Τις τελικές μετρήσεις που έκανε το ΕΛΚΕΘΕ στο Σαρωνικό Κόλπο για να εκτιμήσει τα αποτελέσματα που είχε η επιχείρηση απορρύπανσης του Σαρωνικού Κόλπου, μετά το ναυάγιο του Αγία Ζώνη ΙΙ, παρουσιάστηκαν σε συνέντευξη Τύπου στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Ο υπουργός Ναυτιλίας Π. Κουρουμπλής δήλωσε ότι «έπειτα από μια γιγαντιαία προσπάθεια που κάναμε, μετά το ναυάγιο, πέραν των μέτρων που ελήφθησαν για την πετρέλευση και την ηλικία των πλοίων, η αντιμετώπιση που έγινε από όλους, μας ο σωστός συντονισμός, είχε ως αποτέλεσμα μέσα σε περίπου τρεις μήνες, επί της ουσίας, να προλάβουμε καταστάσεις που αν δεν προλαβαίναμε, θα ήθελαν πολύ περισσότερο χρόνο για να ιαθούν.
Σχετικές ανακοινώσεις έχουν κάνει διεθνείς οργανισμοί που ασχολούνται με τις θαλάσσιες ρυπάνσεις, αλλά κυρίως το επιβεβαιώνει το IOPC Funds, το Διεθνές Ταμείο Αποζημιώσεων για Ρύπανση από Πετρέλαιο, ο φορέας που στο καταστατικό του ορίζει ρητά ότι ναι μεν αποζημιώνει σε περιπτώσεις ρυπάνσεων, αλλά για να προβεί σε αποζημιώσεις, θα πρέπει οι χώρες που είναι μέλη του να έχουν καταβάλλει την καλύτερη δυνατή προσπάθεια που μπορούσαν να καταβάλλουν για τον καθαρισμό της θάλασσας και των ακτών.
Το Διεθνές αυτό Ταμείο, το καλέσαμε αμέσως. Αυτό ανταποκρίθηκε και επόπτευσε την επιχείρηση απορρύπανσης. Κατόπιν αυτού αποφάσισε και προενέκρινε 51 εκατομμύρια ευρώ προκειμένου να πληρωθούν ζημίες που έχουν υποστεί όλοι φορείς, είτε ιδιωτικοί, όπως οι επιχειρήσεις, που επλήγησαν, είτε δημόσιοι, όπως οι φορείς που συμμετείχαν στην επιχείρηση καθαρισμού, οι Δήμοι που επλήγησαν και κάθε φορέας γενικώς που ενεπλάκη ή υπέστη ζημιά, στην λεγόμενη ακτογραμμή της Αθηναϊκής Ριβιέρας όπως συνηθίζεται να λέγεται.
Σήμερα είναι καλύτερα να μιλήσουν οι εκπρόσωποι του ΕΛΚΕΘΕ, οι επιστήμονες του οποίου, από την πρώτη στιγμή είχαν επιληφθεί του ζητήματος, μαζί με τα δύο Πολυτεχνεία, Αθηνών και Κρήτης, καθώς και τα δύο Ινστιτούτα του Πανεπιστημίου Αθηνών, που ασχολούνται με τα περιβαλλοντικά θέματα».
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Ναυτιλίας Ν. Σαντορινιός δήλωσε ότι «ήταν εκπεφρασμένη η δέσμευση της Κυβέρνησης ότι θα ενημερώσουμε τους Έλληνες Πολίτες για το τελικό πόρισμα των μελετών του ΕΛΚΕΘΕ σχετικά με τα επίπεδα ρύπανσης στις πληγείσες από το Ναυάγιο του Αγία Ζώνη περιοχές και αυτό κάνουμε πράξη σήμερα.
Τα συμπεράσματα που προκύπτουν αποδεικνύουν ότι οι παραλίες, η θάλασσα, ο βυθός αλλά και το βένθος είναι καθαρά από τα κατάλοιπα που άφησε πίσω του το Αγία Ζώνη ΙΙ.
Το ΕΛΚΕΘΕ, από την πρώτη σχεδόν στιγμή του περιστατικού, παρακολούθησε, με συνεχείς μετρήσεις, την πορεία του φαινομένου της θαλάσσιας ρύπανσης από το Ναυάγιο. Αυτό σημαίνει ότι, για πρώτη φορά σε παρόμοιο περιστατικό, μπορούμε να έχουμε μια διαχρονική εικόνα του αποτυπώματος της μόλυνσης στη θαλάσσια περιοχή.
Ποτέ ξανά, όσα ναυάγια κι αν φέρει κανείς στη μνήμη του, δεν έχει γίνει μια τέτοια ολοκληρωμένη και επιστημονική παρακολούθηση των επιπτώσεων της διαρροής πετρελαιοειδών στο θαλάσσιο οικοσύστημα.
Τέλος, επειδή η όλη προσπάθεια αντιμετώπισης του ατυχήματος, ο τρόπος αντιρρύπανσης -όπου δεν χρησιμοποιήθηκαν χημικά- και η συμβολή του ΕΛΚΕΘΕ, ο τρόπος έρευνας και μελέτης των επιπτώσεων από τους επιστήμονες, έλαβαν χώρα, για πρώτη φορά, με τρόπο συντονισμένο, θεωρούμε ότι θα πρέπει να γίνουν αντικείμενο περαιτέρω συζήτησης σε μια επιστημονική ημερίδα.
Πρότασή μας, που την έχουμε συζητήσει με το ΕΛΚΕΘΕ και τους βρίσκει σύμφωνους είναι η διοργάνωση ημερίδας, σε σύντομο χρονικό διάστημα, για την ανάλυση των επιστημονικών στοιχείων που έχει συλλέξει. Πιστεύω πραγματικά ότι η περίπτωση αντιμετώπισης του Αγία Ζώνη ΙΙ, μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για μελλοντικά περιστατικά.
Ο κ. Μαυράκος του ΕΛΚΕΘΕ χαρακτήρισε τη βύθιση και τη ρύπανση που ακολούθησε «συμβάν», και ανέλυσε τις συστηματικές μετρήσεις που έγιναν. Όπως είπε «το γενικό συμπέρασμα από την επιστημονική μελέτη του ΕΛΚΕΘΕ είναι ότι οι κύριες επιπτώσεις του ατυχήματος περιορίστηκαν στην παράκτια ζώνη, ιδιαίτερα στις περιοχές Σαλαμίνας, Γλυφάδας και Ελληνικού, και μόνο για την περίοδο των τριών πρώτων μηνών μετά τη διαρροή του πετρελαίου.
Μετά το Δεκέμβριο του 2017 φαίνεται ότι σε όλη την ακτογραμμή, δεν υπήρχαν σημαντικά ευρήματα σε ότι αφορά την παρουσία πετρελαϊκών υδρογονανθράκων. Οι θαλάσσιοι οργανισμοί φαίνεται ότι δεν έχουν επηρεαστεί ενώ δεν βρέθηκαν ενδείξεις βιο-συσσώρεσης ρυπογόνων ουσιών που προέρχονται από το ναυάγιο.
Σε ότι αφορά το θαλάσσιο πυθμένα τόσο από τις υποβρύχιες βιντεοσκοπήσεις σε βάθη από τρία έως 20 μέτρα όσο και από τα δείγματα ιζημάτων που συλλέχθηκαν σε επιλεγμένα σημεία, σε μεγαλύτερα βάθη, (έως 92 μέτρα) δεν διαπιστώθηκε η ύπαρξη καταλοίπων πετρελαιοειδών».
Στις ερωτήσεις που ακολούθησαν ο κ. Κουρουμπλής δήλωσε ότι έχει επιβληθεί στην εταιρία του Αγία Ζώνη ΙΙ το ανώτατο προβλεπόμενο πρόστιμο για ρύπανση, που είναι 1,2 εκατομμύριο ευρώ.
Σημείωσε ότι σε άλλα ναυάγια, αντίστοιχα του Αγία Ζώνη ΙΙ, όπως η περίπτωση του Α1, το πρόστιμο ήταν μόλις 150.000 ευρώ. Επίσης διερωτήθη γιατί σε προηγούμενα ναυάγια, με την ίδια ρύπανση, δεν εκλήθη το IOPC Funds να πληρώσει αποζημιώσεις, παρά το ότι η Ελλάδα είναι πολλά χρόνια τώρα μέλος του.
Τέλος οι εκπρόσωποι του ΕΛΚΕΘΕ δήλωσαν ότι το κόστος της εργασίας τους καλύφθηκε από το IOPC Funds.
