Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) «Διοίκηση Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Logistics» (ΔΕΑL) (http://master-supply-chain-management-logistics.mie.uth.gr) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας είναι το μόνο από τα πέντε εν λειτουργία μεταπτυχιακά προγράμματα ελληνικών πανεπιστημίων, με εξειδίκευση στη διοίκηση εφοδιαστικής αλυσίδας που προσφέρεται από τμήμα μηχανικών (Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών).
Σύμφωνα με τον Διευθυντή του ΔΕΑL, Καθηγητή Γιώργο Λυμπερόπουλο, «Παρόλη την πρόσφατη οικονομική κρίση στη χώρα μας, υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας, εν όψει μάλιστα της αναδιάταξης των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων που αναμένεται να επιφέρει ο νέος καρονοϊός.
Την ίδια στιγμή όμως, διαπιστώνεται σημαντική έλλειψη ταλέντου στην εφοδιαστική αλυσίδα, εν μέρει λόγω της υψηλής ζήτησης του επαγγέλματος, αλλά κυρίως επειδή η υπάρχουσα δεξαμενή ταλέντου δεν ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις, καθώς η τεχνολογία αναδιαμορφώνει τον τομέα.
Τα περισσότερα μεταπτυχιακά προγράμματα στη διοίκηση εφοδιαστικής αλυσίδας στην Ελλάδα επικεντρώνονται στην ηγεσία, τη στρατηγική σκέψη, και την καινοτομία, που αναμφισβήτητα είναι ουσιαστικά προσόντα του ιδανικού στελέχους εφοδιαστικής αλυσίδας του αύριο.
Όμως παραμελούν ή δεν αναπτύσσουν σε βάθος τις αναλυτικές ικανότητες υψηλού επιπέδου που πρέπει να έχει ένα τέτοιο στέλεχος για να μπορεί να λύσει σύνθετα επιχειρησιακά προβλήματα. Ίσως αυτό να οφείλεται στη φυσιογνωμία των ακαδημαϊκών τμημάτων που οργανώνουν αυτά τα μεταπτυχιακά και στο μείγμα και επιστημονικό υπόβαθρο των φοιτητών τους—σημειώνω ότι όλα μεταπτυχιακά, εκτός από το δικό μας, οργανώνονται από τμήματα που ανήκουν σε σχολές οικονομικών επιστημών και διοίκησης.
Το δικό μας πρόγραμμα στοχεύει να καλύψει αυτό το κενό. Έχει την επιστημονική προσέγγιση σπουδών πολυτεχνικής σχολής και δίνει έμφαση σε αναλυτικές και υπολογιστικές μεθόδους διοίκησης λειτουργιών και επιχειρησιακής έρευνας για την επίλυση πρακτικών προβλημάτων σχεδιασμού, προγραμματισμού, ελέγχου και λειτουργίας εφοδιαστικών αλυσίδων.
Οι απόφοιτοι μας είναι σε θέση, όχι απλά να εντοπίζουν τα προβλήματα, αλλά και να εμπλέκονται ενεργητικά στην λύση τους, τόσο σε επίπεδο μαθηματικής μοντελοποίησης και επίλυσής τους όσο και στην εν δυνάμει προγραμματιστική υλοποίηση και εφαρμογή της λύσης».
Σύμφωνα με τα στοιχεία του US Bureau of Labor Statistics, τα επαγγέλματα της γενικής διοίκησης και διοίκησης λειτουργιών (general management and operations management) και αναλυτή διοίκησης (management analyst) είναι ανάμεσα στα 20 επαγγέλματα με την υψηλότερη προβαλλόμενη αριθμητική μεταβολή στην απασχόληση τη δεκαετία 2018-2028, με τον 3ο και 4ο, αντίστοιχα, μεγαλύτερο διάμεσο ετήσιων αποδοχών το 2018, ενώ το επάγγελμα του αναλυτή επιχειρησιακής έρευνας (operations research analyst) είναι ανάμεσα στα 20 επαγγέλματα με την υψηλότερη προβλεπόμενη ποσοστιαία μεταβολή στην απασχόληση τη δεκαετία 2018-2028 με τον 8ο μεγαλύτερο διάμεσο ετήσιων αποδοχών το 2018.
«Το πρόγραμμά μας», συνέχισε ο Διευθυντής του ΔΕΑL, «απευθύνεται πρωτίστως σε απόφοιτους τμημάτων πολυτεχνικών σχολών. Δεχόμαστε και αποφοίτους σχολών θετικών επιστημών, όπως μαθηματικών και πληροφορικής, και σχολών διοίκησης επιχειρήσεων και οικονομικών επιστημών που έχουν δυνατό υπόβαθρο σε μεθόδους ποσοτικής ανάλυσης, κυρίως επιχειρησιακής έρευνας, διοίκησης λειτουργιών, και εφαρμοσμένης στατιστικής, και αγαπούν την τεχνολογία και την πληροφορική.
Ο ιδανικός υποψήφιος για μας είναι συνειδητοποιημένος και ενθουσιασμένος για το αντικείμενο και τις προκλήσεις της διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας και των logistics, έχει δουλέψει, δουλεύει ή σκοπεύει να δουλέψει πάνω σε αυτά, και είναι έτοιμος και ικανός να ξαναπιάσει τα μαθηματικά του και τον προγραμματισμό του για να αναλύσει και να επιλύσει πρακτικά προβλήματα.
Επιζητούμε υποψηφιότητες από στελέχη επιχειρήσεων και επιχειρηματίες, ιδιαίτερα νέα άτομα, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας γιατί έχουμε πολλά να μάθουμε από αυτούς και πολλά να τους δώσουμε».
Το πρόγραμμα έχει την επιστημονική προσέγγιση σπουδών πολυτεχνικής σχολής, δίνοντας έμφαση σε αναλυτικές και υπολογιστικές μεθόδους διοίκησης λειτουργιών και επιχειρησιακής έρευνας για την επίλυση πρακτικών προβλημάτων σχεδιασμού, προγραμματισμού, ελέγχου και λειτουργίας εφοδιαστικών αλυσίδων
Μια πρόσφατη (2018) έκθεση με τίτλο «Επαγγέλματα και Δεξιότητες του Μέλλοντος στην Εφοδιαστική Αλυσίδα», που εκπονήθηκε από τον τομέα Απασχόλησης και Αγοράς Εργασίας με τη συνεργασία της Επιτροπής Εφοδιαστικής Αλυσίδας του ΣΕΒ διαπιστώνει ότι στη Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται σε εξέλιξη η ανακατανομή της δραστηριότητας του τομέα εφοδιαστικής αλυσίδας μεταξύ των επί μέρους κλάδων που τον αποτελούν, η οποία αφορά, κυρίως, στην ενίσχυση της δραστηριότητας στον κλάδο της αποθήκευσης και των δραστηριοτήτων που είναι συναφείς με τις μεταφορές και στην υποχώρησή της στον κλάδο των χερσαίων μεταφορών.
Η ίδια έκθεση σημειώνει ότι την περίοδο 2009-2016 αυξήθηκε το μερίδιο της απασχόλησης σε επαγγέλματα υψηλών προσόντων από 16% σε 21% της συνολικής απασχόλησης στον Τομέα της Εφοδιαστικής Αλυσίδας και υποχώρησε το μερίδιο της απασχόλησης σε επαγγέλματα χαμηλών προσόντων από 58% σε 53%.
Το ΔΕΑL, ανταποκρινόμενο στις τάσεις και ανάγκες σε δεξιότητες στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας, θα προσφέρει δύο νέα μαθήματα με τίτλους «Σχεδιασμός και Λειτουργία Εγκαταστάσεων Logistics» και «Επιστήμη Δεδομένων, Τεχνητή Νοημοσύνη και Μηχανική Μάθηση» από το νέο ακαδημαϊκό έτος 2020-21.
«Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που ξεκινάμε τα δύο αυτά μαθήματα από το νέο ακαδημαϊκό έτος», είπε ο κ. Λυμπερόπουλος. «Το πρώτο μάθημα ανταποκρίνεται στην ανάγκη εκσυγχρονισμού και διαχείρισης των εγκαταστάσεων εφοδιαστικής, κυρίως των Κέντρων Αποθήκευσης και Διανομής, με νέα συστήματα και τεχνολογίες. Θα μυήσει τους φοιτητές σε βασικές έννοιες, τεχνικές, λειτουργίες και ποσοτικές μεθόδους για το σχεδιασμό και διαχείριση εγκαταστάσεων με πρακτικές εφαρμογές.
Θα το διδάξει ο Σταμάτης Ανδριανόπουλος, ένας από τους πρωτοπόρους στα logistics στην Ελλάδα. Ο κ. Ανδριανόπουλος ίδρυσε την PLANNING Α.Ε., μια από τις μεγαλύτερες και παλαιότερες εταιρείες συμβούλων επιχειρήσεων σε θέματα διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας, έχει εκπονήσει περισσότερα από 400 έργα εφοδιαστικής αλυσίδας και γενικότερης αναδιοργάνωσης επιχειρήσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και έχει παραδώσει σεμινάρια που τα του τα έχουν παρακολουθήσει πάνω από 25 χιλιάδες στελέχη ελληνικών επιχειρήσεων».
«Το δεύτερο μάθημα», πρόσθεσε ο κ. Λυμπερόπουλος «ανταποκρίνεται στην ανάγκη ανάπτυξης και χρήσης μεθοδολογιών και εργαλείων για την ανάλυση και εκμετάλλευση μεγάλων δεδομένων, που αποκτούν ζωτική σημασία για επιχειρήσεις και οργανισμούς την εποχή των ανατρεπτικών τεχνολογιών της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Θα εισάγει τους φοιτητές στην επιστήμη δεδομένων και την τεχνητή νοημοσύνη και θα παρουσιάσει μεθόδους μηχανικής μάθησης με εφαρμογές σε μεταφορές/logistics. Θα το διδάξει ο Αναπληρωτής Καθηγητής Κώστας Αμπουντώλας.
Ο κ. Αμπουντώλας είναι νέος συνάδελφός μας, άρτι αφιχθείς από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, όπου υπηρετούσε ως Senior Lecturer στο James Watt School of Engineering και Αναπληρωτής Διευθυντής στο Urban Big Data Centre. Έχει εργασθεί για μεγάλα διαστήματα ως ερευνητής στην Ecole Polytechnique Fédérale της Λοζάνης και στο University of California, Berkeley και θα φέρει σημαντική διεθνή εμπειρία.
Ο κ. Αμπουντώλας ειδικεύεται στο αυτόματο έλεγχο με εφαρμογές στις μεταφορές και έχει ενταχθεί στον Τομέα Οργάνωσης Παραγωγής και Βιομηχανικής Διοίκησης του τμήματός μας που είναι ο τομέας που υποστηρίζει το ΔΕΑL.»
Το ΔΕΑL, ανταποκρινόμενο στις τάσεις και ανάγκες σε δεξιότητες στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας, θα προσφέρει δύο νέα μαθήματα με τίτλους «Σχεδιασμός και Λειτουργία Εγκαταστάσεων Logistics» και «Επιστήμη Δεδομένων, Τεχνητή Νοημοσύνη και Μηχανική Μάθηση» από το νέο ακαδημαϊκό έτος 2020-21
Η ελάχιστη χρονική διάρκεια για την ολοκλήρωση του ΔΕΑL με πλήρη παρακολούθηση είναι 3 ακαδημαϊκά εξάμηνα, ενώ με μερική παρακολούθηση είναι 5 ακαδημαϊκά εξάμηνα. Για την απόκτηση του Διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στη «Διοίκηση Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Logistics» απαιτείται η παρακολούθηση και επιτυχής εξέταση σε 8 μαθήματα και η εκπόνηση διπλωματικής εργασίας.
Εκτός από τα δύο νέα μαθήματα που προαναφέρθηκαν, τα υπόλοιπα έξι μαθήματα του ΔΕΑL έχουν τίτλους «Μέθοδοι και Εργαλεία Βελτιστοποίησης», «Ανάλυση Συστημάτων Παραγωγής-Αποθεμάτων», «Στρατηγική Διοίκηση Μεταφορών-Logistics», «Προσομοίωση Εφοδιαστικών Αλυσίδων», «Αλγόριθμοι Δικτύων Μεταφορών-Logistics» και «Εφαρμογές Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Logistics».
Τα άλλα μέλη του Τομέα Οργάνωσης Παραγωγής και Βιομηχανικής Διοίκησης είναι οι καθηγητές Ζηλιασκόπουλος, Κοζανίδης, Λυμπερόπουλος, Παντελής, και Σαχαρίδης, με διδακτορικές σπουδές στα πανεπιστήμια University of Texas at Austin, Northeastern University, Boston University, University of Michigan at Ann Arbor των ΗΠΑ και την Ecole Centrale Paris της Γαλλίας.
O Θανάσης Ζηλιασκόπουλος έχει ειδίκευση στη διοίκηση μεταφορών και είναι γνωστός στο metaforespress από τη θητεία του ως Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ την περίοδο 2010-2015. Έχει υπηρετήσει ως Επίκουρος Καθηγητής και Αναπληρωτής Καθηγητής στα πανεπιστήμια Ohio State University και Northwestern University των ΗΠΑ. Από το 2020 είναι Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Εφοδιαστικής.
Μεταξύ των ερευνητικών έργων στα οποία είναι επιστημονικά υπεύθυνος αυτή την περίοδο είναι τα έργα «Ολοκληρωμένο Σύστημα Υποστήριξης Συνδυασμένων Μεταφορών “Πόρτα-Πόρτα”» και «UTH-Intelligent Research Infrastructure for Shipping, Supply chain, Transport and Logistics» που χρηματοδοτούνται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ). Ο Γιώργος Κοζανίδης ασχολείται με ανάπτυξη εξειδικευμένων αλγορίθμων βελτιστοποίησης.
Την τελευταία δεκαετία συνεργάζεται με την εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού AIMS IT Services S.A., θυγατρική της AIMS Int’l Ltd, ως υπεύθυνος για τη δημιουργία αλγορίθμων για την αποτελεσματική διαχείριση λειτουργιών αεροπορικών εταιρειών.
Ο Γιώργος Λυμπερόπουλος εξειδικεύεται στη διοίκηση παραγωγής και λειτουργιών. Έχει θητεύσει για δύο χρόνια ως ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Pierre et Marie Curie (Paris) που σήμερα είναι ενσωματωμένο στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στην Γαλλία. Την περίοδο 2011-2017 ήταν μέλος της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων.
Αυτή την περίοδο, εκτός από Διευθυντής του ΔΕΑL, είναι επιστημονικά υπεύθυνος του ερευνητικού έργου «Productive4.0: Electronics and ICT as enabler for digital industry and optimized supply chain management covering the entire product lifecycle» που χρηματοδοτείται από την κοινοπραξία ECSEL JU και το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Horizon 2020.
Ο Δημήτρης Παντελής ασχολείται με την βέλτιστη κατανομή δυναμικότητας υπό συνθήκες αβεβαιότητας και έχει πολυετή εμπειρία ως ερευνητής μηχανικός σε ερευνητικά κέντρα στις ΗΠΑ. Αυτή την περίοδο είναι Πρόεδρος του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών.
Ο Γιώργος Σαχαρίδης έχει εξειδίκευση στην περιβαλλοντολογική διοίκηση μεταφορών. Έχει θητεύσει για δύο χρόνια ως ερευνητής στο Rutgers University των ΗΠΑ. Ανάμεσα στα ερευνητικά έργα τα οποία συντονίζει αυτή την περίοδο είναι τα έργα «Green YourMove: Development and promotion of a co-modal journey planning platform to minimize GHG emission in Europe» και «Green Your Route: A European innovative logistic platform for last mile delivery of goods in urban environment» που χρηματοδοτούνται από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE.
«Γενικά, όλοι οι καθηγητές του Τομέα Οργάνωσης Παραγωγής και Βιομηχανικής Διοίκησης», τόνισε ο κ. Λυμπερόπουλος, «έχουν εκτενή διεθνή εμπειρία λόγω σπουδών και εργασίας στο εξωτερικό αλλά και από την τωρινή δραστηριότητά τους που συμπεριλαμβάνει συνεργασίες με το εξωτερικό και συμμετοχή σε χρηματοδοτούμενα ερευνητικά έργα κυρίως με ευρωπαίους εταίρους. Αυτές οι δράσεις έχουν θετικό αντίκτυπο και στο ΔΕΑL, καθώς επιδιώκουμε συνειδητά να εμπλέξουμε καλούς και πρόθυμους μεταπτυχιακούς φοιτητές στα ερευνητικά έργα με αμοιβή.»
Εκτός από τους καθηγητές του Τομέα Οργάνωσης Παραγωγής, στο ΔΕΑL συμμετέχουν και άλλοι διδάσκοντες με σημαντική διδακτική και ερευνητική εμπειρία, όπως ο καθηγητής του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων Στέλιος Κουκούμιαλος και ο Δρ. Θανάσης Λόης, ερευνητής στο Εργαστήριο Βελτιστοποίησης Συστημάτων του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών και διαχειριστής στη Διεύθυνση Μηχανοργάνωσης του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας.
Για τη διευκόλυνση των εργαζόμενων και διαμενόντων σε μεγάλη απόσταση φοιτητών, το ΔΕΑL διδάσκεται απογευματινές ώρες και υποστηρίζεται με μέσα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
«Η εμπειρία από το κλείσιμο των πανεπιστημίων λόγω της πανδημίας του νέου κορωνοϊού», είπε ο κ. Λυμπερόπουλος, «έδειξε ότι η διδασκαλία με μέσα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όπως είναι η ολοκληρωμένη πλατφόρμα διαχείρισης ηλεκτρονικών μαθημάτων Open eClass και η ενοποιημένη πλατφόρμα επικοινωνίας και συνεργασίας MS Teams, μπορεί να υποστηρίξει αποτελεσματικά την εκπαιδευτική διαδικασία, ιδιαίτερα σε μικρές τάξεις έως τριάντα ατόμων.
Πιστεύουμε ότι η χρήση των μέσων αυτών μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην εκπαιδευτική διαδικασία ως συμπλήρωμα της δια ζώσης διδασκαλίας και θα τη συνεχίσουμε στο ΔΕΑL και υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας.
Έτσι, η διδασκαλία των μαθημάτων θα πραγματοποιείται στις εγκαταστάσεις του ΤΜΜ, αλλά θα υποστηρίζεται με μέσα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Οραματιζόμαστε ένα τρόπο διδασκαλίας όπου αρκετές δραστηριότητες διδασκαλίας θα γίνονται εξ αποστάσεως και σε τακτά Σαββατοκύριακα μέσα στο εξάμηνο θα έχουμε δια ζώσεις συναντήσεις για διδασκαλία, παρουσιάσεις και εκτενείς συζητήσεις.
Η χρήση ηλεκτρονικών πλατφορμών θα βοηθήσει και τη διεξαγωγή σεμιναρίων σε σύγχρονες πρακτικές και τεχνολογίες ΔΕΑL εντός κι εκτός των μαθημάτων.»
Η γλώσσα διδασκαλίας του ΔΕΑL είναι η ελληνική και τα τέλη φοίτησης του προγράμματος είναι 3600 €.
«Έχουμε σκεφτεί πολλές φορές να διδάξουμε το πρόγραμμα στα αγγλικά για να προσελκύσουμε καλούς υποψηφίους από το εξωτερικό, αλλά καταλήξαμε ότι είναι σημαντικό για εμάς να δώσουμε προτεραιότητα στους Έλληνες φοιτητές προς το παρόν», ανέφερε ο κ. Λυμπερόπουλος και πρόσθεσε,
«Πάντως η μετατροπή στα αγγλικά θα ήταν για εμάς πολύ εύκολη υπόθεση αφού όλο το υλικό που διανέμουμε είναι στα αγγλικά και όλοι οι διδάσκοντες έχουμε άριστη γνώση της αγγλικής γλώσσας.
Επίσης, προτιμούμε να διατηρούμε τα τέλη φοίτησης σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τα άλλα μεταπτυχιακά στο ίδιο αντικείμενο για να είμαστε ανταγωνιστικοί και γιατί θέλουμε να μην αποκλείσουμε αιτήσεις από οικονομικά αδύναμους φοιτητές, για να έχουμε την πολυτέλεια να επιλέγουμε τους καλύτερους φοιτητές.
Άλλωστε, από το νόμο, απαλλάσσονται από τα τέλη φοίτησης οι φοιτητές με χαμηλό ατομικό εισόδημα, και δίνουμε τη δυνατότητα παροχής υποτροφίας σε άριστους μεταπτυχιακούς φοιτητές από τους πόρους του προγράμματος καθώς και αμειβόμενης εργασίας σε χρηματοδοτούμενα ερευνητικά έργα, όπως ανέφερα προηγουμένως».
Περισσότερες πληροφορίες για το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Logistics» του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας υπάρχουν στην ιστοσελίδα http://master-supply-chain-management-logistics.mie.uth.gr.
Η προθεσμία για την αίτηση υποβολής υποψηφιοτήτων για το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021 παρατείνεται (από την 1η Ιουλίου) έως την 17η Ιουλίου 2020, αλλά υπάρχει και δεύτερη περίοδος υποβολής υποψηφιοτήτων που διαρκεί από την 28η Αυγούστου έως την 18η Σεπτεμβρίου 2020.