Κατατέθηκε στη Βουλή από το υπουργείο Ναυτιλίας το νομοσχέδιο «Κύρωση συμφωνίας τροποποίησης της από 24.6.2016 Σύμβασης Παραχώρησης που τιτλοφορείται «Σύμβαση Παραχώρησης σχετικά με τη χρήση και την εκμετάλλευση ορισμένων χώρων και περιουσιακών στοιχείων εντός του Λιμένος Πειραιώς» μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της “Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς Α.Ε.”».
Με το σχέδιο νόμου τροποποιείται η αρχική σύμβαση παραχώρησης του ΟΛΠ και η νέα, δίνει στην Cosco ένα νέο περιθώριο 5 + 5 ετών για να ολοκληρώσει τις υποχρεωτικές επενδύσεις, ύψους 293 εκατ. ευρώ που προβλέπει η αρχική σύμβαση.
Αντίστοιχα, το ελληνικό δημόσιο μεταβιβάζει στην Cosco ένα επιπλέον 16% του ΟΛΠ (η Cosco διαθέτει ήδη το 51%).
Όπως αναφέρεται, με το υπόψη σχέδιο νόμου, κυρώνεται και αποκτά ισχύ νόμου η ανωτέρω συμφωνία με το παράρτημά της, που υπεγράφη στις 22.9.2021 μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και του ΟΛΠ.
Οι κυριότερες τροποποιήσεις της αρχικής Σύμβασης Παραχώρησης (v.4404/2016) αναφέρονται:
α) στην επιμήκυνση της διάρκειας της Πρώτης Επενδυτικής Περιόδου (επιπλέον πέντε έτη, με δυνατότητα παράτασης για ισόχρονο διάστημα, εφόσον συντρέχουν λόγοι αναγόμενοι στα οριζόμενα Γεγονότα Αναστολής),
β) στον χρόνο έναρξης της Δεύτερης Επενδυτικής Περιόδου,
γ) στους όρους υλοποίησης των Υποχρεωτικών και μη Υποχρεωτικών Επενδύσεων και
δ) στην απαλλαγή της ΟΛΠ ΑΕ από την καταβολή Ποινικών Ρητρών προς το Ελληνικό Δημόσιο, για τη μη ολοκλήρωση των Πρώτων Υποχρεωτικών Επενδύσεων, στις ειδικά αναφερόμενες περιπτώσεις.
Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση με την αξιολογούμενη ρύθμιση, εφεξής «Συμφωνία Τροποποίησης», επιδιώκεται η τροποποίηση της από 24.6.2016 Σύμβασης Παραχώρησης που τιτλοφορείται «Σύμβαση παραχώρησης σχετικά με τη χρήση και την εκμετάλλευση ορισμένων χώρων και περιουσιακών στοιχείων εντός του Λιμένος Πειραιώς» (χάριν συντομίας η τελευταία θα καλείται εφεξής και «Σύμβαση Παραχώρησης») μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς Α.Ε.» (εφεξής «Ο.Λ.Π.») (από κοινού «τα Μέρη») προς αντιμετώπιση θεμάτων ως προς την υλοποίηση των Πρώτων Υποχρεωτικών Επενδύσεων.
Η έκθεση δικαιολογεί τη νέα συμφωνία επισημαίνοντας ότι «η καθυστέρηση στην υλοποίηση των Πρώτων Υποχρεωτικών Επενδύσεων επηρεάζει αρνητικά την ομαλή ολοκλήρωση των επενδυτικών δραστηριοτήτων στον λιμένα του Πειραιά.
Περαιτέρω, η μη έγκαιρη και ισόρροπη αντιμετώπιση του ζητήματος θα προκαλούσε διατάραξη της συμβατικής σχέσης μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Ο.Λ.Π. και θα προξενούσε ανεπιθύμητες πρόσθετες καθυστερήσεις, καθώς και άδηλες οικονομικές συνέπειες, αν, αντί της συμβατικής διευθέτησης που επιχειρείται με την αξιολογούμενη ρύθμιση, τα Μέρη προσέφευγαν στην διαιτητική επίλυση των διαφορών τους. Επιπροσθέτως, το Ελληνικό Δημόσιο θα επωμιζόταν ενδεχομένως δυσμενείς οικονομικές συνέπειες.
Όλα τα ανωτέρω προβλήματα αποσοβούνται με την προτεινόμενη τροποποίηση της Σύμβασης Παραχώρησης. Τα Μέρη, σε συνέχεια των μεταξύ τους διαπραγματεύσεων, κατέληξαν στην παρούσα συμφωνία τροποποίησης της Σύμβασης, ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή εκτέλεση αυτής, ιδίως δε η πλήρης και προσήκουσα εκτέλεση των έργων των Υποχρεωτικών Επενδύσεων με θεμελιώδη στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη του Λιμένα Πειραιά και την συμβολή του στην ανάπτυξη της εθνικής και τοπικής οικονομίας στον μέγιστο βαθμό»
Επίσης στο σχέδιο νόμου προβλέπεται ότι «η Πρώτη Επενδυτική Περίοδος λήγει την αμέσως προηγούμενη ημέρα της δέκατης (10ης ) επετείου της Ημερομηνίας Έναρξης Ισχύος. Κατά τον τρόπο αυτό, επέρχεται επιμήκυνση της διάρκειας της Πρώτης Επενδυτικής Περιόδου κατά μία πενταετία, επιμήκυνση η οποία εξυπηρετεί την ανάγκη ολοκλήρωσης των Πρώτων Υποχρεωτικών Επενδύσεων»
Επίσης προβλέπεται ότι «μόνο η Πρώτη Επενδυτική Περίοδος μπορεί να παραταθεί κατά χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών, αν κατά την διάρκειά της λάβουν χώρα ένα ή περισσότερα από τα Γεγονότα Αναστολής που περιγράφονται στο Παράρτημα 7.2α που προσαρτάται στη Σύμβαση Παραχώρησης δυνάμει της Συμφωνίας Τροποποίησης και υπό τις προϋποθέσεις που περιγράφονται σε αυτό».
Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι στην περίπτωση που επισυμβούν κατά το ίδιο χρονικό διάστημα περισσότερα του ενός Γεγονότα Αναστολής, η διάρκεια της Πρώτης Επενδυτικής Περιόδου αναστέλλεται μόνο μία φορά για το αλληλεπικαλυπτόμενο χρονικό διάστημα που συντρέχουν τα εν λόγω Γεγονότα Αναστολής.
Επιπροσθέτως, επειδή τα Γεγονότα Αναστολής μπορεί να επηρεάσουν το σύνολο των έργων ή μέρος μόνο αυτών, συμφωνείται, ότι και το ανασταλτικό τους αποτέλεσμα μπορεί να είναι ολικό ή μερικό αντίστοιχα.
Επιπλέον «συγχρόνως, με την προτεινόμενη διάταξη, απονέμεται στον προβλεπόμενο, από την Σύμβαση Παραχώρησης, Ανεξάρτητο Μηχανικό, η αρμοδιότητα να διαπιστώνει την επέλευση των Γεγονότων Αναστολής, αλλά και να προσδιορίζει τη διάρκεια του ανασταλτικού τους αποτελέσματος.
Για την ευχερή παρακολούθηση της συνδρομής και της επιρροής των Γεγονότων Αναστολής στην υλοποίηση των Πρώτων Υποχρεωτικών Επενδύσεων, προβλέπεται η σύνταξη Τριμηνιαίας Έκθεσης Προόδου από τον Ανεξάρτητο Μηχανικό, την οποία ο ίδιος επικαιροποιεί και υποβάλλει, τόσο στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, όσο και στον Ο.Λ.Π..
Επιπροσθέτως, με τη διάταξη αυτή, αντιμετωπίζεται το πρόβλημα που μπορεί να προκαλέσει στην πρόοδο και τελικώς, στην ολοκλήρωση των Πρώτων Υποχρεωτικών Επενδύσεων, η μερική ή ολική αδυναμία εκτέλεσης μέρους των έργων που αφορούν σε Πρώτες Υποχρεωτικές Επενδύσεις.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι τα Μέρη θα εκκινήσουν καλόπιστες διαβουλεύσεις με σκοπό την εξεύρεση κοινώς αποδεκτής λύσης, συμπεριλαμβανομένης της αντικατάστασης των έργων αυτών με άλλα έργα ίσης αξίας και κόστους αναφοράς.
Σε κάθε περίπτωση, αν τα Μέρη δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν, παρέχεται το δικαίωμα στο Ελληνικό Δημόσιο να υποδείξει προς τον Ο.Λ.Π. την ενδεδειγμένη λύση, την οποία ο Ο.Λ.Π. μπορεί να αποκρούσει για εύλογους λόγους.
Στις περιπτώσεις αυτές, ολικής ή μερικής αδυναμίας εκτέλεσης των έργων, διατυπώνεται πανηγυρικά η αυτονόητη θέση, ότι καμία από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση του ζητήματος, όπως η αντικατάσταση έργου ή η εξεύρεση κοινώς αποδεκτής λύσης, δεν μπορεί να οδηγήσει στην απαλλαγή του Ο.Λ.Π. από τη συμβατική υποχρέωση ολοκλήρωσης των Πρώτων Υποχρεωτικών Επενδύσεων.
Τέλος, προβλέπεται κλιμακούμενη διαδικασία επίλυσης των διαφωνιών που θα ανακύψουν ως προς την επέλευση και τη διάρκεια του ανασταλτικού αποτελέσματος των Γεγονότων Αναστολής.
Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και στην περίπτωση διαφωνίας ως προς την υποδεικνυόμενη από το Ελληνικό Δημόσιο λύση στις περιπτώσεις ολικής ή μερικής αδυναμίας εκτέλεσης έργου εκ των Πρώτων Υποχρεωτικών Επενδύσεων.
Με τη διαδικασία αυτή, επιδιώκεται η ταχύτερη επίλυση πιθανών διαφωνιών μεταξύ των Μερών για τα ζητήματα που ρυθμίζονται από τη διάταξη και η καλλιέργεια δεσμών αμοιβαίας εμπιστοσύνης στις μεταξύ τους σχέσεις