Τα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να απαγορεύουν και να διώκουν ποινικώς την παράνομη άσκηση της δραστηριότητας μεταφορών, στο πλαίσιο της υπηρεσίας Uber Pop, χωρίς να κοινοποιήσουν προηγουμένως στην Επιτροπή το σχέδιο νόμου που προβλέπει ότι η άσκηση της δραστηριότητας αυτής συνιστά ποινικό αδίκημα, αναφέρει, σε απόφασή του, το Δικαστήριο της ΕΕ.
Το ιστορικό της υπόθεσης
Η γαλλική εταιρία Uber France παρέχει, μέσω εφαρμογής για έξυπνα τηλέφωνα, υπηρεσία καλούμενη Uber Pop, με την οποία διευκολύνει την επαφή μη επαγγελματιών οδηγών που χρησιμοποιούν το δικό τους όχημα και ατόμων που επιθυμούν να μετακινηθούν εντός πόλης.
Στο πλαίσιο της υπηρεσίας που παρέχεται μέσω της εφαρμογής αυτής, η εταιρία καθορίζει τις τιμές, εισπράττει το κόμιστρο κάθε διαδρομής από τον πελάτη (και στη συνέχεια αποδίδει τμήμα του κομίστρου στον μη επαγγελματία οδηγό του οχήματος) και εκδίδει τις αποδείξεις.
Η Uber France διώκεται ποινικώς, επειδή οργάνωσε, μέσω της υπηρεσίας UberPop, σύστημα προς διευκόλυνση της επαφής πελατών και μη επαγγελματιών οδηγών οι οποίοι μεταφέρουν πρόσωπα έναντι αμοιβής με οχήματα που έχουν λιγότερες από δέκα θέσεις.
Η Uber France υποστηρίζει ότι η γαλλική νομοθεσία, βάσει της οποίας διώκεται συνιστά τεχνικό κανόνα που αφορά υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας κατά την έννοια της οδηγίας περί τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών [1].
Η οδηγία αυτή επιβάλλει στα κράτη μέλη να κοινοποιούν στην Επιτροπή κάθε σχέδιο νόμου ή ρύθμισης που θέτει τεχνικούς κανόνες σχετικά με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας, ειδάλλως ο εν λόγω νόμος ή ρύθμιση δεν μπορούν να αντιταχθούν μεταγενέστερα σε ιδιώτες.
Εν προκειμένω, οι γαλλικές αρχές δεν κοινοποίησαν στην Επιτροπή την επίμαχη ποινική νομοθεσία πριν από την ψήφισή της.
Συνεπώς, η Uber France συνάγει ότι δεν είναι δυνατό να ασκηθεί ποινική δίωξη εις βάρος της για τις προαναφερθείσες κατηγορίες.
Το tribunal de grande instance de Lille (πλημμελειοδικείο Λίλλης, Γαλλία), το οποίο επιλήφθηκε της υπόθεσης, ερωτά το Δικαστήριο, αν οι γαλλικές αρχές ήταν υποχρεωμένες ή όχι να κοινοποιήσουν προηγουμένως το σχέδιο νόμου στην Επιτροπή.
Με τη σημερινή απόφασή του, το Δικαστήριο κρίνει ότι τα κράτη μέλη μπορούν να απαγορεύσουν την παράνομη άσκηση μιας δραστηριότητας μεταφορών, όπως η UberPop και να επιβάλουν κυρώσεις γι’ αυτήν, χωρίς να οφείλουν να κοινοποιήσουν προηγουμένως στην Επιτροπή το σχέδιο νόμου που προβλέπει ότι η άσκηση της δραστηριότητας αυτής συνιστά ποινικό αδίκημα.
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει κατ’ αρχάς ότι, στις 20 Δεκεμβρίου 2017, στην υπόθεση «Uber Ισπανία» [2], αποφάνθηκε ότι η παρεχόμενη στην Ισπανία υπηρεσία UberPop εμπίπτει στον τομέα των μεταφορών και δεν συνιστά υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας κατά την έννοια της οδηγίας.
Κατά το Δικαστήριο, η παρεχόμενη στη Γαλλία υπηρεσία UberPop ταυτίζεται ουσιαστικώς με την υπηρεσία που παρέχεται στην Ισπανία, όπερ εναπόκειται στο tribunal de grande instance de Lille (πλημμελειοδικείο Λίλλης) να εξακριβώσει.
Επομένως, δεδομένου ότι η υπηρεσία UberPop δεν εμπίπτει στην οδηγία, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν ισχύει η υποχρέωση προηγούμενης κοινοποίησης στην Επιτροπή, η οποία προβλέπεται από την οδηγία αυτή.
Συνεπώς, οι γαλλικές αρχές δεν ήταν υποχρεωμένες να κοινοποιήσουν προηγουμένως το επίμαχο σχέδιο ποινικού νόμου στην Επιτροπή.
ΥΠΟΜΝΗΣΗ: Η προδικαστική παραπομπή παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα, στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, να υποβάλουν στο Δικαστήριο ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ή με το κύρος πράξεως οργάνου της Ένωσης. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη διαφορά σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, κατά τον ίδιο τρόπο, τα άλλα εθνικά δικαστήρια που επιλαμβάνονται παρόμοιου προβλήματος.
[1] Οδηγία 98/34/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Ιουνίου 1998, για την καθιέρωση μιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τομέα των τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών και των κανόνων σχετικά με τις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών (ΕΕ 1998, L 204, σ. 37), όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 98/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουλίου 1998 (ΕΕ 1998, L 217, σ. 18).
[2] Απόφαση του Δικαστηρίου της 20ής Δεκεμβρίου 2017, Asociación Profesional Elite Taxi κατά Uber Systems Spain (C‑434/15, βλ. ΑΤ αριθ. 136/17).