Με κεντρική επιδίωξη τη θωράκιση της οδικής μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων, το υπουργείο Μεταφορών προχωρά στη δημιουργία πληροφοριακού Συστήματος Φορέων επιθεώρησης ADR, αυστηροποιώντας τις σχετικές διαδικασίες.
Επιμέλεια: Β. Βεγιάζη
Το νομοσχέδιο «Ρυθμίσεις θεμάτων μεταφορών» περιέχει σειρά διατάξεων για τις μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων, οι οποίες είναι οι ακόλουθες:
Άρθρο 58
Εχέγγυα αξιοπιστίας του οδικού μεταφορέα εμπορευμάτων ή επιβατών
Με την παρούσα ρύθμιση επιδιώκεται ο προσδιορισμός των αδικημάτων που οδηγούν σε άρση της αξιοπιστίας των επιχειρήσεων εμπορευματικών και επιβατικών οδικών μεταφορών και του διαχειριστή μεταφορών των επιχειρήσεων αυτών σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο α΄ του Κανονισμού (ΕΚ) 1071/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου «σχετικά με τη θέσπιση κοινών κανόνων όσον αφορά τους όρους που πρέπει να πληρούνται για την άσκηση του επαγγέλματος του οδικού μεταφορέα και για την κατάργηση της οδηγίας 96/26/ΕΚ του Συμβουλίου».
Άρθρο 59
Φορείς επιθεώρησης ADR και πληροφοριακό σύστημα φορέων ADR
Με την παράγραφο1 του άρθρου αυτού προβλέπεται η δημιουργία πληροφοριακού συστήματος στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την παρακολούθηση και εποπτεία των φορέων επιθεώρησης Διεθνών Μεταφορών Επικίνδυνων Εμπορευμάτων που πραγματοποιούνται οδικώς «Accord european relatif au transport international des merchandises Dangereuses par Route (ADR) οι οποίοι είναι φορείς που εξουσιοδοτούνται από το Υπουργείο για τη διενέργεια ελέγχων σε οχήματα μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων.
Η υλοποίηση πληροφοριακού συστήματος είναι αναγκαία για την άσκηση ελέγχου και εποπτείας στους φορείς που διενεργούν έλεγχο οχημάτων μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων, την παρακολούθηση, αξιολόγηση και αποτίμηση διαδικασιών που προβλέπονται από τη νομοθεσία σχετικά με τον έλεγχο των οχημάτων ADR και επιτάχυνση και απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών και ενίσχυση της διαφάνειας.
Οι εξουσιοδοτημένοι από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών φορείς ελέγχου ADR για τη διενέργεια των αρχικών και περιοδικών/ενδιάμεσων επιθεωρήσεων, σε οχήματα μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων σύμφωνα με το Κεφάλαιο 6.8 της ADR, θα καταχωρίζουν στοιχεία για: i) τις προγραμματισμένες επιθεωρήσεις (ημερομηνία, τόπος κ.λπ.) και ii) τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων, ώστε στα μεν i) και ii) να έχουν πρόσβαση οι ασκούντες έλεγχο και εποπτεία, ενώ οι αρμόδιες Υπηρεσίες για την ταξινόμηση των οχημάτων και τα Κ.Τ.Ε.Ο. τα οποία είναι εξουσιοδοτημένα για να διενεργούν την ετήσια τεχνική επιθεώρηση και πιστοποίηση των οχημάτων σύμφωνα με το 9.1.3.5 της ADR, θα έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα ii).
Με την παράγραφο 2 του άρθρου αυτού προβλέπονται κυρώσεις στις περιπτώσεις παράβασης των υποχρεώσεων των φορέων σχετικά με τη λειτουργία τους και τη διενέργεια επιθεωρήσεων, των όρων σχετικά με τη συγκέντρωση, επεξεργασία και αποστολή στοιχείων που αφορούν στη διενέργεια επιθεωρήσεων μέσω του πληροφοριακού συστήματος.
Οι έλεγχοι οι οποίοι θα είναι δυνατόν να γίνονται είτε απομακρυσμένα είτε επιτόπου εφόσον θα λειτουργεί ένα τέτοιο πληροφοριακό σύστημα θα συμβάλλουν στην ενίσχυση της οδικής ασφάλειας. Οι έλεγχοι θα επισύρουν κυρώσεις σε περίπτωση που διαπιστώνονται παραβάσεις ώστε να διασφαλίζεται τόσο η ορθή λειτουργία των φορέων όσο και η ποιότητα των διενεργούμενων επιθεωρήσεων σε οχήματα τα οποία μεταφέρουν επικίνδυνα εμπορεύματα και ενέχουν υψηλό κίνδυνο και σοβαρές επιπτώσεις για τις ανθρώπινες ζωές, τις περιουσίες και το περιβάλλον σε περίπτωση ατυχήματος.
Η προαναφερόμενη πρόβλεψη είναι σε πλήρη συμφωνία με το 1.8.6.6 του άρθρου 8 της κ.υ.α. Γ1/20655/2897, Β΄ 1495) που αναφέρει ότι «Η αρμόδια αρχή πρέπει να βεβαιώνεται για την παρακολούθηση των φορέων επιθεώρησης και να ανακαλέσει ή να περιορίσει τη δοθείσα έγκριση, αν παρατηρήσει ότι ένας εγκεκριμένος Φορέας δεν ενεργεί πλέον σύμφωνα με την έγκριση και τις απαιτήσεις του 1.8.6.8 ή δεν ακολουθεί τις διαδικασίες που ορίζονται στις διατάξεις της ADR.»
Με την παράγραφο3 του άρθρου αυτού παρέχεται εξουσιοδότηση για την έκδοση απόφασης του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών να ρυθμίζει θέματα που αφορούν στους όρους και στις προϋποθέσεις για τον ορισμό φορέων επιθεώρησης ADR, θέματα που αφορούν στις διοικητικής και τεχνικής φύσεως υποχρεώσεις των φορέων αυτών και θέματα που αφορούν την πιστοποίηση πραγματογνωμόνων ADR.
Η ισχύουσα απόφαση για τα θέματα αυτά (32591/2001, Β΄ 703) είχε εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου δεύτερου του ν. 1741/1987 (Α΄ 225) που περιλαμβάνει μια πολύ αόριστη πρόβλεψη περί ρύθμισης τεχνικών και λεπτομερειακών ζητημάτων εφαρμογής της Συμφωνίας ADR με απόφαση αρμόδιου και κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού.
Η Συμφωνία ADR και ειδικότερα τα παραρτήματά της συνιστούν ένα λεπτομερές κείμενο χιλίων περίπου σελίδων που ρυθμίζει όλο το φάσμα της μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων, ένα μικρό μέρος του οποίου είναι και ο έλεγχος των οχημάτων αυτών. Συνεπώς είναι αναγκαία η ύπαρξη μιας ειδικής και σαφώς ορισμένης εξουσιοδοτικής διάταξης για τη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στην εξουσιοδότηση και λειτουργία φορέων επιθεώρησης ADR.
Με την παράγραφο 4 παρέχεται εξουσιοδότηση για την έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών στην οποία θα καθορίζονται τα όργανα ελέγχου, οι διοικητικές κυρώσεις σε περίπτωση διαπίστωσης παραβάσεων και κάθε άλλη αναγκαία σχετική λεπτομέρεια.
Με την παράγραφο 5 του άρθρου αυτού ορίζεται ως αρμόδιο όργανο επιβολής των διοικητικών κυρώσεων η αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Άρθρο 60
Πληροφοριακό σύστημα πιστοποιητικών έγκρισης οχημάτων ADR
Με την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού προβλέπεται η δημιουργία πληροφοριακού συστήματος στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την παρακολούθηση και εποπτεία των Κ.Τ.Ε.Ο. τα οποία διενεργούν την ετήσια τεχνική επιθεώρηση των οχημάτων ADR και εκδίδουν το πιστοποιητικό έγκρισης οχημάτων ADR.
Η διαχείριση των διαδικασιών που αφορούν στα πιστοποιητικά έγκρισης οχημάτων ADR θα πραγματοποιείται μέσω πληροφοριακού συστήματος αναβαθμίζοντας τις υπηρεσίες ελέγχου των δημοσίων και ιδιωτικών Κ.Τ.Ε.Ο. της χώρας και προάγοντας έτσι την οδική ασφάλεια.
Η έκδοση των εν λόγω πιστοποιητικών είναι υποχρεωτική σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στα 48 συμβαλλόμενα μέρη της Συμφωνίας ADR. Αποτελούν απαραίτητο συνοδευτικό έγγραφο κατά τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων με συγκεκριμένες κατηγορίες οχημάτων και εκδίδονται σύμφωνα με το υπόδειγμα και τις προδιαγραφές που ορίζονται στην ADR. Αντίστοιχα πληροφοριακά συστήματα λειτουργούν σε όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη.
Με την υλοποίηση των δύο ανωτέρω πληροφοριακών συστημάτων για τα οχήματα ADR και κάνοντας χρήση και του υπάρχoντος μηχανογραφικού αρχείου των Κ.Τ.Ε.Ο., θα είναι δυνατή η πληροφόρηση σχετικά με το ιστορικό των ελέγχων στους οποίους έχει υποβληθεί το όχημα. Επίσης, μελλοντικά θα είναι προσβάσιμα από επιθεωρητές καθ’ οδόν για την εξακρίβωση γνησιότητας των υποδεικνυόμενων πιστοποιητικών ADR που πρέπει να συνοδεύουν το όχημα.
Με την παράγραφο 2 του άρθρου αυτού προβλέπονται κυρώσεις και το εύρος αυτών σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τους όρους σχετικά με τη συγκέντρωση, επεξεργασία και αποστολή στοιχείων που αφορούν στο πιστοποιητικό έγκρισης οχήματος ADR.
Με την παράγραφο 3 του άρθρου αυτού παρέχεται εξουσιοδότηση για την έκδοση απόφασης του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών για τον καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών του πληροφοριακού συστήματος πιστοποιητικών έγκρισης οχημάτων ADR, των υποχρεώσεων των Κ.Τ.Ε.Ο. για τη συγκέντρωση, επεξεργασία και αποστολή στοιχείων σχετικά με το πιστοποιητικό έγκρισης οχήματος ADR.
Με την παράγραφο 4 παρέχεται εξουσιοδότηση για έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών στην οποία θα καθορίζονται οι περιπτώσεις των παραβάσεων όπου επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις, τα όργανα ελέγχου, οι διοικητικές κυρώσεις εντός των ορίων του νόμου και κάθε άλλη αναγκαία σχετική λεπτομέρεια.
Άρθρο 61
Έλεγχος συμμόρφωσης των υπόχρεων επιχειρήσεων με την υποχρέωση ορισμού Συμβούλου Ασφαλούς Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων (ΣΑΜΕΕ)
1. Ο θεσμός και οι υποχρεώσεις του Συμβούλου Ασφαλούς Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων (ΣΑΜΕΕ) αρχικά εισήχθησαν στην ελληνική νομοθεσία το 2000 με την κ.υ.α. 64834/5491/00 (Β΄1350). Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (Συμφωνία ADR 2017), oι επιχειρήσεις, στις δραστηριότητες των οποίων περιλαμβάνονται η οδική μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων ή σχετικές εργασίες συσκευασίας, φόρτωσης / εκφόρτωσης ή πλήρωσης επικίνδυνων εμπορευμάτων για οδική μεταφορά, υποχρεούνται να έχουν έναν ή περισσότερους ΣΑΜΕΕ, υπεύθυνο/-ους να συμβάλλουν στην πρόληψη κινδύνων που ενέχουν τέτοιες δραστηριότητες για τα άτομα, τις περιουσίες και το περιβάλλον.
Στα κύρια καθήκοντα του ΣΑΜΕΕ περιλαμβάνονται τα εξής:
• παρακολούθηση συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις που ορίζουν τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων,
• παροχή συμβουλών στη επιχείρηση για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων,
• προετοιμασία της ετήσιας αναφοράς προς τη διοίκηση της επιχείρησής του ή της τοπικής δημόσιας αρχής σχετικά με τις δραστηριότητες της επιχείρησης στη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων.
Στο σύνολο των ευρωπαϊκών κρατών υφίστανται έλεγχοι στις επιχειρήσεις που οφείλουν να απασχολούν ΣΑΜΕΕ αλλά και αυστηρά διοικητικά πρόστιμα σε όσες δεν συμμορφώνονται.
Τα επιβαλλόμενα πρόστιμα σε περιπτώσεις μη ορισμού ΣΑΜΕΕ για μερικές χώρες της Ε.Ε. διαμορφώνονται ως εξής: 1.000 ευρώ στην Πολωνία, 2.000 με 3.300 ευρώ στην Ισπανία, 5.000 ευρώ στην Ολλανδία, 30.000 ευρώ στη Γαλλία και 2.000 έως 50.000 ευρώ στη Γερμανία.
Με την παρ. 1 του άρθρου αυτού προβλέπεται ότι οι επιχειρήσεις που παραβαίνουν τις διατάξεις των παρ.1 και παρ.2 του άρθρου 10 της 20655/2897/2015 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Εθνικής Άμυνας, Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθώς και Οικονομικών (Β΄1495) τιμωρούνται με διοικητικό πρόστιμο ύψους έως χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ.
Στην επιχείρηση στην οποία ο ΣΑΜΕΕ παραβαίνει τις διατάξεις του σημείου 1.8.3 της παραπάνω απόφασης 20655, μη ασκώντας ή ασκώντας πλημμελώς τα καθήκοντά του, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους από εκατό (100) έως πεντακόσια (500) ευρώ. Στην ανωτέρω περίπτωση, ο ΣΑΜΕΕ τιμωρείται με απαγόρευση άσκησης καθηκόντων από ένα (1) έως δώδεκα (12) μήνες.
2. Με την παράγραφο 2 του άρθρου αυτού, παρέχεται σαφής εξουσιοδότηση στον Υπουργό Οικονομικών και στον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών για έκδοση απόφασης στην οποία θα καθορίζονται τα αρμόδια όργανα ελέγχου, η διαδικασία ελέγχου των επιχειρήσεων, και κάθε άλλη αναγκαία σχετική λεπτομέρεια.
Άρθρο 62
Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης Οδηγών Οχημάτων Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων (ΣΕΚΟΟΜΕΕ)
Με την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού παρέχεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων να ρυθμίζει θέματα που αφορούν στους όρους, στις προϋποθέσεις και στη διαδικασία για την έναρξη λειτουργίας Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης Οδηγών Οχημάτων Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων (ΣΕΚΟΟΜΕΕ), στις υποχρεώσεις και τον έλεγχο αυτών, στη διαδικασία έγκρισης προγραμμάτων κατάρτισης, στη διαδικασία διενέργειας εξετάσεων και έκδοσης των πιστοποιητικών ADR οδηγών, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των προαναφερομένων.
Επειδή περιλαμβάνονται και παράβολα για τη συμμετοχή σε εξετάσεις κλπ, απαιτείται συνυπογραφή με Υπουργό Οικονομικών. Η ισχύουσα απόφαση (υ.α. 60740/1027, Β΄ 246) για τα θέματα αυτά είχε εκδοθεί βάσει των άρθρων 3,5,8 του π.δ. 355/1994, στα οποία περιλαμβάνεται μια εξουσιοδότηση για έκδοση υπουργικής απόφασης που αφορά όμως άλλα θέματα. Λόγω του ότι η ισχύουσα απόφαση ισχύει από το 1995 και περιλαμβάνει διατάξεις οι οποίες δεν συμβαδίζουν με τα δεδομένα της εποχής, επίκειται αντικατάστασή της με νέα αναθεωρημένη απόφαση για την έκδοση της οποία απαιτείται η ύπαρξη σαφώς ορισμένης εξουσιοδοτικής διάταξης.
Με την παράγραφο 2 του άρθρου αυτού προβλέπονται κυρώσεις για τις Σ.Ε.Κ.Ο.Ο.Μ.Ε.Ε. και το Διευθυντή Σπουδών καθώς και το εύρος των κυρώσεων αυτών σε περίπτωση παραβίασης των όρων λειτουργίας και υποχρεώσεων που θα οριστούν με την ανωτέρω απόφαση.
Οι έλεγχοι οι οποίοι διενεργούνται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (παρ. 1 του άρθρου 9 του π.δ. 355/1994, Α΄189) στις Σχολές αυτές, από επιτροπές των Υπηρεσιών Μεταφορών και Επικοινωνιών των Περιφερειακών Ενοτήτων, πρέπει να επισύρουν κυρώσεις σε περίπτωση που διαπιστώνονται παραβάσεις ώστε να διασφαλίζεται τόσο η ορθή λειτουργία των Σχολών όσο και η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης στους επαγγελματίες οδηγούς οι οποίοι μεταφέρουν επικίνδυνα εμπορεύματα.
Με την παράγραφο 3 του άρθρου αυτού καθορίζονται τα αρμόδια όργανα επιβολής των κυρώσεων και η καταβολή των προστίμων σε τραπεζικό λογαριασμό της Περιφέρειας.
