποκατηγορίας «λάδια & λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης», σε 530,9 εκ.€ από 389,3 εκ.€ (+36,4%) -δηλαδή κατά κύριο λόγο των εξαγωγών ελαιολάδου. Μικρή μείωση (-2,1%) εμφανίζει η υποκατηγορία «ποτά και καπνός» (528,4 εκ.€ από 539,6 εκ.€).
Οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων σημειώνουν άνοδο 12,5% με την αξία τους να ανέρχεται σε 10.103,1 εκ.€ το πρώτο εννεάμηνο του 2018, από 8.982,5 εκ.€ κατά το αντίστοιχο διάστημα του 2017. Αυξημένες παρουσιάζονται οι εξαγωγικές επιδόσεις της μεγαλύτερης υποκατηγορίας βιομηχανικών προϊόντων «βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κατά πρώτη ύλη» κατά 15,3% (σε 3.891,7 εκ.€ από 3.376 εκ.€). Θετικό επίσης πρόσημο εμφανίζουν οι εξαγωγές στην υποκατηγορία «χημικά προϊόντα & συναφή (μ.α.κ.)» κατά 11,8% (σε 2.513,8 εκ.€ από 2.247,9 εκ.€), οι εξαγωγές της υποκατηγορίας «μηχανήματα & υλικό μεταφορών» κατά 12,2% (σε 2.096,9 εκ.€ από 1.868,2 εκ.€) και αυτές στην υποκατηγορία «διάφορα βιομηχανικά είδη» κατά 7,4% (σε 1.600,6 εκ.€ από 1.490,4 εκ.€).
Ως προς τις υπόλοιπες μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, ξεχωρίζει η αύξηση των εξαγωγών καυσίμων κατά 28,6% (σε 10.103,1 εκ.€ από 8.982,5 εκ.€), οι οποίες κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2018, καταλαμβάνουν μερίδιο 34,8% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών, από 31,6% το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Οι εξαγωγές των πρώτων υλών εμφανίζουν αύξηση 11,1% και ανήλθαν σε 909,7 εκ.€ από 818,4 εκ.€. Τέλος, οι χαμηλές σε αξία εξαγωγές της κατηγορίας «είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες» εμφανίζουν επίσης αύξηση 8,1% (σε 419,9 εκ.€ από 388,3 εκ.€).
