Μεικτές είναι οι τάσεις που επικρατούν στην αγορά οδικών εμπορευματικών μεταφορών, σε επίπεδο κομίστρων, σύμφωνα με την έκθεση «Q4 2024 European Road Freight Rate Benchmark» των IRU, Upply και Ti.
Επιμέλεια: Βάσω Βεγιάζη
Αναλυτικότερα, ο δείκτης συμβολαίων στις οδικές εμπορευματικές μεταφορές αυξήθηκε κατά 2,8 μονάδες στο δ’ τρίμηνο του 2024, ενώ ο δείκτης spot τιμών αυξήθηκε κατά 0,5 μονάδες.
Σε σχέση με το 2023, οι δείκτες spot και συμβολαίου υποχωρούν κατά 1 μονάδα και 1,4 μονάδες, αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, προκύπτουν ότι κατά το δ’ τρίμηνο του 2024:
-Ο δείκτης «European Road Freight Spot Rate Benchmark Index» αυξήθηκε στις 123,9 μονάδες, 0,5 μονάδες υψηλότερος σε σχέση με το γ’ τρίμηνο του 2024, αλλά ήταν κατά 1 μονάδα μειωμένος σε ετήσια βάση.
-Ο δείκτης «European Road Freight Contract Rate Benchmark Index» ανήλθε στις 128,9 μονάδες, 2,8 μονάδες υψηλότερα σε σχέση με το γ’ τρίμηνο του 2024, αλλά βρίσκεται κατά 1,4 μονάδες χαμηλότερα σε ετήσια βάση.
-Υπάρχουν 500.000 κενές θέσεις οδηγών φορτηγών σε όλη την Ευρώπη, που αντιπροσωπεύουν το 12% όλων των θέσεων, σύμφωνα με στοιχεία της IRU.
-Οι τιμές ντίζελ υποχώρησαν στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Ιανουάριο του 2023 περί τα τέλη Σεπτεμβρίου 2024 (φτάνοντας το 1,50 ευρώ/L). Η μέση σταθμισμένη τιμή ντίζελ στην ΕΕ έφτασε το 1,57 ευρώ/L στις 30 Δεκεμβρίου (+4,6% έναντι του Σεπτεμβρίου).
-Το outlook για τις τιμές σε όλη την Ευρώπη υποδεικνύουν μέτριες αυξήσεις, που οφείλονται στο επίμονα υψηλό κόστος και σε ελαφρά αύξηση της ζήτησης παρά τη συνολική αδυναμία.
Η τάση στους Ευρωπαϊκούς δείκτες αναφοράς έχει αντιστραφεί σε σχέση με το γ’ τρίμηνο, σύμφωνα με την έκθεση, όταν τόσο τα συμβόλαια όσο και οι τιμές spot μειώθηκαν. Στο δ’ τρίμηνο του 2024 και οι δύο δείκτες κατέγραψαν άνοδο, αν και η άνοδος των τιμών spot ήταν οριακή σε σχέση με αυτή της αγοράς συμβολαίων.
Το χάσμα μεταξύ τιμών spot και συμβολαίου αποκλίνει, με τις τιμές συμβολαίων να αυξάνονται ταχύτερα από τις τιμές spot. Ο δείκτης spot ήταν χαμηλότερος από τις τιμές συμβολαίων στο β’ τρίμηνο του 2023 και παρέμεινε κάτω από τον δείκτη συμβολαίων για 7 συνεχόμενα τρίμηνα.
Επί του παρόντος, το χάσμα βρίσκεται στις 5 μονάδες, ελαφρώς μικρότερο από ό,τι πριν από ένα χρόνο, όταν το χάσμα ήταν 5,4 μονάδες.
Καθώς τα συμβόλαια αυξάνονται και οι τιμές spot ακολουθούν με οριακή άνοδο, οι ευρωπαϊκές οδικές εμπορευματικές μεταφορές ανακάμπτουν σταδιακά μετά από σημαντική πτώση. Η ΕΕ παραμένει σε κατάσταση στασιμότητας, καθώς στο γ’ τρίμηνο του 2024 το εποχικά προσαρμοσμένο ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,3% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με τη Eurostat.
Καθώς η ζήτηση μετατοπίστηκε από τα αγαθά στις υπηρεσίες, η μείωση της ζήτησης για αγαθά οδήγησε σε χαμηλότερο όγκο μεταφορών σε ετήσια βάση, με το λιανικό εμπόριο (εξαιρουμένων των μηχανοκίνητων οχημάτων) να μειώνεται κατά 0,8%.
Στο γ’ τρίμηνο του 2024, η διακίνηση των ευρωπαϊκών λιμένων αντανακλούσε κάποια ανάκαμψη, με την Αμβέρσα και το Ρότερνταμ να σημειώνουν αύξηση 9% και 3% σε ετήσια βάση, αντίστοιχα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις αναφέρουν τα επίπεδα αποθέματος ως «χαμηλά» ή ως «επιθυμητά». Οι προσπάθειες ανεφοδιασμού, σε συνδυασμό με τους υψηλότερους όγκους στα λιμάνια, έχουν ασκήσει ανοδική πίεση στα ποσοστά.
Παρά τη βελτίωση της καταναλωτικής ζήτησης, η μεταποίηση στην Ευρώπη συνεχίζει να αντιμετωπίζει υψηλές τιμές ενέργειας και αδύναμη διεθνή ανταγωνιστικότητα. Ο όγκος παραγωγής μειώθηκε κατά 0,3% σε ετήσια βάση και 0,8% σε ετήσια βάση. Η ηλεκτρική ενέργεια και τα ορυκτά καύσιμα αντιπροσωπεύουν το 7% έως 9%, αντίστοιχα, του κόστους παραγωγής της βιομηχανίας, σύμφωνα με την Κομισιόν. Οι δυσκολίες στην παραγωγή είναι πιθανό να μειώσουν τη συμβατική ζήτηση για οδικές εμπορευματικές μεταφορές, καθώς η ευρωπαϊκή βιομηχανία αγωνίζεται να διατηρήσει τα μακροπρόθεσμα επίπεδα παραγωγής της.