Στην τελική ευθεία προς την ψήφισή του μπήκε το μέτρο του Μεταφορικού Ισοδύναμου, καθώς πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής, στην οποία συζητείται το νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Μηχανισμός Εφαρμογής, κρατική εποπτεία, γενικοί όροι υλοποίησης του Μεταφορικού Ισοδυνάμου και άλλες διατάξεις».
Όπως ανακοίνωσε ο υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Νεκτάριος Σαντορινιός, οι εφαρμοστικές ΚΥΑ είναι ήδη έτοιμες και η πρώτη εφαρμογή του μέτρου αναμένεται τις πρώτες μέρες του Ιουλίου.
Ένα μέτρο που οι νησιώτες το δικαιούνταν
Όπως είπε ο ίδιος, μιλώντας στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, «40 χρόνια η νησιωτική Ελλάδα διεκδικούσε ένα τέτοιο μέτρο και τώρα έφτασε η ώρα όπου θεσμοθετείται η εξίσωση του κόστους μεταφοράς των νησιωτών επιβατών και των εμπορευμάτων, με αυτό της χερσαίας μεταφοράς.
Το μέτρο του μεταφορικού ισοδύναμου είναι μια μεγάλη θεσμική τομή για τις νησιωτικές πολιτικές, αφού δεν διαπερνά απλά τη νησιωτικότητα, αλλά αγγίζει αμιγώς τους νησιώτες πολίτες. Το ΜΙ ξεκινά και τελειώνει με τη μέριμνα για τον νησιώτη πολίτη και τον νησιώτη επιχειρηματία. Στοχεύει στο να βοηθήσει τον κάτοικο του νησιού να νιώσει ότι δεν είναι πολίτης β΄ κατηγορίας και παράλληλα στο να δημιουργήσει κίνητρα ώστε ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας να μείνει και να δραστηριοποιηθεί στο νησί του.
Το ΜΙ ήταν πάντα στις διακηρύξεις και τις προγραμματικές θέσεις της Αριστεράς, αναφορικά με τη νησιωτικότητα. Έπρεπε να έρθει αυτή η Κυβέρνηση και παρά τη δημοσιονομική κρίση, να πάρει την πρωτοβουλία για την εφαρμογή του, δικαιώνοντας τους χρόνιους αγώνες των νησιωτών».
Πρώτη φορά ένα αναπτυξιακό μέτρο για τα νησιά
Σύμφωνα με τον κ. Σαντορινιό, «Αναπτυξιακό γιατί αντιμετωπίζει στην πηγή το ανταγωνιστικό μειονέκτημα που έχουν μικρές, πολύ μικρές, μικρομεσαίες και μεσαίες επιχειρήσεις όταν «εισάγουν» ή «εξάγουν» προϊόντα από και προς τα νησιά.
Προφανώς, όταν δίνεις κίνητρα για σε μια επιχείρηση, μέσω της εξίσωσης του κόστους μεταφοράς, δίνεις κίνητρα για να ανοίξουν επιχειρήσεις, άρα αλλάζει η ολιγοπωλιακή διάρθρωση της αγοράς στα νησιά, γεγονός σημαντικό για να μεγαλώσει ο ανταγωνισμός και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας.
Ιδιαίτερο, δε, όφελος θα έχουν οι επιχειρήσεις οι οποίες και «εισάγουν» πρώτες ύλες και «εξάγουν» παραγόμενα προϊόντα, αυτές θα επωφεληθούν ακόμα περισσότερο.
Πρώτη φορά το μεταφορικό ισοδύναμο εμπλέκει το κόστος μεταφοράς προϊόντων αλλά και το κόστος των εισιτηρίων των ελεύθερων γραμμών. Μέχρι σήμερα, οι προτάσεις για εφαρμογή ΜΙ στην Ελλάδα, που είχαν κατατεθεί, μιλούσαν για το κόστος του εισιτηρίου των άγονων γραμμών.
Αναπτυξιακό είναι ακόμη γιατί επενδύονται σε αυτό δημόσιοι πόροι, από το Εθνικό ΠΔΕ. 60 εκατ. για το δεύτερο μόνο εξάμηνο- και όχι για ολόκληρο το 2018, όπως παραπλανητικά υποστηρίζει η αντιπολίτευση- και τουλάχιστον 150 εκατ. για κάθε χρόνο μετά.
Πρώτη φορά, σε τέτοια έκταση, εφαρμόζεται το μέτρο σε όλη την Ευρώπη
«Αντίστοιχες προσπάθειες έχουν υπάρξει στη Σκωτία, στη Γαλλία, στη Δανία, στη Νορβηγία, όμως, για πρώτη φορά σε όλο τον Ευρωπαϊκό χώρο εφαρμόζεται ένα τέτοιο μέτρο σε ένα τόσο σύνθετο και πολυνησιακό χώρο, όπως αυτό της Ελλάδας».
Χρόνος έναρξης – Πεδία εφαρμογής – Δικαιούχοι
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, «Από τον Ιούλιο ξεκινά η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου σε 49 νησιά της χώρας. Η πιλοτική εφαρμογή είναι σίγουρο ότι θα αναδείξει κάποια προβλήματα, τα οποία, όμως, θα τα δούμε για να είμαστε έτοιμοι και να βελτιώσουμε το μέτρο.
Από 1/1/2019 όλα τα νησιά της χώρας μας- πλην Κρήτης, Εύβοιας, Λευκάδας- θα απολαμβάνουν το μέτρο του μεταφορικού ισοδύναμου.
Δεν υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια για να καταστεί κάποιος δικαιούχος του μέτρου. Όσοι έχουν τη φορολογική τους έδρα στα νησιά της χώρας θα πάρουν το ΜΙ. Ο αριθμός των εισιτηρίων βγαίνει κατ’ άτομο (ΑΦΜ).
Παράλληλα, όμως, δίνεται η δυνατότητα στα μέλη των οικογενειών να έχουν το σύνολο των εισιτηρίων της οικογένειας στην διάθεσή τους. Άρα, λοιπόν, αν οι γονείς ταξιδεύουν περισσότερο από τα παιδιά, παίρνουν και από τα εισιτήρια τους. Άρα, εάν ένα άτομο π.χ. κάτοικος Λειψών έχει 7 εισιτήρια στη διάθεσή του και ανήκει σε μια 4μελή οικογένεια, θα μπορούσε, δυνητικά, να κάνει 28 ταξίδια μετ΄ επιστροφής, μέσα σε ένα και μόνο εξάμηνο.
Δικαιούχοι επίσης είναι οι αναπληρωτές- ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και οι επικουρικοί και αγροτικοί ιατροί και το με σύμβαση ορισμένου χρόνου νοσηλευτικό και επικουρικό προσωπικό των δομών υγείας των νησιών μας.
Επίσης, πρώτη φορά θα τυγχάνουν αυτής της ιδιαίτερης νησιωτικής πολιτικής, τα νησιά του Αργοσαρωνικού και του Ιονίου, που είχαν εξαιρεθεί από όλες τις άλλες πολιτικές για τα νησιά».
ΦΠΑ και Μεταφορικό Ισοδύναμο
Κατά την ομιλία του ο κ. Σαντορινιός απευθυνόμενος προς την Αντιπολίτευση τόνισε «Ασκείτε συνεχώς την ίδια κριτική στο μεταφορικό ισοδύναμο, ότι δηλαδή δεν αντισταθμίζει το κόστος της απώλειας των ειδικών συντελεστών Φ.Π.Α. Ποια είναι η πρότασή σας για το μέτρο όμως; Θα μας πείτε, συγκεκριμένα, τι πιστεύετε;
Και μιλάτε εσείς που τόσα χρόνια δεν εφαρμόσατε καμία στοχευμένη νησιωτική πολιτική είχατε κλείσει τις ΔΟΥ στα νησιά, είχατε κλείσει τα υποκαταστήματα του Ι.Κ.Α., είχατε αφήσει τα αγροτικά ιατρεία χωρίς γιατρούς, είχατε τα σχολεία στα νησιά να ανοίγουν τον Νοέμβριο».
Συνεχίζοντας είπε, «Το ΦΠΑ ήταν ένα δημοσιονομικής φύσης μέτρο. Το ΜΙ είναι αναπτυξιακό που εισάγει την ισότιμη μετακίνηση των νησιωτών κατοίκων, με αυτών της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Όπως είπε και ο Πρωθυπουργός από τη Ρόδο, οι νησιώτες πρέπει να απαιτήσουν και να εφαρμοστεί το ΜΙ και να ισχύσουν οι ειδικοί συντελεστές ΦΠΑ. Για μας το μεταφορικό ισοδύναμο δεν είναι αντιστάθμισμα στην κατάργηση των Ειδικών Συντελεστών Φ.Π.Α».
Αξιόπιστο πληροφοριακό σύστημα
«Η διαδικασία εγγραφής και παραλαβής του Μοναδικού Αριθμού Νησιώτη είναι απλή και καθόλου γραφειοκρατική», σύμφωνα με τον κ. Σαντορινιό.
Όπως δήλωσε «Ακόμη και ερώτηση κάνατε γιατί συνεργαζόμαστε με το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής. Ναι, συνεργαζόμαστε με το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και το υπουργείο Παιδείας, για να υλοποιηθεί η ψηφιακή πλατφόρμα του μέτρου από το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας, το οποίο είναι ένα ίδρυμα που έχει πραγματικά εξαιρετική τεχνογνωσία, εξαιρετικούς επιστήμονες και έχει έναν από τους μεγαλύτερους data servers της Ευρώπης. Έτσι θα εξασφαλίσουμε ότι το μέτρο θα λειτουργήσει».
Το όφελος του ΜΙ με κοστολογημένα παραδείγματα
Αναφερόμενος ο κ. Σαντορινιός για το όφελος του μέτρου, δίνοντας κοστολογημένα παραδείγματα, είπε ότι για το τελευταίο και μόνο εξάμηνο του 2018, αν μια 4μελης οικογένεια κάνει το σύνολο των ταξιδιών που δικαιούται θα ωφεληθεί:
-Αν μένει στο Κουφονήσι, θα έχει όφελος 849 ευρώ,.
-Στην Ψέριμο, 1363 ευρώ, το εξάμηνο.
-Στα Ψαρά, 958 ευρώ, το εξάμηνο.
-Στην Ανάφη, 733 ευρώ, το εξάμηνο.
-Στους Φούρνους, 592 ευρώ, το εξάμηνο.
-Στη Σαμοθράκη, 526 ευρώ, το εξάμηνο.
-Στην Κάλυμνο, 664 ευρώ, το εξάμηνο.
-Στην Λέσβο, 384 ευρώ, το εξάμηνο
Αντίστοιχα, για μια νησιωτική επιχείρηση, με βάση τα φορτία στα οποία έχουν γίνει φορτώσεις και εκφορτώσεις, για κάθε νησί το έτος 2016, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, έχει υπολογιστεί ότι για το τελευταίο και μόνο εξάμηνο του 2018, θα ωφεληθεί:
-Στον Άη Στράτη, θα πέσουν στην αγορά, 289.000 ευρώ, για το εξάμηνο του 2018.
-Στην Αλόννησο, 3.262.559,46 ευρώ
-Στην Ικαρία, 1.901.705,84 ευρώ.
-Στην Κάλυμνο, 2.409.332,34 ευρώ,
-Στην Κω, 4.897.000 ευρώ,
-Στη Λέσβο, 6.614.118 ευρώ
-Στη Χίο, 4.804.000 ευρώ
Να σημειωθεί ότι, τα ποσά για τους νησιώτες και για τις επιχειρήσεις είναι ακατάσχετα και αφορολόγητα.