Οι πολιτικές της ΕΕ στις μεταφορές πρέπει να αποκτήσουν ισχυρό κοινωνικό πρόσημο, ώστε οι υποδομές και τα συστήματα μεταφορών να προσαρμοστούν στις σημερινές ανάγκες όλων των πολιτών και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων, τόνισε η Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία Έλενα Κουντουρά σε παρέμβασή της στην συζήτηση της Επιτροπής ΤRAN για την κοινωνική φτώχεια στον τομέα των μεταφορών.
Τα νοικοκυριά σε όλη την Ευρώπη αντιμετωπίζουν δυσβάσταχτο κόστος εξαιτίας της οξύτατης ενεργειακής κρίσης, του κύματος ακρίβειας και του υψηλού πληθωρισμού. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα όπως τόνισε η ευρωβουλευτής, το 50% τουλάχιστον του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών ήδη πριν την ενεργειακή κρίση, αφορούσε στη διατροφή, τη στέγαση και τις μεταφορές με ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση σήμερα και ιδιαίτερα για τους πιο αδύναμους οικονομικά.
Εκθέτοντας την σημερινή κατάσταση, η Έλενα Κουντουρά έθεσε στην TRAN τα εξής ζητήματα:
- Είναι επείγουσα ανάγκη να κατευθυνθούν επενδύσεις στα μέσα μαζικής μεταφοράς ώστε να καταστούν αξιόπιστα, ασφαλή αλλά και οικονομικά προσιτά, ακόμη και δωρεάν, δεδομένου ότι η προσέγγιση δωρεάν μετακινήσεων υιοθετείται σε ορισμένες χώρες.
- Οι πολιτικές και οι υπηρεσίες που αφορούν την κινητικότητα πρέπει να συμβάλλουν στην καταπολέμηση της φτώχειας για πολίτες που δεν έχουν τη δυνατότητα απόκτησης οχήματος.
- Η μετάβαση στην πράσινη κινητικότητα πρέπει να γίνει με κοινωνικά δίκαιο τρόπο, δηλαδή προσιτές τιμές στην απόκτηση νέας τεχνολογίας οχημάτων και μετακινήσεων ειδικά για τους πιο ευάλωτους πολίτες.
Αναλυτικότερα, η παρέμβαση της κας Κουντουρά στην TRAN έχει ως εξής:
Το κύμα της ακρίβειας που έχει κατακλύσει την Ευρώπη και η ενεργειακή κρίση βάζουν τη σημερινή μας συζήτηση σε ένα διαφορετικό πλαίσιο, πρωτόγνωρο για τη γενιά μας.
Τα νοικοκυριά σε όλη την Ευρώπη βλέπουν το εισόδημά τους να συρρικνώνεται γιατί το κόστος των βασικών αναγκών είναι πλέον δυσβάσταχτο. Ενέργεια, τρόφιμα και μετακινήσεις απειλούν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς των εργαζομένων των οποίων οι μισθοί δεν αντέχουν υπό το βάρος του πληθωρισμού.
Θα ήθελα να αναφέρω ορισμένα στοιχεία από την Ελλάδα τα οποία αφορούν το 2021 και θα είναι πολύ πιο έντονα το 2022.
Το 22% των δαπανών του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών αφορά στα είδη διατροφής, το 14,7% στη στέγαση και 12,7% στις μεταφορές. Οι δαπάνες αυτές αντιστοιχούν συνολικά στο 50% των προϋπολογισμών. Τα ποσοστά αυτά είναι πολύ μεγαλύτερα για τους πιο αδύναμους οικονομικά οι οποία επηρεάζονται δυσανάλογα.
Δυστυχώς, το κόστος για τις μεταφορές είναι σε μεγάλο βαθμό ανελαστικό γιατί εξαρτάται κυρίως από το κόστος των καυσίμων.
Για πολλές δεκαετίες θεωρούσαμε, ως κοινωνίες, τα μέσα μαζικής μεταφοράς ως δευτερεύοντα πυλώνα στα συστήματα αστικών μεταφορών. Οι πόλεις σχεδιάστηκαν και αναπτύχθηκαν με γνώμονα τη χρήση των ΙΧ, σε χρόνια μάλιστα που τα χρησιμοποιούσαν κατά κύριο λόγο οι άντρες για να μετακινηθούν στους χώρους εργασίας τους. Και μάλιστα υπάρχει και μία έμφυλη διάσταση σε αυτό το πρόβλημα. Σήμερα λοιπόν διαπιστώνουμε ότι αυτό ήταν λάθος. Και βλέπουμε -και με την κλιματική αλλαγή – ότι το μοντέλο αυτό έχει δημιουργήσει αφόρητη κίνηση, ατμοσφαιρική ρύπανση, τεράστιο κόστος καυσίμων στην καθημερινότητα, σε όλες τις ευρωπαϊκές μεγάλες πόλεις.
Είναι λοιπόν επείγουσα ανάγκη να κατευθυνθούν επενδύσεις στα μέσα μαζικής μεταφοράς με στόχο να γίνουν αξιόπιστα, άνετα, ασφαλή και δωρεάν. Πληθαίνουν άλλωστε τα παραδείγματα δωρεάν μέσων μεταφοράς ή πολύ οικονομικών γιατί τα οφέλη είναι πολλαπλά.
Παράλληλα, πρέπει να αξιολογήσουμε πως μπορούν οι υπηρεσίες κινητικότητας να συμβάλουν στην καταπολέμηση της φτώχειας για πολίτες που δεν έχουν τη δυνατότητα απόκτησης ενός οχήματος και ποιες πληθυσμιακές ομάδες αφορά περισσότερο αυτό το μοντέλο κινητικότητας. Πρέπει τέλος η μετάβαση στην πράσινη κινητικότητα να γίνει με κοινωνικά δίκαιο τρόπο ώστε οι πιο ευάλωτοι συμπολίτες μας, για τους οποίους είναι απαραίτητο το αυτοκίνητο για την κοινωνική και οικονομική τους ενσωμάτωση, το κόστος να παραμείνει προσιτό.
Φοβάμαι ότι αν η μετάβαση δεν γίνει με κοινωνικά δίκαιο τρόπο, η αύξηση των ανισοτήτων θα ενταθεί πολύ πιο έντονα και η άμβλυνση τους θα είναι ακόμα πιο δύσκολη.
