Βελτιώνεται η ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στα ΦΔΧ. Αυτό υποστήριξαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή του νομοσχεδίου για τα υδατοδρομία, το οποίο περιέχει διατάξεις για τα ΦΔΧ, ο υπουργός Μεταφορών Κ. Καραμανλής και ο υφυπουργός Γ. Κεφαλογιάννης.
«Το παρόν νομοσχέδιο, όμως, ρυθμίζει και μια σειρά άλλων θεμάτων, που άπτονται των οδικών και εμπορευματικών μεταφορών.
Ενός τομέα, που αποτελεί ένα δυναμικό κομμάτι της εθνικής μας οικονομίας, και λόγω της ραγδαίας εξέλιξής του, απαιτούνται συνεχώς παρεμβάσεις, ώστε να επιτυγχάνεται τόσο ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας, όσο και η υποβοήθηση ενός κλάδου, αυτού των μεταφορών, που επλήγη σε μεγάλο βαθμό από την κρίση», ανέφερε ο υπουργός Μεταφορών.
Αντίστοιχα, ο υφυπουργός Μεταφορών τόνισε ότι «αυτό που προσπαθούμε εδώ είναι να αφαιρέσουμε όλες τις αγκυλώσεις και να οδηγήσουμε στη διευκόλυνση της ανάπτυξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας στον κλάδο των ΦΔΧ και των επιχειρήσεων που συνδέονται με αυτά.
Ταυτόχρονα, δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα σε θέματα οδικών ελέγχων της εφαρμογής της νομοθεσίας των μεταφορών, ενώ επιλύουμε και θέματα μεταβιβάσεων, αποχαρακτηρισμού και αντικατάστασης ΦΔΧ καθώς και Λεωφορείων ΔΧ.
Θα σταθώ ιδιαίτερα στο άρθρο 34, με το οποίο ανοίγουμε την αγορά της χρονομίσθωσης για τους επαγγελματίες ιδιοκτήτες οχημάτων Δημοσίας Χρήσης που περιλαμβάνει τα φορτηγά, τα λεωφορεία αλλά και τα Ταξί, με στόχο την άμεση ανανέωση του γηρασμένου στόλου οχημάτων.
Με αυτόν τον τρόπο, ουσιαστικά, επιτρέπουμε σε ολόκληρο τον κλάδο των μεταφορών να αντικαταστήσει τα παλαιά και ρυπογόνα οχήματα με καινούρια χωρίς να χρειάζεται να καταβάλλει πολλές δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, αλλά καταβάλλοντας μόνο μια μηνιαία δόση που θα αφορά στις υπηρεσίες χρονομίσθωσης».
Ρυθμίσεις οδικών εμπορευματικών μεταφορών
Επί του άρθρου 28
1.Με την πρώτη παράγραφο του άρθρου, καταργείται η πρώτη παράγραφος του άρθρου 4 του ν. 3887/2010 λόγω ρύθμισης του θέματος με την πρώτη παράγραφο του άρθρου 5 του ίδιου νόμου. Επίσης αντικαθίσταται η παράγραφος 2 ώστε να ρυθμιστούν θέματα της αντικατάστασης των Φ.Δ.Χ. που χορηγήθηκαν με αρχική χορήγηση.
Συγκεκριμένα, απαγορεύεται η αντικατάστασή τους με άλλο όχημα, οποιουδήποτε μικτού βάρους, ακόμα και του ιδίου. Η διευκρίνιση είναι αναγκαία διότι με την προηγούμενη διατύπωση της διάταξης είχαν δημιουργηθεί ερμηνευτικά προβλήματα.
Η πλήρης απαγόρευση της αντικατάστασης είναι σύμφωνη με τον χαρακτήρα των αδειών Φ.Δ.Χ. που χορηγούνται σύμφωνα με τα άρθρα 4 και 5 του ν.3887/2010 ως αδειών κυκλοφορίας που δεν ενσωματώνουν και άυλο δικαίωμα άδειας ΦΔΧ. Ρυθμίζεται στην ίδια παράγραφο το ζήτημα της χορήγησης ανεξάρτητων ρυμουλκουμένων.
Ακόμη, αντικαθίσταται η παράγραφος 3 ώστε να είναι δυνατή έκδοση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας πρατηρίου υγρών καυσίμων ιδιωτικής χρήσης των ιδιόκτητων ή μισθωμένων φορτηγών αυτοκινήτων υπό τους όρους και προϋποθέσεις που θα καθορισθούν με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών.
Τέλος, αναριθμούνται οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 4 του ν. 3887/2010 σε παραγράφους 1 και 2 αντίστοιχα.
2.Με τη δεύτερη παράγραφο αντικαθίσταται η παράγραφος 1 του άρθρου 5 του ν. 3887/2010 ώστε να απαλειφθεί η αναφορά στις άδειες ΦΔΧ που χορηγούντο κατά την μεταβατική περίοδο του ν. 3887/2010, η οποία έχει πλέον λήξει, ώστε η αναφορά στερείται αντικειμένου.
Στην παράγραφο 2 αντικαθίσταται η αναφορά στον Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων με αναφορά στον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών λόγω μετονομασίας του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων σε Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με το άρθρο 4 του π.δ. 123/2016 (Α’ 208).
Επίσης, αντικαθίσταται η παράγραφος 3 του άρθρου 5 του ν. 3887/2010 και ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την οικονομική επιφάνεια των μεταφορικών επιχειρήσεων, ως προϋπόθεση για την χορήγηση άδειας άσκησης επαγγέλματος οδικού μεταφορέα του κανονισμού (ΕΚ) 1071/2009.
Με την ρύθμιση αξιοποιείται η δυνατότητα που παρέχει το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΚ) 1071/2009 στα κράτη μέλη να επιτρέψουν περισσότερους εναλλακτικούς τρόπους απόδειξης της οικονομικής επιφάνειας του οδικού μεταφορέα, παρέχοντας μεγαλύτερη ευελιξία στις μεταφορικές επιχειρήσεις και καταργώντας το αδικαιολόγητο διοικητικό βάρος της υποχρεωτικής προσκόμισης εγγυητικής επιστολής από τις μεταφορικές επιχειρήσεις που διαθέτουν ΦΔΧ με μίσθωση, χρηματοδοτική μίσθωση ή παρακράτηση κυριότητας.
Τέλος, αναριθμείται η περίπτωση δ της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ν. 3887/2010 σε περίπτωση γ, λόγω κατάργησης της περίπτωσης γ με την περίπτωση 2Β της υποπαραγράφου ΣΤ19 του άρθρου 1 του ν. 4254/2014 (Α’ 85).
3.Με την τρίτη παράγραφο προστίθεται νέα παράγραφος 2 στο άρθρο 10 του ν. 3887/2010, στην οποία προβλέπεται ότι το δικαίωμα κυκλοφορίας Φ.Δ.Χ. που χορηγήθηκε πριν την έναρξη ισχύος του ν. 3887/2010 δεν ανακαλείται για το λόγο ότι το όχημα έπαυσε να κυκλοφορεί από οποιαδήποτε αιτία. Επίσης προβλέπεται ότι η αντικατάσταση κατόπιν αποχαρακτηρισμού Φ.Δ.Χ. αυτοκινήτου που κυκλοφόρησε πριν την έναρξη ισχύος του ν. 3887/2010 επιτρέπεται οποτεδήποτε, χωρίς προθεσμία, με επιφύλαξη ειδικών διατάξεων, όπως το άρθρο 8 του ν. 3446/2006 (Α’ 49).
Η πρόβλεψη ανάκλησης του δικαιώματος Φ.Δ.Χ. όταν το όχημα παύει να κυκλοφορεί για διάστημα πέραν του ευλόγου, αποτέλεσε μέτρο για την εξασφάλιση της συνεχόμενης κυκλοφορίας των ΦΔΧ, όταν ο αριθμός τους ήταν κλειστός (βλ. Γνωμοδοτήσεις αριθμ. 219/1985, 225/1986). Δεν ανταποκρίνεται πλέον στο σύγχρονο σύστημα οργάνωσης της αγοράς οδικών μεταφορών μετά το ν. 3887/2010, σύμφωνα με τον οποίο χορηγούνται χωρίς περιορισμό νέες άδειες Φ.Δ.Χ.
Επί του άρθρου 29
Με τη διάταξη αυτού του άρθρου τροποποιείται η υποπαράγραφος α) της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του β.δ. 281/1973 (Α’ 84) και προστίθενται οι υδατοκαλλιεργητικές επιχειρήσεις στις επιχειρήσεις που έχουν δικαίωμα ταξινόμησης φορτηγού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσεως μικτού βάρους άνω των 4.000 χιλιόγραμμων, με τις προϋποθέσεις αυτής της διάταξης.
Επίσης, αντικαθίσταται η παράγραφος 12 του άρθρου 2 του β.δ. 281/1973 (Α’ 84) και προβλέπεται η έκδοση υπουργικής απόφασης για τη χορήγηση αδειών κυκλοφορίας Φ.Ι.Χ. αυτοκινήτων από τις αρμόδιες περιφερειακές υπηρεσίες μεταφορών σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που στα πλαίσια δραστηριοτήτων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, εφ’ όσον το Φ.Ι.Χ. είναι αναγκαίο για την επίτευξη των σκοπών τους.
Η χορήγηση άδειας Φ.Ι.Χ. σε αυτά τα πρόσωπα απαιτούσε έως τώρα την προηγούμενη έγκριση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, δημιουργώντας γραφειοκρατία και άσκοπο διοικητικό βάρος στους ενδιαφερόμενους. Πλέον, η χορήγηση αδειών Φ.Ι.Χ. αυτής της κατηγορίας θα γίνεται απευθείας από τις περιφερειακές υπηρεσίες μεταφορών, χωρίς προηγούμενη έγκριση, ακολουθώντας τη διαδικασία χορήγησης Φ.Ι.Χ. που ισχύει και για τις υπόλοιπες κατηγορίες δικαιούχων.
Τέλος, με την ίδια διάταξη αναριθμούνται οι παράγραφοι 3, 4, 5, 6 και 7 του άρθρου σε παραγράφους 4, 5, 6, 7 και 8 λόγω εισαγωγής και δεύτερης παραγράφου με τον αριθμό 3 με το άρθρο 56 του ν. 4530/2018 (Α’ 59).
Επί του άρθρου 30
1.Με την πρώτη παράγραφο της διάταξης καταργείται η περίπτωση γ της παραγράφου 2 του άρθρου 1 ν. 3446/2006 που προέβλεπε την συμμετοχή στο ΜΚΕ και υπαλλήλου άλλης υπηρεσίας της Περιφερειακής Ενότητας, πλην της Υπηρεσίας Μεταφορών ή του ΚΤΕΟ.
Η ρύθμιση έχει σκοπό κατ’ αρχήν να αναβαθμίσει τη σύνθεση και λειτουργία των ΜΚΕ, διότι η 10 υποχρεωτική συμμετοχή υπαλλήλου άλλης υπηρεσίας της Περιφερειακής Ενότητας δεν συνεισέφερε οπωσδήποτε στην αποτελεσματικότητα του ελεγκτικού οργάνου και συχνά δημιουργούσε προβλήματα στην λειτουργία του λόγω έλλειψης προσωπικού. Αντικαθίσταται η παράγραφος 6 του άρθρου 1 ν. 3446/2006 λόγω παραπομπής σε διάταξη που έχει καταργηθεί με την παράγραφο 2 του άρθρου 36 του ν. 4313/2014 (Α’ 261) και για λόγους νομοτεχνικούς γίνεται παραπομπή στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας που ρυθμίζει το θέμα της ακινητοποίησης οχημάτων, καθώς και στις υπουργικές αποφάσεις του άρθρου 4Β του ίδιου νόμου που παρέχουν εξουσιοδότηση για ρύθμιση των διοικητικών μέτρων που λαμβάνουν οι αρχές ελέγχου ανά τομέα νομοθεσίας.
Καταργείται η παράγραφος 7 του άρθρου 1 του ν. 3446/2006 λόγω παροχής νομοθετικής εξουσιοδότησης για τα ίδια θέματα στο άρθρο 4Β του ίδιου νόμου. Τροποποιείται η παράγραφος 8 του άρθρου 1 του ν. 3446/2006 (Α’ 49) και παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση για την μείωση του χρονικού διαστήματος κατά το οποίο το όχημα, του οποίου αφαιρέθηκαν τα στοιχεία κυκλοφορίας ως διοικητικό μέτρο για την εξασφάλιση καταβολής του προστίμου, μπορεί να κυκλοφορεί.
Η ρύθμιση προτείνεται διότι από την εφαρμογή του νόμου διαπιστώθηκε ότι το διάστημα των επτά ημερών είναι πολύ μεγάλο και έτσι διευκολύνει την παραβατικότητα. Επίσης παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση για την θέσπιση επιπλέον περιορισμών στην κυκλοφορία των οχημάτων χωρίς στοιχεία κυκλοφορίας, όπως κίνηση μόνον προς ορισμένο προορισμό ή από διαδρομή με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως την χιλιομετρική απόσταση, το είδος της οδού κ.α. Καταργείται η παράγραφος 10 του άρθρου 1 του ν. 3446/2006 λόγω αντίθεσης στις διατάξεις του άρθρου 21 του ν.4354/2015.
Καταργείται η παράγραφος 11 του άρθρου 1 του ν. 3446/2006. Στις παραγράφους 1, 2, 4, 5 και 9 του άρθρου 1 του ν. 3446/2006 αντικαθίσταται η αναφορά σε Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις με αναφορά σε Περιφερειακές Ενότητες και στην παράγραφο 3 η αναφορά στο Νομάρχη με αναφορά στον Περιφερειάρχη, διότι οι σχετικές αρμοδιότητες των τέως Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και των Νομαρχών έχουν μεταβιβαστεί στις Περιφέρειες, τις Περιφερειακές Ενότητες και τους Περιφερειάρχες της Χώρας σύμφωνα με τα άρθρα 282 και 283 του ν. 3852/2010 (Α’ 87, Πρόγραμμα Καλλικράτης).
Τέλος, αναριθμούνται οι παράγραφοι 8 και 9 του άρθρου 1 του ν. 3446/2006 σε παραγράφους 7 και 8 αντίστοιχα λόγω κατάργησης της παραγράφου 7 του άρθρου.
2.Με την δεύτερη παράγραφο, στο άρθρο 4Α του ν.3446/2006 (Α’ 49) αντικαθίσταται η παράγραφος 1 και τροποποιείται το εύρος των διοικητικών προστίμων που επιβάλλονται για παραβάσεις της νομοθεσίας οδικών μεταφορών.
Συγκεκριμένα, μειώνεται το κατώτατο όριο προστίμων και τροποποιείται το ανώτατο και κατώτατο όριο των διοικητικών προστίμων ώστε να εξασφαλιστεί η αναλογικότητα των κυρώσεων αναλόγως της βαρύτητας. Επιπλέον καταργούνται οι αλληλοεπικαλύψεις στα όρια προστίμων κάθε κατηγορίας και γίνεται σαφής διάκριση των κατηγοριών στο ύψος του προστίμου.
Αυτή η τροποποίηση είναι απαραίτητη διότι η ισχύουσα κλιμάκωση των προστίμων θα επέτρεπε να τιμωρείται μια παράβαση ανώτερης κατηγορίας με μικρότερο πρόστιμο από μια παράβαση χαμηλότερης κατηγορίας.
Επίσης με την ίδια παράγραφο καταργείται η παράγραφος 4 του άρθρου 4Α ν. 3446/2006 που προέβλεπε την καταβολή προστίμου μειωμένου κατά 50% εφ’ όσον εξοφλείται εντός δέκα ημερών από την επιβολή του.
3.Με την τρίτη παράγραφο αντικαθίσταται η παράγραφος 5 του άρθρου 4Β του ν. 3446/2006 και τροποποιείται κατά περιεχόμενο η νομοθετική εξουσιοδότηση αυτής της παραγράφου, 11 ώστε να ρυθμιστούν θέματα εκπαίδευσης και πιστοποίησης των ελεγκτών της νομοθεσίας μεταφορών, όπου απαιτείται πιστοποίηση από το ενωσιακό ή το εθνικό δίκαιο, όπως για τους ελέγχους μεταφοράς επικινδύνων εμπορευμάτων κατά ADR.
Επίσης με την ίδια παράγραφο αντικαθίσταται η αναφορά στις παραγράφους 1, 3 και 4 του άρθρου 4Β στον Υπουργό Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων με αναφορά στον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών λόγω μετονομασίας του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων σε Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με το άρθρο 4 του π.δ. 123/2016 (Α’ 208).
4.Με την τέταρτη παράγραφο προστίθεται νέο άρθρο 4Γ στο ν. 3446/2006 (Α’ 49), με το οποίο λαμβάνονται εθνικά μέτρα εφαρμογής του άρθρου 38 κανονισμού (ΕΕ) 165/2014 και υλοποιούνται οι κατευθυντήριες γραμμές της Σύστασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 23ης Ιανουαρίου 2009 (2009/60/ΕΚ, ΕΕ L21 της 24.1.2009 σελ. 87) που αφορούν τη δυνατότητα παραπομπής οχήματος σε συνεργείο κατά τη διάρκεια καθ’ οδόν ελέγχου, για την εξακρίβωσης ύπαρξης συσκευής ή άλλης διάταξης παραποίησης του ταχογράφου.
Με την ίδια διάταξη παρέχεται η δυνατότητα στις αρχές ελέγχου, σε περίπτωση διαπίστωσης παραποίησης, να κατάσχουν την συσκευή, διάταξη ή άλλο μέσο παραποίησης καθώς και την κάρτα οδηγού, προκειμένου να διαπιστωθεί η παράβαση και να εξασφαλιστούν τα αποδεικτικά στοιχεία στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας επιβολής κυρώσεων.
Προβλέπεται τέλος η ακινητοποίηση του οχήματος έως την αποκατάσταση της ορθής λειτουργίας του ταχογράφου. Εκτός από τη συμμόρφωση με το ανωτέρω ενωσιακό δίκαιο, η ρύθμιση αυτής της παραγράφου σκοπεύει να ενισχύσει την οδική ασφάλεια και να θωρακίσει τις αρχές ελέγχου κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.
Επί του άρθρου 31
1.Με την πρώτη παράγραφο της διάταξης αντικαθίσταται το άρθρο 26 του ν. 4611/2019 (Α’ 73) και επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
Με την παράγραφο 1 τροποποιείται η μέθοδος υπολογισμού της αξίας του μεταβιβαζόμενου οχήματος όταν ο αιτών έχει οφειλή από ασφαλιστικές εισφορές στον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ. Ειδικότερα, αντικαθίσταται η δήλωση του τιμήματος από τον πωλητή από το ποσό του τιμήματος όπως αναγράφεται στο τιμολόγιο πώλησης και καταργείται η προβλεπόμενη στον άρθρο 26 του ν. 4611/2019 διαδικασία εκτίμησης της αξίας του οχήματος από ειδική επιτροπή αποτελούμενη από υπαλλήλους της Υπηρεσίας Μεταφορών της Περιφέρειας.
Η προβλεπόμενη ρύθμιση αναμένεται να συμβάλει στην μείωση της γραφειοκρατίας και στην ενίσχυση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας της σχετικής διαδικασίας.
Με την παράγραφο 2, οι προβλεπόμενες απαλλαγές σχετικά με την υποχρέωση προσκόμισης της βεβαίωσης της παραγράφου 1, που προβλέπονταν μόνο για μεταβιβάσεις αδειών ΕΔΧ, επεκτείνονται και στις λοιπές κατηγορίες αδειών ΔΧ (φορτηγών και λεωφορείων). Επίσης, στην παράγραφο 3 τροποποιείται η εξουσιοδότηση ως προς τους αρμόδιους Υπουργούς λόγω έλλειψης αρμοδιότητας του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών.
2.Με την δεύτερη παράγραφο του άρθρου προστίθεται νέο εδάφιο στο τέλος του άρθρου 30 ν. 4611/2019 (Α’ 73), με το οποίο προβλέπει ότι ειδικά η υποχρέωση προσκόμισης του αποδεικτικού του άρθρου 23 ν. 4611/2019 σε περίπτωση αποχαρακτηρισμού και αντικατάστασης φορτηγού και λεωφορείου δημοσίας χρήσης και σε περίπτωση παραίτησης ή ανάκλησης της άδειας φορτηγού και λεωφορείου δημοσίας χρήσης για οποιοδήποτε λόγο καταργείται από 1.1.2020 και όχι από τη θέση σε ισχύ των άρθρων 23 έως 28 του ν. 4611/2019, για λόγους ορθής εφαρμογής του εθνικού και ενωσιακού δικαίου των μεταφορών.
Ειδικότερα, η εξάρτηση των ανωτέρω διοικητικών διαδικασιών από την ασφαλιστική ενημερότητα έχει ως συνέπεια τη μη εφαρμογή του ανωτέρω πλαισίου για τις μεταφορικές επιχειρήσεις.
Επί του άρθρου 32
Με την ρύθμιση επιδιώκεται η διεύρυνση των δυνατοτήτων μίσθωσης οχημάτων Δημοσίας Χρήσης (Δ.Χ.) με την θέσπιση της μίσθωσης ανάριθμων οχημάτων. Το είδος αυτό της μίσθωσης αναμένεται αφενός να οδηγήσει στην αξιοποίηση οχημάτων που δεν έχουν τεθεί σε κυκλοφορία, αφετέρου στην εξυπηρέτηση των αναγκών των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις εμπορευματικές μεταφορές για λογαριασμό τρίτων και για ίδιο λογαριασμό.
Ειδικότερα, τα αποτελέσματα που αναμένονται από την εφαρμογή της ρύθμισης είναι η εξοικονόμηση πόρων για τις μισθώτριες επιχειρήσεις μέσω του αποφυγής των δαπανών για την αντικατάσταση του στόλου των οχημάτων ΔΧ και του περιορισμού των λειτουργικών τους δαπανών λόγω της χρήσης πιο σύγχρονων οχημάτων.
Επιπλέον, αναμένεται περιβαλλοντικό όφελος από τον περιορισμό των εκπομπών CO2 και βελτίωση της οδικής ασφάλειας.