Η ανανέωση του στόλου αποτελεί, ίσως, τη μεγαλύτερη πρόκληση της ελληνικής ακτοπλοΐας.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΕΝ, η μέση ηλικία των ακτοπλοϊκών πλοίων αναμένεται ότι θα ανέλθει στα 36 έτη το 2030, ενώ θα υπάρχουν δεκαπέντε πλοία άνω των 50 ετών.
Η ανανέωση του στόλου της ελληνικής ακτοπλοΐας εκτιμάται ότι θα απαιτήσει επενδύσεις της τάξης των 2,5 – 3 δισ. ευρώ για την ανανέωση των πλοίων ηλικίας άνω των 25 ετών.
Παράλληλα, σύμφωνα με στελέχη του ΣΕΕΝ, απαραίτητες κρίνονται επενδύσεις, οι οποίες εκτιμώνται στα 150 εκατ. ευρώ, για την τεχνολογική αναβάθμιση και των μικρότερης ηλικίας πλοίων κάτω των 20 ετών που εξυπηρετούν γραμμές της ελληνικής ακτοπλοΐας.
Με γνώμονα τα ανωτέρω, οι ελληνικές ακτοπλοϊκές εταιρείες χρειάζεται να προχωρήσουν σε σημαντικές επενδύσεις, η αποτελεσματικότητα των οποίων θα εξαρτηθεί και από τυχόν μέτρα στήριξης της Πολιτείας.
«Εδώ βρίσκεται η πραγματική πρόκληση της ακτοπλοϊκής αγοράς, εφόσον σταδιακά και για τα επόμενα 10 με 15 χρόνια όλος ο υπάρχων ακτοπλοϊκός στόλος θα πρέπει, είτε να αντικατασταθεί ή να εκσυγχρονιστεί με σκοπό να γίνει περιβαλλοντολογικά αποδεκτός από τους διεθνείς και εθνικούς φορείς», αναφέρει, στην τελευταία έκθεσή της για τον κλάδο, η XRTC.
Οι προτάσεις του ΣΕΕΝ για την «πράσινη μετάβαση»
Οι προτάσεις του Συνδέσμου που θα οδηγήσουν σε προσέλκυση κεφαλαίων για την αναγκαία ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου συνοψίζονται στα εξής:
Α. Βελτίωση του θεσμικού πλαισίου
-Ικανοποίησης πολυετών θεσμικών αιτημάτων με στόχο τη βελτίωση της βιωσιμότητας των ακτοπλοϊκών εταιρειών.
-Θεσμικής κατοχύρωσης της αναπροσαρμογής των αποζημιώσεων βάσει στοιχείων κόστους και της έγκαιρης εμπρόθεσμης αποπληρωμής των μισθωμάτων από την εκτέλεση των δρομολογίων γραμμών δημόσιας υπηρεσίας.
-Συμπερίληψης των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών (επιβατών και οχημάτων) στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6%, ως υπηρεσία γενικού ενδιαφέροντος. Σημειώνεται ότι από τα 115 νησιά που εξυπηρετούνται με τα ακτοπλοϊκά πλοία, μόνο τα 25 διαθέτουν αεροδρόμιο.
Ενδεχόμενη επαναφορά του συντελεστή ΦΠΑ στο 24% θα έχει ως αποτέλεσμα την επιστροφή της χώρας στη 2η υψηλότερη θέση μεταξύ των χωρών-μελών της Ε.Ε. με βάση το ύψος του συντελεστή ΦΠΑ στις μετακινήσεις επιβατών και οχημάτων. Ενδεικτικά στην Ιταλία, κράτος της Ε.Ε. με σχετικά συγκρίσιμο όγκο επιβατικής κίνησης μέσω θαλάσσης, ο αντίστοιχος συντελεστής ΦΠΑ διαμορφώνεται στο 10%.
Β. Συγχρηματοδότηση των πράσινων επενδύσεων και της ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου
-Δημιουργία ενός συστήματος «Fund & Reward» μέσω της σύστασης ενός ειδικού χρηματοδοτικού μηχανισμού, στο πλαίσιο του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ), προκειμένου να επανεπενδύονται τα έσοδα από τον φόρο εκπομπών άνθρακα, ως αποζημίωση, κατευθείαν στον κλάδο της ακτοπλοΐας.
Τα κεφάλαια που θα συγκεντρώνονται από αυτόν τον μηχανισμό θα πρέπει να επιστρέφουν και να χρησιμοποιούνται άμεσα για α) τη συγχρηματοδότηση των επενδύσεων σε σύγχρονα νεότευκτα ή υφιστάμενα πλοία που θα χρησιμοποιούν καύσιμα χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών, β) την εξομάλυνση του αυξημένου λειτουργικού κόστους των ακτοπλοϊκών εταιρειών λόγω της χρήσης των αυξημένου κόστους εναλλακτικών καυσίμων και γ) έρευνα & ανάπτυξη τεχνολογιών βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.
-Συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή/και από άλλα εθνικά ή ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα του πρόσθετου περιβαλλοντικού κόστους των επενδύσεων των ακτοπλοϊκών εταιρειών για την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με νεότευκτα πράσινα πλοία ή για τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενων πλοίων.
-Επιτάχυνση της ανάπτυξης των υποδομών εφοδιασμού με εναλλακτικά καύσιμα και ηλεκτρική ενέργεια στα λιμάνια της χώρας.
