Ολοκληρώθηκαν οι διήμερες εργασίες του Συμποσίου για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Λιμενικής Πολιτικής, το οποίο διεξήχθη στη Χίο, από το Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με τον επιστημονικό συντονισμό της διαδικτυακής πρωτοβουλίας PortEconomics.eu.
Κατά την πρώτη ημέρα του Συμποσίου σημαίνοντα στελέχη της Ευρωπαϊκής Λιμενικής Βιομηχανίας, αλλά και των εμπλεκόμενων με αυτήν φορέων και θεσμικών οργάνων, κατέθεσαν τις απόψεις τους για τις προκλήσεις και τις προοπτικές του κλάδου.
Στην έναρξη του Συμποσίου ο γενικός γραμματέας Λιμένων Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων Χρήστος Λαμπρίδης τόνισε τις προσπάθειες για την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών ώστε να επιτευχθεί η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών λιμένων, επιβεβαιώνοντας ότι η μορφή της ιδιωτικοποίησης η οποία υιοθετήθηκε για τους λιμένες του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης δεν θα ακολουθηθεί στην περίπτωση των 10 Οργανισμών λιμένων.
Η υπό διαμόρφωση Ευρωπαϊκή Λιμενική Πολιτική αποτέλεσε το αντικείμενο της ομιλίας του αναπληρωτή διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μatthew Baldwin.
Ο νέος ρόλος που καλούνται να διαδραματίσουν οι λιμενικές αρχές βρέθηκαν στο επίκεντρο της παρουσίασης της γενικής γραμματέως του Ευρωπαϊκού Οργανισμού λιμένων Isabelle Ryckbost, καθώς οι λιμένες μετασχηματίζονται σε πολύπλοκους οργανισμούς, η δραστηριότητα των οποίων συχνά ξεφεύγει από τα στενά όρια του λιμένα.
Προς αυτή την κατεύθυνση η ανάγκη ανάπτυξης στρατηγικών για την βέλτιστη διαμόρφωση μοντέλων διακυβέρνησης των λιμένων απασχόλησε τους συμμετέχοντες, με την γενική γραμματέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ιδιωτών Παρόχων Λιμενικών Υπηρεσιών Lamia Kerdjoudj Belkaid να τονίζει ότι η ελκυστικότητα του μοντέλου διακυβέρνησης αποτελεί παράγοντα προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύσεων και πως η ύπαρξη ενός ενιαίου πεδίου δραστηριοποίησης αποτελεί το Α και το Ω οποιασδήποτε θεσμικής παρέμβασης στην λιμενική βιομηχανία.
Ο σημαντικός ρόλος της λιμενεργασίας και η ανάγκη εκπαίδευσης και πιστοποίησης μπροστά στις απαιτήσεις της αυτοματοποίησης αποτέλεσε το αντικείμενο της παρέμβασης της εκπρόσωπου της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Εργαζομένων στις μεταφορές Livia Spera.
Η ψηφιοποίηση σημαντική πρόκληση για τους σύγχρονους λιμένες
Στην δεύτερη ενότητα ήταν η σειρά δύο εκ των μεγαλύτερων λιμένων της Ευρώπης, του Ρότερνταμ και του Αμβούργου, να τοποθετηθούν σε ζητήματα ευρωπαϊκής λιμενικής πολιτικής.
Ο εκπρόσωπος του γερμανικού λιμένα Kai-Dieter Classen, αναφέρθηκε στις τέσσερις προκλήσεις που καλούνται να απαντήσουν οι λιμένες και περιλαμβάνουν:
α) την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την απελευθέρωση των λιμενικών υπηρεσιών,
β) τον πραγματικό ρόλο των λιμένων στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος,
γ) την ψηφιοποίηση διαδικασιών και υπηρεσιών στους λιμένες και
δ) το υπό διαμόρφωση σκηνικό στο διεθνές εμπόριο, σε συνδυασμό με τις γεωπολιτικές εξελίξεις.
Από την πλευρά του ο Schoenmakers, επικεφαλής Επιχειρηματικής Στρατηγικής της Λιμενικής Αρχής του Ρότερνταμ, έκανε και αυτός αναφορά στην ψηφιοποίηση ως μία σημαντική πρόκληση για τους σύγχρονους λιμένες, προσθέτοντας στις προκλήσεις την επιτυχή προσαρμογή των λιμένων στη μετάβαση σε άλλες μορφές ενέργειες που απασχολούν την λιμενική και ναυτιλιακή βιομηχανία καθώς και την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης.
Στην ίδια ενότητα, ο πρόεδρος της Ένωσης Τουρκικών λιμένων (Turklim) Ibrahim Dolen τόνισε τις επενδύσεις που πραγματοποιούνται στην γείτονα χώρα από τους παγκόσμιους διαχειριστές λιμένων και την ανησυχία του για τις περιορισμένες δυνατότητες που διαθέτουν πλέον οι τοπικές επιχειρήσεις.
Λιμάνια και περιβάλλον
Η τρίτη ενότητα εισηγήσεων ήταν αφιερωμένη στις περιβαλλοντικές πτυχές της λιμενικής λειτουργίας, όπου ο εκπρόσωπος της Διεθνούς Ένωσης Λιμένων Αντώνης Μιχαήλ παρουσίασε το World Ports Sustainability Program το οποίο αποτελεί την απάντηση της λιμενικής βιομηχανίας στις περιβαλλοντικές προκλήσεις του μέλλοντος.
Η σχέση των λιμένων με τις πόλεις που τους φιλοξενούν αλλά και οι απόψεις των πολιτών σχετικά με την σημασία ενός λιμένα αποτέλεσαν το αντικείμενο της εισήγησης της Greta Marini, εκπροσώπου του Διεθνούς Δικτύου Πόλεων-Λιμένων, ενώ η Χριστίνα Κονταξή, γενική διευθύντρια του Δικτύου Μεσόγειος SOS αναφέρθηκε στην σημασία της πρόληψης και της καταστολής της ρύπανσης των θαλασσίων υδάτων.
Η πρώτη ημέρα του Συμποσίου ολοκληρώθηκε με την βράβευση του Δημήτριου Θεολογίτη, επί διαδοχικά έτη υπεύθυνου λιμενικής πολιτικής της Διεύθυνσης Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με το βραβείο Αριστείας Jean Monnet. Η βράβευση του κ. Θεολογίτη αποτελεί δείγμα αναγνώρισης της συνεισφοράς του στην μακρά πορεία διαμόρφωσης λιμενικής πολιτικής σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η δεύτερη ημέρα του συνεδρίου περιελάμβανε παρουσιάσεις ακαδημαϊκών εργασιών με αντικείμενο την λιμενική βιομηχανία και την λιμενική πολιτική, καθώς και δύο ενότητες εισηγήσεων αφιερωμένες στην ελληνική λιμενική βιομηχανία και την κρουαζιέρα. Στην πρώτη ενότητα συμμετείχαν ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων Ιάσων Αγγελόπουλος ο οποίος αναφέρθηκε στο ρόλο της και στην διασύνδεσή της με τους στόχους των ευρωπαϊκών λιμενικών πολιτικών.
Αμέσως μετά την σκυτάλη πήραν εκπρόσωποι των δύο μεγαλύτερων λιμένων της χώρας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Εκ μέρους της ΟΛΠ Α.Ε., η Χριστίνα Μπαμπουλάκη ανέπτυξε την στρατηγική του λιμένα του Πειραιά, με ιδιαίτερη αναφορά στο επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρείας.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΟΛΘ Α.Ε. Σωτήριος Θεοφάνης παρουσίασε το αναπτυξιακό σχέδιο του νέου ιδιοκτήτη του λιμένα, κάνοντας αναφορά στις μελλοντικές δυνατότητες του ΟΛΘ.
Την ενότητα έκλεισαν οι τοποθετήσεις των κκ. Λεμονάκη και Λουφάκη, εκπρόσωποι του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς και του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος αντίστοιχα, αναφορικά με την σημασία των λιμένων στην οικονομική ανάπτυξη τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Ο ρόλος της κρουαζιέρας
Η τελευταία ενότητα παρεμβάσεων αφορούσε τους λιμένες κρουαζιέρας, όπου και παρουσιάστηκαν από τον δρ. Γιώργο Βαγγέλα τα αποτελέσματα της μελέτης της ΔιαΝΕΟσις για την αναπτυξιακή προοπτική της κρουαζιέρας αφετηρίας και τον ρόλο των ευρωπαϊκών δράσεων, και ακολούθησαν παρεμβάσεις αναφορικά με την Ευρωπαϊκή και ελληνική αγορά κρουαζιέρας από το Θεόδωρο Κόντε, πρόεδρο της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιέρας και Φορέων Ναυτιλίας, τον Άρη Μπατσούλη, αντιπρόεδρο της ΜedCruise και εκπρόσωπο από τον Οργανισμό Λιμένος Κέρκυρας και την Laura Cimaglia εκπρόσωπο του λιμένα του Μπρίντεζι.
Ακολούθησε η παρουσίαση 30 σχετικών επιστημονικών εργασιών από ερευνητές απ’ όλη την Ευρώπη.
Τις εργασίες του συμποσίου, την έναρξη του οποίου έκανε ο δήμαρχος Χίου Μανώλης Βουρνούς παρακολούθησαν συνολικά 110 συμμετέχοντες, εκπροσωπώντας λιμενικές αρχές, θεσμικούς φορείς και χρήστες λιμένων καθώς και την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Όπως τόνισε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου Θάνος Πάλλης, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής, και υπεύθυνος της δράσης Jean Monnet “Ευρωπαϊκή Λιμενική Πολιτική”, «η Χίος φιλοξένησε το σπουδαιότερο συνέδριο που έχει πραγματοποιηθεί στην χώρα μας με θέμα την ανταγωνιστικότητα των Ευρωπαϊκών λιμένων, καθώς συμμετείχαν εκπρόσωποι όλων των εμπλεκόμενων παραγόντων.
Συνειδητοποιούμε όλοι πλέον ότι η ημερήσια διάταξη των Ευρωπαϊκών θεσμών όσον αφορά τους λιμένες έχει διευρυνθεί σημαντικά και το Συμπόσιο έδωσε μια πρώτης μορφής ευκαιρία να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητες και να εξετάσουμε τον τρόπο που το περιεχόμενο τους θα συμβάλλει στο να επιτευχθεί η πολυπόθητη οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά ισόρροπη ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού λιμενικού συστήματος».