Θα «εγκαταλείψουν» τα λιμάνια του Πειραιά, της Βαρκελώνης και της Γένοβας οι Liners, δηλαδή οι εταιρείες τακτικών γραμμών, λόγω των νέων περιβαλλοντικών κανόνων που εισάγει το «Fit for 55»; Θα προτιμούν οι Liners ανταγωνιστικά λιμάνια της Τουρκίας και της Αιγύπτου;
Αυτό αναφέρει η ΔΝΕ, η οποία απέστειλε επιστολή στον υπουργό Ναυτιλίας και στον αντιπρόεδρο της ΕΕ, τονίζοντας ότι η σχετική εισήγηση που προβλέπει την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του EU ETS σε όλα τα εμπορικά πλοία – ανεξαρτήτως Σημαίας – άνω των 5.000 κόρων ολικής χωρητικότητας, θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στις ευρωπαϊκές λιμενικές δραστηριότητες.
Η επιστολή της ΔΝΕ
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Θέμα: Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης | European Union Emission Trading System
Στο πλαίσιο του Νομοθετικού πακέτου «Fit for 55», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εισηγηθεί την συμπερίληψη των εκπομπών ρύπων εκ των θαλασσίων μεταφορών στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών, στοχεύουσα στη συμβολή της εμπορικής ναυτιλίας στη μείωση των ρύπων εντός της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.
Λαμβάνοντας υπόψη πως η εν λόγω εισήγηση προβλέπει την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του EU ETS σε όλα τα εμπορικά πλοία – ανεξαρτήτως Σημαίας – άνω των 5.000 κόρων ολικής χωρητικότητας, καθίσταται αντιληπτό πως μία ενδεχόμενη εφαρμογή θα έχει προδήλως αρνητικό αντίκτυπο στις ευρωπαϊκές λιμενικές δραστηριότητες, καθώς θα πληγούν οι Ευρωπαϊκοί Μεσογειακοί λιμένες της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Μάλτας, δεδομένου ότι θα καταστούν νομοτελειακά λιγότερο ανταγωνιστικοί ως λιμένες – κόμβοι (hub ports) κατέναντι εκείνων που βρίσκονται στην Τουρκία, Αίγυπτο, Μαρόκο και Ισραήλ, ενώ θα πληγούν επίσης και λιμένες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως στη Βόρειο Ευρώπη, επ΄ωφελεία λιμένων της Βαλτικής.
Κατά πάσα βεβαιότητα, οι Ναυτιλιακές Εταιρείες Διεθνών Τακτικών Γραμμών θα προβούν στον ανασχεδιασμό των δρομολογίων τους και στη συνακόλουθη εκτροπή φορτίων – όπως τεκμαίρεται και εκ των ευρημάτων της Επιστημονικής Μελέτης, με τίτλο «Implications of the EU Emissions Trading System (ETS) on European container routes: A carbon leakage case study» των Σωτηρίας Λαγουβάρδου και Χαρίλαου Ψαραύτη, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Maritime Transport Research | Volume 3, 2022 – επιλέγοντας ανταγωνιστικούς λιμένες – κόμβους εκτός Επικράτειας Ευρωπαϊκής Ενώσεως, για τους προς μεταφόρτωση όγκους φορτίων των.
Υπό το φως των ανωτέρω, άπαντες αντιλαμβανόμαστε πως μία δυσμενής εξέλιξη, όπως η ως άνω περιγραφόμενη, θα οδηγήσει στην αλματώδη αύξηση του κόστους των εισαγωγών στην Ελλάδα, στη μείωση της ανταγωνιστικότητας των Ελληνικών εξαγωγών και στη συρρίκνωση της απασχόλησης -άμεσης και έμμεσης – στους Ελληνικούς λιμένες – κόμβους του Πειραιώς και της Θεσσαλονίκης, καθώς και στο σύνολο της Ελληνικής οικονομίας.
Τούτων λεχθέντων, παρακαλούμε θερμά, όπως αναλάβετε άμεση πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση της υιοθέτησης της αρχής «polluter pays», με την εφαρμογή του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών επί των διακινούμενων φορτίων, αντί των καταπλεόντων πλοίων.
Με αυτό τον τρόπο και η περιβαλλοντολογική διάσταση της προτεινόμενης νομοθεσίας καλύπτεται και αποφεύγονται οι πιθανές τακτικές αποφυγής των χρεώσεων (π.χ. με εκφόρτωση των φορτίων σε κοντινούς λιμένες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης) ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα την πιθανότητα μετεγκατάστασης του όγκου μεταφορτώσεων εκτός Ελλάδος.
Επιπροσθέτως, προτείνουμε να συνεκτιμάται η απόσταση των εντός Ε.Ε. λιμένων – κόμβων από τους ανταγωνιστικούς εκτός της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ενώσεως (όπως έχει ήδη επίσημα προταθεί από τη Λιμενική Αρχή Algeciras στα 300 ναυτικά μίλια) και στην περίπτωση των Ελληνικών λιμένων-κόμβων αυτή να οριστεί στα 800 ναυτικά μίλια, ούτως ώστε να θωρακιστεί η Ελλάδα απέναντι στο σύνολο των ανταγωνιστικών hub-port λιμένων εντός της Μεσογείου.
Εν αναμονή των δικών σας ενεργειών, παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιασδήποτε πρόσθετη ενημέρωση τυχόν απαιτηθεί.
