Οι συνθήκες, που δημιούργησε η υγειονομική κρίση των τελευταίων μηνών, συνέβαλαν στην ανάδειξη κρίσιμων θεμάτων που αφορούν στην ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος, στη δίκαιη κατανομή, σχεδιασμό, χρήση και διαχείριση του δημόσιου χώρου, στη διαφύλαξη και ανάδειξη της αστικής κληρονομιάς, στο σεβασμό των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και στη διασφάλιση της ανθεκτικότητας και της βιώσιμης κινητικότητας των σύγχρονων ελληνικών πόλεων.
Είναι ενθαρρυντικό και θετικό το γεγονός ότι η δημοτική αρχή και οι δημοτικές κινήσεις που συμμετέχουν στη διοίκηση του Δήμου Αθηναίων, εφαρμόζουν, αξιολογούν και προβληματίζονται για παρεμβάσεις που στοχεύουν στη βελτίωση και διεύρυνση του δημόσιου χώρου της Αθήνας και την ανάγκη επανασχεδιασμού των αστικών οδών και του συστήματος μεταφορών στο πλαίσιο της βιώσιμης κινητικότητας.
Το έργο του Μεγάλου Περιπάτου σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. H ανάγκη αύξησης του δημόσιου χώρου για την κίνηση πεζών και ποδηλατών στο κέντρο της Αθήνας στο πλαίσιο της πανδημίας συνέβαλε στην άμεση προώθηση του.
Ο Μεγάλος Περίπατος χαρακτηρίστηκε ως πιλοτικό έργο και περιλαμβάνει κυρίως κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, οι οποίες εφαρμόζονται με προσωρινού τύπου αστικό εξοπλισμό.
Είναι βέβαια αυτονόητο ότι προσωρινό δεν σημαίνει πρόχειρο και ότι η μονιμοποίηση παρεμβάσεων τύπου «Μεγάλου Περιπάτου», απαιτούν ευρύτερες διαδικασίες και κατά προτεραιότητα, εκ των προτέρων επικοινωνία με τους χρήστες, προκειμένου να καθοριστούν και να αξιολογηθούν οι στόχοι, επειδή επηρεάζονται τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των μετακινήσεων, η ποιότητα ζωής η καθημερινότητα, η παραγωγική δομή, οι επαγγελματικές δραστηριότητες, οι χρήσεις και τιμές γης, οι αρμοδιότητες των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης.
Στη συγκεκριμένη μάλιστα περίπτωση του Δήμου Αθηναίων, οι επιπτώσεις αφορούν όχι μόνον στις κεντρικές περιοχές, αλλά εκτείνονται ως τα διοικητικά του όρια και πέραν αυτών, μέχρι και αυτά του Αθηναϊκού πολεοδομικού συγκροτήματος.
Επιπλέον η Αθήνα είναι σήμερα μια πολυπολιτισμική πόλη, με ποικίλα κοινωνικά προβλήματα, προβλήματα ποιότητας ζωής, δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος, που πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Επιπρόσθετα το κέντρο της Αθήνας αποτελεί τον μεγαλύτερο πόλο έλξης μετακινήσεων στην Αττική.
Επομένως η επιτυχία μιας παρέμβασης, που στοχεύει στη βελτίωση και στην δικαιότερη ανακατανομή του δημόσιου χώρου της Αθήνας, θα πρέπει:
-να εντάσσεται στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου συγκοινωνιακού, πολεοδομικού και ρυθμιστικού σχεδιασμού με χρονικό και οικονομικό προγραμματισμό,
-να έχει διεπιστημονικό και πολυεπιστημονικό χαρακτήρα,
-να πραγματοποιείται, από ειδικούς επαγγελματίες και κατά προτεραιότητα συγκοινωνιολόγους, πολεοδόμους και αρχιτέκτονες σε συνεργασία με τους φορείς διοίκησης.
Στο πλαίσιο λοιπόν της αναγκαιότητας των συμμετοχικών διαδικασιών και της διεπιστημονικής προσέγγισης στον σχεδιασμό, στη χάραξη πολιτικής και στη λήψη αποφάσεων και μέτρων ο ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων, ο Σύλλογος Ελλήνων Πολεοδόμων & Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ) και ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ), εκδίδουν το παρόν κοινό Δελτίο Τύπου, επισημαίνοντας ότι ο συντονισμένος συγκοινωνιακός – πολεοδομικός – αρχιτεκτονικός σχεδιασμός αποτελεί ουσιώδη προϋπόθεση επιτυχίας κάθε παρέμβασης όπως αυτή του Μεγάλου Περιπάτου.
Είναι προφανές και αυτονόητο, πως η εξασφάλιση σύμπνοιας, ανταλλαγής γνώσης και επαγγελματικής εμπειρίας, στήριξης και προώθησης ενός πνεύματος κατανόησης και στοιχειώδους αλληλοσεβασμού μεταξύ των χρηστών της διοίκησης, επιστημόνων-ερευνητών και ελεύθερων επαγγελματιών, διαμορφώνουν εκείνο το πλαίσιο όπου η δράση υπεύθυνων πολιτών μιας πόλης, μπορεί να δημιουργήσει ένα θετικό αποτύπωμα.
Τα νέα δεδομένα, που διαμορφώνονται από τη γοργά μεταβαλλόμενη πραγματικότητα των τελευταίων μηνών επιβάλλουν τη στενή συνεργασία ελεύθερων επαγγελματιών, ακαδημαϊκών, ερευνητών, δημόσιας και τοπικής αυτοδιοίκησης.
Οι νέες γνώσεις πρέπει να ενσωματωθούν και να μετουσιωθούν σε πράξη και εφαρμογή, μέσα από σύνθετους μηχανισμούς, όπου συνδέονται η οικονομία, η πολιτική, η υγεία, το δημόσιο και το ιδιωτικό συμφέρον.
Ο συντονισμός και η συνεργασία μας σε ένα κοινό σκοπό δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανάγκη, επιβάλλεται.
Θα ήταν λοιπόν πολύ χρήσιμο να πραγματοποιηθεί ένας ανοικτός δημόσιος διάλογος με τη συμμετοχή εμπλεκόμενων φορέων και επιστημονικών ειδικοτήτων, ώστε να συζητηθούν με απόλυτη διαφάνεια τα διαδικαστικά, επιστημονικά και τεχνικά θέματα που έχουν τεθεί.
-Ο σχεδιασμός και η οργάνωση του χώρου είναι ο στόχος, είναι το ζητούμενο είναι το απαραίτητο, το οποίο επιτυγχάνεται με ένα και μοναδικό τρόπο, με τη συνεργασία των χρηστών, όσων αποφασίζουν, των επιστημονικών ομάδων, ερευνητών και κυρίως των επαγγελματιών μελετητών.
-Η προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος είναι ένα στοιχείο πολύ ευαίσθητο και τόσο σημαντικό, ώστε η διαχείριση του να είναι αδύνατη σε συνθήκες διαφορετικές από αυτές που σκιαγραφούνται στο παρόν κείμενο.
Οι τρεις υπογράφοντες σύλλογοι δίνουν έμφαση στην ουσιαστική αξιολόγηση της πιλοτικής φάσης του Μεγάλου Περιπάτου.
Σε αυτό το πλαίσιο δεσμεύονται ότι θα είναι σε συνεχή συνεργασία για την από κοινού αξιολόγηση του έργου, και για τη διαμόρφωση περαιτέρω προτάσεων για συγκεκριμένες παρεμβάσεις, δράσεις και διαδικασίες.
Οι τρεις υπογράφοντες Σύλλογοι, με σοβαρή και τεκμηριωμένη συνεισφορά στο επιστημονικό και τεχνικό γίγνεσθαι της Ελλάδας, θα συνεχίσουν να είναι παρόντες με εποικοδομητική κριτική και είναι πρόθυμοι να συνδράμουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του εγχειρήματος υπό όρους διαφάνειας, συμμετοχικότητας και διεπιστημονικής τεκμηρίωσης.
Με τιμή,
| Δ. Ξυνομηλάκης | Σ. Αυγερινού – Κολώνια | Π. Παπαντωνίου |
| Πρόεδρος ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ | Πρόεδρος ΣΕΠΟΧ | Πρόεδρος ΣΕΣ |
Σχόλια 1