H νέα εποχή στις συγκοινωνίες: Έρχεται το «ΑΤΗ.ΕΝΑ TICKET» και η «ATH.ENA CARD»

Η νέα εποχή στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας είναι «προ των πυλών». Η ολοκλήρωση του «Αυτόματου Συστήματος Συλλογής Κομίστρου» (ΑΣΣΚ), σε συνδυασμό με την τηλεματική, επιφέρει θεαματικές αλλαγές, με γνώμονα τη βελτίωση της ποιότητας του παρεχόμενου συγκοινωνιακού έργου.

Του Φώτη Φωτεινού

Το metaforespress.gr παρουσιάζει τους δύο τύπους κομίστρου, υπό τη μορφή ηλεκτρονικών «έξυπνων καρτών», που υποστηρίζει το ΑΣΣΚ.

Ωστόσο, αλλαγές θα επέλθουν και στο σημερινό χάρτινο εισιτήριο, παρά το γεγονός ότι, πολύ σύντομα, πρόκειται να αποτελέσει παρελθόν. Το νέο χάρτινο εισιτήριο θα έχει, ουσιαστικά, «ιστορική» αξία.

Η «Πολλαπλή» και η «Έξυπνη» κάρτα

Το ΑΣΣΚ υποστηρίζει δύο τύπους κομίστρου, υπό τη μορφή ηλεκτρονικών «έξυπνων καρτών» και συγκεκριμένα:

–«Πολλαπλό» ή αλλιώς το «ΑΤΗ.ΕΝΑ TICKET»:  Έξυπνη κάρτα, χωρίς επαφή (Contactless Smart Card-SC) μνήμης (χωρίς μικροεπεξεργαστή),  στην οποία θα αποθηκεύονται χρηματική αξία (stored value), χρόνος ή αριθμός μετακινήσεων.

Ο τύπος αυτός κάρτας δεν αποτελεί προσωποποιημένο τύπο κομίστρου και εφ’ όσον χαθεί, δεν αντικαθίσταται και δεν μεταφέρεται το, όποιο περιεχόμενό της, σε αξία ή ποσότητα εισιτηρίων.

Η «Πολλαπλή Κάρτα» ή αλλιώς το «ΑΤΗ.ΕΝΑ TICKET» είναι, ουσιαστικά, για τους χρήστες που δεν χρησιμοποιούν συστηματικά τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και αποθηκεύει συγκεκριμένο αριθμό τύπων κομίστρου.

Σύμφωνα με τους αρχικούς σχεδιασμούς, η «Πολλαπλή Κάρτα» θα έχει ημερήσια διάρκεια ή και θα προορίζεται για συγκεκριμένες και μεμονωμένες διαδρομές, όπως το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».

–«Κάρτα» ή αλλιώς «ATH.ENA CARD»: Έξυπνη Κάρτα, χωρίς επαφή (Contactless Smart Card – SC), με μικροεπεξεργαστή, η οποία θα υλοποιεί διάφορα προϊόντα κομίστρου, όπως απεριορίστων διαδρομών, μεγάλης διάρκειας ή μεγάλης αποθηκευμένης αξίας.

Η «Κάρτα» θα υποκαταστήσει τις υφιστάμενες μηνιαίες και ετήσιες κάρτες, αλλά και τα ελευθέρας. Επίσης, η εν λόγω κάρτα, η οποία θα αποτελέσει και το κύριο προϊόν κομίστρου του ΟΑΣΑ, θα είναι προσωποποιημένη ανά περιπτώσεις.

Οι επιβάτες θα επικυρώνουν την κάρτα τους με τη χρήση τερματικής συσκευής που θα είναι εγκατεστημένη, εντός του οχήματος, στην περίπτωση των οδικών μέσων (λεωφορεία, τρόλεϊ) και του τραμ, ενώ στην περίπτωση των μέσων σταθερής τροχιάς (μετρό, ηλεκτρικός και προαστιακός σιδηρόδρομος), η επικύρωση θα γίνεται στις πύλες εισόδου και εξόδου.

Στην περίπτωση ελέγχου κομίστρου, ο επιβάτης θα επιδεικνύει την έξυπνη κάρτα που έχει επικυρώσει κατά την είσοδό του στο όχημα ή στο σταθμό. Ο έλεγχος θα γίνεται με τη χρήση ειδικής φορητής συσκευής ελέγχου έξυπνων καρτών.

Σε παράλληλη λειτουργία, για κάποιο διάστημα, το χάρτινο εισιτήριο και οι «έξυπνες κάρτες»

Έως τον Φεβρουάριο, ο ΟΑΣΑ φιλοδοξεί να έχει εγκαταστήσει πλήρως το «Αυτόματο Σύστημα Συλλογής Κομίστρου» σε ηλεκτρικό, λεωφορεία, τρόλεϊ και τραμ.

Αντίστοιχα, έως τα τέλη Μαρτίου στο μετρό, στο οποίο έχει ήδη ξεκινήσει η τοποθέτηση τουρνικέ από τις αρχές του χρόνου (διάφοροι σταθμοί κλείνουν ανά Σαββατοκύριακο).

Κεντρική στόχευση αποτελεί το ΑΣΣΚ να λειτουργεί πλήρως τον Απρίλιο. Σίγουρα, το πρώτο διάστημα, άγνωστο πόσο (ίσως μέχρι το Μάιο, ίσως μέχρι το καλοκαίρι), θα λειτουργούν παράλληλα και το υπάρχον χάρτινο εισιτήριο και οι έξυπνες κάρτες.

 

Στόχος του ΟΑΣΑ, ο οποίος καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για την επιτυχή και έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου, είναι η μετάβαση, σε συνδυασμό με την εκπαίδευση του επιβατικού κοινού, να μην διαρκέσει πολύ. Πάντως, στη Λισσαβόνα διήρκεσε δυο χρόνια!

Ξέχωρα των ανωτέρω, αλλαγές θα επέλθουν και στο σημερινό χάρτινο εισιτήριο, παρά το γεγονός ότι, πολύ σύντομα, πρόκειται να αποτελέσει παρελθόν.

Το νέο χάρτινο εισιτήριο θα έχει, ουσιαστικά, «ιστορική» αξία, πέρα από το γεγονός ότι θα πλήξει τα κυκλώματα των εναπομεινάντων χάρτινων πλαστών εισιτηρίων.

Τα οφέλη για επιβάτες και συγκοινωνιακούς φορείς

Στόχος του «Ηλεκτρονικού Εισιτηρίου» είναι η βελτιστοποίηση της ποιότητας του παρεχόμενου συγκοινωνιακού έργου προς τον πολίτη και η βελτίωση της απόδοσης των φορέων, προς όφελος των κατοίκων και επισκεπτών της Αθήνας, αλλά και του Έλληνα φορολογούμενου.

Αναλυτικότερα, για τον πολίτη και τα ΜΜΜ, θα υπάρχουν εξής οφέλη από:

-Τη διευκόλυνση των μετεπιβιβάσεων, καθότι δεν θα απαιτείται αγορά περισσότερου του ενός εισιτηρίου,

-Τη μείωση του χρόνου επιβίβασης, λόγω της εξ αποστάσεως επικύρωσης, καθώς και από τη μείωση του χρόνου εξυπηρέτησης για την αγορά εισιτηρίων ή ανανέωσης των κομίστρων απεριόριστων διαδρομών,

-Θα υπάρχει δυνατότητα διαμόρφωσης δικαιότερης τιμολογιακής πολιτικής και κατανομής του κόστους μετακίνησης, με πιο δίκαιο τρόπο για το κοινωνικό σύνολο, ανάλογα με τη χρήση, όπως βάσει ζωνών, απόστασης, αριθμού επιβιβάσεων, εκπτώσεις μετεπιβιβάσεων κ.α.

Έτσι θα δοθεί με η δυνατότητα να απαλλαχθούν κάποια βάρη από τους τακτικούς χρήστες του συστήματος, καθώς και από εκείνους που πραγματοποιούν μικρές διαδρομές.

-Θα υπάρχει  δυνατότητα σχεδιασμού πρωτοποριακών προϊόντων, όπως εκπτώσεις σε συνεργασία με εξωτερικούς φορείς (π.χ. μουσεία, πολιτιστικά δρώμενα, αθλητικά γεγονότα κ.α.).

-Θα διευκολύνονται οι τουρίστες, οι περιστασιακοί χρήστες, αλλά και οι ηλικιωμένοι, καθώς με το «Ηλεκτρονικό Εισιτήριο» δε θα απαιτείται η γνώση της υφιστάμενης τιμολογιακής πολιτικής σε λεπτομέρεια για να χρησιμοποιήσει κάποιος τα μέσα μαζικής μεταφοράς.

-Το ηλεκτρονικό εισιτήριο αναμένεται να ωθήσει και άλλους φορείς / οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στο χώρο των μεταφορών της Αθήνας να στραφούν προς παρόμοιες συμβατές τεχνολογίες κομίστρων.

Ενδεικτικά αναφέρονται τα υπεραστικά λεωφορεία (ΚΤΕΛ Αττικής) και τα ταξί. Η μελλοντική ένταξη ενός ή και περισσότερων φορέων αναμένεται να επιφέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη από την εξυπηρέτηση των χρηστών του συστήματος.

-Η αντικατάσταση του χάρτινου εισιτηρίου και των καρτών απεριορίστων διαδρομών, με ηλεκτρονικά μέσα, με τις ενδεχόμενες δυνατότητες χρήσης της κάρτας κομίστρου και για άλλες συναλλαγές, θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση χρήσης ηλεκτρονικού χρήματος, ειδικά από τμήματα πληθυσμού που θεωρητικά τα ηλεκτρονικά μέσα έχουν προς το παρόν χαμηλότερο βαθμό διείσδυσης.

-Η στροφή προς τη χρήση ηλεκτρονικού χρήματος, καθώς και της μείωσης των συναλλαγών με μετρητά αποτελούν προτεραιότητες της Πολιτείας, καθότι συνεισφέρουν, τόσο στη μείωση του κόστους συναλλαγών, αλλά και στην αντιμετώπιση της παραοικονομίας και φοροδιαφυγής.

-Τα οφέλη όμως δεν αφορούν μόνον τον κάτοικο της Αθήνας και τους επισκέπτες της πόλης, αλλά και τον Έλληνα φορολογούμενο, καθότι η μείωση της εισιτηριοδιαφυγής θα μειώσει ανάλογα και τα επίπεδα επιδότησης που απαιτεί το σύστημα αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας για να λειτουργήσει.

-Σημαντικά οφέλη θα έχουν και οι φορείς που εκτελούν το συγκοινωνιακό έργο, από τη μείωση του άμεσου κόστους συντήρησης, καθώς και ο ΟΑΣΑ, ο οποίος θα αποκτήσει πολύ σημαντικά δεδομένα και θα μπορεί να βελτιώνει τον σχεδιασμό του ανταποκρινόμενος πιο αποτελεσματικά στις ανάγκες της πόλης, με επίκεντρο την ενίσχυση της ενοποίησης των μέσων, τη διευκόλυνσης των μετεπιβιβάσεων και εν γένει τη βελτίωση του σχεδιασμού με άξονα την ενιαία κινητικότητα (integrated mobility) για όλους τους πολίτες.