Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η αναδιάταξη του χάρτη των ελληνικών εξαγωγών μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊου.
Με το «δεύτερο κύμα» του Covid-19 να επελαύνει, οι Έλληνες εξαγωγείς συνεχίζουν την προσπάθεια συγκράτησης των θέσεων που διατηρούν στις υφιστάμενες αγορές αλλά και αναζήτησης νέων αγορών, εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μια προσπάθεια που γίνεται κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, η οποία ωστόσο φαίνεται να αποδίδει καρπούς και σε πρώτη φάση να συγκρατεί τις πτωτικές πιέσεις.
Σύμφωνα με την ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), στο εννεάμηνο του 2020, ξεχωρίζει η εντυπωσιακή άνοδος της Γαλλίας στην 4η θέση και της Ισπανίας στην 7η θέση της λίστας των σημαντικότερων προορισμών που κατευθύνονται τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό και ο υπερδιπλασιασμός της αξίας των εξαγωγών προς τις αναδυόμενες χώρες της ομάδας των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική).
Σε επίπεδο προϊοντικών κατηγοριών, θεαματικές επιδόσεις καταγράφουν τα φάρμακα, με τεράστια αύξηση εξαγωγών κατά 50,3%, τα προϊόντα αλουμινίου, τα τυροκομικά προϊόντα και ειδικότερα η φέτα, τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας και τα κατεψυγμένα λαχανικά.
Οι ανακοινώσεις φαρμακευτικών κολοσσών ότι ανακάλυψαν εμβόλια υψηλής αποτελεσματικότητας ενάντια στον Covid-19 ανοίγει μετά από πολλούς μήνες ένα παράθυρο αισιοδοξίας, καθώς για πρώτη φορά διαφαίνεται χρονικός ορίζοντας για τον τερματισμό της πανδημίας.
Ξεχωρίζει η εντυπωσιακή άνοδος της Γαλλίας στην 4η θέση και της Ισπανίας στην 7η θέση της λίστας των εξαγωγών
Οι τάσεις αναδιάταξης του χάρτη των ελληνικών εξαγωγών αναμένεται να διατηρηθούν τους επόμενους μήνες, αλλά και για όσο διάστημα οι επιπτώσεις του Covid-19 θα ταλανίζουν το παγκόσμιο εμπόριο.
Η ανακάλυψη των εμβολίων ενάντια στην πανδημία ανοίγει μετά από πολλούς μήνες ένα παράθυρο αισιοδοξίας καθώς για πρώτη φορά διαφαίνεται χρονικός ορίζοντας για τον τερματισμό της πανδημίας.
Οι επιδόσεις κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων
Με βάση τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για το πρώτο εννεάμηνο του 2020, για τις εξαγωγές κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, η μείωση των ελληνικών αποστολών προκύπτει από τη μεγάλη υποχώρηση της αξίας των εξαγωγών κυρίως των καυσίμων και δευτερευόντως των πρώτων υλών που υπερκαλύπτουν την αύξηση των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων και των υποκατηγοριών των βιομηχανικών προϊόντων «χημικά προϊόντα & συναφή (μ.α.κ.)» και «μηχανήματα & υλικό μεταφορών».
Αναλυτικότερα, όσον αφορά στα αγροτικά προϊόντα, η αύξηση (12,7%) των εξαγωγών, σε 4.864,8 εκατ. € από 4.315,5 εκατ. € οφείλεται στη σημαντική άνοδο των αποστολών όλων των υποκατηγοριών.
Συγκεκριμένα, καταγράφηκε αύξηση των εξαγωγών της σημαντικότερης υποκατηγορίας «τρόφιμα και ζώα ζωντανά», σε 3.871,9 εκατ. € από 3.477,0 εκατ. € (11,4%). Η εν λόγω υποκατηγορία αφορά στο 17,5% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2020.
Θεαματικές επιδόσεις καταγράφουν τα φάρμακα, με τεράστια αύξηση εξαγωγών κατά 50,3%, τα προϊόντα αλουμινίου και τα τυροκομικά προϊόντα
Σημαντική ποσοστιαία άνοδος (38%) καταγράφεται στις αποστολές της υποκατηγορίας «λάδια & λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης» (395,7 εκατ. € από 286,7 εκατ. €), ενώ αυξημένες κατά 8,2% παρουσιάζονται και οι εξαγωγές της υποκατηγορίας «ποτά & καπνός» από 551,8 εκατ. € σε 597,2 εκατ. € στο πρώτο εννεάμηνο του 2020.
Οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων παραμένουν στάσιμες, με την αξία τους να ανέρχεται σε 11.123,6 εκατ. € το εννεάμηνο του 2020, από 11.119 εκατ. € κατά το αντίστοιχο περσινό εννεάμηνο.
Η στασιμότητα αυτή προκύπτει από την αύξηση των αποστολών για τις υποκατηγορίες των βιομηχανικών προϊόντων «χημικά προϊόντα & συναφή μ.α.κ.» (σε 3.600,9 εκατ. € από 2.999,9 εκατ. €) και «μηχανήματα & υλικό μεταφορών» (σε 2.258,3 εκατ. € από 2.230,5 εκατ. €) κατά 20% και 1,2%, αντιστοίχως, που όμως δεν κατάφεραν να υπερκαλύψουν τη μείωση των εξαγωγών στην υποκατηγορία «βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κατά πρώτη ύλη» κατά -6,9% (σε 3.552,6 εκατ. € από 3.815,4 εκατ. €) και στην υποκατηγορία «διάφορα βιομηχανικά είδη» κατά -17,4% (σε 1.711,7 εκατ. € από 2.073,2 εκατ. €).
Ως προς τις υπόλοιπες μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, όπως προαναφέρθηκε, μεγάλη υποχώρηση καταγράφουν οι αποστολές των «καυσίμων» κατά 40% (σε 4.926,7 εκατ. € από 8.207,8 εκατ. €), οι οποίες κατά το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2020, καταλαμβάνουν μερίδιο 22,3% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών, από 32,8% το αντίστοιχο περσινό εννεάμηνο.
Το γεγονός ότι το καθοριστικό στοιχείο αυτής της μείωσης στην αξία των εξαγωγών καυσίμων, είναι η πτώση στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου, φαίνεται από το γεγονός ότι σε όρους ποσότητας, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά μόλις 5,7% και συγκεκριμένα από 16,96 εκατ. τόνους το εννεάμηνο του 2019, σε 15,99 εκατ. τόνους το εννεάμηνο του 2020.
Οι εξαγωγές των πρώτων υλών εμφανίζουν μείωση κατά 16,3% και ανήλθαν σε 821,1 εκατ. € από 980,9 εκατ. €.
Τέλος, οι χαμηλές σε αξία εξαγωγές της κατηγορίας «είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες» εμφανίζουν μείωση της τάξης του 13,5% (σε 331,6 εκατ. € από 383,3 εκατ. €).
Η πορεία των εισαγωγών
Όσον αφορά στις εισαγωγές, η μείωση κατά 14,8% (από 40.953,0 εκατ. € σε 34.889,6 εκατ. €), κατά το πρώτο εννεάμηνο του έτους, οφείλεται στην υποχώρηση των εισαγωγών όλων των υποκατηγοριών προϊόντων αλλά και εδώ, σημαντικότερο ρόλο παίζει η μεγάλη υποχώρηση των εισαγωγών καυσίμων.
Οι εισαγωγές βιομηχανικών προϊόντων που αποτελούν και κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2020 τη σημαντικότερη κατηγορία εισαγόμενων προϊόντων (63,6% του συνόλου των ελληνικών εισαγωγών), μειώθηκαν κατά 3,9%, (σε 22.176,0 εκατ. € από 23.070,5 εκατ. €).
Πιο αναλυτικά στα βιομηχανικά προϊόντα, σε κυριότερη υποκατηγορία αναδεικνύονται τα «χημικά προϊόντα & συναφή (μ.α.κ.)», η οποία είναι η μόνη που παρουσιάζει αύξηση των εισαγωγών κατά 15,9% (σε 7.335,4 εκατ. € από 6.329,4 εκατ. €), ενώ πτωτικά κινούνται οι εισαγωγές για τις τρεις άλλες υποκατηγορίες.
Συγκεκριμένα, τα «μηχανήματα & υλικό μεταφορών» κατέγραψαν μείωση της τάξεως του 9,2% (από 7.408,0 εκατ. € σε 6.723,9 εκατ. €), τα «βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κατά πρώτη ύλη» 8,7% (από 4.598,2 εκατ. € σε 4.191,7 εκατ. €) και τα «διάφορα βιομηχανικά είδη» 17,3% (από 4.743,8 εκατ. € σε 3.925 εκατ. €).
Οι εισαγωγές καυσίμων κινούνται πολύ έντονα μειούμενες κατά 38,4% και ανήλθαν σε 7.121 εκατ. € από 11.568,6 εκατ. €. Το μερίδιό τους στο σύνολο των εισαγωγών, περιορίστηκε στο 20,4%, από 28,2% που ήταν το αντίστοιχο περσινό εννεάμηνο του 2019.
Οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων, καταγράφουν μείωση (8,4%) και έφτασαν στα 4.633,8 εκατ. € από 5.057,7 εκατ. €. Η πτωτική αυτή τάση οφείλεται στην υποχώρηση των εισαγωγών (-7,2%) της σημαντικότερης υποκατηγορίας «τρόφιμα και ζώα ζωντανά» (4.064,4 εκατ. € από 4.381,9 εκατ. €), αλλά και στο γεγονός ότι περιορίζονται οι εισαγωγές τόσο της υποκατηγορίας «ποτά και καπνός» κατά 19,4% (408,7 εκατ. € από 506,8 εκατ. €), όσο και της υποκατηγορίας «λάδια & λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης», σε 160,7 εκατ. € από 169 εκατ. € (-4,9%).
Τέλος, οι εισαγωγές πρώτων υλών μειώθηκαν κατά 13,3% και έφτασαν τα 878,4 εκατ. € από 1.012,9 εκατ. €., ενώ οι εισαγωγές της πολύ χαμηλής σε αξία κατηγορίας «είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες» υποχωρούν σε εντυπωσιακό ποσοστό (-67%) φτάνοντας τα 80,4 εκατ. € έναντι 243,3 εκατ. € το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2019.