Στην 5η θέση μεταξύ των 15 κορυφαίων λιμένων της ΕΕ βρέθηκε, το 2021, το λιμάνι του Πειραιά, το οποίο διαχειρίστηκε 5,317 εκατ. TEU, σύμφωνα με στοιχεία των CEMIL και PortEconomics.
Της Βάσως Βεγιάζη
Αξίζει να σημειωθεί ότι, το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας μας το 2020 βρισκόταν στην 4η θέση μεταξύ των κορυφαίων ευρωπαϊκών λιμένων και στην 17η θέση το 2007.
Αναλυτικότερα, τα 15 κορυφαία λιμάνια της Ευρώπης διαχειρίστηκαν συνολικά 78 εκατ. TEU το 2021 ή 5% περισσότερα εμπορευματοκιβώτια αντί του 2020, ενώ στην συντριπτική τους πλειονότητα κατέγραψαν θετικά ποσοστά ανόδου.
Στην κορυφή του πίνακα, παραμένει το Ρότερνταμ εδραιώνοντας τη θέση του ως το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων της Ευρώπης με άνοδο 7,8% το 2021, έναντι πτώσης 3,2% το 2020.
Ακολουθεί το λιμάνι της Αμβέρσας με οριακή πτώση 0,1%, έναντι ανάπτυξης 1,4% το 2020. Το 2021, ο όγκος των εμπορευματοκιβωτίων του παρέμεινε σταθερός στα 12 εκατ. TEU.
Υπενθυμίζεται ότι, οι λιμενικές αρχές Αμβέρσας και Zeebrugge θα συγχωνευθούν τον προσεχή Απρίλιο, ενώ σύμφωνα με το PortEconomics, ο συνδυασμένος όγκος των δύο λιμένων άγγιξε τα 14,1 εκατ. TEU το 2021 (+1,9%), ή περίπου 1,2 εκατ. TEU λιγότερα από το Ρότερνταμ.
Τόσο το Ρότερνταμ όσο και η Αμβέρσα διακίνησαν ελαφρώς περισσότερο όγκο το 2021 έναντι του 2019, και σημαντικά περισσότερα containers σε σχέση με το 2007 (+42% και +47%, αντίστοιχα).
Φρένο (;) στην ανοδική πορεία του Αμβούργου
Το 2019, οι αλλαγές δρομολογίων των τακτικών γραμμών των ναυτιλιακών συμμαχιών (εν μέρει σε βάρος του Bremerhaven) και το πρόγραμμα εμβάθυνσης και διεύρυνσης του Έλβα στήριξαν το Αμβούργο.
Ωστόσο, ο COVID φαίνεται να έχει “φρενάρει” αυτή την αναπτυξιακή πορεία με πτώση 7,9% το 2020 και μέτρια ανάπτυξη 2,2% πέρυσι.
Ο όγκος των εμπορευματοκιβωτίων του Αμβούργου εξακολουθεί να είναι κατά 5,9% χαμηλότερος έναντι του 2009 προ Covid και ακόμη και 11,9% κάτω από το έτος-ρεκόρ του 2007, καταγράφοντας έντονη αντίθεση σε σύγκριση με την ανάπτυξη που παρατηρήθηκε σε Ρότερνταμ και Αμβέρσα.
Το χάσμα μεταξύ Ρότερνταμ – Αμβούργου ανέρχεται πλέον σε περίπου 6,6 εκατ. TEU, ενώ η Αμβέρσα διαχειρίζεται 3,3 εκατ. TEU περισσότερα από το Αμβούργο.
Τα 3 κορυφαία λιμάνια της Ευρώπης διακίνησαν 36 εκατ. TEU το 2021 (+3,2% σε σύγκριση με το 2020 και +0,3% σε σύγκριση με το 2019), ενώ το Bremerhaven ανέβηκε μία θέση στην κατάταξη αφού σημείωσε ετήσια άνοδο 5,5%.
Απώλειες σε Πειραιά, Algeciras και Gioia Tauro
Στον αντίποδα, τα λιμάνια του Πειραιά, του Algeciras και του Gioia Tauro κατέγραψαν πτώση το 2021.
Η απότομη ανάπτυξη του Πειραιά σταμάτησε τα τελευταία χρόνια με ετήσια μείωση 2,2% το 2021 και 3,8% το 2020. Το λιμάνι έχασε την 4η θέση του στην κατάταξη από τη Βαλένθια, αν και η διαφορά στα TEU είναι μικρή.
Το ισπανικό Algeciras δεν μπόρεσε επίσης να διατηρήσει τη θέση του, καθώς το λιμάνι καθρεφτίζει τον πλήρη αντίκτυπο του εντεινόμενου ανταγωνισμού για φορτίο μεταφόρτωσης γύρω από τα στενά του Γιβραλτάρ.
Ενώ η Βαρκελώνη, η Βαλένθια και το Sines διαχειρίστηκαν περισσότερες ροές μεταφόρτωσης το 2021, η διακίνηση στο Algeciras μειώθηκε κατά 6,1%.
Ο μεγαλύτερος νικητής σε αυτήν την περιοχή είναι το λιμάνι Tanger Med στο Μαρόκο με ανάπτυξη 24,3% για να φτάσει τα 7,1 εκατ. TEU το 2021 (σημειώνεται ότι το Tanger Med αυξήθηκε κατά 20% το 2020).
Ο μεσογειακός κόμβος Gioia Tauro κατέγραψε ισχυρή ανάπτυξη το 2020, καθώς η Terminal Investment Limited (TiL) έγινε ο πλήρης ιδιοκτήτης του Medcenter Container Terminal (MCT) στο Gioia Tauro, αφού απέκτησε το 50% των μετοχών από την Contship Italia το καλοκαίρι του 2019. Το 2021, το Gioia Tauro παρουσίασε μια μικρή πτώση 1,5%.
Οι “αφανείς πρωταθλητές”
Τα περισσότερα λιμάνια από τη μέση και κάτω του πίνακα κατέγραψαν διψήφια ποσοστά ανάπτυξης. Η ισχυρή άνοδος το 2021 σε Βαρκελώνη, Χάβρη, Marsaxlokk, Γένοβα και Γκντανσκ αντισταθμίζει τις μεγάλες απώλειες κυκλοφορίας που σημειώθηκαν το 2020.
Από όλα τα λιμάνια, μόνο η Γένοβα δεν κατάφερε να σημειώσει δυναμικότητα TEU μεγαλύτερη από τον όγκο του 2019 . Ωστόσο, η θέση του λιμένα εξαιρεί την κοντινή εγκατάσταση Vado Ligure που διαχειρίζεται η ίδια αρχή του λιμενικού συστήματος. Αυτή η νέα εγκατάσταση σημείωσε σημαντική ανάπτυξη το 2021.
Επίσης, οι επιδόσεις των λιμανιών της Χάβρης και της Βαρκελώνης είναι αρκετά εντυπωσιακές. Το 2020, η Χάβρη αρχικά επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από την εθνική απεργία της Γαλλίας κατά τον Δεκέμβριο του 2019 και τον Ιανουάριο του 2020 και αργότερα γνώρισε τον πλήρη αντίκτυπο της μείωσης του ασιατικού φορτίου.
Το 2021, ωστόσο, το γαλλικό λιμάνι ανέκαμψε έντονα με τους περισσότερους αερομεταφορείς να επιλέγουν τη Χάβρη, εν μέρει λόγω των διαταραχών της εφοδιαστικής αλυσίδας σε άλλα μεγάλα λιμάνια της Βόρειας Ευρώπης.
Η απότομη πτώση στη Βαρκελώνη το 2020 αποδόθηκε σε μεγάλο βαθμό στην κατάρρευση της διαμετακομιστικής κίνησης στο α’ εξάμηνο του 2020. Οι ροές εμπορευματοκιβωτίων εισαγωγών/εξαγωγών στο καταλανικό λιμάνι επηρεάστηκαν λιγότερο. Το 2021, η Βαρκελώνη ενίσχυσε τη θέση της στην αγορά sea-sea μεταφόρτωσης, ενώ υποδέχτηκε επίσης περισσότερα cargo φορτία.
Σε συνεχή άνοδο Zeebrugge και Sines
Οι λιμένες Zeebrugge και Sines συμπληρώνουν την 15άδα του πίνακα του PortEconomics. Αυτά τα λιμάνια σημείωσαν ήδη ισχυρές επιδόσεις το 2020 και ενίσχυσαν περαιτέρω τις θέσεις τους το 2021.
Ο όγκος στο Zeebrugge το 2021 ήταν κατά 23,9% υψηλότερος έναντι του 2019, εν μέρει λόγω της ισχυρής απόδοσης του terminal της Cosco Shipping Ports.
Τέλος, το πορτογαλικό λιμάνι Sines κατάφερε να σημειώσει ανάπτυξη 28,2% εντός μιας διετίας.
