Προστασία από την “εκτίναξη” των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας ζητούν οι σιδηρόδρομοι, καθώς υπάρχουν εκτιμήσεις ότι η τιμή, σε ορισμένες περιπτώσεις, θα ξεπεράσει τα 500 ευρώ/MWh το 2023.
Επιμέλεια: Βάσω Βεγιάζη
Σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, οι σιδηρόδρομοι αποτελούν τον μεγαλύτερο ενεργειακό καταναλωτή, με το 80% των χιλιομέτρων να διανύεται με ηλεκτρική ενέργεια, ένα μέρος της οποίας μόνο προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.
Ενόψει του έκτακτου συμβουλίου των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 30 Σεπτεμβρίου, η Κοινότητα Ευρωπαϊκών Εταιρειών Σιδηροδρόμων και Υποδομών (CER) εξάρει την ανάγκη «να αποφευχθεί το ακόλουθο παράδοξο, όπου οι τρόποι μεταφοράς που εξαρτώνται από ορυκτά καύσιμα αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των πιο βιώσιμων τρόπων μεταφοράς που βασίζονται στην ηλεκτρική ενέργεια, όπως ως σιδηρόδρομοι».
Η CER καλεί τα κράτη-μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο εισαγωγής ειδικών μέτρων για τις Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος (ΥΓΟΣ) με εγγυημένη παροχή ενέργειας και ανώτατα όρια τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια για τον κλάδο.
Έως και 420 ευρώ η MWh το 2022
Παρά την ενεργειακή τους απόδοση, η οικονομική βιωσιμότητα των σιδηροδρόμων διακυβεύεται λόγω της συνεχιζόμενης ανόδου του ενεργειακού κόστους.
Σύμφωνα με έρευνα της CER, οι σιδηροδρομικές εταιρείες πληρώνουν έως και 420 ευρώ/MWh για το 2022.
Κατά μέσο όρο, η τιμή του ρεύματος έχει τουλάχιστον τριπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2021, με αρκετές χώρες να καταγράφουν 10πλάσια άνοδο.
Οι σιδηροδρομικές εταιρείες δυσκολεύονται επί του παρόντος να κάνουν πλάνα για το 2023, καθώς πολλά ενεργειακά συμβόλαια πρέπει να επαναδιαπραγματευθούν, ενώ η τιμή προβλέπεται τώρα σε ορισμένες περιπτώσεις να ξεπεράσει τα 500 ευρώ/MWh.
Τι ζητά ο κλάδος
Για τους παραπάνω λόγους, η CER υπέβαλε μια σειρά προτάσεων προς τους υπουργούς Ενέργειας, ζητώντας οι σιδηρόδρομοι να συμπεριληφθούν σε μια στρατηγική εργαλειοθήκη για την εξοικονόμηση ενέργειας.
Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να ακολουθήσουν μια ολιστική προσέγγιση για την καθιέρωση στόχων μείωσης της ζήτησης και να προωθήσουν την αρχή της ενεργειακής απόδοσης πρωτίστως και κατά προτεραιότητα στο κομμάτι της ενεργειακής κατανάλωσης.
Η πρόταση της Κομισιόν για τον περιορισμό της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλού κόστους (αιολικά, φωτοβολταϊκά, πυρηνική) «είναι ένα καλό βήμα, αλλά το ανώτατο όριο των 180 ευρώ/MWh είναι σημαντικά υψηλότερο από την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας πριν από την κρίση», σημειώνει η CER.
Ως εκ τούτου, το ανώτατο όριο τιμών θα πρέπει να μειωθεί περαιτέρω. Τέλος, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την υψηλή έκθεση των σιδηροδρόμων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας κατά την κατανομή των πλεονασματικών εσόδων που προκύπτουν από την εφαρμογή του ανώτατου ορίου.
Σε δηλώσεις του ο εκτελεστικός διευθυντής της CER, Alberto Mazzola, σχολίασε: «Θα ήταν παράδοξο να μην ληφθούν μέτρα για την προστασία των σιδηροδρόμων από την εκτίναξη των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας.
Όλες οι προσπάθειες του κλάδου για την εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων θα πέσουν στο κενό και η κυκλοφορία θα μετατοπιστεί σε πιο ρυπογόνους τρόπους μεταφοράς, καθώς οι τιμές του ντίζελ αυξάνονται με χαμηλότερους ρυθμούς.
Σε αυτή τη βάση, οι σιδηρόδρομοι ως ενεργειακά αποδοτικός, ολοένα και πιο βιώσιμος τρόπος μεταφοράς, πρέπει να προστατεύονται με επαρκή ενέργεια σε προσιτές τιμές μέσω ενός χαμηλότερου ανώτατου ορίου τιμών».