«Αδόκιμο μοντέλο» χαρακτηρίζει την πώληση του ΟΛΠ το υπουργείο Ναυτιλίας στο νομοσχέδιο «Μεταρρύθμιση του Συστήματος Εποπτείας και Ελέγχου του Ελληνικού Λιμενικού Συστήματος και άλλες διατάξεις», που ετέθη σε δημόσια διαβούλευση.
Το υπουργείο Ναυτιλίας, το οποίο σημειώνει ότι «οι προηγούμενες κυβερνήσεις ακολούθησαν, για άγνωστους λόγους, ένα αδόκιμο, για τα δεδομένα της ΕΕ, πρότυπο ιδιωτικοποίησης λιμένων», υποστηρίζει ότι, με το νομοσχέδιο, η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων μετατρέπεται σε Ανεξάρτητη Αρχή, με ουσιαστικές και αποτελεσματικές αρμοδιότητες εποπτείας των εμπορικών μεθόδων και πρακτικών των παρόχων λιμενικών υπηρεσιών.
Παράλληλα, με το ίδιο νομοσχέδιο, προβλέπεται η ίδρυση της Δημοτικής Αρχής Λιμένα, στην οποία ανατίθεται η άσκηση των διοικητικής φύσης εξουσιών/αρμοδιοτήτων, οι οποίες αφαιρούνται από τους Οργανισμούς Λιμένα που ιδιωτικοποιούνται (π.χ. ΟΛΠ, ΟΛΘ).
Ο ρόλος των ΡΑΛ και ΔΑΛ
Η ΡΑΛ έχει ως γενικότερη αποστολή την εποπτεία και τη διασφάλιση της νομιμότητας των σχέσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων του εθνικού λιμενικού συστήματος, με έμφαση στην τήρηση της συμβατικής τάξης και την εφαρμογή της νομοθεσίας, περί ελεύθερου ανταγωνισμού.
Αντίστοιχα, η ΔΑΛ ως δημόσιος φορέας με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, στον οποίο ανατίθεται η άσκηση των διοικητικής φύσης εξουσιών/αρμοδιοτήτων, οι οποίες αφαιρούνται από τους Οργανισμούς Λιμένα, δυνάμει των διατάξεων των «Συμβάσεων Παραχώρησης», λόγω της ιδιωτικοποίησης, σε συνεργασία με τη ΡΑΛ και τη Γενική Γραμματεία Λιμένων.
«Για την ίδρυση της Δημόσιας Αρχής Λιμένα Πειραιά, η κυβέρνηση μερίμνησε, ώστε στο «Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης», το οποίο έχει ήδη αποδεχτεί η Cosco, να έχει περιληφθεί σαφής και ρητή πρόβλεψη, σύμφωνα με την οποία το Ελληνικό Δημόσιο έχει το δικαίωμα να θέτει σε ισχύ, καταργεί ή τροποποιεί νόμους που διέπουν ή επηρεάζουν πτυχές της λειτουργίας του Λιμένα Πειραιά, συμπεριλαμβανομένης, ενδεικτικώς, της σύστασης και του ορισμού ανά πάσα στιγμή οποιουδήποτε νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, εποπτικού φορέα ή οργανωτικής δομής με σκοπό την ανάληψη του συνόλου ή μέρους των καθηκόντων λιμενικής αρχής ή/και λιμενάρχη ή/και την ευθύνη του συνόλου ή μέρους των δημόσιων διοικητικών λειτουργιών και καθηκόντων, σε σχέση με τη λειτουργία του Λιμένα Πειραιά», σημειώνει το υπ. Ναυτιλίας.
Τα χαρακτηριστικά της «φιλοσοφίας» του νομοσχεδίου
Σύμφωνα με το υπουργείο Ναυτιλίας, τα χαρακτηριστικά της «φιλοσοφίας» του νομοσχεδίου είναι τα ακόλουθα:
-οι προηγούμενες κυβερνήσεις ακολούθησαν για άγνωστους λόγους ένα αδόκιμο για τα δεδομένα της ΕΕ πρότυπο ιδιωτικοποίησης λιμένων. Το πρότυπο αυτό είναι αδύνατον να συγκριθεί με τις εντός ΕΕ αποδεκτές πρακτικές χρηστής διαχείρισης λιμενικών εγκαταστάσεων.
-η θεσμική μεταρρύθμιση, που ήταν αναγκαία ως συνέπεια των επιλογών των προηγούμενων κυβερνήσεων, δεν έγινε ποτέ. Η ίδρυση της ΡΑΛ, αφενός δεν υπακούει στα ευρωπαϊκά πρότυπα, αφετέρου σε κάθε περίπτωση οι αρμοδιότητές της και η επιχειρησιακή της ικανότητα δεν μπορούσαν να εγγυηθούν την ουσιαστική άσκηση δημόσιας εξουσίας και επομένως δεν εξυπηρετούσαν το δημόσιο συμφέρον. Ανάλογο προηγούμενο Ρυθμιστικής Αρχής απαντάται μόνο στη Νότιο Αφρική.
-Μοναδικοί ωφελημένοι των προαναφερόμενων επιλογών ήταν οι υποψήφιοι αγοραστές, αφού θα μπορούσαν να δραστηριοποιηθούν μέσα σε ένα περιβάλλον ανεπαρκούς κρατικής εποπτείας.
-Η κατάσταση αυτή δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να γίνει ανεκτή από τη νέα Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
-Σημαντικό βήμα για την αποσαφήνιση του θεσμικού πλαισίου εποπτείας της δραστηριότητας των ιδιωτικοποιημένων οργανισμών λιμένων υπήρξε ο Νόμος 4336/2015, στον οποίο προβλέφθηκε ρητά η υποχρέωση της κυβέρνησης να καθορίσει τις αρμοδιότητες τόσο της ΡΑΛ, όσο και των κατά τόπους αρμόδιων λιμενικών αρχών (port authorities).
-Συγκεκριμένα για την ίδρυση της Δημόσιας Αρχής Λιμένα Πειραιά, η κυβέρνηση μερίμνησε ώστε στο «Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης», το οποίο έχει ήδη αποδεχτεί η Cosco, να έχει περιληφθεί σαφής και ρητή πρόβλεψη, σύμφωνα με την οποία το Ελληνικό Δημόσιο έχει το δικαίωμα να θέτει σε ισχύ, καταργεί ή τροποποιεί νόμους που διέπουν ή επηρεάζουν πτυχές της λειτουργίας του Λιμένα Πειραιά, συμπεριλαμβανομένης, ενδεικτικώς, της σύστασης και του ορισμού ανά πάσα στιγμή οποιουδήποτε νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, εποπτικού φορέα ή οργανωτικής δομής με σκοπό την ανάληψη του συνόλου ή μέρους των καθηκόντων λιμενικής αρχής ή/και λιμενάρχη ή/και την ευθύνη του συνόλου ή μέρους των δημόσιων διοικητικών λειτουργιών και καθηκόντων, σε σχέση με τη λειτουργία του Λιμένα Πειραιά.
Για το νομοσχέδιο, πατήστε εδώ.